II. Argumenty programu

(1)

Laboratorium z informatyki sem. II/ćw. 1 Wydział Transportu PW - 2020/21

Materiały do użytku wewnętrznego strona 1

I

NSTRUKCJA DO

Ć

WICZENIA 1

I. Pierwszy program w języku Java

1. Otwórz edytor tekstowy w środowisku Windows i wpisz tekst pierwszego programu:

public class Powitanie {

public static void main (String[] args) { System.out.println("Witaj w Javie");

} }

2. Zapisz plik w wybranym folderze pod nazwą Powitanie.java a następnie w menu Start uruchom interpreter poleceń cmd.exe.

3. W wierszu polecenia zmień bieżący folder komendą: cd a następnie wpisz spację i ścieżkę dostępu do foldera z zapisanym plikiem Powitanie.java , naciskając na koniec Enter.

4. Wpisz polecenie kompilacji utworzonej klasy Javy z użyciem kompilatora javac:

javac Powitanie.java

5. Obejrzyj zawartość foldera z zapisanym plikiem Powitanie.java w eksploratorze plików. W wyniku kompilacji powstał tam plik Powitanie.class, który zawiera bajtowy – wykonalny kod klasy.

6. Wpisz polecenie wykonania skompilowanej klasy z użyciem maszyny wirtualnej java:

java Powitanie

W wyniku wyświetli się powitanie: Witaj w Javie!

II. Argumenty programu

1. Wróć do edycji źródłowego tekstu programu w edytorze i dopiszmy instrukcje wyświetlające na ekranie dwa argumenty programu. Argumentem programu może być dowolny ciąg znaków nie zawierający spacji, a podawany opcjonalne podczas wykonywania programu.

System.out.println(args[0]);

System.out.println(args[1])

;

2. Zapisz zmiany, przejdź do wiersza poleceń i ponownie skompiluj program jak w punkcie I.4. Następnie wpisz polecenie wykonania programu, tym razem po jego nazwie podając dwa argumenty oddzielone spacją:

java Powitanie X Y

Argumenty programu wyświetlą się poniżej tekstu powitania.

3. Wróć do edycji źródłowego tekstu programu w edytorze. Przed instrukcjami wyświetlającymi argumenty programu zadeklaruj dwie zmienne tekstowe

a

i

b

, a następnie przypisz im argumenty programu zawarte w dwóch kolejnych elementach tablicy args.

String a, b;

a= args[0];

b= args[1];

4. W instrukcjach System.out.println(…) zamień argumenty programu na zmienne a i b

:

System.out.println(a);

System.out.println(b)

;

5. Zapisz zmiany, przejdź do wiersza poleceń i ponownie skompiluj program jak w punkcie I.4. Następnie wpisz polecenie wykonania programu, oraz po jego nazwie podaj dwa argumenty oddzielone spacją np:

java Powitanie XX YY

Zapamiętane w zmiennych a i b wartości argumentów programu wyświetlą się poniżej tekstu powitania.

6. Dopisz instrukcję wyświetlającą sumę zmiennych a i b:

System.out.print("Suma argumentów: ");

System.out.println(a+b);

a następnie skompiluj i uruchom program i przeanalizuj otrzymany wynik dla liczbowych argumentów np:

java Powitanie 10 5

7. Wykonaj program jeszcze trzykrotnie – z dwoma dowolnymi argumentami, z jednym argumentem i bez argumentów. W przypadku, gdy nie podasz żadnego argumentu lub podasz tylko jeden argument, wystąpi błąd wykonania, czyli tzw. wyjątek i w oknie poleceń pojawi się komunikat:

Exception in thread "main" java.lang.ArrayIndexOutOfBoundsException:

oznaczający próbę odwołania do nieistniejącego elementu tablicy args. Taką wyjątkową sytuację w programie należy przewidzieć i obsłużyć, co zrobimy w dalszej części ćwiczenia.

8. Zamknij wiersz polecenia i edytor tekstowy.

UWAGA

w przypadku nierozpoznania polecenia javac lub java

Programy

javac

,

java

dostępne są w katalogu bin , w którym jest zainstalowany pakiet JDK. W niektórych systemach operacyjnych, po instalacji, programy te od razu dostępne są na ścieżce przeszukiwania czyli w jednym z katalogów wskazanych przez zmienną środowiskową

PATH

.

Jeśli w Twoim przypadku katalog gdzie zainstalowano JDK nie znajduje się w zmiennej środowiskowej

PATH

wówczas każdy z tych programów należy poprzedzać pełną ścieżką. Na przykład:

C:\Program Files\Java\jdk1.8.0_201\bin

Aby tego uniknąć należy taką ścieżkę dodać do zmiennej środowiskowej PATH.

