Tworzenie aplikacji z interfejsem graficznym przy użyciu pakietu Swing

(1)

Laboratorium z informatyki sem. II/ćw. 9 Wydział Transportu PW - 2020/21

Materiały do użytku wewnętrznego strona 1

I

NSTRUKCJA DO

Ć

WICZENIA

9

I

Tworzenie aplikacji z interfejsem graficznym przy użyciu pakietu Swing

1. Utwórz w środowisku NetBeans nowy projekt typu Java Class Library o nazwie Projekt9; wybierz folder docelowy i lokalizację projektu. Poleceniem New... z menu podręcznego dodaj do projektu plik typu JFrame Form, nadając nowej klasie nazwę Obliczanie i umieszczając ją w pakiecie o dowolnej nazwie.

2. Przejdź na zakładkę obiektową Design i kliknij wewnątrz ramki, następnie dla właściwości title obiektu JFrame kliknij edytor właściwości . W oknie wpisz tekst: Działania arytmetyczne.

3. Z palety komponentów Swing Controls przeciągnij na ramkę trzy komponenty

Label, trzy komponenty TextField, jeden Button i ComboBox. Rozmieść je zgodnie z rysunkiem pokazanym obok

4. Ustal odpowiednio rozmiary komponentów. Zmień napisy na komponentach (właściwość text) zgodnie rysunkiem. W edytorze właściwości ^background i ^foreground zmień dowolnie kolory tła i napisu komponentów. W edytorze

właściwości model komponentu jComboBox1 wpisz kolejno na listę symbole 4 operacji arytmetycznych:

+, -, *, /. We właściwości toolTipText tego komponentu wpisz tekst objaśnienia („dymku”)

Wybierz działanie. Zablokuj możliwość edycji w polu TextField3 usuwając zaznaczenie właściwości ^editable. 5. Uruchom aplikację (polecenie Run Project lub klawisz F6), sprawdź wygląd okna i możliwość wpisywania liczb

w odpowiednie pola edycji.

II

Oprogramowanie akcji przycisku

6. Należy teraz oprogramować zdarzenie kliknięcia przycisku z napisem Oblicz (jButton1). Metoda obsługi tego zdarzenia powinna odczytać teksty z pól edycji jTextField1 i jTextField2, dokonać ich konwersji na liczby będące argumentami operacji a następnie obliczyć i wyświetlić w polu jTextField3 wynik działania wybranego w jComboBox1. W tym celu utworzymy i oprogramujemy metodę obsługi zdarzenia actionPerformed dla przycisku.

7. W klasie ^Obliczanie zadeklaruj 3 zmienne typu ^double o nazwach liczba1, liczba2 i ^wynik.

8. Zaznacz przycisk Oblicz i w oknie Properties wybierz zakładkę Events. Dla zdarzenia actionPerformed kliknij przycisk a następnie kliknij pole edycyjne z nazwą jButton1ActionPerformed. W ten sposób utworzysz metodę obsługi zdarzenia actionPerformed dla przycisku Oblicz. W edytorze kodu (zakładka Source) powstanie pusta metoda o nazwie jButton1ActionPerformed, której treść należy uzupełnić.

9. Wpisz treść metody jButton1ActionPerformed() następująco:

private void jButton1ActionPerformed(java.awt.event.ActionEvent evt) { String s1 = jTextField1.getText();

String s2 = jTextField2.getText();

liczba1=Double.parseDouble(s1);

liczba2= Double.parseDouble(s2);

}

10. Uruchom aplikację, sprawdź efekt kliknięcia przycisku po wpisaniu w polu edycyjnym liczb z kropką dziesiętną i liczby z przecinkiem dziesiętnym.

11. Aby wyeliminować błędy danych wynikające z wpisania w liczbie przecinka zamiast kropki dziesiętnej, zastąp ewentualny przecinek w napisach s1 i s2, odczytanych z pól edycyjnych jTextField1 i jTextField2, znakiem kropki.

W tym celu zmień wywołanie metody parseDouble(s1) na parseDouble(s1.replace("," , ".")) Analogicznie zmień instrukcję konwersji napisu s2.

