WIADOMOŚCI
A R C H I D I E C E Z J A L N E W I L E Ń S K I E
D W U T Y G O D N I K K A P Ł A Ń S K i .
1931
ROCZ NI K PIĄTY
CENA ROCZNIKA 15 ZŁ.
C Z C I O N K A M I D R U K A R N I A R C H I D I E C E Z J A L N E J W I L E Ń S K I E J .
D R U K O W A N E Z A Z E Z W O L E N I E M W Ł A D Z Y D U C H O W N E J .
R E D A K C J A i A D M I N I S T R A C J A : W i l n o , z a u ł e k B e r n a r d y ń s k i 6, m. I.
D R U K A R N I A A R C H I D I E C E Z J A L N A : W i l n o , u l i c a M e t n T p o l i t a l n a T
S P I S R Z E C Z Y .
DZIAŁ URZĘDOWY.
Z a r z ą d z e n ia S to lic y A p o s t o ls k ie j . S ir . W s p r a w i e Mszy p ro p o p u l o ... 1 U r o c z y sto śc i św. K le m e n s a D w o r z a k a
w K a l e n d a r z u diece zji p r z e m y s k ie j. 3 List O jc a św. P i u s a XI do K się d z a F r a n
c is z k a V erd ie r , J e n e r a l n e g o P r z e ł o ż onego Z g r o m a d z e n ia Księży Misjo
n a r z y i Z g ro m a d z e n ia S ió s tr M iło
sierdzia , w s e t n ą r o c z n i c ą o b j a w i e n ia się N. M. P. i C u d o w n e g o M e
d a l i k a ... 17 E n c y k l i k a Ojca św. o M a ł ż e ń s tw ie
C h r z e ś c i ja ń s k ie m . . . 33, 49, 65, 81 Św. J a n Boży i św. K a m il de Lellis
o g ło s z e n i p a t r o n a m i i n f ir m e r j u s z y ś w i e c k i c h i ich p o b o ż n y c h s t o w a r z y s z e ń ...51 W e z w a n ie do N a jś w ię t s z e j Marji P a n n y
w z b o g a c o n e o d p u s t a m i ...51 M s za św. w u r o c z y s to ś ć św. S t a n i s ł a
w a K o s tk i, p r z e n i e s i o n a n a n i e d zielę... 51 O d p u s t z u p e ł n y za o d m ó w ie n ie O ficjum
B r e w ia r z o w e g o p rz e d N a jś w . S a k r a m e n t e m p rz e z z a k o n n i c e i in n e p o b o ż n e n i e w i a s t y w s p ó l n e g o życia. 69 W s p r a w i e b e a t y f i k a c j i i k a n o n iz a c ji
Sługi Bożego K o n t r a d a F e r r i n i ’ego. 83 D e c r e t u m S u p r e m a e S. Cougr. S. Officii
de „ e d u c a t i o n e s e x u a l i “ e t de „eu- g e n i c a " ... 97 L ist A p o s t o l s k i O jca św. do B is k u p a
P a d w y z p o w o d u sie d m s e t le c i a ś m ie rc i i k a n o n iz a c ji św, A n t o n i e go P a d e w s k i e g o . . . . 1 1 3
S ir . O d p u s t dla w ie r n y c h o b r z ą d k u biz an-
t y j s k o - s ł o w i a ń s k i e g o za o d m a w i a n ie R ó ż a ń c a ... 115 Pis m o Stolicy A p o s to l s k ie j do JE. K siędza
A rc y b i s k u p a - M e t r o p o l i t y W i l e ń s k i e go z p o w o d u K o n g r e s u E u c h a r y s t y c z n e g o ...129 P r o c e s k a n o n i z a c y j n y bł. J a n a B osko
W y z n ... 130 P ro c e s b e a t y f i k a c y j n y sługi Bożego
K o n t r a d a F e r r i n i ’e g o ... 130 D e k r e t św. K o n g r. S o b o ro w e j o u ż y
w a n i u d z w o n ó w p o ś w ię c o n y c h . . . 130 I n s t r u k c j a św. K ongr. S a k r a m . do Księży
B i s k u p ó w o b a d a n i u a l u m n ó w p rzed ś w ię c e n i a m i...161 E n c y k l i k a o o d n o w ie n iu p c r z ą d k u s p o
łe c z n e g o i d o s k o n a l e n i u jego „Qua- d ra g e s im o a n n o “ — ( s tre s z c z e n ie ). 145 Z lecenie J E m . K a r d y n a ł o w i P r y m a s o w i
o p ie k i re ligijnej n a d w y c h o d z tw e m p o ls k ie m w e w s z y s t k i c h k r a j a c h . 164 K o n s t y t u c j a A p o s t o l s k a w s p r a w i e
s t u d j ó w t e o l o g ic z n y c h ... 177 E n c y k l i k a O jc a św . w o b r o n i e A kcji
K a to li c k ie j... 177 P o b o ż n e S to w a rz . „ C a t h c l i c a Unio". 193 O d p u s t y Drogi K rz y ż o w e j dla c h o r y c h . 194 P r e k o n i z a c j a B i s k u p a - S u f r a g a u a w P r z e
m y ś l u ...194 W n ie s ie n i e n a I n d e k s d zie ł E d w a r d a
Le R o y ... 209 D e k r e t Św. K ongr. S o b o ro w ej o n o s z e
n iu s t r o j u d u c h o w n e g o p rzez osoby d u c h o w n e ...209 S t a t u t y S ió s tr „ K o ł o w y c h " ...210 Do c z ło n k ó w m i ę d z y n a r o d o w e g o Sto-
IV
S łr . w a r z y s z e n i a K sięży „Pro P o n ti f i c e e t E c c l e s i a “...211 U ż y w a n ie p a t e n p rz y u d z ie la n iu Ko-
m u n j i ś w ... 211 List A p o s to l s k i Ojca św. o c ię ż k ie m
p r z e s ile n iu g o sp o d a r c z e m , b e z r o b o ciu i z b ro j e n ia c h w o j e n n y c h . . . 225 O d p o w ie d z i P a p i e s k i e j K om isji t ł u m a
czy Kod. P r. K an. . ... 228 W y j a ś n i e n i e P a p i e s k i e j Komisji do a u
t e n t y c z n e g o t ł u m a c z e n i a k a n o n ó w K o d e k s u P r a w K a n o n ... 241 I n s t r u k c j a św. K o n g r. S a k r a m e n t a l n e j
do K się ży B i s k u p ó w w s p r a w i e d y s p e n s w p i e r w s z y m s t o p n i u linji u b o c z n e j p o k r e w i e ń s t w a w p o ł ą cz e n i u z d r u g i m ...241 D e k r e t y k a n o n i z a c y j n e i b e a t y f i k a c y j n e 257 L ist J E m . K ard . S e k r e t a r z a S t a n u do
B is k u p ó w P o l s k i c h ... 273 P r o t e k t o r K o leg ju m P o ls k ie g o w R zy
mie i oo. Z m a r t w y c h w s t a ń c ó w . . . 274 O d z n a c z e n i a ... . . 274, 289 F o r m u ł a p o ś w ię c e n i a p r z y r z ą d ó w do
w c h o d z e n ia n a g ó r y ... 289 Za rzą d ze n ia W ła d z y A rch id iecezjaln ej.