(2)

III. Otwieranie nowego projektu typu Java Application w NetBeans IDE 8.0.2 1.

Otwórz

środowisko NetBeans IDE 8.0.2 klikając ikonę znajdującą się na pulpicie.

2. Z menu File wybierz polecenie New Project… lub kliknij drugi od lewej przycisk na pasku narzędzi.

3. W oknie New Project wybierz w panelu Categories: Java a w panelu Projects: Java Application i zatwierdź przyciskiem Next >

4. W oknie New Java Application

wypełnij pola dialogowe tak jak pokazano poniżej (ważna jest tu wielkość liter):

 W polu Project Name: wpisz nazwę projektu Projekt1

 W polu Project Location: wybierz odpowiedni folder jako miejsce docelowe twojego projektu.

 Zaznacz opcję (lub pozostaw zaznaczenie):  Create Main Class.

 Nadaj głównej klasie projektu o nazwie Projekt1 nazwę Klasa1 (zamiast Main) wpisując w dolnym polu tekstowym projekt1.Klasa1 (projekt1 to nazwa pakietu klas Javy); zatwierdź przyciskiem Finish

Pamiętaj o następujących przyjętych ogólnie zasadach:

✓ nazwa klasy głównej musi być zgodna z nazwą pliku, który przechowuje jej program,

✓ nazwa klasy musi zaczynać się od litery i nie może zawierać znaków spacji,

✓ nazwy klas zwyczajowo piszemy wielką literą.

5. W oknie Files obejrzyj strukturę i zawartość folderów projektu Netbeans, które zostały utworzone dla pustej aplikacji typu Java Application w folderze Z:

6. Uruchom pustą aplikację Javy klawiszem funkcyjnym F6. Po udanej kompilacji zostanie utworzony folder build. W oknie Files obejrzyj jego zawartość.

IV. Wyświetlanie wyników w oknie Output; stałe i zmienne tekstowe

1. W oknie edytora programu, wewnątrz metody main() wpisz

wywołanie metody wyświetlającej tekst: "Witaj w NetBeans"

(Jeżeli numeracja wierszy nie wyświetla się, możesz wybrać z menu polecenie View | Show Line Numbers.)

2. Jeżeli instrukcja jest niepoprawnie wpisana (np. nie uwzględniono wielkości liter) zamiast numeru wiersza pojawi się przycisk . Należy wówczas naprowadzić kursor myszy nad ten przycisk, a w oknie objaśnień pojawi się opis błędu.

(Zazwyczaj początek czerwonej ząbkowanej linii podkreślenia w wierszu określa miejsce powstania błędu.)

3. Na końcu metody głównej main(), przed zamykającym ją nawiasem klamrowym, zadeklaruj zmienną obiektową tekst klasy ^String i przypisz jej określony łańcuch znaków (ciąg znaków tekstowych):

String tekst = "Język Java został stworzony przez firmę SUN";

4.

W kolejnym wierszu dopisz instrukcję:

System.out.println(tekst);

5. Uruchom program i sprawdź jego działanie.

Folder Projekt1\src\projekt1 zawiera już źródłowy plik projektu o nazwie Klasa1.java

Folder Projekt1\build\classes\projekt1 będzie zawierać plik o nazwie Klasa1.class

Folder build powstanie po udanej kompilacji i będzie zawierać podfoldery classes, a następnie projekt1, w którym znajdzie się kod bajtowy naszej aplikacji

(3)

V. Argumenty i zmienne liczbowe; konwersja tekstu na liczby; obliczanie wyrażeń i wyświetlanie wyniku

1. Wróć do edycji programu i w dalszym ciągu zadeklaruj trzy zmienne k,m, n typu int, które posłużą do przechowania

liczb całkowitych. Zmiennej k przypisz stałą wartość równą 10. Zmiennym m i n przypisz wartości dwóch pierwszych argumentów programu,korzystając z metody konwersji parseInt() klasy Integer:

int k = 10;

int m = Integer.parseInt(args[0]);

int n = Integer.parseInt(args[1]);

2. Uruchom program bez argumentów. Ponieważ w wierszu polecenia nie przekazano żadnych elementów do tablicy

args, wystąpi błąd wykonania (wyjątek), reprezentowany przez klasę ArrayIndexOutOfBoundsException

(przekroczenie zakresu indeksów tablicy).

3.

