ZAPISKI
371
skiego X V I w ieku”), K ow nie (V aldas R a k u t i s, „W ojsko W ielkiego K sięstwa Litew skiego w dobie Sejmu C zteroletniego 1 7 8 8 -1792”), Brześciu (A leksandr A . Z a g o r n o w , „Polityka sam odzierżaw ia w zakresie cen zury na Białorusi w pierwszej połow ie X IX w .”) oraz Białym stoku (A dam M i o d o w s k i , „Akcja polityczna ugrupowań demokratycznych w sprawie polskiego wojska w Rosji w latach 1917-1918”). D ział „Źródła i m ate riały” zawiera spraw ozdanie o stanie oświaty w ośm iu powiatach wojew ództw a białostockiego w 1936 r. (podał do druku M arek K ietliński) oraz informacje o św iętach obchodzonych na Białostocczyżnie w latach 1939-1941 (opracował A leksander Ś l e s z y ń s k i ) . Obydwa numery zawierają obszerne działy recenzji oraz informacji o życiu naukowym.
Problematykę stosunków narodowościow ych znajdujemy w e wszystkich artykułach oraz w w iększości recenzji, przeglądów i sprawozdań. Przyszłość pokaże, czy czasopism o utrzyma taki charakter m ateriałów w nim zam ieszczonych, lecz wydaje się to praw dopodobne ze w zględu na dzieje ziem , które reprezentuje K om itet Redakcyjny. Zagadnienia narodow ościow e oraz wyznaniowe zajmowały przecież istotne m iejsce w życiu sp o łeczn ości Białorusi, Litwy oraz p ółnocno-w schodnich ziem polskich, nie tylko w X IX i X X stuleciu. W sum ie om aw iane czasopism o zasługuje na uwagę i m iejmy nadzieję, że redaktorom wystarczy energii na kontynuow anie tej inicjatywy.
Redakcja nie zapowiada częstotliw ości ukazywania się „Biuletynu”, co zapew ne wynika z jego „kruchych podstaw finansow ych”, o których jest wzm ianka w słow ie wstępnym . Z eszyt pierwszy powstał wysiłkiem sp ołecz nym i ukazał się dzięki pom ocy białostockich placów ek Banku Polska Kasa O pieki S A oraz p ow szechnego Zakładu U b ezp ieczeń SA , zeszyt drugi wsparły Bank Pekao S A oraz Bank G ospodarki Żywnościowej SA. M iejmy nadzieję, że instytucje te okażą się szczodre także w przyszłości, podtrzymując dobre w tym w zględzie tradycje największych polskich banków oraz firm ubezpieczeniowych.
J. T.
M ariu sz M i s z t a l , A n O u tlin e o f B ritish H isto ry w ith I llu stra tive D o c u m e n ts a n d a n A n n o
ta te d I n d e x , W yd aw n ictw o N a u k o w e A k a d e m ii P ed a g o g ic zn ej w K rakow ie, K raków 2 000,
s. 3 57, il., m apy, aneksy.
Jest to bardzo ciekawie i oryginalnie skonstruowany z najważniejszych dokum entów i tekstów źródłowych podręcznik dziejów W ielkiej Brytanii. Przeznaczony jest głów nie dla studentów , ale stanow ić m oże interesującą lekturę także dla innych czytelników. Obejmuje niem al sześć tysięcy lat, od ok. 4000 r. p.n.e. do roku 1992 (akceptacja w referendum postanow ień konferencji w M aastricht jako w ejście W ielkiej Brytanii w now ą epokę dziejów w ram ach W spólnoty Europejskiej). Książka dzieli się na dwie części. C zęść I przedstawia historię A nglii p odzieloną na okresy chronologiczne: pierwsi Brytowie; Brytania rzymska 55 r. p .n .e.-4 1 0 r. n.e.; powstawanie Brytanii 400-1066; A nglia pod rządam i N orm anów 1066-1154; rządy dynastii A n jou-P lan tagen etów 1154—1399; dynastia Lancaster i W ojna D w óch R óż 1399-1485; dynastia Tudorów 1485-1603; dynastia Stuartów 1603-1714; dynastia H annow er i Sa xon -G oth a 1714—1917; dynastia W indsorów od 1917 r. C zęść II przedstawia najważniej sze wydarzenia z dziejów Szkocji do 1707 r. K ończą książkę dwa aneksy: pierwszy przedstawia listę brytyj skich prem ierów, drugi prezentuje skład im perium brytyjskiego (a. „P resent-day British dependencies; b. A reas formerly under imperial control — now m em bers o f the C om m onw ealth”; c. „Areas formerly under imperial control”).
P oszczególn e rozdziały zbudow ane są z zestaw ów najbardziej charakterystycznych dokum entów , doty czących najważniejszych wydarzeń danego okresu, z podaniem żródła, z którego je zaczerpnięto. Każdy doku m ent opatrzony jest zwięzłym , ale bardzo celnie skonstruowanym kom entarzem , ukazującym jeg o kontekst. D ob ór dokum entów i zagadnień jest trafny. O grom nie cenny jest „A nnotated Index”, prezentujący w ażne postaci oraz wyjaśniający term iny w ystępujące w tekście.