S łr . A k c ja K a to li c k a . D e k r e t E r e k c y j n y
A rc h id i e c e z ja l n e g o I n s t y t u t u A kcji K a to li c k ie j w W iln ie ... 3 P r z e s u n i ę c i a p e r s o n a l n e : 11, 44, 99, 117, 133,
167, 182, 200, 212, 231, 246, 260, 275 S t a t u t A rc h id i e c e z ja l n e g o Z w i ą z k u T o
w a r z y s t w D o b ro c z y n n o śc i „ C a rit a s " . 18 O s t r z e ż e n i e ... 21 R o z k ła d w iz y ta c ji k a n o n i c z n e j , k t ó r ą
od b ęd zie J E . Ks. A rc y b is k u p -M e - tr o p o l i t a W i l e ń s k i w r o k u 1931. 35, 53 K o n g r e s y E u c h a r y s t y c z n e w archid.
w i l e ń s k i e j ... . 3 7 R e k o l e k c j e dla k a p ł a n ó w w archid.
w i l e ń s k i e j ...37 N ow e r o z g r a n ic z e n i e p a r a f ij C h o łc h ła ,
D u b ro w y , d ek. w ilejskiego. . . . 37 W s p r a w i e k o ś c i o łó w i k a p l i c p u b li c z
n y c h w arch id . w ile ń s k ie j . . . . 38 L ist p a s t e r s k i JE . K się d z a A r c y b i s k u p a -
M e tro p o lity w s p r a w i e K o n g r e s u
S łr . E u c h a r y s t y c z n e g o w arc hid. w i l e ń sk iej w r o k u 1931...38 Ł a s k i i p rz y w il e je n a czas K o n g r e s u
E u c h a r y s t y c z n e g o ...40 D e c r e t u m de S y nodo A rc h i d i o e c e s a n a
c e l e b r a n d a ... 42 N ow e ro z g r a n ic z e n i e p araf ij: M u r o w a
n a O s z m i a n k a i C udzie niszki. . . 52 W s p r a w i e r e k o l e k c y j dla N a u c z y c ie l
s t w a ... 52, 70 84 W y ja ś n ie n i e w s p r a w i e or. i m p e r a t a e . 52 W s p r a w i e r e m o n t u i p r z e b u d o w y k o
śc iołów i b u d y n k ó w k o ś c i e ln y c h . . 69 S z k o ła o r g a n i s t ó w ... 62 R o z k ła d w iz y ta c ji k a n o n ic z n e j J. E.
K się dza B i s k u p a - S u f r a g a n a w r . 1931. 70 W e z w a n ie do staw . w Sądzie A rc y b is k .
W i l e ń s k i m ...84 N ow e ro z g r a n ic z e n i e p a ra f ij T rz c i a n n e
i D o w n a r y ...84 W y ja ś n ie n i e w s p r a w i e t e r m i n u r e k o
le k c y j k a p ł a ń s k i c h i S y n o d u A r c h i d ie c e z ja ln e g o ... , . . . 85 S u s p e n s a ... 85 O s t r z e ż e n i e ... 98, 228 D o c h o d z e n ia z p o le c e n ia S ą d u A rc y b i
s k u p i e g o i M e t r o p o lita ln e g o . . . . 98 W s p r a w i e K się ży z o b c y c h diece zyj. . 116 N ow e ro z g r a n ic z e n i e p a r a f ij Uja i K r a ś
ne, d e k a n a t u w i l e j s k i e g o ...116 W y zn aczen ie u r z ę d n i k ó w s y n o d a l n y c h . 116 M i u is t r o r u m S y n o d a li u m Officia. . . . 131 N o m in a t io V icarii p ro S ynodi A rchid .
c e l e b r a t i o n e ... 132 W s p r a w i e r e j e s t r a c j i s t r a t p o w o d z io
w y c h ... 132 K u r s y k a t e c h e t y c z n e ... 152 S p r o s t o w a n i e ... 153 M odły n a i n t e n c j ę Ojca św . w u r o c z y
s t o ś ć św. A pp. P i o t r a i P a w ł a . . . 165 W e z w a n ie e d y k t a l n e ...166 Z a p r z e c z e n i e ... 166 N ow e ro z g r a n ic z e n i e p a r a f ij kośc. św.
A p o st. P i o t r a i P a w ł a w W ilnie i M i c k u n y ... 180 M ia n o w a n i e E g z a m i n a t o r ó w S y n o d a l
n y c h ... 180 M i a n o w a n i e P ro b o s z c z ó w R ad có w Ku-
r j a l n y c h ... 181
V
S tr . M ia n o w a n i e Sędzió w S y n o d a ln y c h . . . 181 O n a d e s ł a n i e w y k a z ó w p a r a f ij z p o d a
n ie m w s z y s t k i c h miejscowośc i, do nich n a le ż ą c y c h . . . . 181 R o z k ła d w iz y ta c y j k a n o n , w e w rz e ś n i u . 182 Schola C a n t o r u m w W a r s z a w i e . . . . 194 O d e z w a J E . Ks. A r c y b is k u p a - M e t r o p o -
lity w spr aw ne r e m o n t u Bazyliki M e t r o p o l i t a l n e j ... 195 O p om oc p o s z k o d o w a n y m prz e z g r a d o
bicie ... 196 R o czn ica z w y c ię s t w a p o d P ło w c a m i . 196 Zgony k a p ł a n ó w w diece zji p iń s k ie j . . 197 N o w e r o z g r a n ic z e n i e p araf ij goniądz-
kiej i m o ń k o w s k i e j ... 197 NowTe ro z g r a n ic z e n i e p a r a f ij d o w n a r-
sk i e j i m o ń k o w s k i e j ... 198 K a n o n i c z n a e r e k c j a „D zieła M a t k i B o
sk iej P o w o ł a ń " w W il n ie ... 198 W s p r a w i e 1500-Iecia S o b o ru w Efezie. 198 W e z w a n ie do S ą d u ...199 Dzień m o d l it w y i p r o p a g a n d y n a rzecz
m i s y j ... 199 K u rs k w a l i f i k a c y j n y dla w y c h o w a w c z y ń
w k o ś c i e ln y c h z a k ł a d a c h o p i e k u ń c z o - w y c h o w a w c z y c h ...211 D zie ń o s z c z ę d n o ś c i ...212 T ydzie ń lo t n ic z o - g a z o w y ... 212 W y s t a w i e n ie Najśw7. S a k r a m e n t u w
Ś w ię to C h r y s t u s a - K r ó l a ... 212 W s p r a w i e s p r a w o z d a ń o n a u c e religji
w s z k o ł a c h ...228 O s a m o i s t n y m p o d a t k u w y r ó w n a w c z y m . 229 W s p r a w i e m isji k a n o n i c z n e j do n a u
c z a n i a relig ji w s z k o ł a c h ... 230 VI k u r s p. t.: „A lk o h o lizm i jego z w a l
c z a n i e " ... 243 W s p r a w a c h m i s y j n y c h ...244 Orę dzie E p i s k o p a t u P o l s k i ... 257 Z a p i s y w a n i e m e t r y k c h r z e s t n y c h d z ie
ci z m a ł ż e ń s t w , z a w a r t y c h p o za K o
śc io łe m k a t o l i c k i m ...260 W e z w a n ie do S ąd u A r c y b is k u p ie g o . . 260 W s p r a w i e p r o w a d z e n i a ś l e d z tw m e
t r y c z n y c h ... 274 D e k r e t e r e k c y j n y p a r a t j i w Tylży. . . 290 N a b o ż e ń s t w a s z k o l n e ... 291 Tydzie ń p r o p a g a n d y T rzeźw ości . . . 291
R o zp o rzą d ze n ia p raw n o-p ań stw o w e.
S łr . W y r o k S ą d u N a jw y ż sz e g o w s p r a w i e
o p ł a t za u b e z p ie c z e n ie sł u ż b y k o śc ielnej w K a s ie C h o r y c h ...133 S t a t y s t y k a p r o d u k c j i r o l n e j ...182 U p o w a ż n i e n i a O r d y n a r j u s z ó w die ce zyj. 212 D u s z p a s t e r s t w o w ię ź n ió w ... 213 Z a rz ą d n a d m a j ą t k a m i p a ń s t w o w e m i
oraz i n t e r e s a m i S k a r b u P a ń s t w a . . 231 D rugi p o w s z e c h n y s p is lu d n o ś c i. . . . 261
DZIAŁ NIEURZĘDOWY.
