—
■ -
’V ■
. • . ■r
• : • Aij &i
. •
■ ."IfAi ?»
- : < : . .
<■ ;çf3
- 'f.i'
8 1 1
■ ■
. : y kî r'-' -V
& :'■> -xia ■
•} •' î , . ;• ¡Ą
■
ZWIĄZEK POLSKICH H U T Ż E L A Z N Y C H
S P R A W O Z D A N I E z d z i a ł a l n o ś c i
w r o k u 1 9 3 4
( i s t n i e n i a Z w i ą z k u p i ę t n a s t y m )
W ARSZAW A, PLAC NAPOLEONA 9
PN A4
ZWI ĄZEK P O L S K I C H H U T Ż E L A Z N Y C H
S P R A W O Z D A N I E z d z i a ł a l n o ś c i
w r o k u 1 9 3 4
( i s t n i e n i a Z w i ą z k u p i ę t n a s t y m )
W A R S Z A W A , P L A C N A P O L E O N A 9
Z A K Ł A D Y G R A FIC Z N E E. 1 D -R A K. K O Z IA Ń S K IC H , W A R S Z A W A , K R A K . PR Z E D M IE ŚC IE 66
S P I S R Z E C Z Y
W stęp . ...
I. C złon k ow ie i władze Związku
C zło n k o w ie . . . . . . . . . . . 7
Zarząd . . , . . . . , . . 1 0
Komisja Rewizyjna . . . . . . . . . . 10
Pracownicy Związku . . . . . . . . . 10
II. H u tn ictw o żelazne w Polsce
Rozm iary hutnictw a p olskiego . . . . . . . 1 1
W ytw órczość światowa
surów ki (tablica 1) . . . . . . . . . 13
stali (tablica 2) . . . . . . . . . 14
III. W ytw órczość
W ytw órczość w okresie od 1910 do 1934 roku
w ielk ich p ieców (wykres 1) . . . . . . . 16
stalow ni (wykres 2) . . . . . . . . 1 7
w alcow n i (wykres 3) . . . . . . . . 1 8
W ytw órczość h u t żelaznych Polski (tablica 3) . . . . 1 9 Rodzaje w yrobów
w ytw órczość w ielkich p ieców (tablica 4) . . . . . 20 w ytw órczość stalow ni (tablica 5) . . . . . . . 2 0 wytw órczość w alcow n i (tablica 6) . . . . . . 2 1 w ytw órczość o d lew n i (tablica 7) . . . . . . - 2 2 w ytw órczość oddziałów dalszej obróbki (tablica 8) . . . . 2 2 W ytw órczość surów ki na 1 pieco-dzień biegu oraz stali na 1 dzień ro b o
czy w zakładach hutniczych w Polsce (tablica 9) . . . 2 3 Kwartalna w ytw órczość w okresie 1930— 1934 r. (wykres 4) 24 IV . T w orzyw o
R u d y
dow óz do zakładów hutniczych P olski (tablice 10— 13) . . . 2 6 zużycie w edług rodzajów rud (tablica 14) . . . . 2 8 zużycie w edług krajów p ochodzenia (tablica 15) . . . . 2 9 dow óz w edług krajów pochodzenia (tablica 16) . . . . 3 0 Żużle, zendra, w ypałki pirytowe i in n e materjały, zawierające żelazo
zużycie . . . . . . . . , . . . 3 0
dow óz do zakładów hutniczych Polski (tablica 17) . . . 3 1 dow óz w edług krajów pochodzenia (tablica 18) . . . . 3 1 W ęgiel i koks
zużycie w ęgla kam. w zakładach hutniczych Polski (tablica 19) . . 32 zużycie koksu w zakładach hutniczych Polski (tablica 20) . . 33
Żelastwo
dow óz d o zakładów hutniczych P olski (tablica 21) . . . . 3 4
zużycie (tablica 22— 23) . . . . . . . . 34
przywóz (tablica 24) . . . . . . . . . 3 5
ceny żelastwa . . . . . . . . . . 36
V . Zatrudnienie i płace
Zmiany w liczebności załogi (tablica 25) . . . . . . 3 7 Stan zatrudnienia w k oń cu każdego kwartału w zakładach hutniczych
Polski w okresie 1930— 1934 r. (wykres 5) • . . . 3 8 O góln a liczba dniów ek od rob ion ych (tablica 26— 27) . • . . 3 9 Liczba dniów ek, straconych z p ow od u strajku oraz ograniczenia czasu pracy
(tablica 28) . . . . . . . . . . 40
Przeciętna roczna liczba dniów ek odrobionych i opuszczonych, przypada
jących na 1 robotnika (tablica 29) . . . . . . 40
P ł a c e
przeciętny zarobek oddziałow y w gotów ce (tablica 30) . . . 4 1 suma w ypłaconych zarobków bez potrąceń (tablica 31— 32) . . 43 ogóln a sum a potrąceń z zarobków robotniczych (tablica 3 3) . . 46
