Algorytm zapewnia: zupełność, rozlączność i niesprzecz- ność zbioru algorytm izow anych norm praw nych oraz opty- malność kodu. Zakres zbioru algorytm izow anych norm praw nych nazyw am y bazą danych. Treść składających się na bazę danych spójnych podzbiorów norm praw nych przekształca się w stru k tu rę form alną, którą stanow i m ul- tigraf zorientow any z w ierzchołkam i — algorytm am i mo
dułowymi. Jak o k ry te ria w yodrębnienia algorytm ów m odu
łowych w yróżnia się:
8) A u t o r p r z y g o t o w u j e d o d r u k u p r a c ę z a w i e r a j ą c ą n i e z b ę d n y z b i ó r w i a d o m o ś c i t e o r e t y c z n y c h i p r a k t y c z n y c h d l a p r a w n i k a - - p r a k t y k a , k t ó r y z e c h c i a ł b y s i ą z a j ą ć a l g o r y l m i z a c j ą p r a w a .
26
Z A G A D N B E I M M A P R A W N E
— spójność podzbiorów norm praw nych, w yrażającą się w tym, że dają się one opisać form alnie za pomocą drzew a
— pojęcie norm y praw nej i m etanorm y 9).
— pojęcie praw a, obowiązku, postępowania (procedury) itp.
Algorytm modułowy składa się z powiązanych system o
wo norm praw nych. Normę praw ną definiuje się jako zbiór od 1 do n form uł atomowych norm y praw nej, pow iąza
nych relacją sum y mnogościowej (alternatyw ą). Form ułą atomową nazyw am y parę uporządkow aną, stanow iącą pod
zbiór iloczynu kartezjańskiego stanów faktycznych i reguł decyzyjnych. Hipotetyczne opisy elem entarnych stanów
9) P o r . J a n S z y m a ń s k i : R o la a r t . 2G d e k r e t u o a r b i t r a ż u i k l a u z u l g e n e r a l n y c h w s t a s o w a n i u u s t a w o d a w s t w a g o s p o d a r c z e g o . P r z e g l ą d U s t a w o d a w s t w a G o s p o d a r c z e g o n r 1/1973, s. 13.
faktycznych podaje się ze względów psychologicznych w form ie zdań pytajnych. 1
A lgorytm izowany kontekst norm praw nych, rozłożony na form uły atomowe, opisywany jest w dw uw artościowej ta blicy decyzyjnej, dostosowanej do algorytm izacji praw a.
Tablica tak a stanow i jednocześnie spraw dzian form alny algorytm u oraz podstawę do opracow ania optym alnego schem atu blokowego program u komputerowego.
Algorytmy modułowe powiązane program em sterującym stanow ią opisany w języku n aturalnym fragm ent A uto
m atycznego System u Praw a. W ystarczy dołączyć do niego kw erendę i wprowadzić do pam ięci kom putera.
Jan Maria SZYMAŃSKI
Redakcja otrzymała wiele pytań związanych z proble
mami przedstawionymi w artykule Z. Głuszaka „Zasady przyznawania dodatku za wysługę lat” (INFORMATYKA nr 12/77). Oto jeden z listów nadesłanych przez Przedsię
biorstwo Montażu Elektrycznego „Elektrobudowa” w Ka
towicach.
W nawiązaniu do w ypow iedzi mgr. Z. Głuszaka w spra
w ie zasad przyznaw ania dodatku za wysługą lat zw racam y się z prośbą o w yjaśnienie pojęcia „jednostka organizacyj
na in fo rm a tyki”.
W spom niane w IN FO RM ATYC E Zarządzenie nr 54 m i
nistra nauki, szkolnictw a w yższego i techniki z dnia 11 w rześnia 1976 r. w sprawie zasad przyznaw ania dodatku za w ysługę lal w inform atyce oraz Zarządzenie nr 33 m i
nistra pracy, płac i spraw socjalnych z dnia 28 sierpnia 1976 r. w sprawie w ynagrodzeń w inform atyce (taryfikator płacowy) dotyczą pracow ników zatrudnionych w jednost
kach organizacyjnych inform atyki, objętych Uchwałą nr 140/76 Rady M inistrów z dnia 02 lipca 1976 r. (uchwała niepublikowana).