Z n a c z e n ie s t a t y s t y k i w d u s z p a s t e r st w ie. K s. M . S z o łk ie w ic z . 22, 71, 87 R e g u la m in W y d z ia łu P a r a f j a l n e g o „ C a
r i t a s " ... 24 Ś. p. ks. Z y g m u n t Cięzi elsk i. X . L. 2 . 26 P ie r w s z e p r z e m ó w i e n ie O jc a św. P i u s a
XI prz e z r a d j o ze s t a c j i W a t y k a ń s k i e j ... 53 D e k l a r a c j a i d e o w a i p r o g r a m o w a A k a
d e m i c k ie g o K oła M isyjn ego U. S. B.
w W ilnie . Akad. K o ło M is y jn e . . 55 P a p i e s k i e Dzieło św. P i o t r a A p o s to ł a .
X . K . B a je r o w ic z ... 85
„...Ut s itis n o v a c o n s p e r s io " . R e d a k c ja . 99 R a t u j m y p o w o ła n ia . A . Z ... 100
W a ż n y p rz y w ile j dla S to w a r z y s z e n ia k a p ł a n ó w A d o racji P r z e n a j ś w i ę t szego S a k r a m e n t u . X . M a te u s z J e ż . 101 D zie ń U n i w e r s y t e t u L u b e lsk ie g o . . . 103 I K o n g r e s E u c h a r y s t y c z n y w W ilnie . 118 Z o k a z ji c z te r d z ie s to le c i a E n c y k l i k i
„ R e ru m n o v a r u m “. X .M .S z a ł k i e w i c z 118 D zie ń p o w s z e c h n e j K o m u n ji dzieci n a
in t e n c j ę d z i a t w y w Rosji. . . . 120 S t o s u n e k k s i ę ż y do r o b o t n i k ó w . . . . 121 I-szy K o n g r e s E u c h a r y s t y c z n y w W il
n ie 8— 10 m a j a 1931 r ... 135 Słó w k i l k a z p o w o d u a r t y k u ł u : „ Z n a
czen ie s t a t y s t y k i w d u s z p a s t e r - s t w i e “ . V o x ... 263, 138 P r z e s a d a w sporcie, ib... 139 W s p r a w i e misy j lu d o w y c h . X . P. B r u k -
w ic k i...153 A p o s t o l s t w o c h o r y c h ...167 Ś. p. k s. H e n r y k C h w a s t e c k i . X . F. N . 169 S y n o d A rc h id i e c e z ja l n y w ile ń s k i. . . 183
VI
S ir .
A p o s to l s tw o c i e r p i e n i a ...201
Ś, p. kg. P i o t r M a z u r ... 203
Tu Rex G lo riae, C h ris te . X . W. L. v . 214 O d e z w a n a rzecz d n ia m isy jn e g o . . . 215
W s p r a w i e „D zieła M a t k i B osk iej Po- w o ł a ń “ . Z a r z ą d D zie ła . . . 218
Z ży cia K le ru M o h y l o w s k i e g o , ... .219
A k t u a l n o ś ć „ C a r i t a t i s “. X . W . L ... 231
W od p o w ie d z i P. T. V o x ’owi. K s. M. S z u t- k ie w ic z . ... . 233
S t u d j u m n a cz asie. A'. W. L ...244
R ezolu cje 11 k o n f e r e n c ji u n ij n e j w P i ń s k u z dn. 1—3 w r z e ś n i a r. b. . . 248
Z K o n f e r e n c j i E p i s k o p a t u P o ls k i na J a s n e j Górze. ...•. 249
Ś. p. ks. J ó z e f G a u l ...249
P r o t e s t ... , 251
Z o s t a t n i e j chwili. X . O. M ... 262
G ło s E p i s k o p a t u P o l s k i ... .'275
N a m a r g in e s i e d y s k u s j i o n o w y m p r o j e k c i e p r a w a m a ł ż e ń s k i e g o . X . G. M . 276 K o n f e r e n c j a d z i e k a ń s k a , . . . 278
O n o w y t y p k s i ą ż k i do n a u k i religji. . 280
O ł t a r z św . K rz y ż a w Bazylice. . . . 281
P r o t e s t ... 281
N a P a s t e r k ę . X . M . S - u ...292
R y c e r s t w o J e z u s o w e , czyli K r u c j a t a ■ E u c h a r y s t y c z n a . X . K . L u b ia n iec . 294 K in o n a u s ł u g a c h d u s z p a s t e r s k i c h X . J. M. . ... 298
Dział pytań i porad.
O s z k a p l e r z u k a r m e l i t a ń s k i m i in. K s. Z. J . —X . A . N . ... 11F o r m a l n o ś c i p r z y n a z n a c z e n i u n a s t a n o w i s k o p r e f e k t a w sz k o ł a c h . X . J . W. — X . A . N . ... 27
W s p r a w i e k o n t r o l i s p o w ie d z i w i e l k a n o c n y c h . Ks. W. G ra b o w ski.— X .U .H . 57 W s p r a w i e z a ję ć h u f c ó w sz k o l n y c h . X . N . O. — X . A . N . ... 74
W s p r a w i e b e n e d y k c j i N ajsw . S a k r a m . i Mszy ż a ło b n y c h . X . G. IV.— X . A . N . 90 W s p r a w i e d e l e g a t ó w d e k a n a l n y c h na ■ Sy nod. X . M . M. — X . A . N . . . . 104
W s p r a w i e em ig ra c ji. X . Z. — X . A . . 122 W s p r a w i e o d p u s t u „ p o r c i u n k u l i " . X . O.
F . — X . A . N . . . . . . 155, 170
W s p r a w i e L it a n ji do św. A n to n ieg o . X . F. P. — X . A . N . . . ... . - . . W s p r a w i e a d o r a c j i m iesięcznej N ajśw .
S a k r a m e n t u . X . — X . A . N . . . R ocznic a d e d y k a c j i k o śc io ła . X . M. M.-
M. — X . A . N . . . ■ .. ;
F o t o g r a f o w a n i e n ie b o s z c z y k ó w . — Prob.
X. A . N . ...
Archidioecesana.
Św ię ta . — „ Ś r o d y “. - Z e b r a n i e XX.
P ro b o s z c z ó w .— U s t a w i c z n a ad o r a c j a N ajśw . S a k r a m e n t u . — U ro czy sto ści P a p i e s k i e . — Ju b i la c i tegoroczni.
U m a rli . . ...
W y jaz d J E . Ks. A r c y b i s k u p a - M e t r o p o lity. —' U ro c z y sto ść J E . Ks. A r c y b i s k u p a . — Z ło te gody k a p ł a ń s t w a . — K a p i t u ł a M e t r o p o li ta l n a . — „Uni- . t a s “ . — K o n f e r e n c j a ,1 d e k a n a l n a d e k a n a t u m. W ilna. — „ S r o d a “. — . Synod. — E k s m i s j a ss. B e r n a r d y n e k z w ł a s n e g o k l a s z t o r u w Wil
nie. — S zczuczyn L i d z k i...
