W iln o , d n. 23 k w ie tn ia 1931 r.
„Q uam m a g n ific a ta s u n i o p era iua, D o- m in e l o m n ia in sa p ie n tia fe c is ti" . Oto h y m n , k t ó r y ro z b r z m i e w a u s t a w i c z n i e w Sło w ie p rz e d w ie e z n e m n a „łonie O jca“ (.Jan 18).
Oto p i e ś ń żyw a, k t ó r a t r y s k a z g łę b i n d u szy n a t c h n i o n e g o p s a l m i s ty . Oto p i e ś ń S ł o w a, od w i e k ó w r o z b r z m i e w a j ą c a w s a n c t u - a r i u m B ó s tw a , a p r z e d ł u ż o n a i ś p i e w a n a n a zie m i n a sp o s ó b ludzki, k i e d y Sło w o s t a ł o się cia łe m . O to p ie ś ń , k t ó r a p r z e d ł u żać się bę d z ie b e z k o ń c a w K o ście le w p a c ie r z a c h k a p ł a ń s k i c h — p i e ś ń o w y ra z ie w p r a w d z i e lu d z k i m , ale j e d y n i e g o d n a Bo
ga, p r a w d z i w a c h w a ł a O jc a — t o dzie ło C h r y s t u s a — o p u s C h ris ti.
„Jam w s ła w ił Ciebie na z ie m i“ ( J a n 17.4), t a k s t r e s z c z a C h r y s t u s p r z e d m ę k ą c a łe sw e p o s ł a n n i c t w o , gdyż c a ł e je g o życie by ło j e d n ą p i e ś n i ą p o c h w a l n ą k u czci Ojca.
W ie lb ił Go p rz e z w s z y s t k i e c z y n n o śc i s w o je p r a c e a p o s t o ls k i e , ale p r z e d e w s z y s s k i e m w y w y ż s z a ł J e g o d o s k o n a ł o ś c i w m odlitw ie, k t ó r e o g lą d a ł b e z p o ś r e d n i o w c a ły m ich b l a s k u , i w im ie n i u całe j lu d z k o ś c i, k t ó r e j b y ł c z ło n k i e m , s p e ł n i a ł o b o w ią z k i a doracji, u w ie lb i e n ia , u p o d o b a n ia .
Ale C h r y s t u s z a n im w s tą p i ł do n ie b a , p r z e k a z a ł o b lu b i e n ic y sw ojej b o g a c t w a i o b o w ią z k i — b o g a c t w a w ł a s k a c h , a o b o w ią z k i w e w ła d z y g o d n e g o u w i e l b i a n i a i w y c h w a l a n i a Ojca: n a te m w ł a ś n i e p o l e ga li tu r g ja . J e s t to w y c h w a l a n i e Boga p rzez K ościół, z je d n o c z o n y z C h r y s t u s e m i o p a r t y 0 C h r y s t u s a . T u K o śció ł z je d n o c z o n y z C h r y s t u s e m ś p i e w a p i e ś ń ś p i e w a n ą n a ło n ie O jc a p rz e z Sło w o, k t ó r ą to Sło w o p r z y nio s ło n a ziemię. „G o d zien j e s te ś , P a n ie B o ż e n a s z , w z ią ć ch w a łę c z e ś ć i m o c “ (O bja w . IV, 10-11), w o ł a J a n , sł y s z ą c c h ó r K o śc io ła tr iu m f u ją c e g o . Tu n a ziem i t w o rz y się ró w n i e ż c h ó r {Kościoła w o ju ją c e g o , c h ó r w s z y s t k i c h dzieci J e g o , m o d l ą c y c h się c o d z ie n n ie , ale p r z e d e w s z y s t k i e m k a p ł a n ó w 1 z g r o m a d z e ń z a k o n n y c h , z o b o w ią z a n y c h do o d m a w i a n i a p a c ie r z y k a p ł a ń s k i c h .
P a c ie r z e k a p ł a ń s k i e w z n o s z ą się d o s t o j e ń s t w e m sw o je m p o n a d i n n e ć w ic z e n ia
p o b o ż n e , bo są o fi c ja l n ą m o d l it w ą Kościo ła . To p r a w d z i w e o p u s D ei, gdyż się s k ł a d a z n a t c h n i o n y c h t e k s t ó w p o e z ji p s a l m ó w , hom ilij Ojców K ościo ła, k o l e k t u ło ż o n y c h prz e z Kośc ió ł. W n ich to z a n o s i O b lu b i e n ic a C h r y s t u s o w a , w r a z ze s w y m O b lu b ie ń c e m , p r o ś b y s w y c h dzieci do t r o n u Boga. J a k ż e b y Bóg m ó g ł o d m ó w ić sw ej ł a s k i t e m u , k t o o n i ą p r o s i s ł o w a m i p rzez Niego n a t c h n i o n e m i , s ł o w a m i J e g o Syna, z a n o s z o n e m i w im ię S y n a i p rz e z S y n a ?
„O jcze, w ie d z ia łe m , ż e m ię z a w s z e w y s łu - c h u je s z “ ( J a n XI. 42).
P a c ie r z e k a p ł a ń s k i e m a j ą m oc w i e l k ą u ś w ię c a j ą c ą : p r z e z p o b o ż n e o d m a w i a n i e p r z y s w a j a m y so b ie ś w ię t e fo r m u ły , w y w o ł u j ą c e k r ó t k i e , a le g o rą c e , w e s t c h n i e n i a , zd o ln e u t r z y m a ć d u s z ę w z je d n o c z e n iu z Bogiem. N ie m o ż liw e m jest, by o d m a w i a ją c y je p o b o ż n ie nie c z e r p a ł p e ł n e m i r ę k a mi p o m o c y Bożej n a w s z y s t k i e okoliczn o ści sw ego życia: w s m u t k u i p r z y g n ę b i e n i u , w z n i e c h ę c e n i u i p o k u s a c h — w y s t a r c z y w z ią ć k s i ę g ę n a t c h n i o n ą , b y się z te g o o t r z ą s n ą ć . „Panie, j a k ż e się r o z m n o ż y li, co m ię tr a p ią ! W iele ic h p o w s ta je p r z e c iw m n ie . W iele ic h m ó w i d u s z y m o je j: n ie m a te n zb a w ie n ia w B o g u s w o im ! A le T y, P a n ie, T y ś obrońca m ó j i c h w a ła m o ja . T y p o d n ie s ie s z g ło w ę m o ją . P o w s ta ń , o P anie,
w y b a w m ię, B o ż e m ó j“ (Ps. IJI.2-4,7).