W zw ią zku z p o w yższym prosim y o odpowiedzi na na
stępujące pytania: — Czy dla pracow ników zatrudnionych w charakterze projektantów i program istów kom puterów w dziale in fo rm a tyki podległym bezpośrednio dyrektorow i przedsiębiorstwa, gdzie na bazie obcego sprzętu wdrożone zostały własne podsystem y epd, a następne są •w przygoto
waniu, należy stosować taryfikator płacowy w m yśl Z a rządzenia nr 33 m inistra pracy, plac i spraw socjalnych z dnia 28 sierpnia 1976 r.?
— Czy w ym ien io n ym w punkcie 1 pracow nikom należy się dodatek za w ysługę łat zgodnie z Zarządzeniem nr 54 m inistra nauki, szkolnictw a wyższego i techniki z dnia
11.09.76 r.?
Odpowiedź iia podstawowe pytania w yja śn i wiele spor
nych problem ów, z ja kim i spotykają się inform atycy za
trudnieni poza ośrodkam i obliczeniowym i, autorzy syste
m ów obiektow ych (wdrożonych najczęściej na obcym sprzę
cie) o w ysokich kw alifikacjach i odpow iednim stażu za
szeregowania na stanow iskach referentów , inspektorów, księgow ych itp.
Odpowiada radca prawny Zjednoczenia Informatyki, mgr Krystyna Maria Guzik.
Zgodnie z § 1 pkt. 1 Uchwały nr 140 Rady M inistrów z d n ia 2 lipca 1976 r. w spraw ie zasad w ynagradzania pracow ników zatrudnianych w jednostkach organizacyj
nych inform atyki — jednostkam i organizacyjnym i infor
m atyki są:
— samodzielne jednostki organizacyjne usług inform atycz
nych
— ośrodki inform atyczne statystyki państw ow ej
— centrale zjednoczeń (lub jednostek równorzędnych) i za
rządy grupujące jednostki lub ośrodki, o których mowa wyżej.
W odniesieniu zatem do tych jednostek m ają zastoso
w anie zarów no Ząrządzenie n r 33 m in istra pracy, plac i spraw socjalnych z dnia 28.08.1976 r. w spraw ie w yna
grodzeń zasadniczych i dodatków do tych wynagrodzeń, przysługujących pracow nikom jednostek organizacyjnych inform atyki, jak i Zarządzenie n r 54 m inistra nauki, szkol
nictw a wyższego i techniki z dnia 11.09.1976 r. w spraw ie szczegółowych zasad i w arunków w ypłacania dodatków za wysługę lat pracow nikom zatrudnionym w jednostkach organizacyjnych inform atyki oraz ustalania okresów p ra cy, uznaw anych za okresy pracy w jednej jednostce org a
nizacyjnej.
Jednocześnie cytowana Uchw ala n r 140 w § 1 pkt. 2, upoważnia właściwych m inistrów , w porozum ieniu z m i
nistrem pracy, płac i spraw socjalnych i w uzgodnieniu z zarządam i głównymi właściwych związków zawodowych, do zastosowania przepisów Uchwały nr 140 w całości lub w części do pracow ników zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych, innych niż wym ienione w ust. 1 § 1 Uchwały n r 140, jeżeli zatrudnieni są w wydzielonych ko
m órkach organizacyjnych, których przedm iotem działalno
ści je st organizacja, projektow anie i zastosowanie syste
mów i środków technicznych inform atyki i teleinform atyki.
R easum ując, odpowiedź na pytania zaw arte w piśmie PME „Elektrobudow a” brzmi:
— to, czy interesujące „Elektrobudowę” przepisy o w yna
gradzaniu w inform atyce i dodatkach za w ysługę lat, będą mogły być zastosowane w odniesieniu do pracow ników za
trudnionych w dziale inform atyki tego przedsiębiorstw a zależy od decyzji m inistra, którem u podlega Przedsiębior
stwo Montażu Elektrycznego „Elektrobudow a”, w ydanej w porozum ieniu z m inistrem pracy, płac i spraw socjalnych, oraz uzgodnionej z zarządem głównym właściwego związku
zawodowego.
Prosimy o nadsyłanie następnych pytań z dopiskiem na kopercie: ZAGADNIENIA PRAWNE.
