Hormony kory nadnercza, ACTH, krew, jej przetwory i aminokwasy w leczeniu włośnicy

(1)

HORMONY KORY NADNERCZA, ACTH, KREW, JEJ PRZETWORY l AMINOKWASY W LECZENIU

WŁOŚNICY

K. RACHOŃ i J. JANUSZKIEWICZ I Klinika Chorób Zakaźnych AM Warszawa

Brak leczenia przyczynowego

^włośnicy

w okresie inwazji

mięśniowej

larw zmu- sza do stosowania metod

zmierzających

do poprawy stanu chorych poprzez za-

działanie

na ogniwa patogenetyczne oraz wyrównanie

powstałych

w ustroju nie-

4

(2)

338 MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA W SPRAWIE WŁOSNICY

doborów i

zaburzeń

metabolicznych.

Biorąc

pod

uwagę

rozwój zmian ustrojowych, okres inwazji

mięśniowej

podzielono na 2 podokresy:

1 - z

zaznaczającą się przewagą

zjawisk alergiczno-zapalnych,

trwający

za- zwyczaj

około

3 tygodni od

wystąpienia

objawów klinicznych

(może

on

być

w lek- kich przypadkach jedyny).

2 -

rozpoczynający się około

3 tygodnia choroby i

cechujący się głębszymi

zaburzeniami ustroju,

związanymi

z zatruciem w wyniku przemiany materii larw, rozpadu niektórych z nich oraz uszkodzenia, a nawet martwicy komórek

mięśnio

wych.

Wyodrębnienie

2 podokresu doskonale

uzasadniają

objawy kliniczne i ba- dania dodatkowe, a

zwłaszcza

biochemiczne,

świadczące

o zmianach i

przesunięciach w

ustroju chorego: a)

obniżenie

albumin na

korzyść

globulin,

dość często

z hypo-

proteinemią

i

obrzękami

(wykresy 1-3); b) wzrost enzymów tkankowych-transa- minaz GOT i GPT, a

zwłaszcza

aldolazy, co

świadczy

o uszkodzeniu komórek, szczególnie

mięśni

poprzecznie

prążkowanych;

c)

przyśpieszenie

opadania krwinek czerwonych; d)

wystąpienie

zmian w innych

narządach, najczęściej

jednak ostrego zapalenia

mięśnia

sercowego ze zmianami krzywej EKG i uszkodzenia

wątroby;

e)

niedokrwistość

wtórna.

- Callcow;/1

- 6/ol>uling

- Albuminy

G¼ ap 15

'-7,

^7;2

i3

7,0

~o

=r~

^1,0 ¹~-1p1n;e ¹ choroby ³ ⁴

a

.,__. Caikowde

- 6/obutiny

G"I.- Atbum;ny

:~ µ_i

60

~

to

.,___. Calkow,t~

- 6/obul"'II

G i' ... AltJum,ny /J/)

✓

(O 6

~o

w _i5 ₁₆

~o

~

JO

~

2/1 z.,

· 10

2 3 4 5 6

T!J90<1n,< cho"O/Jy

C

Ryc. 1. Białka surowicy krwi. a - przypadki lekkie, b - przypadki średniociężkie, c - przypadki cieżkie

Przedstawione w wykresach 1-3 krzywe zachowania

się białek

osocza w prze- biegu

włośnicy

oparto na 182 oznaczeniach u 92 chorych dla

białka całkowitego

oraz na 154 u 76 chórych dla albumin i globulin. Wynika z nich,

że

hypoproteinemia i hypoalbuminemia

pogłębiają się

w

zależności

od

ciężkości

choroby.

Uwzględniając powyższe

podokresy, u 58 chorych na

włośnicę, spośród

142 leczonych w klinice, przeprowadzono leczenie hormonami z osi przysadka-nadner-

cze (ACTH, kortyzon, prednison) lub przetoczeniami krwi, plazmy, albuminy

ludzkiej i aminokwasów. Leczenie hormonalne stosowano w ogólnie

przyjętych

(3)

STRESZCZENIA REFERATÓW

339 dawkach doustnie,

domięśniowo

lub

dożylnie

w

osłonie

antybiotyków z

uzupełnie

niem potasu,

przestrzegając ściśle przeciwwskazań.

Przetaczanie krwi, albuminy ludzkiej, plazmy i aminokwasów wykonywano zazwyczaj kilka do kilkunasto- krotnie,

kierując się

stanem chorego i niedoborami,

głównie białkowymi.

Wśród

przypadków tych

wyodrębniono

9 lekkich, 25

średniociężkich

i 24

cięż

kich. Wszyscy ci chorzy

niezależnie

od przebiegu klinicznego wyzdrowieli. Wyniki leczenia przedstawia

poniższa

tabela.