P a c ie r z e k a p ł a ń s k i e z a w i e r a j ą w sobie w s z y s t k i e a k t y c n ó t te o lo g ic z n y c h : w ia ry , k t ó r a n a d a j e c h w a l b i e Bożej c a ł e jej z n a czenie, na d z ie i, gdyż o p i e r a j ą c się n a z a s ł u g a c h J e z u s a C h r y s t u s a , o c z e k u j e m y w s z y s t k i e g o od z a d o ś ć u c z y n i e ń n a s z e g o b o s k i e g o A r c y k a p ł a n a , w re s z c i e miłoś ci, k t ó r a w y s t ę p u j e w P s a l m a c h w e w s z y s t k i c h jej o d m i a n a c h (m iło śc i życzliw ej, ża łu ją c e j, w d zięczn ej, p o d z iw u , u p o d o b e n i a , ra d o ś c i i t. p.). D o łą c z a się t u je szcze c n o t a czci re ligijnej, k t ó r a z n a j d u j e w p a c i e r z a c h k a p ł a ń s k i c h w s p a n i a ł y w y r a z u w i e l b i a n i a Boga p r z e z Officium w o b e c o ł t a r z a , n a k t ó r y m s ię s k ł a d a O fiar a św ię t a .
Ale n a d t o p rz e z P a c ie r z e k a p ł a ń s k i e je d n o c z y m y się z C h r y s t u s e m , a p rz e z N ie go łą c z ą się z s o b ą w s z y s c y o d m a w ia ją c y . W B r e w j a r z u p r z e d s t a w i o n e s ą żyw o w s z y
124.
Wiadomości Archidiecezjalne W ileńskie Nr. 8.
s t k i e ta j e m n i c e C h r y s t u s o w e : t u K ośció ł p r o w a d z i u a s za r ę k ę po ś l a d a c h C h r y s t u sa, tu r o z b u d z a w n a s uczucia, j a k i c h b y ś - m y doznali, b ę d ą c o b e c n i p r z y n a r o d z e n i u J e z u s a , id ąc za N im do E g ip t u , s ł u c h a j ą c J e g o n a u c z a n i a , w s p ó ł c z u j ą c z Nim w O g
rójcu, n a g ó rze K a lw a rji , bę d ą c o b e c n y m p r z y J e g o z m a r t w y c h w s t a n i u i w n i e b o w s t ą p ie n i u . Tu d u s z a u s t a w i c z n i e żyje w s f e rze n a d p r z y r o d z o n e j , łącz y się c a r a z ściślej z Tym, k t ó r y j e s t t r e ś c i ą c a łe j n a s z e j re- ligji, a p rzez to s a m o ł ą c z y się i z ty m i, k tó r z y , j a k o n a , s t a w i a j ą sobie p r z e d o c z a mi t a j e m n i c e Boże i p o d d a j ą się d z ia ł a n iu ła s k i.
P a c i e r z e k a p ł a ń s k i e zro d z ą w n a s to ow oce t y l k o p o d w a r u n k i e m , że je o d p r a w iać b ę d z ie m y d ig n e — to znaczy z a c h o w u ją c w ie r n i e c e r e m o n je , r u b r y k i i p r z e p i sy, a tte n te — t o znaczy u w a ż n i e w y m a w i a jąc p o sz c z e g ó ln e w y r a z y , ze z r o z u m ie n i e m tr e ś c i słów , alb o p r z e n a j m u i e j w p o s t a w i e s t w o r z e n ia , k t ó r e a d o r u j e S tw ó r c ę sw ego, w z n o s z ą c się d u c h e m k u Bogu, k o n t e m p lu j ą c i a d o r u j ą c J e g o p rz y m io t y , w reszcie d eu o le — to z n a c z y „p o b o ż e m u " p rz y ło ż y ć się c a ł ą d u s z ą do te g o d z ie ł a bożego, by je n a le ż y c ie o d p r a w i ć bo „ s a n c t a s a n c t e t r a c t a n d a s u u t “. I n a c z e j to bę d z ie ty l k o zbycie c ię ż a ru , n i b y z a d o ś ć u c z y n i e n ie z e w n ę t r z n e o b o w ią z k o w i, ale bez o so b i s te j k o rzyści d u c h o w e j, bez z je d n o c z e n ia sie z B o
giem , a tern .bardziej z ty m i, k t ó r z y p o d o b n ie o d p r a w ia j ą .
„O fficiu m d i v i n u m “ to p r a w d z iw ie s p i c h le rz n ie b i e s k i , k t ó r y s a m Bóg p rz y g o t o w a ł , z k t ó r e g o c z e r p i ą c o b fitu je się w ś w i a t ł o D u c h a św., a po k i l k u l a t a c h n a b i e r a się ł a t w o ś c i i s t a ł o ś c i w m o d litw ie. N a jw z n io ś lejsza k o n t e m p l a c j a j e s t t y l k o r o z k w i t e m p r a w d , k t ó r e n a m p o d a j e m o d l i t w a K o śc io ł a w B rew ja rz u ; k t o go o d m a w i a z nale ż y- t e m u s p o s o b i e n i e m , t e n s t a j e się p r z e p o j o n y p r a w d a m i b o ż e m i i w c h o d z i w a t m o s f e rę k o r z y s t n ą dla ro z m y ś l a n i a i k o n t e m p la c j i.