D z ie sią ta ro c z n i c a o b io r u O jca św. P i u sa X I . — Im ie n i n y A r c y p a s t e r z a . — . P o ż e g n a n i e M isjo n a r z a . — A k a d e m -
j a M a r y a ń s k a . — Z w i ą z e k M isyjny k le r u . — Z S e rń i n a rju m D u c h o w n e go. S e c k ja M is. W e w n ę łr z . . . . W y ja z d y J. E. Ks. A r c y b is k u p a - M e t r o - polily . — E ch o u r o c z y s to ś c i p a p i e s k i c h w arc h id iecezji. — A k a d e m j a k u czci Ojca św. — K oło k s i ę ż y p r e f e k t ó w . — R e k o l e k c j e p u b l i c z n e w Wilnie . — O d e z w a z p a ra f ji ż o d z is k ie j...
Św. K a z i m i e r z . — „ U n i t a s “. — A k a d e m j a k u czci Wiel. Sługi Bożego Gon-- t a r d a F e r r i n i ’ego. C z t e r d z i e s t o l e cie E n c y k l i k i „ R e ru m n o v a r u m “. — Stow . dla Misyj W e w n ę t r z n y c h . — T a b li c a p a m i ą t k o w a po ś. p. ks.
J . K u r c z e w s k im w Bazylice M e t r . — B r a t n i a P o m o c A l u m n ó w S e m i n a r- j u m . M e t r o p o li ta l n e g o . . . . . . , F e r j e . S ą d u A r c y b is k u p ie g o i M e t r o p o li
ta l n e g o . — P r a c e p rz e d s y n o d a l n e . — S ir .
203 234
•266 296
' 12
27
44
58
VII
S ir . Z w i ą z e k M isy jn y K le ru. — S e m i
n a ri u m , M e t ro p o l i t a l n e ..- — Święce- nia i — K o n g r e s y E u c h a r y s t y c z n e . — • Ż o ł u d e k . ... 90 Ś w ię ta .W ie l k a n o c n e w Wilnie . — Ś w ię
c e n ia k a p ł a ń s k i e . — U d z ia ł D u c h o w i e ń s t w a a rc h i d ie c e z j i w ile ń s k ie j w. a k c ji n a rzecz Misyj. t— P i e l g r z y m k a r o b o t n i k ó w do R zym u. — Misje k s i ę ż y M isjo n arzy z Góry Z b aw iciela w Wilnie. - W s z e c h p o ls k i Zja zd p r z e d s ta w ic i e li d ie c e z ja l n y c h K ół k s i ę ż y p r e f e k t ó w w Wilnie. — Z . K o m i t e t u K o n g re s u E u c h a r y s t y c z n e g o . — B r a t n i a P o moc A l u m n ó w S e m i n a r j u m M e t r o p o lita ln e g o . — W a ln e . Z g r o m a d z e nie Z w i ą z k u K a p ł a n ó w „ U n i t a s “ . . 105 W iz y t a c ja k a n o n i c z n a . — „Dzieło dla
p i e l ę g n o w a n i a p o w o ła ń " . — P o b y t J. E. K się d z a B i s k u p a M i k o ła j a ' C z a r n e c k i e g o w Wilnie . — D o ro c z n e z e b r a n i e s p r a w o z d a w c z e m ę s k i e go T o w a r z y s t w a św. W in c e n te g o a P a u lo . — 25-lecie C h rześcijan . Z w i ą z k u Zawodowmgo S łu ż b y Do
m o w e j im. św . Z y ty w Wilnie. . . 123 W i z y t a c ja k a n o n i c z n a J. E. K się dza
A r c y b is k u p a - M e t r o p o li ty . — Synod A rc h id i e c e z ja l n y . — K u r s dla Z a rz ą d ó w Stow . Młodzieży P o ls k ie j w W ilnie. — Dla p o w o d z ia n n a t e r e n i e a rc h id . w ile ń s k ie j . — 11-gi zl o t S to w a r z . M łodzie ży P o ls k ie j Z w i ą z k u W ile ń sk ie g o . — K o m u n i k a t Misyj W e w n ę t r z n y c h . . . . 140 W iz y t a c ja k a n o n i c z n a J. E. Ks. A r c y
b i s k u p a - M e t r o p o l i t y . — R e k o le k c j e k a p ł a ń s k i e . — Sąd A r c y b is k u p i i M e t r o p o li ta l n y W il e ń s k i . — Se
m i n a r j u m M e t r o p o li ta l n e . — B azy l i k a M e t r o p o li ta l n a W il e ń s k a . — O s t r a B r a m a . — „Dzieło M a t k i B oskiej P o w o ł a ń " . — O b chód c z t e r d z ie s to le c ia E n c y k l i k i „ R e ru m no- v a r u m “. — K o n g re s E u c h a r y s t y c z n y w G r o d n i e ... 156 S ynod A rc h id ie c e z ja ln y , — Z a k o ń c z e n ie
s e r ji w i o s e n n e j w iz y ta c ji J E . Księ-
S tr . dza A r c y b i s k u p a - M e t r o p o l i t y . — Ś w ię c e n ia k a p ł a ń s k i e . — R uch p ą t- nic zy w W i l n i e : .— F ó e d u s i n t e r n a - ti o n a l e p r o . P o n t i f i c e .et E c c l e s i a . — Z w i ą z e k k a p ł a n ó w „ U n ita s " : —
„ W ia d o m o ś c i A k cji K a t o l i c k i e j " . — Ż a ło b n e n a b o ż e ń s t w o za ś. p. ks.
p r a ł . S k i r m u n t t a . — K o n g r e s E u c h a r y s t y c z n y w B i a ł y m s t o k u . — K o n g re s E u c h a r y s t y c z n y w Lidzie.- T r a g ic z n y zgon k s . F r a n c i s z k a Ro- m e j k i . . . . ... 171 K o n g r e s y E u c h a r y s t y c z n e . — R e k o
le k c j e k a p ł a ń s k i e . — W y ja z d y J E . K siędza A r c y b i s k u p a - M e t r o p o l i t y .—
W y j a z d 1 JE . K siędza B i s k u p a Sufr a- g a n a . — Ś w ię c e n ia k a p ł a ń s k i e . —
„ U n ita s " . — Misja k a t o l i c k a dla n a w r a c a n i a Ż y d ó w w Wilnie. — K o m i t e t o d n o w i e n i a B azyliki M e
tr o p o l i t a l n e j . — O d n a w i a n i e k a p l i cy o s t r o b r a m s k i e j ... 185 W iz y t a c ja k a n o n i c z n a . — K o n s e k r a c j e
kościo łó w . — K o n g re s y E u c h a ry s t y c z n e . — Misje. — B a z y li k a M e t r o p o li ta l n a . — S z k o ła o r g a n i s t o w s k a im. J ó z e f a M o n t w i ł ł a w W il n i e ... 204 W y ja z d J E . K siędza A r c y b i s k u p a - M e
tr o p o li ty . — B azylika M a t r o p o l i t a l - na. — S e m i n a r j u m M e t r o p o li ta l n e .—
Ś w ię to C h ry s t u s a - K r ó l a . — „ U n i
ta s " . — K a p i t u ł a M e t r o p o l i t a l n a .—
D zie ło M a t k i B o s k ie j P o w o ła ń . — N ie m e n c z y n . — K ró le w sz c z y z u a . — O s tr z e ż e n ie ... 220 U r o c z y s t o ś ć C h r y s t u s a - K r ó l a . — „ Ś ro
dy". — Z w i ą z e k M isy jn y K le ru arch id . w ile ń s k ie j . „D zieło p o w o ł a ń M a t k i B o s k ie j " . — O s tr a B ra m a . — K ościół P o t r y n i t a r s k i n a A n t o k o l u . — G ro d n o . — Try- c z ó w k a ...235 W y ja z d J E . Ks. A r c y b i s k u p a - M e t r o p o
lity . — Dzień św. S t a n i s ł a w a K o stk i. — B a z y li k a M e t r o p o l i t a l n a . — Koło Księży A b s t y n e n tó w . — B r a t n i a P o m o c Alumnów ’ S e m i n a r j u m D u c h o w n e g o w Wil-
VIII
nie. — I n a u g u r a c j a D zieła P o w o ł a ń M a t k i Boskie j. — K a to li c k i Z w i ą z e k P o l e k a rc h i d ie c e z j i w i
l e ń s k i e j ... 251 O tw a r c ie k a p li c y M a t k i B o sk ie j O s t r o
b r a m s k i e j . — I n a u g u r a c j a „D zieła M a t k i B o sk ie j p o w o ł a ń " w W i l nie. — A d o ra c ja k a p ł a ń s k a N ajśw . S a k r a m e n t u ...267
„ Ś r o d y “ . — P ie r w s z a a d o r a c j a k a p ł a ń s k a N ajśw . S a k r a m e n t u . — W iz y t a c j a Trzeciego Z a k o n u w W ilnie . — W iz y t a c ja k a n o n i c z n a w m. W il
nie. — W a ln y Zja zd K oła XX. P r e f e k t ó w a rc h i d . w ile ń s k ie j . — K u rs m i s y j n y w W ilnie. — D ni l i t u r giczn e. — Dni ś p i e w u r e l i g i j n e go. Sąd A r c y b i s k u p i . — M ęs kie Tow. św . W i n c e n t e g o a P a u lo w W il n ie ...282
„ R o ra ty " . — A d o r a c ja k a p ł a ń s k a N ajśw .
S a k r a m e n t u . — W yjaz d J E . K sięd za A r c y b is k u p a - M e t r o p o l. — P ie r w s z y K u r s M isyjn y w Wilnie. — P r o t e s t y przeciw' p r o j e k t o w i n o w e g o prawra m a ł ż e ń s k i e g o . — O p ł a t e k . — S e m i
n a r i u m M e t ro p o li ta l n e . — R ubry - cela. — „ U n ita s " . — W a ln e Z g ro m a d z e n ie K o n fe re n c y j św. W i n c e n te g o a P aulo . — B a z y li k a M e t r o p o l i ta l n a . — K oło Teologów' S t u d e n tó w U. S. B. w Wilnie. — G ro d n o — Kościół p o b e r n a r d y ń s k i ... 297 Z ży cia k a t o l i c k i e g o po c a ły m świecie: 14 30, 47, 61, 78, 93, 109, 125, 142, 159 174, 188, 206, 222, 237, 254, 270, 284, 301 Z ży cia k a t o l ic k i e g o w k r a j u : 16, 31, 48, 63, 79, 95, 111, 127, 143, 160, 176, 191, 207, 224 239, 255, 272, 287 Od A d m in i s t ra c ji : 96, 144, 176, 192, 208, 224, 240, 272, 288, 303 UwTa g a ... 256
O p lata pocztow a u iszczo n a
ryczałtem. —
R o k V . W i l n o , d n . 1 0 s t y c z n i a 1 9 3 1 r. Nr. 1.
..ARCHIDIECEZJALNE' WILEŃSKIE
[na ptiDiniali:
R ocznie . . 15 zł P ó łr o c z n ie . 8 zl Nr. pojedyń. 80 g r
D W U T Y G O D N I K K A P Ł A Ń S K I .
. R E D A K C J A I A D M I N I S T R A C J A : W ilno, z a u ł e k B e r n a r d y ń s k i 6 , m. 1.
■ ■ K o n to r . K. O. N r. Ś0.»n3. ' “
i m ogłoszeń: -
:Cq.la s t r o n a 13 zl P 8 I s t r o n y . 24 zl '/< s t r o n y . 12 zł Ys s t r o n y . 8 zł
" - Agnoscite piród agitis: imitamini 'qnodc łracfatiS. Póńt. Rotiłi- g j ą — ‘"A'...*.—
..__________________________ ___________ __ ___________.■;% .Tlwaf.r .• ■ :-t . -a;!: .■■<■■■■“ '<n- : -p
■ i ■' 5; . n ie b
f t a r Li s i Ag- U" o' ; ..sjy,'
. - . r ; c : ; . , r
ń .'\i,;: A L:' v rv r,;A ■. y-, ^ LIZC-ś
‘I-:-- Zarządzenia -Stolicy Apostolski je j r - '-W sprawie -Mszy pro popuło.
U r o c z y sto ść św . K lem e n sa D w o rzak a w ^ k a len d a rzu d ie cez ji
i • ’ ■ .'.'"-i i> I i liir - W W -ity & iy ilO Ir •; j : H . i1' i?*:; >.wS
łrf> - przemyskiej. . , ; ;Y
: Zarządzenia OrdynaYjatu Aftybiskupięgo : - Akcja'iĘatóitókas -Dekret
erekcyjny Arćhidiecefcjalnego yirtyjtl-
n.ie. I. Statut Konstytucyjny, .AltyjiijKatoiickiej w Polsce. II.' Ke- dL!? - : - gńlńmin NacZelńego Instytutu 'Akcji Katolickiej. III-;:' Regulamin ' -t f: Ąuchidieęezjaluego .Insty tutu.,, ^ k c ji ' W P WfKM
IV. Regulamin Parafjalnej Akcji Katolickiej. — Przesunięcia personalne.
0 Z I A L N IE U R Z Ę D O W Y .
t Dział pożad: O szkaplerzu karipelitkuSkitn i, iii - Ks. Z. j ‘.—X::Ąi $ . A rchidioecesana. — X. A. N. — Święta. — „Środy", — Zebranie - - XX. Proboszczów. — Utauowiczna adoracja Najśw. Sakra-
: ujentu. -Uroczystości Papieskie. -- Jubilaci tegoroczni —
m
r..'v- , .U m arli. .. W . w , v
% .żybia katplicUiego po całym , świeciei Rzym i Włochy. Hisz-
* jsIJp i< - panja. Portugalja, Francja. .Anglja. Rosja.
■ . --?z źycia katolickiego w kraju: A rchid. gniezn. i poznań. Archid.
; " krakow ska. A rchid, w arszaw ska, .Diecezja częstochowska.. _
T Y D Z I E Ń P R O P A G A N D Y T R Z E Ź W O Ś C I 1—8 LUTEGO.
K u r ja M e tro p o lita ln a W ileń sk a . W iln o, dn. 30. X I I . 1930 r. N r. 6369.
Kur ja M etropolitalna W ileń sk a , u siln ie popierając a k cję a n tia lk o h o lo w ą i zalecając ją PW W . D u ch o w ień stw u , podaje do w iad om ości od ezw ę Zarządu G łów nego K atolick iego Z w iązku A b sty n en tó w n a st. treści-:
„ D O S Z E R E G U l Rodacy! W o b ecn ej ch w ili dziejow ej
w ięcej niż k ie d y k o lw ie k p otrzeba nam p rzytom n ości u m ysłu , ludzi z ch arakterem , o fiarnych i w oln ych od n ałogów . T ym cza
sem liczn i ziom k ow ie n a si żyją w p ija ń stw ie i w in n y ch n ałogach , o słab iając w ła sn e zdrow ie i d o b y tek , a kraj w trą cając w o tch ła ń nędzy i u p od len ia. Czas zdobyć się przynajm niej n a jed n o dla P o l
ski: uczyńm y rozbrat z k ieliszk iem ! U suńm y p rzestarzałe przesądy i n ie sz c z ę sn e zw y czaje pijackie!
T ego a to li d ok on ać m ożna ty lk o tru dem zbiorow ym i w ytrw ałym . Stańm y w ię c do w sp óln ej pracy od p od staw , a m ło de p o k o len ie ta k w ych ow u jm y, aby s z u k ało rozryw ek zdrow ych i szla ch etn y ch .
‘ T ak ie w ła śn ie są dążen ia organizacyj p rzeciw alk oh olow ych . Stań m y zatem lic z n ie i śm iało do szeregu , go to w i na p o św ię c e n ie , o ży w ien i C hrystusow ym duchem m iło ści Boga i b liźn ieg o , u d zielm y ruchow i trzeźw ości szczereg o p oparcia.
R odaku! Czy ta k trudno zło ży ć Ojczyź
n ie w ofierze tę lich ą przyjem n ość k ie
liszk ow ą? Czy w alka o trzeźw o ść narodu n ie w ydaje Ci się dość w ażną, p iln ą i szła*
ch ętn ą , by ją w yd atn iej niż dotąd popierać?
P o lk o ! Czy nadal m ożesz b iernie i o b o ję tn ie przyglądać się łzom liczn ych sió str T w oich, p o n iew iera n y ch p rzez n iew o ln ik ó w n ałogu ? D łużej już b iern ością grzeszy ć Ci n ie w oln o. Ta szla ch etn a w a lk a Bez Twej pom ocy n ie m oże być u w ień czo n a z w y c ię stw em .
M łodzieży Polska! N a co jeszcze c z e k asz? „W lu d zk o ści poch od zie duchy m ło d zień cze id ą n a przodzie*. M yśl odrodzień- czą zaw sze m łodzież g ło s iła i w ła sn y m p rzykładem szerzy ła . C zyżbyś dzisiaj n ie była zdolną do p o św ięceń dla O jczyzny?
Czy sam olubna żądza u żyw an ia C iebie ta k że o p a n o w a ła i za ślep iła , że n ie p o j
m ujesz, co je s t potrzeb ą ch w ili obecnej?
Bracia drodzy, p recz z so b k o stw em i b ezm yśln ością.
Do szeregu! N a szaniec! Do w a lk i o trzeźw o ść narodu, o le p sz e jutro Polski!*
N a stę p u ją p o d p is y c z ło n k ó w Z a rzą d u G łów n ego.
J ed n o cześn ie p oleca się;
1. W y g ło sić d. 2 lu te g o r. b. lu b w n ied zielę p oprzednią, to zn aczy 1 lu te g o , k a za n ie przeciw p ijań stw u .
2. O ile s ię da, w y g ło sić w y k ła d w organizacjach k a to lick ich , zw ła szcza m łod zieży m ęsk iej, i żeń sk iej.
3. Z w rócić szczeg ó ln iejszą u w a g ę n a zbrodnicze d aw an ie alk oh olu dzieciom , co z o sta ło s k o n sta to w a n e o sta tn iem i czasy.
4. Z atroszczyć się b ezw zględ n ie o z a ło że n ie lub w sk r z e sz e n ie B ractw w str z e m ię ź li
w o śc i lub od n o w ien ie p rzyrzeczeń brackich; w sz e lk ie druki p otrzeb n e do teg o m ożna i n a leży n ab yć w S ek retarjacie P rasow ym (ul. Z am kow a 8); n a leży je sp row ad zić.
5. O ile n a to sto su n k i p o szczeg ó ln y ch parafji pozw olą, urządzić zb iórk ę w k o śc ie le na Cele ak cji a n tia lk o h o lo w ej i u zb ieran ą k w o tę p rzesła ć do Kurji M etrop olitaln ej.
X . A . S a w ic k i
K a n cl. K urji.
Ortrzeżenie.
K U R J A M E T R O P O L I T A L N A W I L E Ń S K A W ilno, 10.1, 1931 r. N r. 130.
Kurja M etropolitalna W ileń sk a podaje do w iad om ości o strzeżen ie Kurji M etropo
lita ln ej W arszaw sk iej z dn. 3 sty czn ia 1931 rok u Nr. 47 n a st. t r e ś c i:
„A n on im ow y autor (m ożliw ie, że k to ś z rodziny ś. p. Ks. J. S k oru p k i) ro zsy ła do K uryj D iecezjaln ych od ezw ę, rzekom o pod
p isa n ą przez p rzed sta w icieli d u ch o w ień
stw a , z prośbą i p rojek tem p rzyjścia z po- m ócą rodzicom ś. p. Ks. J. S korupki.
Kurja M etropolitalna W arszaw sk a ma za szczy t zaw iad om ić, że anonim ow a o d ezw a ta n ie ma n ic w sp ó ln eg o z d u ch o w ień stw e m i je s t w y so c e k rzyw dząca św ie tla n ą p o sta ć ś. p. Ks. Skoru p k i.
K anclerz Kurji K an on ik M etropolitalny (—) X . C h o ro m a ń sk t. N otarjusz (—■) K s . W.
M a jew sk i* . x A
Sawicki.
K a n c l . K u r j i ,
Rok V. Wilno, dn, 10 s ty czn ia 1931 r. Nr. 1.
WIADOMOŚCI
A R C H I D I E C E Z J A L N E WI LEŃS KI E if
Cena prenum eraty:
Rocznie . . 15 zł Półrocznie . 8 zł Nr. p o je d y ń .8 0 gr
D W U T Y G O D N I K K A P Ł A Ń S K I .
R E D A K C J A I A D M I N I S T R A C J A : W ilno, zau łek Bernardyński 6, m. 1.
K o n to P. K. O. N r. 80.833
Cena ogłoszeń:
Cała strona 48 zł P ół strony . 24 ił lli strony . 12 zł l/, strony . 8 zł
Agnoscite quoc! agitis : imitamini quod tractatis. Pont. Rom.
D Z I A Ł U R Z Ę D O W Y .
Zarządzenia Stolicy A postolskiej.
W sprawie Mszy pro populo.
Die 19 Iu lii 1930,
Quaestio. — Em inentissimus Car- dinałis Archiepiscopus Toletanus die 1 Jan. 1980 ad H. S. C. quae sequpntur exponebat: „Etiam post decretum tiacrae Congregationis Concilii 28 Decembris 1919 dispu- ta tu r in Hispania de obligatione applicandi Missam pro populo die- bus festis olim ex iure p a rti- culari de praecepto ut e. g. in His
pania diebus Sancti Antonii Pata- vini, Sancti Isidori Agricolae, Sancti Augustini Doctoris, Sancti Ferdinan- di Hegis, etc., sed nunc suppressis sive vi Codicis, sive ante Codicem;
dum alii negant, quia in festorum suppressorum decreto 28 Dec. 1919 non memorantur; alii affirmant, in- nixi in doctrina aliquorutn scripto- rum. Inde oritur diversa praxis et magna confusio, quae op o rteret ut de medio tollatur; id quod unice per declarationem authenticatn Sa- crae Congregationis obtineri potest.
i*
Ake. Nr
Q uapropter enixe orat ut talis de- claratio qua primum d e t u r “.
Super ea quaestione, quain eti
am Exc-mus D. Nuncius Apostolicus apud Catbolicum Regem, authentice solvendam commendat, exquisitum est, ut de more, votum Consultoris, quod p raestat ex integro referre.
Votum Consultoris. — Praemitto notissimam disciplinam vigentem circa applicandam Missam pro populo diebus festis suppressis iure universali; scilicet: „nihil hac in re per Codicem immutatum esse a disciplina hucusque vig en te“ (Pont.
Comm. Cod., 17 Febr. 1918); itaque Missam applicandam esse singulis diebus enum eratis in subsequenti elencho edito a S. H. C. die 28 Dec.
1919 (A. A. S. XII, p. 42). In quo elencho notantur duo festa localia:
„Dies S. Patroni Regni; dies S. P a
troni loci“, quae tarnen sunt iuris communis, vi nempe legis genera- lis, etsi variis diebus observata iux- ta singulas regiones et loca. Unde statim cadit argumentum quod quis deducere vellet ex canone 1247 §2:
„Ecelesiastico praecepto dies festi
Patronorum non su b iacent“; scilicet
sublatum est, quatenus superesset
( W
2. Wiadomości Archidiecezjalne Wileńskie Nr. 1.
praeceptum de quo in titulo „de diebus festis*, quin fiat mutatio circa Missae applicationem pro po- pulo.
