Miasteczko w Achałtychskim powiecie, w kotlinie Ażaro-Imere- tyńskich gór, 3505 st. nad poziomem morza. Posiada 7 obojętnych źródeł (akratotermy). Zakład urządzony podług najnowszych wymagań.
Sezon od 19 czerwca do 12 września.
Komunikacja: 100 wiorst od st. Michajłowo, Poti-Tyfliskiej drogi żelaznej.
Acireals. Sycylja.
Stacja klimatyczna na północno-wsehodniem wybrzeżu wyspy, nie daleko Etny. Klimat łagodny, umiarkowanie wilgotny.
Środki lecznicze. Zimne zdroje siarczane — kuracja winogronowa i hydropatyczna.
Wskazania. Stacja klimatyczna dla cierpiących na przewlekły nieżyt dróg oddechowych i dla zagrożonych suchotami.—kąpiele mine ralne dla chorych skórnych, syfilitycznych i dotkniętych reumatyzmem. Sezon kuracji klimatycznej od października do końca marca, sezon kąpielowy — od i maja do 30 września.
Acqui. Włochy.
Klimat wilgotny, zmienny, wzniesienie nad poziomem morza 140 m.
25
Środki lecznicze. Osiem gorących, słono-siarczanych źródeł, cie płoty 51°—48° C., oraz muł mineralny.
Wskazania. Choroby stawów artretycznego i reumatycznego po chodzenia, choroby skórne.
Komunikacja. Acqui jest stacją kolei Alessandria-Savona.
Adelaidsquelle-Heilbrunn. Głórna Bawarja.
Wzniesienie nad poziomem morza 800 m., położenie wśród wspa niałych lasów—malownicze. Przeciętna ciepłota lata—17° R., wilgo tność GO°/0.
Środki lecznicze. Źródło słone ze znaczną zawartością bromu, jodu i węglanu sodu.
Wskazania. Zołzy, wola, powiększenie gruczołów lymfatycznych, choroby kobiece, dróg moczowych i kości.
Przeciwskazania. Gruźlica, choroby serca, ciąża.
Kąpiele tylko w zakładzie, który posiada 22 pokojów mieszkal nych, cena pokoju od 4 do IG fl. tygodniowo, oprócz tego są do dys pozycji kuracjuszów liczne prywatne mieszkania.
Jedzie się przez granicę, Wiedeń, Linz, Rozenheim, Holzkirchen, do Tölz, skąd końmi do miejsca.
Adelhosen. Górna Bawarja.
Wzniesienie nad poziomem morza GGO m., położenie malownicze, wśród pięknych lasów z widokiem na jezioro Chimskie.
Źródła (9.4° C.) zawierają ziemie alkaliczne.
Środki lecznicze. Picie wód,kąpiele mineralne, borowinowe, ługowe. Wskazania. Choroby nerek, pęcherza, cierpienia żołądka, reu matyzm i zołzy.
Komunikacja. St. Bergen, kol. Monachium—Salzberg.
A i
X.Francja. (Bouches de Rhone).
Wysokość nad poziomem morza 204 m. Źródła zawierają sole ziem. Dawniej cieszyły się wielkiem powodzeniem. Zakład dobrze urządzony.
A i x L e s — B a i n s . Sabaudja.
Miasteczko wśród, gór Sabaudji, w blizkości jeziora Bourget Wzniesienie nad poziomem morza 260 m. Klimat umiarkowany, ła godny. Zakład własność rządowa—należy do najlepiej urządzonych, nadaje się do pobytu i w zimie.
Środki lecznicze. 2 gorące źródła wody siarczanej — Ałun i Siiry temperatury 44° C. Przy niewielkiej ilości stałych części składowych,
wody te zawierają przeważnie węglan wapnia i magnezu, gips, siar czan magnezu, siarczan sodu i dużo siarkowodoru. Stosują się prze- ważnie w postaci kąpieli, wewnętrznie — w nieżytach dróg oddecho wych. Natryski w połączeniu z masażem i rozcieraniem chorych czę ści stanowią poniekąd specjalność Aix Les Bains. Kąpiele stosują się gorące i dłużej trwające, są oprócz tego dwie sale do wziewania rozpylonej wody siarczanej.
Wskazania. Choroby stawów, przymiot, przewlekłe wysypki, hydrargyroza, ischias i t. d.
Zakład cały rok otwarty. Mieszkań podostatkiem, w hotelach i do mach prywatnych.
Komunikacja. Stacja kolei Culoz-Turun.
