Służba b ezpieczeństw a pracy w h u tn ic tw ie Żelaznem rozw ijała sw ą dzia
łalność w ro k u spraw ozdaw czym z p o m y śln y m rezu ltatem . Liczba śm ie rtel- n y c h w y padków spadła o 50°/0 i w yn osiła 6 w y p ad k ó w n a og ó lną liczbę 4.7 4 5 , przyczem sp ad ek p ro c e n to w y w y p ad k ó w śm ie rte ln y c h by ł je d n ak o w y w o b u w o jew ó d ztw ach . W y p a d k ó w p o w o d u jący c h zupełną n iezd o ln o ść d o pracy n ie b y ło w h u ta c h w o j. śląskiego, w h u ta c h w oj. kieleck iego był ty lk o je d e n , w o bec 2 w y p a d k ó w w ro k u p o p rzed n im .
W y p a d k i, p o w o d u ją c e dłuższą przerw ę w p racy (p o n ad 13 ty g o d n i) sp a
dły ró w n ież o b lisk o 50% i w y no siły w całem h u tn ic tw ie 24 w y padki, w o b ec 46 w y p ad k ó w w ro k u p o p rzed n im , przyczem liczba teg o ro d zaju w y p ad k ó w w h u ta c h w oj. śląskiego spad ła d o 10 (w obec 36 w r. 1933), w h u ta c h w oj. kieleckiego w yniosła 14 w y p ad k ó w (w obec 10 w ro k u 1933).
C h arak tery sty czn y jest w ro k u spraw ozdaw czym w zro st w y p ad k ó w z w ła
snej w iny ro b o tn ik a ; z p o w o d u n ieu w ag i i ro zta rg n ien ia przy p racy lu b nieprzestrzegania p rzep isów bądź insp ek cji pracy, bądź k ie ro w n ic tw a te c h nicznego. T eg o ro d za ju w y p ad k ó w w y darzyło się w r o k u spraw ozdaw czym 2 .3 0 9 (w obec 1857 w y p ad k ó w w r. 1933), przyczem w h u ta c h w oj. śląskie
go w y p ad k o m ty m uległy 1.466 o so b y (w obec 1170 w ro k u 1933), w h u ta c h zaś w oj. kieleckiego 8 43 (w obec 687 w r. 1933).
Jednakże, p o m im o w zrostu a b so lu tn e j liczby o g ó łu nieszczęśliw ych wy
p ad k ó w , często tliw o ść w y p ad k ó w w h u tn ic tw ie Żelaznem P o lsk i spadła d o 7,2 (na 100 tysięcy ro b o tn ik o -g o d z in , w o b ec 7,8 w r. 1933), przyczem często tliw o ść w h u ta c h woj. śląskiego w y n io sła 7,6 (w obec 8,3 w r. 1933), w h u ta c h w oj. kieleckiego 6,5 (w obec 7,2 w r. 1933).
Szczegółow e d an e staty sty czn e z zakresu nieszczęśliw ych w ypadków w h u tn ic tw ie p od ajem y w tablicach 34-40.
W r o k u spraw ozdaw czym zm ieniono nieco organizację służby bezpieczeń
stw a p racy w h u ta c h W s p ó ln o ty In teresó w (K atow ickiej S. A . dla G ó r
n ic tw a i H u tn ic tw a oraz G ó rn o śląsk ich Z jed n o czo n y ch H u t „K rólew ska i L aura S. A . ). M ianow icie, przy G eneraln ej D yrekcji H u t u tw o rzo n o C e n tr a lę B ezpieczeństw a Pracy, k tó rej pow ierzo n o pieczę n a d bezpieczeństw em p racy w o śm iu zakładach h u tn iczy ch i p rzetw ó rczy ch, p o d ległych G eneralnej D yrekcji.
W k ażd y m z ty c h zakładów sp raw am i bezpieczeństw a p racy zajm uje się je d e n z u rz ę d n ik ó w tech n iczn y ch k ie ro w n ic tw a ruchu, przyczem w h u ta c h B atory, Falva, K rólew ska i Silesia zorganizow ano o so b n e referaty bezpie
czeństw a. D o ob ow iązków szefa C e n tra li B ezpieczeństw a Pracy, poza d b a
n ie m o bezpieczeństw o p racy w poszczególnych zakładach, należy:
1. u trzy m an ie b ezp o śred n ieg o k o n ta k tu z o d n o śn e m i w ładzam i, w szcze
gólności z Insp ek cją Pracy,
2. zastęp o w a n ie p rzed się b io rstw a w spraw ach dotyczących w ypadków p rzed Z akład em U bezpieczeń o d W y p ad k ó w ,
3. p ro w ad zen ie sta ty sty k i nieszczęśliw ych w y p ad k ó w i opracow yw anie spraw ozdań ze sta n u b ezpieczeństw a n a p o d staw ie tej statystyki,
4. o p raco w an ie przep isów biezpieczeństw a i h igjeny dla poszczególnych działów pracy,
5. b ad an ie pow ażniejszych w yp ad kó w i opracow yw anie w po ro zu m ien iu z k ie ro w n ic tw e m ru c h u p ro je k tó w urządzeń i przepisów , zapobiega- jących n a przyszłość p o d o b n y m w yp ad k o m ,
6. b a d a n ie w szelkich n o w y ch urządzeń oraz pow ażniejszych zm ian w istn iejący ch u rząd zen iach p o d w zględem bezpieczeństw a i higjeny pracy,
7. b ezp o śred n ie om aw ianie — za w iedzą k ie ro w n ic tw a poszczególnych za
k ła d ó w — spraw , dotyczących bezpieczeństw a, z kom isjam i w ypadkow e- m i przy rad ac h załogow ych danego zakładu.