Aby zapobiec wyjątkom, które mogą wystąpić przy wyświetlaniu nieistniejących argumentów, instrukcje wpisane w punkcie V.1 umieść wewnątrz części ^tryinstrukcji

^try-catch

:

try{

int m = Integer.parseInt(args[0]);

int n = Integer.parseInt(args[1]);

System.out.println(m);

System.out.println(n)

;

} catch (ArrayIndexOutOfBoundsException e) { System.out.println("Brak argumentu");

(Program w części } try podejmie próbę wyświetlenia argumentów, a w razie niepowodzenia przejdzie do części catch, która przechwyci wyjątek przekroczenia zakresu tablicy i wyświetli komunikat.)

4. W oknie Projects kliknij prawym przyciskiem myszy nazwę projektu Projekt1. Następnie wybierz opcję Properties.

W oknie Project Properties – Projekt1, w panelu Categories: podświetl kategorię Run. W polu Arguments: wpisz jako argumenty programu dwie liczby całkowite oddzielone spacjami

5. Zapisz zmiany i uruchom program.

6. Z kolei wykonaj program podając argumenty tekstowe w miejsce liczbowych. Podanych argumentów nie można przekształcić na liczby całkowite, co spowoduje wystąpienie wyjątku klasy NumberFormatException (niewłaściwy format liczby).

7. Wróć do edycji programu. W instrukcji ^try-catch dopisz drugą część ^catch, która obsłuży wyjątki tej klasy:

} catch (ArrayIndexOutOfBoundsException e) { System.out.println("Brak argumentu");

} catch (NumberFormatException e) {

System.out.println("Niepoprawny argument! Podaj dwie liczby całkowite. ");

}

8. Na końcu części try zadeklaruj zmienną całkowitą o nazwie suma i przypisz do niej sumę trzech zmiennych instrukcją:

int suma =k+ m + n;

9. W kolejnym wierszu dopisz instrukcję wyświetlającą tekst „suma=” oraz zawartość zmiennej suma, czyli wynik sumowania:

System.out.print("suma = ");

System.out.println(suma);

10. Zapisz zmiany, skompiluj program i wykonaj go, podając jako argumenty dwie liczby całkowite oddzielone spacją.

11. Poniżej sumy samodzielnie wyświetl iloczyn zmiennych k, m. n – w tym celu przejdź do edycji programu, uzupełnij go o odpowiednie instrukcje.

12. Sprawdź działanie programu w przypadku poprawnych i niepoprawnych argumentów.

Zadania do samodzielnego wykonania Zadanie 1.

Utwórz nowy projekt typu Java Application. Nazwij go swoim nazwiskiem. Klasę główną nazwij swoim imieniem i umieść ją w pakiecie o nazwie cw1. W metodzie

main

zadeklaruj zmienne pomocnicze typu

String

o nazwach: grupa, stanowisko, student, nrAlbumu.

W kodzie programu dodaj instrukcje przypisujące powyższym zmiennym wartości:

zmiennej stanowisko przypisz wartość pierwszego argumentu wywołania programu, zmiennej grupa przypisz wartość drugiego argumentu wywołania programu

zmiennej student przypisz własne imię i nazwisko zmiennej nrAlbumu przypisz własny numer albumu.

Używając znaków „\n” oraz „\t”, oraz jednej instrukcji

System.out.println()

w dalszej części programu wyświetl na ekranie komputera tabelkę tekstową w postaci:

STUDENT: <wartość zmiennej

student

>

GRUPA: <wartość zmiennej

grupa

>

STANOWISKO: <wartość zmiennej

stanowisko

>

NR ALBUMU: <wartość zmiennej

nrAlbumu

>

Zwróć uwagę na formatowanie tekstu – musi się zgadzać ze wzorcem.

„\n” –przejście do nowej linii na ekranie oraz „\t”, -znak tabulacji

(4)

Zadanie 2.

Utwórz nowy projekt typu Java Application. Nazwij go

SumowanieLiczb

. Klasę główną nazwij swoim nazwiskiem. Umieść ją w pakiecie domyślnym (bez nazwy). Zadeklaruj 6 zmiennych całkowitych a, b, c, d, e, f, przypisując im kolejne cyfry swojego numeru albumu. Zsumuj wartości wszystkich zmiennych.

Wyświetl wynik w postaci:

<Twoje imię i nazwisko> : a + b +c + d +e + f = <suma obliczona>

Na przykład:

Ala Kowalska : 2+5+1+1+1+7+0 = 17

Zadanie 3.

Skopiuj projekt Zadania 2 pod nazwą

SumowanieParametrow

. Zmodyfikuj kod programu tak, by wartości

poszczególnych liczb w numerze albumu były przekazywane jako parametry metody main(). Dodaj obsługę

wyjątków w taki sposób, aby przy wprowadzeniu niepoprawnej liczby argumentów, program wyświetlał

komunikat „

Podaj wartości dla 6-ciu parametrów programu