Aigle. Szwajcarja, kanton Waadt.
Wzniesienie nad poziomem morza —584 m. Wielce uczęszczana, stacja klimatyczna, wiosenna i jesienna,
Środki lecznicze. Kąpiele solankowe, zakład hydropatyczny d-ra. Mehlenba, kuracja winogronowa.
Sezon od 1 maja do 31 października. Mieszkań dostateczna ilość, przeważnie w hotelach.
A i b I i n g. Górna Bawarja.
Miasteczko, 480 m. nad poziomem morza, w okolicy malowniczej. Klimat łagodny.
Środki lecznicze. Kąpiele borowinowe, solankowe i igliwiowe. Kąpiel borowinowa kosztuje— 2 mrk., solankowa z ługiem —1 mrk. Taksa zdrojowa dla osoby pojedyńczej—4 mrk.. dla rodziny—7 mrk. Mieszkań dużo, oprócz 7-iu zakładów są hotele i prywatne pensjonaty.
A j a c c i o . Korsyka.
Południowa stacja klimatyczna. Średnia ciepłota roczna— 17.55u C., zimy—14,13° C., wilgotność 80%, ilość deszczowych dni niewielka, pa cjenci mogą też przebywać na powietrzu znacznie dłużej, niż to mo żliwe w innych miejscowościach, z wyjątkiem Kairu i Mad ery.
Wyjątkowa stałość klimatu, wysokość temperatury, doskonałe po wietrze morskie i absolutny brak kurzu wyróżniają Ajaccio, jako zimo wą stację klimatyczną dla cierpiących na płuca, dla uzdrowieńeów, dotkniętych podagrą i reumatyzmem.
Sezon zaczyna się w październiku i trwa do końca kwietnia. Komunikacja. Statki parowe z Liworno i Bastja, z Marsylji i Ajaccio statki—co poniedziałek i piątek, z Nicei—co sobotę.
Akwizgran. Prowincja Reńska.
Jedno z najstarszych miast. W mieście i okolicy dużo pamiątek historycznych. Wzniesienie 175 m. Naokoło okryte lasem wzgórza. Klimat przejściowy od kontinentalnego do morskiego, średnia ciepłota 10,26° C. Zima łagodna, lato niezbyt gorące. Warunki klimatyczne zdrowe.
Środki lecznicze. Cieplice alkaliczno-słone, siarczane. Główniejsze: Kaiserąuelle (55° C), 3 źródła Quininusa i Kozenąuelle. Zasilają one zakłady lecznicze w mieście i poza miastem. Cieplice stosują
się przeważnie w postaci kąpieli, tylko woda z Kaiserąuelle może być używaną do picia. Urządzenia kąpielowe i lecznicze wzorowe. Na wy różnienie zasługuje Zanderowski zakład medyko-mechaniczny, posia dający blisko 80 przyrządów do specjalnych ćwiczeń dla wzmocnienia osłabionych części ciała. Wszystkie zakłady kąpielowe są własnością miasta.
Wskazania. Leczenie przymiotu, stało się specjalnością Akwizgra nu, jakkolwiek z powodzeniem stosują także cieplice w zołzach, reumatyzmie, chorobach skórnych i paraliżach. Picie wód — w nie żytach dróg oddechowych, cierpieniach wątroby, przewlekłem zatruciu metalami,—wziewania rozpylonej wody mineralnej — w katarze nosa, gardzieli i oskrzeli.
Sezon letni—od 19 maja do 30 wrześnią, zimowy—od 19 paź dziernika do 31 marca. Taksa zdrojowa za 8 tygodni pobytu, w sezonie letnim—12 marek, w zimowym—6. Cena kąpieli w zakładach
miej-28
skich, zależnie od źródła, od 0,75 do 1,60 marek, w zakładach pry- watnych—od 50 do 80 fenigów.
Jedzie się przez Aleksandrowo, Berlin i Kolonję. St. kol. Ko- lonja—Bruksella.
Aiandskie wyspy na morzu Bałty okiem.
Kąpiele morskie nad zatoką Botnicką. Stała komunikacja parow cami miasteczka Mariegamna ze Szwecją i Finlandją.
Alassio. Włochy, prowincja Głenueńska.
Ulubione miejsce kąpielowe i stacja klimatyczna, otoczona wy- sokiemi górami. Kąpiele morskie.
A I b e c k.
Miasteczko na Pomorzu, na wyspie Usedomie, 15 minut drogi od Heringsdorfu. Miejscowość malownicza, otoczona górami. Klimat umiarkowany, deszcze rzadkie.