N a p o d k re śle n ie zasługuje działalność służby bezpieczeństw a pracy Sp. A kc.
W ie lk ic h P ieców i Z akład ó w O strow ieck ich .
P oza działem zabezpieczeń te c h n ic z n y c h i działem
organizacyjno-propa-gandow ym , k tó re w dalszym ciągu rozw ijały z d o d a tn im re z u lta te m swe prace, szczególny n acisk p o ło ż o n o n a p o d n iesien ie og ó ln ych w aru n k ó w h ig jen y w god zin ach p racy oraz w y ro b ien ie tężyzny d u c h o w e j i fizycznej u ro b o tn ik ó w w godzinach w o lnych o d pracy. W ty m celu w y b u d o w a n o stad jo n sp o rto w y , te a tr ro b o tn iczy , oraz w sp o m ag an o czynnie organizacje ro b o tn icze o ch arak terze o św iato w o -sp o łeczn y m i sp o rto w y m .
Jedn o cześn ie Zakłady p rzystąpiły d o organizow ania la b o ra to rju m p sy c h o te ch n iczn eg o .
R ów nież w h u ta c h , n ie posiadających inżynierów lu b referató w b ezp ie
czeństw a p racy, akcja zapobiegania nieszczęśliw ym w y p ad k o m była w ro k u spraw ozdaw czym szczególnie energicznie p ro w ad zon a.
N p . w H u cie B ank ow ej tro s k a o b ezp ieczeń stw o p racy należy d o b ezp o śre d n ic h o b o w iązko w k ie ro w n ik o w poszczególnych o d d ziałó w zak ład u , k tó rzy przy żyw ym udziale sw ych zastępców , ró w n ież in ży n ieró w , oraz m ajstrów , a n a w e t do zorco w , czuw ają n a d w y k o n y w a n iem przepisów o zapobieganiu nieszczęśliw ym w y p ad k o m , stosując o d p o w ied n ie śro d k i o c h ro n n e i zabez*
pieczające. W szyscy ro b o tn ic y są zaop atrzen i w książeczki, zaw ierające w sp o m n ia n e przepisy. K ierow nicy te ch n ic z n i udzielają sw ym p o d w ład n y m in stru k - cyj og óln ych i sp ecjaln y ch , o p a rty c h n a pow yższych przepisach, n a spo strze
żeniach w łasn y ch i staran n e j analizie zachodzących w y p ad k ó w .
Szczegółow a sta ty sty k a, p ro w ad zo n a w edług je d n o liteg o w zoru d la w szyst
k ic h h u t, d ostarcza b o g ateg o m aterjału o rjen tacy jn eg o .
ro k u spraw ozdaw czym H u ta B ankow a w celu zm niejszenia e w e n tu a l
n y ch n a stę p stw w y p ad k ó w przeszkoliła szereg ro b o tn ik ó w w u m iejętn o ści n iesienia pierw szej p o m o c y , tak , że każdy oddział zależnie o d liczby zatru d n io n y c h ro b o tn ik ó w m a kilka a n aw et k ilkan aście o sób, zd o ln y ch okazać pierw szą p o m o c o fiaro m w y p adk u , b iu ra c h zakładów o b e c n y jest stałe w yk w alifik o w any felczer, w n o cy zaś k ie ro w n ic tw o zak ład ó w m a d o swej dyspozycji lekarza, zam ieszkałego w odległości 200 m e tró w o d zakładów .
W zak ład ach T o w arzy stw a S o sn o w ieck ich F ab ry k R u r i Żelaza pieczę n a d bezpieczeństw em pracy spraw u ją ró w n ież k ie ro w n icy poszczególnych w ydziałów ru c h u . O d b y w a ją o n i p o d p rzew o d n ic tw em k ie ro w n ik a zak ładu perjodyczne k o n feren cje, n a k tó ry c h om aw ia się szczegóły, związane z bez
p ie c zeń stw em pracy. G łó w n ą m e to d ą w alki z nieszczęśliw em i w y p ad k am i, sto so w a n ą w pow yższych zakładach, jest in sta lo w an ie urządzeń zabezpie- czających oraz um ieszczanie zn aków , tab lic i p la k ató w ostrzegaw czych.
Tablica 3 4
Tablica 36
Tablica 38
LICZBA N IESZC ZĘŚL IW Y C H W Y P A D K Ó W N A 100 T Y S. R O B O T N IK O -G O D Z IN , P R Z E P R A C O W A N Y C H W Z A K Ł A D A C H H U T N IC Z Y C H POLSKI W R. 1934
Tablica 40
woj. kieleckie i krakowskie wo j . ś l ą s k i e o g ó ł e m P o l s i a
O D D Z I A Ł Y wszystkie
wypadki
wypadki z przerwą
w pracy
wypadki ciężkie i śmiertelne
wszystkie wypadki
wypadki z przerwą
w pracy
wypadki ciężkie i śmiertelne
wszystkie wypadki
wypadki z przerwą
w pracy
wypadki ciężkie i śmiertelne
w ie lk ie p i e c e ... 10,0 7,1 1,7 11,6 7,3 0,91 11,1 7,3 1,1
s t a l o w n i e ... 6,2 4,3 1,0 10,8 6,8 0,96 8,7 5,6 1,0
w a l c o w n i e ... 9,9 6,0 1,1 13,7 8,8 0,80 12,3 7,7 0,90 ;
wszystkie in n e oddziały p o
m ocnicze i dalszej obróbki 5,1 3,0 0,47 4,8 3,0 0,43 4,9 3,0 0 ,44
O g ó ł e m . 6,5 4,0 0,72 7,6 4,8 0,58 7,2 4,5 0,63