U z u p e łn ie n ie
W n u m e r z e 12/77 I N F O R M A T Y K I z a m i e ś c i l i ś m y w y p o w i e d ź m g r . Z . G ł u s z a k a , n t . z a s a d p r z y z n a w a n i a d o d a t k u z a w y s ł u g ę l a t. N i e s t e t y d l u g l c y k l w y d a w n i c z y c z a s o p i s m a n i e p o z w o l i ł n a u w z g l ę d n i e n i e w t e j p u b l i k a c j i z a r z ą d z e n i a n r 54 m i n i s t r a n a u k i , s z k o l n i c t w a w y ż s z e g o i t e c h n i k i , j a k i e u k a z a ł o s ię w n u m e r z e 9 D z i e n n i k a U r z ę d o w e g o M N S W l T z 1977 r. P o n i ż e j u z u p e h i l a m y w i ę c ' i n t e r p r e t a c j ą z a r z ą d z e n i a n r 54, o k r e ś l a j ą c e g o s z c z e g ó ł o w e z a s a d y i w a r u n k i w y p ł a c a n i a d o d a t k ó w z a w y s ł u g ę l a t p r a c o w n i k o m z a t r u d n i o n y m w j e d n o s t k a c h o r g a n i z a c y j n y c h I n f o r m a t y k i .
W e d ł u g s p r o s t o w a n i a u l e g a z m i a n i e i n t e r p r e t a c j a z a r z ą d z e n i a n r 51 w z a k r e s i e p r z y c z y n i f o r m r o z w i ą z a n i a s t o s u n k u p r a c y , u z a s a d n i a j ą c y c h o t r z y m a n i e d o d a t k u z a w y s ł u g ę l a t . N i e a k t u a l n e s t a ł o s i ę s f o r m u ł o w a n i e : „ W d r u g i m p r z y p a d k u m u s z ą b y ć t a k ż e s p e ł n i o n e w a r u n k i p o l e g a j ą c e n a o d p o w i e d n i e j f o r m i e 1 p r z y c z y n i e r o z w i ą z a n i a s t o s u n k u p r a c y z p o p r z e d n i m z a k ł a d e m ” . O k r e ś l o n a p r z y c z y n a i f o r m a r o z w i ą z a n i a s t o s u n k u p r a c y o d n o s i s ię d o c a ł o ś c i u s t a l e ń z a w a r t y c h w § 2 u s t . 2 w y m i e n i o n e g o p r z e p i s u . O z n a c z a to , ż e z a r ó w n o p r z y p r z e j ś c i u z j e d n o s t k i o r g a n i z a c y j n e j i n f o r m a t y k i , j a k i z i n n y c h j e d n o s t e k o r g a n i z a c y j n y c h n i ż i n f o r m a t y c z n e , o b o w i ą z u j ą i d e n t y c z n e w y m o g i w z a k r e s i e p r z y c z y n i f o r m y r o z w i ą z a n i a s t o s u n k u p r a c y , u p r a w n i a j ą c e d o p r z y z n a w a n i a p r a w a d o d o d a t k u z a w y s ł u g ę l a t .
Z d z i s ł a w G ł u s z a k Z j e d n o c z e n i e I n f o r m a t y k i
27
W.EE Z J E & W O C Z B E N B A B ! % l B = & B Z M i A T Y K B
W t a k i m z e s p o l e ł a t w i e j r o z w i ą z y w a ć t r u d n e p r o b l e m y p r o j e k t o w e . W p i e r w s z e j f a z i e o p r a c o w y w a n i a S Y M L E K U w i e l e t r u d n y c h z a g a d n i e ń Z . S t r a m s k a m u s i a ł a r o z w i ą z y w a ć s a m o d z i e l n i e . O b e c n i e z e s p ó ł p r o j e k t u j ą c y w p r o w a d z a o s t a t n i p o d s y s t e m t e g o p r o d u k t u , k t ó r e g o z a s ię g p r z e s t r z e n n y j e s t o l b r z y m i .
P r o j e k t a n t k i S Y M L E K U u d y r e k t o r a m g r . B o g u s ł a w a G u ż l a k a , m g r Z o f i a S t r a m s k a i m g r R e g i n a I l u k o w i e z (z p r a w e j ) .
K o o rd y n a c ja
ZETO w Olsztynie — filia zakładu gdyńskiego •— został założony w ro ku 1971, a więc śtosunkowo niedaw no. W roku 1977 w artość produkcji Z akładu przekroczyła 35 m in zł.