Kąpiele morskie, zakład hydropatyczny.
Komunikacja kolejowa z Berlinem, wodna ze Szczecinem.
Albisbrunn. Szwajcarja, kanton Zurich.
Dobrze urządzony, najstarszy w Szwajcarji zakład wodo-leczniczy, wysokość nad poziomem morza 645 m. Miejscowość osłonięta.
Alupka. Krym.
Najlepsza stacja klimatyczna na wybrzeżu Krymskiem. Kąpiele morskie o silnem uderzeniu fali. Kefir, kumys, mleko i doskonała kuracja winogronowa.
29
Sezony: letni (kąpiele), jesienny (kąpiele i kuracja winogrono wa), zimowy (klimatyczny). Mieszkań dużo (do 300 pokojów), 2 pen sjonaty, wille.
Jedzie się na Sewastopol.
AiliSzta. Krym.
Stacja klimatyczna i kąpiele morskie na poludniowem wybrzeżu Krymskiem, 45 wiorst od Jałty.
Alsbersdorf. Niemcy.
Duża wieś, stacja kolei. Klimat łagodny, zdrowy.
Posiada zdrój zwyczajnej szczawy alkalicznej, niewielki, dobrze urządzony zakład leczniczy, kąpiele stalowe, borowinowe i solankowe.
Wskazania. Reumatyzm, podagra, choroby kobiece, choroby ner wowe. Kuracja cały rok.
Alexandersbad. Bawarja, górna Frankonja.
Wśród gór i olbrzymich lasów', 590 m. nad poziomem morza. Przeciętna ciepłota lata dość nizka. Wiatrów mało, powietrze czyste, balsamiczne.
Środki lecznicze. Zimne (9,4° C.) źródła żelazistej szczawy ziem alkalicznych, używanej do kąpieli i do picia; w dobrze urządzonym zakładzie wodoleczniczym—elektryczne kąpiele, mięsienie, wziewania, obok tego — kąpiele borowinowe i igliwiowe.
Sezon—od 15 maja do 15 października.
Wskazania. Błędnica, reumatyzmy, choroby kobiece, nerwowe. Komunikacja. St. kol. Markt-Redwitz.
A l e k s i s b a d . Ks. Anhalt.
Posiada trzy mocne szczawy żelaziste, jedną do picia —dwie do kąpieli, obok tego stosują na miejscu kąpiele solankowe, masaż i ele ktryczność. Jest dobrze i wygodnie urządzony zakład.
30
A l g i e r .
Stacja klimatyczna na pólnocnem wybrzeżu Afrykańskiem. Kli mat gorący i suchy.
Wskazania. Przewlekłe nieżyty, uporczywe zołzy, gruźlica pluć. Najdogodniejszy czas pobytu w Algierze od listopada do końca kwietnia.
Komunikacja parowcami z Marsylją kilka razy tygodniowo, po dróż trwa 35 godzin.
A I s t a d e.
Zimne, zawierające jod źródła słone, stosowane w reumatyzmie, zołzach i chorobach skórnych. Na miejscu zakład dla niezamożnych dzieci skrofulicznych.
Komunikacja. St. Styrum, niedaleko Miihiheimu.
A I I e
Va r d. Francja, dep. Iser.
475 m. nad poziomem morza. Klimat łagodny, suchy. Zakład otwarty od czerwca do października. Frekwencja—5000 kuracjuszów.
Środki lecznicze, ¿rodło słono-siarczane, (20° C.), kąpiele zimne, natryski.
Wskazania. Picie wód, kąpiele i wziewania w katarach dróg oddechowych, chorobach skórnych, reumatyzmie i katarze pęcherza.
Komunikacja. St. kol. Paris-Lyon-Mediterrane.
Altenbrak. Harc.
Sanatorium d-ra Pintschowiusa dla chorych na płuca, dla ane micznych i ozdrowieńców. Wysokość nad poziomem morza—316 m. Leży w dolinie, wśród wysokich gór. Klimat stały. Sezon zimowy i letni.
Środki lecznicze. Źródła słone, zawierające siarkę. Komunikacja. 1/2 godz. jazdy od st. Blankenburg i Thale.
31
Altenburg. Niemcy.
Nad Dunajem. Zdroje siarczane, zawierające jod, temp. 24° C. Położenie malownicze. Zakład.
Komunikacja. 2 godziny koleją od Presburga, stacja kolei.