W n a s z e m życiu k a p ł a ń s k i e m z d a rz a się c z ę s t o o k o liczn o ść, k t ó r a o d p r a w i a n i e p a c ie rz y k a p ł a ń s k i c h czyni szczególnie j m i łe m Bogu, a n i ą j e s t c ie r p ie n i e . J a k m i
ło ść C h r y s t u s a szczególnie j z a j a ś n i a ł a w c z asie m ęk i, t a k i n a s z a — n a b i e r a szc z e g ólniejs zego b l a s k u n a tle cie r p ie n ia . Offi
ciu m b y w a c z ę s to dla n i e k t ó r y c h dusz p ra w d z i w ą ofiarą : t r z e b a bo w iem o k ie ł z n a ć w y o b r a ź n ię , k t ó r a c h c i a ł a b y sw o b o d n ie b u jać: zw ycię żyć a p a t j ę i n a t u r a l n ą l e k k o m y ś ln o ść. a szczególnie j z m ę c z e n ie p o u- ciążliw ej n i e r a z p r a c y d u s z p a s t e r s k i e j — w s z y s t k o to w y m a g a p e w n e g o m ę s t w a , c z ę s t y c h w y s i ł k ó w — w s z y s t k o to s ą o fia ry miło Bogu — S a c rific iu m la u d i s — n a j le piej łą c z ą c e c i e r p i ą c y c h — u r z e c z y w i s t n i a j ą c e ow e C h r y s t u s o w e : „ A by w s z y s c y b y li je d n o 11.
X . M . S.
W izytacja ka n o n iczn a. — J. E. K sią dz A r c y b i s k u p - M e t r o p o li ta r o z p o c z y n a s e r ję w i o s e n n ą w iz y ta c ji k a n o n i c z n e j . P i e n v s z a t a s e r ja r o z p o c z y n a się d n ia 26 k w i e t n i a r. b.
w K am io n ce , d e k . g r o d z ie ń sk ie g o ; do d n ia 30 k w i e t n i a A r c y p a s t e r z zw ied zi w d ek.
g r o d z i e ń s k i m p a r a f je : K a m i o n k ę , K aszu- biń ce, Ż ydom lę, K ozło w ic ze, J e z i o r y , N o w ą R udę, P orz e c z e , Hożę, P r z e w a ł k ę i D ru s k i e - n ik i. D nia 30 k w i e t n i a r. b. A r c y p a s t e r z p o w r a c a do W iln a .
„ D z ie ło dla p ie lę g n o w an ia p o w o ła ń do stanu d u ch ow n eg o pod w e zw a n ie m NajSw. M aryi P a n n y " . — W W iln ie p o w s t a ł o i o t r z y m a ł o w d. 25.IV. r. b. z a t w i e r dz e n ie J. E. K się d z a A r c y b i s k u p a - M e t r o p o lity S to w a r z y s z e n ie r e lig ijn e pod n a z w ą
„Dzieło dla p i e l ę g n o w a n i a p o w o ła ń do s t a n u d u c h o w n e g o p o d w e z w a n i e m N a jśw . Maryi P a n n y " , czyli k ró c e j : „D zie ło M a t k i B o sk ie j P o w o ła ń " . S to w a r z y s z e n ie m a n a wzglę dzie w s p ó ł d z i a ł a n i e sz e r s z y c h k ó ł s p o ł e c z e ń s t w a k a t o l i c k i e g o w p i e l ę g n o w a n i u p o w o ł a ń do s t a n u d u c h o w n e g o . S p o só b re a l iz a c j i celó w te g o D zie ła z o s t a ł o m ó w io n y w y s t a r c z a j ą c o w u. 7 W ia d o m o ś c i A r c h id ie c e z ja ln y c h na str. 100-101. T y m c z a s o w y l o k a l S t o w a r z y s z e n i a m ieści się w W iln ie , ul. Z a r z e c z n a 28,
„D obra P ra s a " .
P o b y t i. E. K s. B isk u p a M ik ołaja Czarn ieckiego w W iln ie . — D. 19 k w i e t n i a r. b. o d b y ł w i z y ta c ję p a r a f j i k a to l ic k i e j w sc h o d n ie g o o b r z ą d k u J. E. K siądz B is k u p
Nr. 8. Wiadomości Archidiecezjalne W ileńskie 125.
M ik o łaj C z a rn ie c k i, B i s k u p t y t u l a r n y Lebe- do su, W i z y t a t o r A p o s t o l s k i p a r a f ij o b r z ą d k u w s c h o d n i e g o n a t e r y t o r j n m R z e c z y p o s p o litej P o ls k ie j. K sią d z B is k u p z w i e c z o ra 18 k w i e t n i a p r z y b y ł do k o ś c i o ła P o a u g u s t j a ń - sk i e g o w Wilnie , d n ia zaś 19 k w i e t n i a r. b.
o d p r a w i ł s u m ę p o n t y f i k a l n ą w t y m ż e k o ś ciele. Z W il n a K siądz B i s k u p u d a ł się do d iecezji p iń s k i e j , w k t ó r e j od d n ia 26 k w i e t n ia do 31 m a j a r. b. zwiedzi 9 m ie js c o w o śc i o ra z udzie li ś w ię c e ń k a p ł a ń s k i c h k i l k u k l e r y k o m w P i ń s k u .
D oroczne zeb ra n ie sp raw ozd a w cze M ę sk ie g o T o w a rzy stw a św . W in ce n te g o d P a u lo . — W nie d zielę, 19 k w i e t n i a r. b., o d b y ło się d o ro c z n e s p r a w o z d a w c z e z e b r a n ie M ęs k ieg o T-w a św. W i n c e n t e g o a P a u lo w W iln ie w o b e c n o ś c i o k o ło 150 osób c z ł o n k ó w , s y m p a t y k ó w i z a p r o s z o n y c h gości. Z r a m i e n i a J. E. Ks. A r c y b i s k u p a o b e c n y b y ł k s . P r a ł a t A. Saw ic ki. P r e z e s R a dy, p. A. S a w ic k i, w d łu ż s z e m p rz e m ó w i e n i u w y k a z a ł , iż K o n f e r e n c j e św. W i n c e n t e g o a P a u lo w z u p e łn o ś c i o d p o w i a d a j ą z a d a n i o m n a s z y c h c z a só w i z a k o ń c z y ł o d c z y ta n ie m li s t u Ojca św . P i u s a XI do G e n e r a ln e g o P r e z e s a T -w a p. H e n r y k a de V e rg e s, z a le cają c e g o m ię d z y in n y m i, ro z w in ię c ie dzieł u m o r a l n i a j ą c y c h , zgo d n ie z d u c h e m e n c y k l i k w s p r a w i e c h rz e ś c i j a ń s k i e g o w y c h o w a n i a m łodzie ży, o raz c h rz e ś c i j a ń s k i e g o m a ł ż e ń s t w a . Ze zło żone go n a s t ę p n i e p rz e z s e k r e t a r z a R ady, p. A. I w a n o w s k ie g o , s p r a w o z d a n ia z d z ia ł a ln o ś c i T -w a za 1930 r. n o t u jem y , iż w r o k u s p r a w o z d a w c z y m T -w o liczyło 9 k o n f e r e n e y j , 86 c z ł o n k ó w c z y n n y c h , o ra z 264 w s p i e r a j ą c y c h . W ty m ż e o k r e s i e d ochód T - w a w y n o s i ł 14.344 zł. 48 gr., z czego w s p a r ć u d z ie lo n o 571 oso b o m (177 r o d z in o m ) n a o g ó ln ą s u m ę 13.342 zł. 44 gr.