Świadczy to o dużym w ysiłku pro
dukcyjnym , ale równocześnie o mono
polistycznej roli Zakładu, który fa k tycznie koordynuje przedsięwzięcia inform atyczne w .regionie. Obecnie istnieje system um ów dw ustronnych zaw artych ze w szystkim i większymi przedsiębiorstw am i. Na mocy tych po
rozum ień ZETO zapew nia przedsię
biorstw u świadczenie takich usług, jak projektow anie, oprogram ow anie i eks
ploatacja systemów, pomoc kadrow a, dzierżaw a sprzętu. Zadania w y n ik ają
ce z um ów traktow ane są 'jako p rio rytetow e. ZETO gw arantuje także po
moc w doborze, zakupie i instalacji sprzętu informatycznego, zapew niając sobie wyłączność w obsłudze inform a
tycznej przedsiębiorstw a.
Realizacja w szystkich zadań nałożo
nych na ZETO w w yniku tak pojętej koordynacji jest możliwa dzięki od
powiedniej polityce w ykorzystania za
sobów lokalowych i sprzętowych. Po
lega ona n a tym, że część sprzętu in
staluje się w przedsiębiorstw ie, gdzie prowadzi się takie prace związane z eksploatacją systemów, jak np. przy
gotowanie m aszynowych nośników in
form acji. Dla nich istnieje specjalna służba serwisowa, k tó ra zapew nia od
powiednią gotowość m aszyn do p ra cy. Już dziew iętnaście przedsiębiorstw korzysta z tej form y usług, świadczo
nych n a w ezwanie telefoniczne. 38 m aszyn ty p u SOEMTRON, 3 typu
D y r e k t o r n a c z e l n y Z E T O O l s z t y n , m g r K a z i m i e r z S o ł t y s i a k , w a s y i - d e „ n a j s t a r s z y c h ” p r a c o w n i k ó w . W y t r w a l e w s p o m a g a j ą c a j e g o d z i a - ł a l n o i ć o d c h w i l i z a ł o ż e n i a Z a k ł a d u , m g r E w a T a z b i r - S o ł t y s i a k , o b e c n i e k i e r o w n i k D z i a ł u P r o j e k t o w a n i a S y s t e m ó w d l a P r z e m y s ł u ( p i e r w s z a z l e w e j ) , R i t a K u s t u s z , k i e r o w n i k D z ia ł u A d m i n i s t r a c y j n e g o i m g r Z o f i a S t r a m s k a , k i e r o w n i k D z ia ł u P r o j e k t o w a n i a S y s t e m ó w d l a R o l n i c t w a (z p r a w e j ) .
SAM, kom puter ODRA 1204 (A kade
m ia Rolniczo-Techniczna) oraz 3 m ini
kom putery typu MERA i PERTEC.
Dzięki tym instalacjom nastąpiło zwiększenie „wsadu” o 40 procent.
W artość sprzedanych usług serw iso
wych w zrosła o 400 tys. zł rocznie.
Jednocześnie w zakładzie m acierzy
stym osiągnięto w ysokie w skaźniki w ykorzystania kom puterów, W ubie
głym roku czas usługow y ODRY 1325 wynosił m iesięcznie 512 godzin, a ODRY 1304 — 515 godzin.
Pionem technicznym k ie ru je „pod
kupiony” w ZETO G dynia, m gr Jó zef Piasecki, absolw ent wydziału elek
tronicznego Politechniki G dańskiej.
Duży prio ry tet uzyskały w zakładzie od początku prace projektow o-progra- mowe. W skaźniki w ykorzystania cza
su pracy projektantów i program istów zaw ierają się w granicach 70—80 proc. czasu nom inalnego. To tłum aczy osiągane efekty ekonomiczne. W artość produkcji w kolejnych latach w yno
siła: 1971 — 60 tys. zł, 1972 — 600 tys. zł, 1973 — 4 m in zł, 1974 — 8 m in zł, 1975 — 12 min zł, 1976 — 22 m in zł, 1977 — 35 m in zł. Na uzyska
nie tych w yników duży w pływ m ia
ły rów nież w spom niane wysokie w skaźniki w ykorzystania kom puterów.
NIE TYLKO KRÓWKI...
