Vox Patrum 9 / 1 9 8 6 / z . 10
! mł o r nn & c g e
1 . JAN PAWEŁ I I WSPOMINA W OSTU ŚW. MONIKg*
D nia 20 k w ie t n ia 1986 r . O j c ie c Ś w ię ty Jan Paw eł I I u d a ł s i ę z w iz y t ą d u s z p a s te r s k ą do prow adzonej od 1914 r . p r z e z OÓ. A u g u s tla nów p a r a f i i przy k o ś c i e l e św . A u rel i M oniki w O a tia A n t lc a . Ta od l e g ł a o 25 km od W iecznego M iaata m ie ja c o w o ś ć , d a w n iej p o r t Rzymu, a o b e c n ie ciek aw y kom pleke a r c h e o lo g ic z n y , zw ią za n a j e a t r ó w n ie ż z o sob ą św . A ugustyna i je g o m atki św . M o n ik i. T u taj bowiem w 387 r z a t r z y m a li s i ę o z e k a ją o na o k r ę t do T a g a sty niedaw ny n e o f i t a z 5 6 - - l e t n l ą s z c z ę ś l i w ą z t e g o fa k tu m atką, k t ó r a rozchorow aw szy s i ę na f e b r ę zm arła i z g o d n ie z e swym ży czen iem tu z o s t a ł a pochow ana. Pod c z a s w y czek iw a n ia na o d ja zd w i e l e z e so b ą d y s k u to w a li na tem at ż y c i a w ie c z n e g o 1 razem p r z e ż y l i s ły n n ą e k s t a z ę o s t y j s k ą . O w yd arze n ia c h ty c h p i s a ł św . A ugustyn w sw o ic h "Wyznaniach":
" Z b liż a ł s i ę d z i e ń , w którym m ia ła o d e j ś ć z t e g o ż y c i a . . . n ie w ie d z ie l iś m y o nim . . . S ta liś m y t y l k o we dw oje o p a r c i o okno, sk ąd s i ę r o z t a c z a ł w idok na ogród w ew nątrz domu, gd zieśm y m i e s z k a li - w O s t i l u u j ś c i a T ybru. Tam w ła ś n i e z d a la od tłumów po t r u dach d ł u g i e j d r o g i n a b ie r a liś m y s i ł do c z e k a j ą c e j n as ż e g l u g i . W o d o s o b n ie n iu rozm aw ialiśm y ja k ż e b ło g o . . . z a s t a n a w ia liś m y s i ę w s p ó ln ie nad tym , czym b ę d z ie w ie c z n e ż y c i e zb a w io n y ch , t o c z e g o oko n ie w i d z i a ł o a n i ucho n ie s ł y s z a ł o . . . W p i ę ć d n i po
t e j rozm ow ie, a lb o n i e w i e l e p ó ź n i e j , m ając g o rą czk ę m u s la ła p o ło ż y ć s i ę do łó ż k a . . . gdy s p o s t r z e g ł a ,
że sto im y n iem i Z p r z e r a ż e n ia i sm utku, p o w ie d z ia ła : "Tu p och ow acie w aszą matkę" /I X 1 0 - i l , Kubiak s . 1 6 6 - 1 6 9 / .
"Gdyśmy b y l i w O s t i i u u j ś c i a Tybru, zm arła moja m a tk a " /
/I X 8 , Kubiak s , 1 6 2 / . '
x C ały d z i a ł " In form acje" opracow ał k s . S t a n is ła w L ongosz 1
- 38*
Po dziś dzień znawcy antykn chrześcijańskiego i archeologowie chrześcijańscy szukają i dyskutują, gdzie dokładnie stał ów dom, w którym św. Monika przeprowadziła powyższą rozmowę, a następnie rozchorowawszy się zmarła. Najczęściej wskazuje się na miejsce obok Oratorium Męczenników Ostyjskich /św. Cyriaka i jego towarzy szy/ przy głównej ulicy miasta Decumanus Maiimus, między ruinami teatru a termami Neptuna, gdzie aktualnie umieszczony jest kamień z zaczerpniętymi z "Wyznań" zdaniami dotyczącymi powyższych wyda rzeń.
Nad grobem św. Moniki jeszcze za życia św. Augustyna powstał kult i małe sanktuarium, które podczas wędrówek ludów połączono z kościołem nieco wcześniejszej męczenniczki ostyjskiej św. Aurel. Przechowywane tu przez wieki jej relikwie przeniesiono za papieża Marcina V 9 IV 1*30 r. do Rzymu i umieszczono w kościele św. Au gustyna, gdzie znajdują się do dnia dzisiejszego. We wspomnianym kościele św. Aurei przechowuje się dziś znaleziony w 1948 r. frag ment /60 x AC cm/ pokrywy marmurowego sarkofagu św. Moniki z po chodzącą z początku V w. metryczną inskrypcją pochwalną Aniciusa Auchenlusa Bassusa, którą zrekonstruował Antonio Casamassa /Por. OsRom 88/19*8/ z 6 XII; tenże, Atti della Pontificia Accademia Romana di Archeologia 23/i9S2-19S3/ 271-273, reprod. Scritti Pa- tristici: "Lateranum" 20/1988/ 217-218/
385
-HIC POSVIT CINE /res genetrim oastisaima prolis/
AUOUSTINE TVI /altera lux meritl/ TUI /a altera lux meritis/. QUI SERVANS PA /bis coelistia lnra
aacerdoa^
COMMISOS PO/pulos moribua inatituią/. GLORIA VOS M/aior gestorum laude
ooronat/
YIRTUTUM M/ater felicior suboles/.