25-lecie C h rześcijań sk iego Zw ią zku Z a w o d o w e g o S łu ż b y D om ow ej im . św . Z y ty w W iln ie . — W nie dzielę , dn. 19 k w i e t n i a r. b. u p ł y n ę ł o 25 l a t i s t n i e n i a Z w i ą z k u . C hc ą c u p a m i ę t n i ć t e n u r o c z y s ty dzie ń, Z a rz ą d Z w i ą z k u z o r g a n i z o w a ł u r o cz y s t y o b c h ó d , k t ó r y o d b y ł się w p i ę k n i e u d e k o r o w a n e j b a r w a m i n a r o d o w e m i , k w i a ta m i i k il im a m i sali Z w i ą z k u p rz y z a u ł k u K a z im i e r z o w s k i m Nr. 3. Ze s p r a w o z d a n i a
za c a ły czas is t n i e n i a Z w i ą z k u d o w ie d z ie li ś m y się o lo s a c h je go za o k u p a c y j r o s y j sk ie j i n ie m ie c k i e j, j a k r ó w n ie ż o te m , że Z w i ą z e k za w sz e m o c n o i n i e u s t a n n i e s t a ł pod s z t a n d a r e m k rz y ż a . O s t a t n i o Z w i ą z e k liczy 365 c z ł o n k i ń i s t a l e się rozw ija. Od 19 k w i e t n i a 1919 r o k u , gdy w o j s k a p o ls k ie o d p a r ł y b o ls z e w i k ó w , z a c z y n a się n a no w o bu d z ić p r a c a w S to w a r z y s z e n iu . W r o k u 1921 S t o w a r z y s z e n ie p r z e k s z t a ł c i ł o się w C h r z e ś c i j a ń s k i Z w ią z e k Z aw o d o w y ż e ń s k i e j sł u ż b y d o m o w e j im. św. Zyty . O d ro d z iła się r ó w n ież p r a c a o r g a n i z a c y jn a . Z w i ą z e k n a b y w a dom p rz y z a u ł k u K a z im i e r z o w s k i m Nr. 3 za s u m ę 67 ty s. zł., z a w d z ię c z a j ą c n i e s t r u dzo n y m z a b ie g o m k s . p r a ł a t a O lszań s k ieg o . O b e c n ie i s t n i e j ą w t y m d o m u 4 i n s ty t u c je : s c h r o n i s k o n a 71 łó ż e k , ja d ł o d a j n i a , p r a l n i a i b i u r o s t r ę c z e ń s ł u ż b y d om ow ej. — W a r t o , a ż e b y k s i ę ż a P ro b o s z c z o w i e szczerze się zaję li t e m S to w a r z y s z e n ie m , p o p a r l i je c z y n n ie i s t a r a l i się s k i e r o w y w a ć do nieg o d z ie w c z ę t a , u d a j ą c e się za c h l e b e m do w ię k s z y c h m i a s t i m i a s t e c z e k .
Z życia katolickiego po całym świecie.
R zym i W ło c h y . — Dn. 11 k w i e t n i a r. b. Ojciec św. p r z y j ą ł n a a u d j e n c j i g r u p ę p ie l g rz y m ó w p o ls k ic h z J.E. K się dzem B is k u p e m Ł u c k im n a czele. — 15 k w i e t n i a r, b.
w o b e c n o ś c i K a r d y n a ł a p r e f e k t a P r o p a g a n d y , J. Em . S a l o t t i ’ego, ro z p o c z ę ł y się o b r a d y R a d y N ajw yższej P a p i e s k i e g o D zie ła Roz- k r z e w i a n i a W iary; w o b r a d a c h b ierze u d z ia ł t r z y n a s t u c z ło n k ó w , p r z e b y w a j ą c y c h w R zym ie i t r z y n a s t u p r z e w o d n i czący ch R a d N a ro d o w y c h . O b r a d y p o t r w a j ą prz e z ty d z i e ń . Dn. 19 k w i e t n i a Ojciec św.
p rz y j ą ł c a ł ą R ad ę n a s p e c j a ln e j a u d je n c ji. - Z p o w o d u i n a u g u r a c j i n a W a t y k a n i e t a k z w a n e g o „ D z ie n n i k a n a u k o w e g o " dla t r a n s m i t o w a n i a p rzez r a d j o w y n i k ó w b a d a ń P a p i e s k i e j A k a d e m j i N a u k , w d n iu 19 k w i e t n i a Ojciec św. w y g ło s i ł k r ó t k i e p r z e m ó w ie n ie , r ó w n ie ż t r a n s m i t o w a n e p rzez ra d jo , d a ją c w y r a z ra d o ś c i, że d o k o n y w a d ru g iej i n a u g u r a c j i r a d j a w a t y k a ń s k i e