N ajw iększym chyba osiągnięciem olsztyńskiego zakładu jest zaprojekto
wanie i zaprogram ow anie we w łas
nych pracow niach Systemu A utom a
tycznej Oceny Hodowlanej Krów . Sy
stem ten, znany powszechnie pod n a
W Polsce istnieje siedem naście o- kręgów hodow lanych — często stada krów objętych oceną stacji okręgo
wych liczą ponad sto tysięcy sztuk.
Świadczy to o olbrzym im zakresie przestrzennym tego system u i o w iel
kości prac włożonych w jego opraco
w anie i wdrożenie. Nie m a obecnie w k ra ju krow y podlegającej ocenie, k tóra nie byłaby objęta badaniem ilo
ści m leka z udoju, zaw artości tłusz
czu, b iałk a itp. Periodyczna re je stra cja w artości param etrów w pływ ają
cych n a w ydajność mleczną je st pod
staw ą do określenia w ydajności lak - tacyjnych i życiowych krow y. A w ła
śnie obliczanie w ydajności jest bazą dla w szystkich obliczeń.
SYMLEK składa się z dwóch pod
systemów oceny w artości krow y. J e den z nich obejm uje stan ' użytkow y zwierzęcia, drugi n atom iast jego w a r
tość hodow laną. Obecnie, w oparciu o dokładne bieżące inform acje otrzy-zwą SYMLEK, jest już w drażany we wszystkich wojew ództw ach (w nowym podziale adm inistracyjnym ). Po o p ra
cowaniu n a kom putery JS EMC b ę
dzie w drażany również w innych k ra jach.
28
/ £ Z J E D N O C Z E N I A 1 N E O M H A T Y K M
przednio pochłonięty był zbytnio za
daniam i rachunkow ym i.
W prowadzenie autom atyzacji pozwo
liło rolnictw u „odzyskać” w ykw alifi
kow anych zootechników, którzy mogą obecnie rozwiązywać złożone zadania hodowlane. Na przykład, ciągle jesz
cze trw a ją intensyw ne badania m e
dam i tradycyjnym i, hodowca uzyski
wał przypadkow e efekty.
liczeń charakteryzuje się rozbudow a
n ą kontrolą form alno-logiczną zbio
rów, co je st konsekw encją dużej licz
by danych wejściowych, pochodzących z w ielu źródeł. Cykl przetw arzania eksploatację. W osiemdziesięciu ty siącach k a r t liczba błędów przekracza
w adzeniem finalnego produktu syste
mu SYMLEK, którym będzie podsy
Pionem projektow o-program ow ym kieruje obecnie zastępca dyrektora do
spraw systemów, absolw ent Akademii
tość produkcji na jednego zatrudnio
nego w roku 1977 w ynosiła 220 tysięcy gospodarki m ateriałow ej dla zakła
dów przem ysłu maszynowego i leś
nictw a. Obecna w ersja itego systemu jest już pow ielarna w całej branży.
Największe nakłady pracy związane były z realizacją systemów dla Stacji Oceny H odowlanej K rów (SYMLEK) i F abryki M aszyn Rolniczych. Ponad 40 proc. usług skoncentrow anych jest w dziedzinach: produkcji rolnej, tech
nicznej obsługi rolnictw a, budow nic
tw a rolniczego, przem ysłu m aszyn ro l
— System Automatycznego Rozlicza
nia Płac — SAROP (Olsztyńska F a
bryka Mebli)
— System Rozliczania Gospodarki M a
teriałow ej (Reszelski Zakład Przem y
słu Maszynowego L eśnictw a w Reszlu)
— System Rozliczania Gospodarki Ma
teriałow ej (M alborskie Zakłady Prze
mysłu Maszynowego Leśnictw a w M al
nocne Zakłady Przem ysłu Lniarskiego LENPOL w Szczytnie)
— System Rozliczania Gospodarki Ma
teriałow ej (F abryka Maszyn Rolni
czych AGROMET-FAMAROL w Słup
sku) '
— System SYMLEK (K ętrzyńskie Z jed
noczenie Rolniczo-Przemysłowe w K ę
trzynie)
— System SYMLEK (Zjednoczenie Państw ow ych Przedsiębiorstw Gospo
d arki Rolnej w Olsztynie)
System CZYNSZE (Spółdzielnia Miesz
kaniow a „Pojezierze” i Olsztyńska Spółdzielnia Mieszkaniowa).
Tekst i zdjęcia: Andrzej KLIMEK