Trudno było przypuścić,żeby papież wizytując miejaoe tak bardzo związane ze św. Moniką, uchodzącą w Kościele za wzór i patronkę matek chrześcijańakich, pominął milczeniem jej oso- bę. Podczaa swego pobytu w Oatia Antica nawiązywał do jej pos- taoi trzykrotnie. Uczynił to najpierw pod koniec awej głównej homilii o dobrym Paaterzu, gdy pozdrawiał Stowarzyszenie Chrzęś ci jahakich Matek:
"Drogie Sioatry, za przykładem matki św. Augustyna, która w Ostii gorąco aię modliła i w ciszy zmarła, ożywiajcie swoje rodziny słodką miłością, a cierpli we w trudnościach i mocne w nadziei strzeżcie węzła małżeńskiego i wychowujcie dzieci tak, by radosne wzrastały w znajomości Chrystusa jak św. Augustyn".
Wspomniał też o niej podczas swego przemówienia do rady parafial hej:
"Drodzy Bracia, pozdrawiam was na tym świętym miejscu, którym jest wasza parafia ... gdzie żywa jest tradycja św. Moniki, matki św. Augustyna i samego św. Augustyna, szczególnie w tym roku, w którym się obchodzi 1600-leoie
jego nawrócenia". '
Do samych wreszcie 00. Augustianów prowadzących duszpasterstwo w Ostia Antica, powiedział:
386
"Synowie św . A ugustyna z n a jd u ją s i ę t u ja k n a j s ł u s z n i e j , p o n ie w a ż , ja k w iem y, O s t ia b y ła i j e s t zw iązan a z ży ciem te g o ś w ię t e g o D ok tora K o ś c io ł a i j e g o m atk i św . M on ik i" .
2 . POGRZEB O.ANDRZEJA BOBERA SJ
D n ia 18 m arca 1986 r . o d b y ł s i ę w K rakow ie p ogrzeb ś p . o . A n d rzeja B o b era . Oprócz j e z u it ó w z ró żn y ch domów obu P r o w in c ji, w z i ę ł o w nim u d z i a ł w ie l u k s i ę ż y d i e c e z j a l n y c h i zakonnyoh, przed s t a w i c i e l e W yższych Sem inariów Duehownyoh, w k tó r y o h n ie g d y ś u c z y ł p a t r o l o g i i , dużo s i ó s t r zakonnyoh z p r z e ło ż o n ą G en eraln ą S S .S łu ż e b n ic z e k z e S t a r e j Wsi i p r z e ło ż o n ą P r o w in c ja ln ą S S.C órek Bożej Mi ł o ś c i n a c z e l e , s p o r a grupa w ie r n y c h o ra z w ię k s z o ś ć p o ls k ic h p a tr o - logów 1 znawców an ty k u c h r z e ś c i j a ń s k i e g o p r z y b y ły c h z różnych s tr o n k r a j u . K a t o l i c k i U n iw e r s y te t L u b e ls k i, w tym M iędzyw ydziałow y Za k ła d Badań nad A ntykiem C h r z ę ś c ij a ń s im r e p r e z e n t o w a li: d ziek a n W yd ziału T e o lo g ic z n e g o k s . p r o f . d r h a b . J ó z e f H om erski, k iero w n ik M iędzyw ydziałow ego Z akładu Badań nad A ntykiem C h r z e śc ija ń sk im p r o f .d r h ab . Barbarą P i l a r s k a , k ie r o w n ik k a te d r y h i s t o r i i t e o l o g i i k s . p r o f . d r h a b . Henryk W o jty sk a , k ie r o w n ik k a te d r y p a t r o l o g i i na I n s t y t u c i e H i s t o r i i K o ś c io ła k s .d o c .d r h a b . P r a n o is z e k D rączkow ski, z a s t ę p c a k ie r o w n ik a Międzyw d z ia ło w e g o Z akładu Badań nad Antykiem C h r z e śc ija ń sk im i r e d a k to r n a c z e ln y "Vox Patrum" k s .d r S ta n is ła w ' .n g o s z , o ra z b y ły pracow nik Z akładu A ntyku C h r z e ś c ij a ń s k ie g o i u c z e ń Zmarłego mgr A ndrzej M a lin o w sk i.
Mszę św . pogrzebow ą nad trumną w B a z y li c e N ajśw . S e r c a J e z u sow ego k o n c e le b r o w a ło 67 kapłanów pod przew odnictw em k s .b p a J u lia n a G r b b lic k ie g o , h o m ilię z a ś w y g ł o s i ł k o le g a Zm arłego k s . J a n P o p ie l S J . Po Mszy św . ż e g n a li Zm arłego i d z ię k o w a li : z a p r a c ę na K a t o li c kim U n iw e r s y te c ie L u b e'''k in - k s . d z ie k a n p r o f .d r h a b . J ó z e f Homer s k i , z a w sp ó łp r a c ę z K ated rą P a t r o l o g i i ATK - k s .d o o .d r h a b . Emil S t a n u la , a z a w sp ó łp r a c ę z r e d a k c ją "Vox Patrum" i w s z e lk ą pomoó d l a M iędzyw ydziałow ego Zakładu B adai nad A ntykiem C h r z e ś c ija ń s k im - k s .d r S t a n is ła w L o n g o sz, k tó r y p o w ie d z ia ł:
