W pięknej dolinie Innu, godzina drogi od Insbruku.
Środki lecznicze. Solanka, zawierająca dużo chlorku sodu (26.4%) i chlorku magnezu.
Hall posiada zakłady kąpielowe.
Hamm. Westfalja
Wśród ładnego parku nad rzeką Lippe.
Środki lecznicze. Solanka bardzo mocna, temperatury 33° C., (zawiera 300 ccm. kwasu węglanego w litrze, 74 proymille soli ku- chennej i 3 proymille chlorku wapnia).
Wskazania. Podagra, zołzy, wysięki, choroby skórne, kości, sta wów.
Sezon—od 15 maja do 1-go października.
Hammam-Meseoutin. Afryka (Algier).
Wody słone, zawierające arszenik, po Geyzerach Irlandzkich naj gorętsze z dotąd znanych (78,5 C.).
Hedwigsbad pod Trzebnicą, Szląsk.
Zakład wodoleczniczy, źródło żelaziste, kąpiele borowinowe, wzie- wania etc,
Heilbrunn Ade!aidsquelie. Górna Bawarja.
800 m. nad poziomem morza, średnia ciepłota lata 17° R.
Środki lecznicze. Źródła solanki jodowo bromowej, ciepłot}' 10° C. (stałych części składowych w litrze—6.1 gr., na to przypada chlorku sodu — 4.97, bromku sodu— 0.0589, jodku sodu — 0.0301); źródło służy wyłącznie do użytku wewnętrznego i rozsyła się dla tego celu w dużych ilościach.
Wskazania. Dla wielkiej zawartości jodu, zaleca się w cierpie niach skrofulicznych, powiększeniu gruczołu tarczowego, w przymiocie, w niektórych cierpieniach kobiecych (infarct macicy).
Heiligenberg. W. ks. Bodeńskie.
Stacja klimatyczna podalpejska, 2500 st. nad powierzchnią mo rza, piękne widoki na jezioro Badeńskie i Alpy. Lasy zasłaniają od zimnych wiatrów. Klimat umiarkowanie chłodny, powietrze czyste, wolne od kurzu.
Wskazania. Podrażnienie nerwów, zła cyrkulacja krwi, cierpie nia narządów oddechowych, organów trawienia, otyłość.
Helgoland. Niemcy.
Wysepka, 63 m. nad poziomem morza Niemieckiego. Klimat ściśle morski. Lato umiarkowane, piękna ciepła jesień.
Środki lecznicze. Klimatyczna stacja i kąpiele morskie o dość silnem uderzeniu fali, zawartość soli w wodzie morskiej do 4$, cie płota w 8ezonie-|-170 do 18° C.
Wskazania. Kąpiele morskie podniecają unerwienie, i zalecają się w nerwowości oligamicznego pochodzenia, zastojach cyrkulacji brzusznej; klimatyczna kuracja nadaje się dla pacjentów dość odpornych w astmie, zołzach, rekonwalescencji.
Komunikacja. Od Hamburga statkiem parowym 7•—8 godzin.
Helouan. Afryka. (Środkowy Egipt). Helouan-les-bains.
Wśród arabskiej pustyni, na Wysokiem płasko wzgórzu, u stóp gór Mokattam, 23 kilometry na południe od Kairu. Klimat bardzo suchy, gorący, powietrze wolne od kurzu, zarazków, absolutnie czyste i suche, w lecie niema ani chmur ani deszczu, niebo zawsze jasne. Średnia temperatura: listopada-f-20,60, grudnia 16,7°, stycznia 14,2°, lutego 14°, marca 18°, kwietnia 20,6° C. Doskonała zimowa stacja klimatyczna dla chorych na płuca.
Środki lecznicze. Zdroje cieplic siarczonych zawierających kwas węglany i siarko-wodór z temperaturą 32° C., źródła żelaziste
alka-95
liczno-słone, używane do picia i wziewania. Zakład kąpielowy urzą dzony z komfortem.
Wskazania. Suche, gorące powietrze pustyni pobudza przemianę materji i działa skutecznie w nieżytach dróg oddechowych, gruźlicy płuc, astmie (przeciwskazane są wady serca), choroby nerek, rekonwa lescencja; kąpiele w: anemji, gośćcu, syfilisie, przewlekłych chorobach skór nych, kobiecych, zatruciu metalami. Inhalacja w nieżycie krtani i oskrzeli. Całkowite utrzymanie i mieszkanie w hotelach. Cena od osoby w Hotel-Heluan od 10 — 20 fr., w Grand. Hotel des Bains 8 — 10 fr. dziennie.
Komunikacja. Austrjacki Lloyd (Triest-Aleksandrja), dalej kolej do Kairu.
Heringsdorf. Bałtyk.
Kąpiele morskie na wyspie Usedom, osłonięte od wiatrów buko wymi lasami i wzgórzami. Średnia temperatura lata— 13,9« R., wody— 13,6° R., uderzenie fali silne i częste, zawartość soli w wodzie mor skiej— l ł/2&.
Środki lecznicze. Czyste, morskie powietrze, kąpiele morskie zimne i ciepłe, kąpiele szlamowe z niedawno odkrytych pokładów szlamu, zawierającego jod i brom.
Sezon—od 1 maja do końca września.
Komunikacja. Przez Aleksandrowo, Krzyż, Szczecin do Sonne- miinde, skąd statkiem do miejsca.
Herkules tlirdo. Węgry.
Środki lecznicze. Liczne zdroje solne, siarczane i ziem, cieplice, których temperatura waha się pomiędzy 57» a 56° C.; używane prze ważnie w postaci kąpieli, rzadziej do picia. Główne źródło słone— Herculesa—56° C., następnie—Franeensąuelle siarczane—42° C.
Wskazania. Też same prawie co wód akwizgrańskich: obrzmie nia skrofulicznego, reumatycznego, artretycznego pochodzenia, syfi- lityczne cierpienia kości.
Jedzie się przez Granicę, Oderberg, Budapeszt.
Hermannsbad. Pod Muskau.
Miejscowość położona w dolinie rzeki, na gruncie suchym i pias- czystym, wśród pięknego parku, powietrze umiarkowanie wilgotne, średnia temperatura lata 17« C.
Środki lecznicze. Źródło żelaziste, kąpiele borowinowe.
Wskazania. Gośćciec mięśniowy i stawowy, podagra, cierpienia nerwowe, kobiece, błędnica, niedokrwistość.
Taksa zdrojowa—9 mrk. do 15 mrk. Na użytek kuracjuszów 6 domów mieszkalnych w parku, wille; w mieście—domy prywatne i trzy hotele.
Komunikacja. Muskau stacja kolei Berlin-Görlitz.
Hermannsbad Lausigk. Saksonja.
Zakład kąpielowy, mocne źródło siarczauo-żelaziste, (4.29 siar czanu żelaza na 5.41 g. stałych części składowych w litrze).
Wskazania. Stany osłabienia, małokrwistość. Komunikacja. Lipsk-Chemnitz.
Hermsdorf. Szląsk.
Zakład położony wśród gór olbrzymich, zasłonięty od wiatrów, okolica lesista.
Środki lecznicze. Źródła żelaziste, kąpiele borowinowe, wodole- czenie systemem Winternitza, oraz ks. Kneipa.
Wskazania. Błędnica, choroby nerwowe, zołzy, gośćciec, choro by kobiece.
Herrenalb.
Między Baden-Baden i Wildbadem, w wtirttembergskim Schwarz waldzie, 400 m. nad poziomem morza, otoczone górami, lasami. Kli mat bardzo łagodny, średnia temperatura lata 13,5° R. Powietrze czyste, balsamiczne.
Środki lecznicze. Oprócz klimatu, zakład wodoleczniczy, kąpie le, natryski, mięsienie, elektryczność.
Wskazania. Choroby nerwowe, stany osłabienia, choroby kobiece. Herrenalb jest stacją kolei.
Heucheloup. Francja.
97
Heustrich. Szwajcarja, kanton Bern.
Położone w dolinie, 680 m. nad poziomem morza. Klimat nale-
I
ży do najłagodniejszych w sferze podalpejskiej. Miejscowość osłonię- | ta od powiewów zimnych.Środki lecznicze. Źródła alkaliczno-saliniczno-siarczane, zimne, I zawierają dużo dwuwęglanu sodu, siarczanu sodu, i alkalji siarczanu, [ oraz znaczną ilość siarkowodoru. Wody te wywierają wpływ na kataralne sprawy. Pozatem stosują tu płukania, wziewania i kąpiele, f wodolecznictwo i kurację pneumatyczną.
Wskazania. Choroby narządów oddechowych, nieżyt organów trawienia, przewlekłe cierpienia pęcherza.
Komunikacja. Kolej do Spiez, dalej omnibus.
Hohenschwand. Południowy Schwarzwald.
1011 m. nad poziomem morza, stacja klimatyczna, położona na płaskowzgórzu, osłonięta od wiatrów. Powietrze suche, orzeźwiające. Pobyt korzystny dla uzdrowieńców, potrzebujących wypoczynku, cho- j rych na nerwy, anemicznych, w przewlekłych nieżytach dróg odde-
chowych.
Hohenstadt. Dolna Bawarja.
Naokoło wzgórza i lasy, 343 m. nad poziomem morza, posiada zimne źródło siarczane do picia i kąpieli; stosują tu pozatem wziewa- nia, kąpiele szlamowo-siarczane, natryski, łaźnie.
Jedzie się kol. Passau Pfarrkirchen.
Hohwald. Alzacja.
¡Stacja klimatyczna w górskiej dolinie Wogezówr, 600 m. nad poziomem morza, -miejscowość osłonięta od zimnych wiatrów, powie trze górskie, łagodne. Stacja kolei Barr.
Homburg.
Na południowym stoku Taunusu, 189 m. nad poziomem morza, klimat łagodny, powietrze suche, czyste, pobudzające; średnia ciepłota lata 18,9° C.
98
Środki lecznicze. Zimne źródła szczawy słonej, przesyconej kwa sem węglanym; zawartość soli w oddzielnych źródłach waha się mię dzy 5.1 a 9,8 g. w litrze, używane głównie do picia, a poczęści do kąpieli. Homburg posiada dwa rzędy różnie działających źródeł: 1) źródła Elżbiety i Ludwika, w większych dawkach rozwalniające, pobu dzające przemianę materji, skuteczne w nieżytach żołądka i kiszek, w otłuszczeniach, zastoju krążenia brzusznego; 2) źródło Luizy sta lowe, zawierające żelazo, w postaci lekko strawnej, nie wywołującej zaparcia. Stosują w Homburgu oprócz tego kąpiele ogrzewane metodą Szwarca (wypełnienie gorącą parą przestrzeni podwójnego dna wan ny), żelaziste z kwasem węglanym, solankowe z rozmaitą zawartością soli, igliwiowe, borowinowe, ługowe, wziewania rozpylonej wody, elek tryczność, masaż, ortopedja, gimnastyka.
Wskazania do wewnętrznego użycia wód: nieżyt narządów; trawienia, zwykłe zaparcie i wywołane tern objawy zastoju, zastój krążenia w żyle wrotnej, małokrwistość (źródła stalowe i Luizy) kąpiele z kwasem węglanym—w cierpieniach nerwowych obwodowe go pochodzenia u anemicznych.
Sezony dwa: zimowy i letni. Taksa 16 mk., kąpiele—1.50 mk., utrzymanie dość drogie.
Komunikacja. St. kolei Frankfurt Hamburg.
Honnef.
U stóp Siebengeblirge, stacja klimatyczna dla chorych piersio wych, zakład dla chorych na płuca. Powietrze górskie, balsamiczne, miejscowość osłonięta od wiatrów. Klimat łagodny, odpowiedni dla chorych płucnych. Cena w hotelach za całkowite utrzymanie od
3—6 mar. dziennie.
Komunikacja. Kolej Reńska—stacja na miejscu.
Hornberg.
Stacja klimatyczna, 380 m. nad poziomem morza, ze wszystkich stron otoczona górami. Średnia temperatura lata 15,5° R., wahania dzienne małoznaczne, opadj’ atmosferyczne małe. Pobliskie lasy do starczają świeżego, balsamicznego powietrza.
Wskazania. Pobyt w Hornberg nadaje się dla uzdrowieńców, ludzi słabej kompleksji, nerwowców, wyczerpanych pracą. Dobra zi mowa stacja klimatyczna dla chorych na płuca.