His dictis, unicum argumentum ab iis allatum qui suppressam pu- ta n t obligationem applicandae Mis
sae pro populo, diebus festis sup- pressis, deducitur ex silentio citati decreti circa festa iuris particularis.
At statiin quisque videt argumento huiusmodi nullam vim inesse, quia:
a) silentium natura sua est quid ńegativum; unde nec potest nec d e
bet trahi in argumentum positivum;
nisi saltem aliud quid accedat; b) laudatum decretum editum est ad tollenda dubia et anxietates; nullum autem ius constituit; contra expres- sis verbis se refert ad ius praeexi- stens, citans responsum Pontificiae Commissionis, iuxta quod nihil est innovatum a Codice; c) imrno decre
tum formaliter excludit ius particu- lare, non solum quia iteratis vici- bus ioquitur de festis „in universa- li Ecclesia*, sed etiam quia nihil aliud est nisi determinatio celebris elenchi Urbaniani, qui legem fere- bet pro unw ersali Ecclesia, omisso iure particulari, ut ex eiusdem te- nore patet.
Ceterum, si res paulo attentius consideratur, statim ap paret quaesti- onem minime versari circa ius particulare. Etenim ad ius particu
lare a ttin et festorum localium insti- tutio et, dato casu, suppresio; sed festorum etiam localium natura iu- ridica eadem est quae festorum universalium; im portant scilicet idem praeceptum audiendi Sacrum, idem vetitum quoad opera servilia, eam- dem applicationem Missae pro popu
lo. Haec autem nihil locale aut particulare habent. Iamvero inducta sunt iure communi festa quae nunc d icun tu r suppressa, in quibus ces- savit primo vetitum servilia ope- randi, dein et praeceptum audien
di Sacrum; nunquam autem cessavit obligatio Missam pro populo: dicen- te canone 359 § 1 (cf. 466), quin antiquiores tex tu s referam: appli- candam esse Missam pro populo
„in dominicis aliisque diebus festis de praecepto, etiam suppressis*.
Cur autem et quomodo aliter res se haberet quoad festa suppressa iuris particularis?
Ad hoc ergo ut adinittamus sub- latam fuisse applicationem Missae pro populo diebus festis suppressis iuris particularis, necesse foret ut d em onstretur alias et alias servan- das et servatas esse regulas quoad haec et ista festa, eiusdem naturae iuridicae; deinonstratio vero fieri deb eret certo et authentico textu, vel saltem exemplo. Textum autem vel exemplum nemo protulit, quan- tum sciverim. Interim ergo stare possumus et debemus validissimae praesum ptioni de qua supra.
Quid autem loquar de praesump- tione, dum textus adest? Pius enim Pp. VII, Brevi Paternae charitati, die 10 Aprilis 1818, reductionem concessit festorum antea in regno Neapolitano servatorum uti de p ra e cepto; quo Brevi sublata sunt non tantum quaedam festa iuris univer- salis, scilicet e catalogo Urbaniano, sed etiam quaedam iuris p articu la
ris, ut ecce festum S. Antonii Pata- vini et S. Dominici. Porro quoad omnia festa suppressa, nulla facta distinctione, voluit Pontifex „nihil esse innovandum quoad chorum, re- late ad festa in quorum occursu sublatum est praeceptum audiendi Sacrum*. Iamvero fere statim ab edito Brevi, quaesivit Archipresby- te r loci Petrella dioecesis Aquila- nae, post primum dubium circa fe
stum S. Antonii: „An parochi tene-
antur in posterum applicare Missam
pro populo et celebrare cum cantu
Missam parochialem diebus quibus
sublatum est praeceptum audiendi
Nr. 1. Wiadomości Archidiecezjalne Wileńskie Sacrum", ev id enter in terro g an s cir
ca om nia festa suppressa. Et respon- dit S. C. R, die 18 Octobris 1818 (n. 2592): „Affirmative ad utram ąue partem, etc.“. Haec ex Consultazio- ne canonica XCIV Emi Cardinalis Gennari, quae metam tangit, u t ar- bitror.
Quum vero nulla vel levis affe- r a tu r causa cur res in Hispania ali- te r se hab u erin t aut h a b e a n t ac in regno Neapolitano, certa omnino v e d etu r responsio affirmativa, seu
„stare obligationem applicandi Mis- sam pro populo diebus festis sup- pressis iuris particularis in Hispa
n i a ”.
Quare, etc.
Resolutio. — In plenariis Comi- tiis die 19 Iulii 1930 in Palatio Apo- stolico Vaticano habitis, E-mi Patres S acrae Congregationis Concilii, ad propositum dubium, nempe „An ob- Ugatio applicandi M issam pro p o p u lo diebus fe s tis suppressis, olim ex iure particu la ri de praecepto, exsi- s ta t in casu“, respondendum cen- suerunt: „ A ffirm a tive“.
Facta autem relatione Ss-mo D-no Nostro Pio Papae XI, in Audientia infrascripto Secretario concessad ie 31 eiusdem mensis, Ss-mus datam resolutionem approbavit ac con- firmavit.
I. Bruno, Secretarius.
(Acta Ap. Sedis, t. 22, str. 521).
Uroczystość św. Klemensa Dwo- rzaka w kalendarzu diecezji prze
m yskiej.
N. P. 171/930.
P R EM I SL IE N . LA S I NO RUM.
R. P. D. Anatolius Nowak, Epis- copusP rem isliensis Latinorum, etiam d e consensu sui Capituli Cathedra- lis Ecclesiae a Sanctissimo Domino Nostro Pio Papa XI humiliter petiit,
3.
ut in Kalendario ac Proprio sibi commissae dioeceseos diei 15 mar- tii inseri valeat Festum S. Clemen- tis Mariae Hofbauer Confessoris.
Sacra porro Rituum Congregatio, utendo facultatibus sibi specialiter ab ipso Sanctissimo Domino Nostro tributis, attentis superius expositis, benigne annuit pro gratia iuxta preces, et Festum S. Clementis Ma
riae Hofbauer die 15 martii ąuotan- nis celebrandum indulsit, sub ritu duplici minori cum respectivo Offi- cio et Missa de Communi, exceptis orationibus et lectionibus II Noctur- ni propriis et approbatis. Servatis Rubricis: contrariis non obstantibus quibuscumque.
Die 14 Octobris 1930.
P hilippus di Faxa Substit.
R icardus M agnanensi Tabular. Praepos.
Zarządzenia Ordynarjatu Arcybiskupiego.
AKCJA KATOLICKA.
D E K R E T E R E K C Y J N Y Archidiecezjalnego Instytutu Akcji
Katolickiej w Wilnie.
Niniejszem w myśl kanonów 1489 — 1494 Kodeksu P ra w a Kano
nicznego erygujem y Archidiecezjal
n y In s ty tu t A k c ji Katolickiej w Wil
nie, jako kościelną osobę prawną, przewidzianą kan. 100 P raw a Koś
cielnego i art. XVI Konkordatu.
Wspomniany In sty tu t przejmie zakres pracy, która dotychczas na
leżała do tak zw. Ligi Katolickiej, działalność zaś swoją prowadzić i rozwijać będzie w myśl i podług Statutu Konstytucyjnego oraz re g u laminów Akcji Katolickiej w Polsce, k tóre do niniejszego ak tu dołą
czamy.