126. Wiadomości Archidiecezjalne W ileńskie Nr. 8.
go; p i e r w s z a b y ł a i n a u g u r a c j ą w iary , a d r u g a j e s t i n a u g u r a c j ą n a u k i . I w i a r a i n a u k a p o c h o d z ą z te g o s a m e g o źródła, od Boga, d la t e g o s o b ó r w a t y k a ń s k i o rz e k ł , że n i e m a m iędzy n ie m i s p r zeczn o ści. — Na o b c h ó d 40-lecia E n c y k l i k i „R e r u m n o v a r u m “, m a j ą c y się o d b y ć 14—17 m a j a rb., z a p o w i e d z ia ł y sw o je p r z y b y c i e p ie l g r z y m k i z 15-tu k r a j ó w . — Z n a k r a d j o s t a c j i w a t y k a ń s k i e j H V J i fa le 19,84 i 50. m. z o s t a ł y z a r e j e s t r o w a n e w m i ę d z y n a r o d o w y c h u r z ę d a c h ra d j o w y c h w W a s z y n g t o n i e i Bernie. W s z y s t k i e p r z e d s t a w i c i e l s t w a d y p l o m a t y c z n e S t o licy Ś w ię te j o raz w s z y s c y K a r d y n a ło w ie - A r c y b i s k u p i n a c a ł y m św ie c ie o t r z y m a j ą sp e c j a l n e o d b io r n ik i , p o c z e m d la k a ż d e g o a p a r a t u u s t a l o n e z o s t a n ą d o k ł a d n e t e r m i n y , w c zasie k t ó r y c h p o s i a d a c z o d b i o r n i k a b ę dzie o c z e k i w a ł e w e n t u a l n y c h k o m u n i k a t ó w i z a r z ą d z e ń z W a t y k a n u . A p a r a t y t e z o s t a ły s p o r z ą d z o n e w fa b r y c e M arco n ieg o w G e n u i i p o s i a d a j ą s p e c j a l n e u d o s k o n a l e n i a , w y n a l e z i o n e p r z e z i n ż y n i e r a M a t h ie u , j e d n eg o z k o n s t r u k t o r ó w r a d j o s t a c j i w a t y k a ń s k i e j . — Dn. 27 m a r c a rb. w N e a p o l u z m a r ł a w o p in j i ś w ię t o ś c i z a k o n n i c a M a r ja Landi.
N a ciele z m a r łe j k o m i s j a l e k a r s k a , z łożona z p ię c i u p r o f e s o r ó w u n i w e r s y t e t u i dw óch in n y c h l e k a r z y , z n a la z ła s t y g m a t y . K o m is ja p r z e d ł o ż y ła o d p o w ie d n ie s p r a w o z d a n i e a r c y b i s k u p o w i N e a p o lu , k a r d y n a ł o w i A sc ale si.
Francja. — D o ro czn y K o n g r e s p a tr jo - ty c z n e j Ligi F r a n c u z e k z ró ż n y c h p ro w in c y j m i a ł za g łó w n y t e m a t w y c h o w a n i e p o d łu g w s k a z ó w e k Ojca św . w E n c y k l i c e o chrze- ś c i j a ń s k i e m w y c h o w a n i u . — G ł ó w n ą id e ą f r a n c u s k i e g o K o n g r e s u n a r o d o w e g o e u c h a r y s t y c z n e g o w Lille będzie te za: „ K r ó le w s k a g o d n o ś ć P a n a J e z u s a w E u c li a ry s t ji , u s t a n a w i a j ą c a p a n o w a n i e Boże n a ziemi".
50-tej rocznicy K o n g r e s ó w e u c h a r y s t y c z n y c h . K o n g r e s m a n a c e lu u czczen ie KongreB t e n o d b ę d z ie się 1—5 lipca rb . — T e g o ro c z n y f r a n c u s k i k a t o l i c k i tydzień s p o ł e c z n y ro z p o c z n i e się 27 lipca i t r w a ć b ędzie do 2 s i e r p n ia . J a k o m i ejs ce k o n g r e s u o b r a n o Milhuzę. Z a s a d n ic z y m t e m a t e m o b r a d bę d z ie „D u c h c h r z e ś c i j a ń s k i w i n t e r e s a c h " , a w ię c : m o r a ln o ś ć i n t e r e s ó w , s t r u k t u r a e k o n o m i c z n a ś w ia t a , d y n a m i z m |
i t e c h n i k a w s p ó ł c z e s n y c h in t e r e s ó w , w a r to ś ć t r a d y c y j n y c h z a s a d m o r a ln o ś c i k a t o lick iej co do w ła s n o ś c i, c e n y i u ż y t k o w a n ia , k r y z y s y g ie łd o w e , d u m p i n g s o w ie c k i i w ie le i n n y c h . — C z ło n e k A k a d e m j i f r a n c u s k i e j G o y a u w a r t y k u l e , o g ło s z o n y m w p a r y s k i m F ig a ro , p is z ą c o p r z e ś l a d o w a n i a c h relig ji w S a w i e t a c h , p r z y p o m i n a s p o ł e c z e ń s t w u f r a n c u s k i e m u , że p o m im o w i e l k i c h tr u d n o ś c i , i s t n i e j ą je s z c z e w Rosji d w a f r a n c u s k i e k ościoły : w M o s k w i e i L e n i n g r a dzie. P r z e t r w a ł y o n e do dziś d n i a j e d y n i e d z ię k i p a r a f j a n o m , p e ł n y m z a p a r c i a się siebie , k t ó r z y n a sw ój k o s z t je u t r z y m y w ali. O b e c n ie ty m k o ś c i o ło m gro zi z a m k n ięcie. G o y a u w z y w a k a t o l i k ó w do o k a z a n ia p o m o c y w d ro d z e d y p l o m a t y c z n e j i m a t e r j a l n e j . — Nie d a je się zap rzeczyć, że F r a n c j a , p o m i m o lic z n y c h o b ja w ó w bezre - ligijności, j e s t n a d ro d z e re lig ijn eg o o d r o d zen ia , Coraz to licznie jszy u d z ia ł s t u d e n tó w s z k ó ł w y ż s z y c h w w ie l k a n o c n e j K o
m u n j i św. św iad czy , że o d ro d z e n i e d u c h a religijnego, z w ła s z c z a e lity i n t e l e k t u a l n e j , w z r a s t a z r o k u n a r o k . W ty m r o k u r e k o l e k c j e w i e l k o p o s t n e i w s p ó ln e K o m u n je św.