III

Zabezpieczenie aplikacji przed błędami konwersji

12. Zabezpiecz instrukcje czytania danych z pól edycyjnych przed błędami konwersji (NumberFormatException) instrukcją try…catch. W bloku catch utwórz odpowiednie okienko informacyjne o błędzie:

JOptionPane.showMessageDialog(this,"Błędnie podano wartość liczbową argumentu!",

"Niepoprawne dane", 0);

Wykorzystujemy tu jedno ze standardowych okien dialogu oferowanych przez klasę JOptionPane. Okno dialogowe MessageDialog wyświetla określoną wiadomość tekstową podaną jako drugi parametr wywołania.

Pierwszy parametr o wartości this oznacza, że „rodzicem” okna dialogowego (ang. parent component) jest bieżący obiekt definiowanej przez nas klasy ^Obliczanie, która rozszerza klasę JFrame, dlatego okno

MessageDialog zostanie wyświetlone na środku ramki.

13. Uruchom aplikację, sprawdź efekt wpisania niepoprawnej liczby w polu edycyjnym.

(2)

IV

Wykonywanie operacji arytmetycznych

14. W bloku try dopisz instrukcje, które obliczają wynik operacji dodawania dwóch liczb przechowywanych w zmiennych ^liczba1 i ^liczba2.Dodawanie powinno być wykonane, gdy jako działanie wybierzemy „+”. Działanie to zapisaliśmy na pierwszej pozycji listy jComboBox1, której elementy są numerowane od 0 do 3, ma więc ono numer 0 na liście. Numer wybranej pozycji zwraca metoda getSelectedIndex() obiektu ^jComboBox1:

switch (jComboBox1.getSelectedIndex()) { case 0:

wynik = liczba1 + liczba2;

break;

}

15. Poniżej dopisz instrukcję wyświetlającą wynik w trzecim polu edycyjnym:

jTextField3.setText(" "+wynik );

16. Uruchom aplikację i sprawdź jej działanie.

17. Wewnątrz instrukcji switch, podobnie jak dla dodawania, dopisz przypadki (case) obliczania różnicy, iloczynu i ilorazu argumentów. Aby wykrywać dzielenie przez zero, przed instrukcją wyliczania ilorazu umieść instrukcję warunkową, która programowo generuje i „wyrzuca” wyjątek przy zerowej wartości dzielnika:

if (liczba2==0) throw new ArithmeticException("Dzielenie przez zero!!!");

18. W instrukcji ^try…catch, pod blokiem catch(NumberFormatException…{} dodaj drugi blok ^catch, który będzie przechwytywał wyjątki generowane przy dzieleniu przez zero i wyświetlał odpowiedni komunikat:

catch (ArithmeticException e) {

JOptionPane.showMessageDialog(this, e.getMessage(), "Niepoprawne działanie", 0);

}

19. Uruchom aplikację i sprawdź jej działanie dla różnych operacji i wartości argumentów. Zwróć uwagę na sposób wyświetlania wyniku, gdy nie jest on całkowity.

20. W celu wyświetlania wyniku w postaci sformatowanej, z ustaloną liczbą cyfr znaczących, zastąp instrukcję wypisywania wyniku instrukcjami:

NumberFormat f = new DecimalFormat("0.###");

jTextField3.setText(f.format(wynik));

Pamiętaj o zaimportowaniu odpowiednich klas (są to klasy DecimalFormat i NumberFormat z pakietu java.text) Powyższe instrukcje powodują utworzenie obiektu formatującego o podanym wzorcu (w tym przypadku liczba będzie wyświetlana z 3 cyframi po kropce) a następnie wykonanie formatowania.

21. Uruchom aplikację i sprawdź efekt zmian.

V

Aktualizacja pola wyniku

22. Aby po zmianie wartości argumentów usunąć z pola jTextField3 nieaktualny wynik, zaznacz pole jTextField1 i na zakładce Events utwórz dla tego pola zdarzenie keyTyped. W treści metody o nazwie

jTextField1KeyTyped() wpisz instrukcję kasującą wynik:

jTextField3.setText("");

23. Analogicznie utwórz zdarzenie keyTyped dla pola jTextField2 i w treści wygenerowanej metody

jTextField2KeyTyped() wpisz instrukcję kasującą wynik.