I

I Ogółem ^I

^Znaczna

^I

^Mierna ^j ^Brak

I

Rodzaj leczenia

poprawa poprawa wpływu

A. Przypadki lekkie

Hormony w I. podokresie· 8 6 2

o

Krew w 1. podokresie 1

o o

1

Ogółem: 9 6 2 1

B. Przypadki średnio-ciężkie

Hormony w 1. podokresie 7 7

o o

Krew i inne w 2. podokresie 6 4

o

2

Hormony w l. podokresie a krew i inne

I w 2. podokresie 7 7

o o

i Hormony oraz krew i inne w 2. podokresie 1 1

o o

I Hormony w 2. podokresie 4

o

2 2

i !

Ogółem: 25 19 2 4

I

- - --·-···--

I

C. Przypadki ciężkie

\ Hormony w 1. podokresie 1 1

o o

Krew i inne w 2. podokresie 15 12 3

o

Hormony w 1. podokresie, a krew i inne

w 2. podokresie 7 7

o o

: Hormony i krew w 2. podokresie 1

o

.I

o

I

^Ogółem: ²⁴ ²⁰ ⁴

^o

Przy ocenie

wpływu

leczenia

uwzględniono

zachowanie

się ciepłoty ciała,

objawów podmiotowych i przedmiotowych (stan

krążenia, obrzęki

i

inne)

oraz

badań

dodatkowych, szczególnie proteinogramów.

Leczenie hormonalne stosowano u 36 chorych.

W

8 przypadkach lekkich uzyskano wyniki dobre. Z 15 przypadków

średniociężkich

uzyskano w I podokre- sie u 7 wynik dobry,

jednakże

u dalszych 7

zaszła konieczność przetaczań

krwi w 2 podokresie. W 8 przypadkach

ciężkich

leczenie hormonalne w I podokresie

wystarczyło

zaledwie w I przypadku, a w dalszych 7

zaistniała konieczność

prze-

taczań

krwi, które

przyniosły poprawę.

Próby leczenia hormonalnego w 2 podokresie przeprowadzono u 6 chorych, z tego u 2 bez

wpływu,

u 3 z

mierną poprawą,

a u I z

dużą poprawą.

Leczenie

krwią, plazmą, albuminą ludzką

i aminokwasami stosowano

z

reguły

w 2 podokresie u 37 chorych. Ponadto w I przypadku lekkim przetoczono

(4)

340 MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA W SPRAWIE WŁOSNICY

- - - -- - - - -- -- - -- - - -- - -- - ·- - - -•- -- -- - -

krew

w 1

podokresie bez

wyraźnego wpływu.

Z 14 przypadków

średniociężkich

u

8 wykonano przetoczenia z wynikiem dobrym, po uprzednim leczeniu hormonal- nym, które

było niewystarczające. W

6 natomiast stosowano je

wyłącznie,

z czego

w 4

wynik

był

dobry, a w 2 nie

zauważono wpływu. Śpośród

23 przypadków

ciężkich

w 15 wykonano

wyłącznie

przetoczenia wymienionych

płynów

z wynikiem dobrym w 12, a miernym w 3 przypadkach. Przetoczenia po uprzedniej niewystar-

czającej

hormonoterapii lub

łącznie

z hormonami stosowano w 8 przypadkach, z czego w 7 z dobrym, a w 1 z miernym wynikiem.

Poprawa po leczeniu hormonalnym w 1 podokresie

polegała

na zmniejszeniu bólów

mięśniowych, ustępowaniu

zjawisk alergicznych,

obniżaniu się ciepłoty ciała

i znacznej poprawie samopoczucia.

Jednakże spośród

30 chorych leczonych z

poprawą

u 14

była

ona

niewystarczająca,

co

zmuszało

do

przetaczań

krwi i

płynów zastępczych

w 2 podokresie. Leczenie hormonalne jest wskazane w 2 podokresie

wyjątkowo

przy

przetrwałych

objawach alergicznych.

Leczenie

krwią, plazmą, albuminą ludzką

i aminokwasami w 2 podokresie

dało

wyniki dobre u 35 na 37 leczonych.

Obrzęki

hydrostatyczne

ustępowały,

po-

prawiały się białka

surowicy krwi, a szczególnie

ustępowały

objawy niedomogi

krążenia

wskutek ostrego zapalenia

mięśnia

sercowego, które przy uprzednim leczeniu

środkami

nasercowymi (strofantyna)

cofały się

bardzo opornie.

Na podstawie naszych

spostrzeżeń uważamy

za celowe leczenie

włośnicy:

w 1 podokresie hormonami z osi przysadka-nadnercze; w 2 podokresie przetocze- niami krwi, jej przetworów i aminokwasów, a

wyjątkowo

hormonami przy prze-

trwałych