zo r g a n i z o w a n o w w ie lu k o ś c i o ła c h P a r y ż a i w 140 m i a s t a c h i m i e js c o w o ś c i a c h p r o w i n c jo n a l n y c h . W r o k u 1930 o g ó ln a liczba u c z e s t n i k ó w t y c h n a b o ż e ń s t w w y n o s ił a 13.800. S z k o ły t a k z w a n e n a u k o w e dały 11.845 r e k o l e k t a n t ó w ; w r o k u b ieżą cy m liczba t a je szcze w z ro s ła . W P o li te c h n i c e p a r y s k i e j liczb a r e k o l e k t a n t ó w w z ro s ła w o s t a t n i m r o k u z 2.849 do 2.968; w Ecole C e n t r a l e z 2.749 do 3.023; w M ines de Pa- r is z 625 do 654; w M ines de St. E t i e n n e z 314 do 354; w A r t s - e t - M e t i e r s z 1.179 do 1.335 i t. d. W P o l i t e c h n i c e k a to l ic y p r a k t y k u j ą c y s t a n o w i ą 66%; w Ecole C e n tr a l e 69%; w M ines d e P a r i s 64%: w A rts -e t- M ć t ie r s 51 % i t. d. Z p o ś r ó d w y c h o w a n k ó w p o l i t e c h n i k i 518 z a p is a ło się w c h a r a k t e r z e k a n d y d a t ó w do „U nio n Socia le des inge- n i e u r s C a t h o l i ą u e s " . W P o l i t e c h n i c e 48 s t u d e n t ó w n a le ż y do t. zw. ”E s c o u a d e s de C e t ć c h i s t e s “ , k t ó r e co n ie d z i e la u czą k a t e c h iz m u dzieci n a p rz e d m ie ś c ia c h ; 37-miu p r a cu je w p a t r o n a t a c h r o b o t n ic z y c h i n a k u r sa c h w ieczo ro w y ch ; w Ćcole C e n t r a l e k a
Nr. 8. Wiadomości Archidiecezjalne W ileńskie 127.
t e c h e t ó w j e s t 51, p r a c o w n i k ó w p a t r o n a c k i c h 24 i. d. W e w s z y s t k i c h t y c h u c z e l n ia c h r o z w ij a ją się p o z a t e m zw iązki k a t o l i c k i e o r g a n i z u j ą c e p e r j o d y c z n e z e b r a n i a d y s k u s j e i k o ł a s t u d jó w . G orz ej się p r z e d s t a w i a po d t y m w z g lę d e m s y t u a c j a po p a r a f j a c h w i e j s k i c h i w s f e r a c h ro b o t n ic z y c h , gdzie s p e ł n i a n i e „ O b o w i ą z k u w i e l k a n o c n e g o " p o z o s t a w i a w ie le do życzenia.
Belgja. — Za p r z y k ł a d e m l a t p o p r z e d n ic h , w t y m r o k u o d b y ło się w k o ś c i e le ko- k o l e g j a l n y m św. M i c h a ła i G u d u li w B r u k seli n a b o ż e ń s t w o n a i n t e n c j ę Rosji. N a b o ż e ń s t w o o d p r a w i ł n u n c j u s z a p o s t o l s k i , Msgr.
M icara. W k o ś c i e le pró c z w ie r n y c h ze w s z y s t k ic h w a r s t w s p o ł e c z n y c h , a s y s t o w a l i m o d ło m liczni p r z e d s ta w ic i e le e m i g r a c j i r o s y j sk iej. P i e n i a re l ig i jn e w c z a s i e n a b o ż e ń s t w a w y k o n a ł po r o s y j s k u c h ó r s t u d e n t ó w r o s y j s k i c h z k a t o l ic k i e g o u n i w e r s y t e t u w L o w a n j u m .
Szw ajcarja. — Ó sm y m i ę d z y n a r o d o w y a k a d e m i c k i k o n g r e s m i s y j n y o d b ę d z ie się w r. 1932 w j e d n e m z m i a s t w Szw ajcarji. — W e d ł u g s p i s u lu d n o ś c i, d o k o n a n e g o w g r u d n i u 1930 r., s t o s u n k i liczb o w e p o s z c z e g ó ln y c h w y z n a ń r e l ig i jn y c h w t y m k r a j u p r z e d s t a w i a j ą się w t e n spos ób: k a t o l i k ó w 1,670.551, p r o t e s t a n t ó w 2,320.764, iz r a e litó w 18.478 i b e z w y z n a n i o w y c h 72.718. W s t o s u n k u do c a łe j liczby m i e s z k a ń c ó w k r a j u , lu d n o ś ć k a t o l i c k a w y k a z a ł a p r z y r o s t w w y s o k o ś c i 0,12%, p r o t e s t a n c k a — u b y t e k 1% , > iz r a e l i c k a — u b y t e k 0,09% i b e z w y z n a n i o w a — w z r o s t o 0, 66%.
N iem cy. — W d o m u r e k o l e k c y j n y m oo. F r a n c i s z k a n ó w w H ofheim , n i e d a l e k o F r a n k f u r t u n/M., w d n i a c h 14—18 lipca rb.
o d b ę d ą się pod k i e r o w n i c t w e m b i s k u p a , dra.
S. W a it z a , z F e ld k i r c l ie n r e k o l e k c j e dla d z ie n n i k a r z y . B is k u p W a itz s a m b y ł n i e g d y ś d z i e n n i k a r z e m i s t ą d d o s k o n a l e o r j e n t u j e się w p o t r z e b a c h d u c h o w y c h te g o s t a n u . Dla p o g łę b i e n ia z a p o w ie d z i a n y c h ćw ic zeń d u c h o w y c h o d b ę d ą się n a s t ę p n i e w y k ł a d y o p r a s i e k a to l ic k i e j i o p r z y g o t o w a n i u do s t a n u d z i e n n i k a r s k i e g o , k t ó r e w y g ło szą dr. M e s s n e r z W ie d n i a i dr. W u n d e r l e z WU rzburg a.