4. Wiadomości Archidiecezjalne Wileńskie Nr. 1.
Prezesem Archidiecezjalnego In s ty tu tu A k c ji Katolickiej mianujemy P ana S tanisław a Białasa, Archidie
cezjalnym Sekretarzem Akcji K ato
lickiej — księdza Franciszka Kafar- skiego, Archidiecezjalnym zaś A sy
stentem Kościelnym Instytutu i całej Akcji Katolickiej—księdza Ignacego Olszańskiego, T. Szambelana J. Świę- tobliwości.
Wilno, z Kurji Metropolitalnej dnia 18.XII.1930 r. nr. 6241.
( —) f R. Ja łb rzykow ski
A r c y b i s k u p - M e t r o p o l i t a .
X. A. Sawicki.
K a n c l e r z Ku r j i .
I.
Statut konstytucyjny Akcji Katolickiej w Polsce.
ł. Zadaniem Akcji Katolickiej w Polsce jest zespalanie, organizowa
nie i wyrabianie zrzeszeń katolic
kich dla celów apostolstw a świec
kiego, czyli dla pogłębiania i sze
rzenia, wprowadzania w czyn i ob rony zasad katolickich w życiu jednostki, rodziny i społeczeństwa zgodnie z n auką Kościoła katolic
kiego i wskazaniami Stolicy św.
2. Patronem Akcji Katolickiej w Polsce je stśw . Wojciech; głów ną uro czy sto ścią—święto Chrystusa Króla.
3. Akcja Katolicka stoi poza i p o nad partjami politeoznemi.
4. Akcja Katolicka w Polsce po
zostaje w zależności od Episkopatu, k tó ry nią kieruje przez „Komisję Episkopatu dla spraw Akcji K ato
lickiej”.
5. Centralą krajow ą Akcji K ato
lickiej jest utw orzony przez Epi
skopat „Naczelny Instytut Akcji K a
tolickiej* w Poznaniu, mający cha
ra k te r kościelnej osoby prawnej w myśl kan. 1489 i art. XVh Konkor
datu a rządzący się regulaminem
zatwierdzonym przez Komisję Epi
skopatu dla spraw Akcji Katolickiej.
6. Zadaniem Naczelnego In s ty tutu Akcji Katolickiej jest:
a) badanie potrzeb życia k a tolickiego,
b) studjum teorji i praktyki Akcji Katolickiej oraz k rze
wienie jej ducha i zrozu
mienia,
c) budzenie inicjatywy k a to lickiej i w yrabianie poglą
du katolickiego na zagad
nienia, wchodzące w zakres Akcji Katolickiej,
d) szkolenie do katolickiego życia organizacyjnego i do apostolstwa katolickiego przez kursy, zjazdy, mani
festacje i t. d.,
e) udzielanie fachowej porady i pomocy w organizowaniu Akcji Katolickiej i stow a
rzyszeń katolickich,
f) popieranie katolickiego r u chu wydawniczego i p ropa
gandy wydawnictw z dzie
dziny Akcji Katolickiej, g) w ydaw anie miesięcznego
pisma dla spraw Akcji Ka
tolickiej oraz książek, bro
szur, ulotek i t. d. z jej zakresu.
7. Komisja Episkopatu dla spraw Akcji Katolickiej mianuje na trzy lata Prezesa naczelnego Instytutu dla Akcji Katolickiej i Naczeinego A systenta Kościelnego, który z p r a wem skutecznego sprzeciwu czuwa nad tem, by działalność Naczelnego Instytutu Akcji Katolickiej była zgod
na z duchem Kościoła i ze zlece
niami Komisji Episkopatu dla spraw Akcji Katolickiej.
8. Prezes Naczelnego Instytutu Akcji Katolickiej zwołuje wedle po
trzeby Naczelną Radę Akcji K ato
lickiej, złożoną z P rezesa Naczelne
go Instytutu Akcji Katolickiej, Na
czelnego A systenta Kościelnego, jed
Nr. 1. Wiadomości Archidiecezjalne Wileńskie 5.
nego delegata poszczególnych Die
cezjalnych Instytutów Akcji K ato
lickiej, jednego delegata zatw ier
dzonych przez Episkopat poszcze
gólnych krajowych zjednoczeń k a tolickich i z innych w ybitnych oso
bistości katolickich, pow ołanych przez Naczelny Instytut Akcji Ka
tolickiej.
9. Zadaniem Naczelnej Rady A k
cji Katolickiej jest badanie stanu i potrzeb sprawy katolickiej w kraju.
10. Naczelny In sty tu t Akcji Ka
tolickiej komunikuje swoje wnioski, inicjatywy, spostrzeżenia i publi
kacje Diecezjalnym Instytutom Akcji Katolickiej.
11. Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej jest stw orzoną przez Or
dynarjusza centralą Akcji Katolic
kiej w diecezji. Ma ch ara k ter k o ś cielny osoby prawnej w myśl prawa kanonicznego i Konkordatu.
12. Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej pozostaje w zależności od O rdynarjusza i rządzi się re g u laminem, przez Ordynarjusza za
tw ierdzonym a uzgodnionym z d y rektyw am i Komisji Episkopatu dla Akcji Katolickiej.
13. Ordynarjusz mianuje na trzy lata Prezesa Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej. Sekretarza i Asy
stenta Kościelnego, który z prawem skutecznego sprzeciwu czuwa nad tem, by działalność Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej i praca Akcji Katolickiej w diecezji były zgodne z duchem Kościoła i zarzą
dzeniami Ordynarjusza.
14. Zadaniem Diecezjalnego In stytutu Akcji Katolickiej jest:
a) tworzyć po (dekanatach i) parafjach Akcję Katolic
ką, powołując do niej zrze
szenia niepolityczne a przez Ordynarjusza za katolickie uznane,
b) rozbudow ywać Akcję K a
tolicką w diecezji i k ie ro wać nią,
c) pomagać w organizowaniu stow arzyszeń katolickich, mających wejść w Akcję Katolicką,
d) krzewić ducha apostolskie
go w zrzeszonych w Akcji Katolickiej organizacjach i koordynować ich działal
ność dla celów i w ramach Akcji Katolickiej,
e) badać potrzeby spraw y k a tolickiej i zadania Akcji Katolickiej w diecezji, f) badać sposoby sk u teczne
go realizow ania inicjatywy i wniosków płynących z Na
czelnego Instytutu Akcji Katolickiej.
15. Prezes Diecezjalnego Insty
tutu Akcji Katolickiej zwołuje wedle potrzeby Diecezjalną Radę Akcji Katolickiej, w której skład wchodzą P re z e s i S ek retarz Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej, Diecez
jalny A systent Kościelny, delegat każdego Diecezjalnego Związku Sto
w arzyszeń Katolickich, zatwierdzo
nego przez Ordynarjusza, i inne osoby przez Ordynarjusza powołane.
16. Zadaniem Diecezjalnej Rady Akcji Katolickiej jest bad an ie p o trzeb sprawy katolickiej w die
cezji i omawianie zagadnień i za
dań Akcji Katolickiej tamże.
17. Prezesem (Dekanalnej lub) Parafialnej Akcji Katolickiej jest za
proponowany przez (Dziekana lub) Proboszcza w ybitny katolik, u p a trzony zwyczajnie z pośród preze
sów organizacyj katolickich a za
tw ierd zo n y na trzy lata przez Die
cezjalny Instytut Akcji Katolickiej.
Asystentem Kościelnym (Dekanalnej lub) Parafjalnej Akcji Katolickiej jest (Dziekan lub) Proboszcz.
18. (Dekanalne i) Parafjalne Ak
cje Katolickie:
a) spełniają zadania, zlecone
6.
![Wiadomości Archidiecezjalne Wileńskie : dwutygodnik kapłański. 1930 [całość]]()