24. Wynik należy kasować również po zmianie operacji wybranej w liście rozwijalnej jComboBox1. Zaznacz komponent jComboBox1 i na zakładce Events utwórz dla niego zdarzenie itemStateChanged. Podobnie jak w punkcie 22, w treści metody jComboBox1StateChanged() wpisz instrukcję czyszczącą pole wyniku.

25. Uruchom i sprawdź działanie aplikacji.

VI

Wyświetlanie wybranych operacji w polu JTextArea

26. Do ramki dodaj dwa przyciski ^Button z napisami ^Dopisz i ^Kasuj oraz pole tekstowe ^TextArea. Usuń zaznaczenie właściwości enabled przycisku z tytułem Dopisz (jButton2) i

właściwości editable pola tekstowego jTextArea1.

27. Podobnie jak w punkcie 8 instrukcji, utwórz metodę obsługi zdarzenia

actionPerformed dla przycisku Dopisz, która wyświetli w polu tekstowym argumenty i wynik operacji. W treści metody wpisz instrukcje:

String s=liczba1 + (String)jComboBox1.getSelectedItem() + liczba2 + "=" + jTextField3.getText() +"\n";

jTextArea1.append(s);

(3)

28. Aby umożliwić dopisywanie tylko poprawnych operacji, umieść na początku metody

jButton1ActionPerformed() instrukcję blokującą przycisk ^:

jButton2.setEnabled(false// zablokowanie przycisku

29. Instrukcje blokowania przycisku dopisz również w treściach metod jTextField1KeyTyped(), jTextField2KeyTyped() i jComboBox1StateChanged(). Odblokuj przycisk w odpowiednim miejscu metody jButton1ActionPerformed() (gdy wyświetlasz wynik poprawnie wykonanego działania).

30. Utwórz metodę obsługi zdarzenia actionPerformed dla przycisku Kasuj, która usunie tekst wyświetlony w polu

jTextArea1 po potwierdzeniu tej czynności w dialogu. W treści metody wpisz instrukcję wyświetlania standardowego okna dialogowego z pytaniem o kasowanie tekstu i wyborem YES/NO/CANCEL. W przypadku odpowiedzi ^YES, w polu ^jTextArea1 zostanie wyświetlony pusty napis

int odpowiedź = JOptionPane.showConfirmDialog(this, "Czy usunąć zapis?");

if (odpowiedź == JOptionPane.YES_OPTION) jTextArea1.setText("");

31. Uruchom i sprawdź działanie aplikacji.

Zadania do samodzielnego wykonania

1. Utwórz projekt o nazwie Zadanie1 i o nazwie głównej klasy PoleK. Aplikacja wykorzystująca swing ma obliczać pole kwadratu o podanej w polu edycji długości boku. Po naciśnięciu przycisku z napisem OK wynik obliczeń na być wyświetlany na etykiecie czcionką koloru czerwonego, jak na rysunku obok. Zabezpiecz program przed błędem konwersji za pomocą instrukcji try – catch.

2. Utwórz projekt o nazwie Zadanie2 z klasa główną o dowolnej nazwie, potomną klasy ^JFrame. Umieść na ramce 3 pola edycyjne i przycisk z napisem SPRAWDŹ.. Po kliknięciu przycisku, należy wczytać 3 liczby rzeczywiste wpisane w polach edycyjnych, sprawdzić, czy mogą one być długościami boków trójkąta i wynik sprawdzenia wyświetlić w postaci komunikatu. Zabezpiecz program przed błędem konwersji za pomocą instrukcji try – catch.

3. Utwórz projekt o nazwie Zadanie3 z klasa główną o nazwie Suma, potomną klasy JFrame. Umieść na ramce pole edycyjne, do którego będzie wpisywana liczba całkowita dodatnia n. Po kliknięciu przycisku z napisem Suma należy obliczyć sumę kwadratów kolejnych liczb naturalnych od 1 do n i wyświetlić wynik wraz z opisem w polu TextArea. Zabezpiecz program przed błędami za pomocą instrukcji try – catch.