C zechosłow acja. — T a k z w a n n y cze- I
s k i k o ś c i ó ł n a r o d o w y o b e c n ie chyli się k u u p a d k o w i . [D aw n i p rz y w ó d c y i w y b i t n ie j s i d z ia ł a c z e alb o p o w r a c a j ą do K o śc io ła k a t o l ic k i e g o , alb o p rz e c h o d z ą w szeregi b e z w y z n a n io w c ó w . — P o d c z a s o b r a d Z w i ą z k u k a t o l i c k i c h k s i ę ż y ś w ie c k i c h ks. p r a ł a t dr. S z r a m e k , m i n is te r , p o r u s z y ł w ie le z a g a d n ie ń , j a k n p . t r u d n ą dla k a t o l i k ó w k w e s t j ę sz k o l n ą ; n a j w i ę k s z e m j e d n a k n i e s z c zęś ciem dla k a t o l i k ó w c z e s k i c h je s t, z d a n i e m k s . S z r a m k a , n i e d o s t a t e c z n a ilość d u c h o w i e ń s t w a w C zechach, k t ó r a w n i e k t ó r y c h o k o lic a c h , j a k n a p r z y k ł a d w C ze
c h a c h p o łu d n i o w y c h s t a j e się w p r o s t k a t a s t r o f a l n ą . O rg a n iz a c j e s t u d e n c k i e nie wiele m o g ą po ra d z ić , a b y p o b u d z ić m ło d zież do w s t ę p o w a n i a do s t a n u d u c h o w n e g o . Co n a j w yżej o s i ą g a się w z a j e m n e zbliżenie m i ę dzy k a p ł a n e m i s t u d e n t e m . N ie j e s t b y n a j m n ie j p o c ie c h ą , że p o d o b n i e d zie je się i w i n n y c h k r a j a c h . W p ł y w y bezbożnej Rosji g r o ż ą dziś ze w s z y s t k i c h s t r o n ; to te ż d u c h o w i e ń s t w o w i n n o być p r z y g o t o w a n e do b a rd z o t r u d n e j , ch o ć w d zięczn ej p racy .
Z życia katolickiego w kraju.
A rch id . g n le zn . i p o zn a ń . — Za z go
d ą i a r c y p a s t e r s k ą z a c h ę t ą J E . Ks. K a r d y n a ł a P r y m a s a A u g u s t a H lo n d a , o d b y ły się w P o z n a n i u w c zasie W ie l k ie g o T y g o d n ia r e k o l e k c j e dla a r t y s t e k i t e a t r ó w p o z n a ń sk ic h . R e k o l e k c j a m i k i e r o w a ł kś. p r a ł a t A l e k s a n d e r Ź y c h li ń s k i p rz y b. li czn y m u d z ia l e u c z e s t n i k ó w . — XI Zja zd k a t o l i c k i a rc h i d ie c e z y j g n i e ź n i e ń s k i e j i p o z n a ń s k i e j od b ęd zie się w d n i a c h 20 i 21 c z e r w c a rb.
( s o b o ta i n ied ziela) w Z b ą s z y n iu , m ieście, s t a n o w i ą c e m g łó w n y w ę z e ł k o le j o w y n a g r a n i c y p o ls k o - n ie m ie c k i e j. P r z y g o t o w a n i a do te g o z ja z d u s ą ju ż w p e ł n y m t o k u ; w w n a jb l iż s z y m c z a s i e o p u b l i k o w a n y z o s t a n i e p r o g r a m zja zdu. — W dd.-8-10 k w i e t n i a rb . o d b y ł się w P o z n a n i u VI zjazd p r z e d s ta w ic i e li z a k ł a d ó w teo lo g ic z n y c h z c a łej Po ls k i. W o b r a d a c h z jaz d u w z ię ło u d z ia ł 112-tu p r o f e s o r ó w f a k u l t e t ó w te o lo g iczn y ch , s e m i n a r j ó w d u c h o w n y c h o ra z s t u d j ó w z a k o n n y c h .
A rch id . k ra k o w sk a . — W t y g o d n i u w i e l k a n o c n y m K r a k ó w m i a ł o k a z a ł ą u r o
128. Wiadomości Archidiecezjalne Wileńskie Nr. 8.
cz y s t o ś ć — K o n g re s M a r y a ń s k i , u r z ą d z o n y p rz e z Sodalicję M a r y a ń s k ą . K o n g r e s zg ro m a d z i ł p r z e s z ło 1000 p r z e d s ta w ic i e li w s z y s t k i c h sodalicy.j M ę s k ic h z c a łe j P o ls k i.
P r z y b y ł o te ż k i l k u b is k u p ó w . K o n g r e s t r w a ł d w a dn i, w y p e ł n i o n e n a b o ż e ń s t w a m i , z e b r a n i a m i i r e f e r a t a m i . J e d n o c z e ś n i e z k o n g r e s e m So d alicja A k a d e m i k ó w k r a k o w s k i c h o b c h o d z ił a 40-lecie sw eg o is tn i e n i a .
A rch id . w a rsza w sk a . — W d n ia c h , od 28 m a j a do 6 c z e r w c a rb.. o d b ę d ą się po r a z p ie r w s z y w W a r s z a w i e p o s i e d z e n ia z a r z ą d u M i ę d z y n a ro d o w e j U n ji k a t o l i c k i c h Z w i ą z k ó w K o b iecy ch , z r z e s z a ją c e j o k o ło 28 m i ljo n ó w k o b i e t n a św iecie c a ły m , i z a r z ą d u Unji M łodych, liczącej o k o ł o 2 m iljo n ów m łodzie ży. P ró c z c z ł o n k i ń z a r z ą d u z p r z e w o d n i c z ą c ą g e n e r a l n ą p. S te e n b e r g li e - K ngerie n a czele: s p o d z i e w a n y j e s t p r z y jazd k il k u d z i e s i ę c i u d e l e g a t e k Anglji, A u str ji, Belgji, W ło c h , F r a n c j i, N iem iec i in n y c h k r a j ó w , a m ię d z y d e le g a ta m i , m łodzie ży r ó w n ie ż i d e l e g a t k i z M e k s y k u . O pró cz o b r a d z a r z ą d u z d e l e g a t k a m i , od b ęd zie się w dn. 1 c z e r w c a w a l n e z e b r a n i e , p o ś w i ę c o n e k a to l i c k i m z a g a d n i e n io m m i ę d z y n a r o d o w e g o r u c h u ko b iece g o , w k t ó r y m to d n iu w y g ło s z ą r e f e r a t y n a j w y b i t n i e j s z e s i ły k a to l i c k i e g o ś w i a t a kobiece go.
D iecezja p ło ck a . — J E . Ks. A r c y b i s k u p N o w o w ie jsk i w y d a ł d e k r e t , z w o łu ją c y d i e c e z j a ln y zjazd s p o ł e c z n y do P ł o c k a w dn.
10 i 11 lipca rb . „ P o t r z e b ę [zjazdu, pisze, w sz y sc y o d c z u w a m y g łę b o k o , w sz y sc y bo
w ie m p r a g n i e m y żyć p e ł n i ą życia sp o łeczn o - k a to lic k ie g o . Na zjeździe [ k a to lic k o -sp o - s p o ł e c z n y m s e r c a n a s z e zbliży ć się m ogą do siebie i n a b r a ć m o c y p o tr z e b n e j; n a zjeździe r o z w ią z u j e m y r ó ż n e z a g a d n i e n ia ży cia k a to l ic k i e g o ; s t a n o w i m y w s k a z a n i a s p o ł e c z n e , p o z n a j e m y ś r o d k i do w y p e ł n i a n ia ty c h w s k a z a ń w p a r a f ji , w ro d z in ie i w e w ł a s n e j duszy, a b y bez zboczeń iść p r o s t ą d r o g ą w e d ł u g woli Bożej". Zjazd p o w y ż s z y p o łą c z o n y będzie z u r o c z y s t o ś c i a mi w z w ią z k u ze zło t y m j u b i le u s z e m k a p ł a ń s t w a A r c y p a s t e r z a diecezji p ło ckiej.
D iecezja s a n d o m ie rs k a .— S t a r a n i e m
k o m i t e t u m isy jn e g o , s k u p i a j ą c e g o t o w a r z y s t w a i s e k c j e m i s y j n e n a t e r e n i e w s z y s t k i c h p a r a f ij w R ad o m iu , z o rg a n i z o w a n o w d n i a c h od 18 do 21 k w i e t n i a rb. w s a la c h R e s u r s y R zem ieśln iczej w y s t a w ę m i
sy jn ą . W y s t a w a , z a k r o j o n a n a n ie w i e l k ą s k a l ę , t r a k t o w a n a raczej, ja k o p r ó b a p r o p a g a n d y m i s y j n e j w R a d o m i u , s p o t k a ł a się z n i e o c z e k i w a n i e p r z y c h y l n e m p rz y j ę c ie m i p o w o d z e n ie m . T rz e b a by ło w y s t a w ę p r z e d łu ż y ć o j e d e n dz ie ń w s k u t e k n i e u s t a n n e go n a p ł y w u z w ie d z a j ą c y c h . Zw iedzali1 ją n a w e t żydzi. P r z e z k i l k a dni p r z e s z ło prz e z sale s k r o m n e j w y s t a w y m i s y j n e j z g ó rą 8.800 osób. Z r a c ji w y s t a w y o d b y ły się w dn. 19 bm. w e w s z y s t k i c h k o ś c i o ła c h w R a d o m iu n a b o ż e ń s t w a z k a z a n i a m i m isy jn e - mi o ra z d w ie a k a d e m je .
Diecezja lu b e ls k a . — Z in i c j a t y w y ks, d r a A. S z y m a ń s k ie g o , p r o f e s o r a U n i
w e r s y t e t u L u b e ls k i e g o , p o w s ta ł o p rzy T o w a r z y s t w i e Wie dzy C h r z e ś c i ja ń s k ie j w L u b lin ie T o w a r z y s t w o filozoficzne im. św.
T o m a s z a z A k w i n u . C ele m T o w a r z y s t w a j e s t w y m i a n a b a d a w c z e j m yśli filozoficznej, r o z w ij a n ie i sz e r z e n ie filozofji to m is ty c z n e j p rzez s ł o w o d r u k o w a n e i p is a n e , prz e z z a k ł a d a n i e k ó ł e k a k a d e m i c k i c h i p o p i e r a n i e w y ż s z y c h s t u d j ó w filo zo ficznych . T y m c z a s o w y m p r e z e s e m T o w a r z y s t w a j e s t p re z e s T -w a W ie dzy c h r z e ś c i j a ń s k i e j , ks. dr. A. S zy
m a ń s k i. S e k r e t a r j a t T o w a r z y s t w a m ieścić się będzie s t a le w L ublinie . C z ło n k a m i T o w a r z y s t w a m o g ą być filo zofo w ie d u c h o w n i i św ie ccy, p r o w a d z ą c y b a d a n i a lub w y k ł a d a ją c y filozofję, alb o p o k r e w n e n a u k i , a liczący się z z a s a d a m i filozofji c h r z e ś c i ja ń s k ie j . C z ło n k o w ie , m i e s z k a j ą c y w je d n e j m iejscow ości lub s ą s i a d u j ą c e j , ł ą c z ą się w ko ła.
D rukow ane za ze z w o le n ie m JE. K siędza A rcyb isk u p a-M etrop olity.
Redaktor i W yd aw ca
Ks. LEON ŻEBROWSKI
K ap it. K an. Metro pol.
D R U K A R N IA A R C H ID IE C E Z JA L N A W W IL N IE .
Rok V. Wilno, dn. 10 maja 1931 r. Nr. 9.
WIADOMOŚCI
A R C H I D I E C E Z J A L N E W IL E Ń S K IE
Cena p i i i m i a l y :
Rocznie . . 15 zł P ó łro czn ie . 8 zł Nr. p o je d y ń .8 0 gr
D W U T Y G O D N I K K A P Ł A Ń S K I .
R E D A K C J A I A D M I N I S T R A C J A : Wilno, z a u ł e k B e r n a r d y ń s k i 6, m. 1.
K o n to P . K. O. N r. 80.833
Cena ogłoszeń:
Cała strona 48 zl P ół stron y . 24 zl '/, strony . 12 zl '/» stron y . 8 zl