organizacje pracobiorców . . . . . . . . 47
V I. Bezpieczeństw o pracy
Organizacja służby bezpieczeństwa . . . . . . . 48
Nieszczęśliw e wypadki w ed łu g sku tk ów (tablica 34, 35 i 36) . . 51 N ieszczęśliw e w ypadki w ed łu g przyczyn (tablica 37, 38 i 39) . . 52 Liczba nieszczęśliw ych w ypadków na 100 tysięcy ro b o tn !lco-godzin prze
pracow anych (tablica 40) . . . . . . , . 5 4
VII. Podział wytw órczości
Syndykat i jego funkcje . . . . . . . . . 55
Biuro Sprzedaży Polskich W a lco w n i Rur . . ■ . . . 5 6 T ow arzystw o Sprzedaży Surów ki Żelaznej . - . . . . 5 6 Podział wytw órczości w yrobów w alcow nianych (w ykres 6) . . 5 7 Podział w ytw órczości h u tnictw a żelaznego P olsk i (tablica 41) . . 58 Podział wytw órczości rur stalow ych spawanych i ciągnionych (w ykres 7) 60 VIII. W yw óz zagranicę za zaświadczeniami eksportow em i
W yw óz w ytw orów w alcow nianych i dalszej obróbki
w poszczególnych m iesiącach (tablica 42) . . . . . 6 1 stosu n ek w yw ozu do w ytw órczości w alcow n i (tablica 4 3) . . . 62 udział poszczególnych w ojew ód ztw w ogólnym w yw ozie (tablica 4 4) . 62 w yw óz poszczególnych w ytw orów (tablica 4 5) . . . . . 6 4 wyw óz do poszczególnych krajów (tablica 4 6) . . . . . 6 6 W yw óz rur i przew odów rurowych
w poszczególnych m iesiącach w stosunku d o w ytw órczości rurlcowni
(tablica 4 7) . . . . . . . . . . gg
udział poszczególnych w ojew ództw w ogólnym w yw ozie (tablica 48) . 6 8 w yw óz do poszczególnych krajów (tablica 4 9) . . . 6 9
IX. Polityka handlow a . . . . . . . 71
X. Sprawy przew ozow e . . . . . . 73
X I. Postęp techniczny hutnictw a polskiego . . . . . 74
XII. M etody pracy . . . . . . . 7g
W S T Ę cP
R o k 1934 u p ły n ą ł i w h u tn ic tw ie Żelaznem p o d zn ak iem przystosow yw a- n ia się d o w a ru n k ó w , k tó re się w ytw orzyły w życiu g o sp odarczem p o d w pływ em d łu g o trw a łeg o i w yczerpującego kryzysu. W y raz iło się to m. in . w d w u k ro tn e j obniżce c en żelaza oraz w dążeniu d o u trzy m an ia ek sp o rtu n a s to su n k o w o w y so kim p o ziom ie.
I je d n o i drug ie, oczyw ista, o d b ić się m u siało w sp o só b bardzo do tk liw y n a o b ro ta c h pieniężnych. T o też, m im o iż ro k 1934, jak zobaczymy dalej, b y ł p o d w zględem p oziom u w ytw órczości i sprzedaży w ew n ątrz kraju dużo lepszy o d ro k u p o p rzed n ieg o , je d n a k o b ro ty h u t zw iększyły się sto su n k o w o b ard z o nieznacznie i n ieo d p o w iad ały w cale w zro sto w i pro d u k cji. A poniew aż n ie k tó re sk ład n ik i k o sztó w w łasnych p ro d u k cji, jak robocizna, św iadczenia socjalne, p o zo stały bez zm iany, p rzeto ro k u biegły p o d w zględem w yników fin a n so w y c h b y ł gorszy o d la t p o p rzed n ich .
W y tw ó rczo ść h u t w sto su n k u d o r. 1933 zwiększyła się:
w dziale w ielk ich pieców o 2 5 ,1 %
„ sta lo w n i o 3 ,4 %
,, w alcow ni o 6,8 %
,, ru rk o w n i o 1 4 ,2 %
„ dalszej o b ró b k i o 9,0 %.
Z byt w k ra ju w y tw o ró w w alco w n iany ch zw iększył się o 23,3% , zbyt r u r — o l8 ,2 °/o . Z am ó w ien ia S yn dy k atu P o lsk ich H u t Ż elaznych zwiększyły się o 2 9 % , w te m zam ó w ien ia rząd o w e o 5,2 % i zam ó w ienia p ry w a tn e — o 41 %. W y w ó z zagranicę w y tw o ró w w alco w n ian y ch spadł o 17,5 %, n a to m iast w yw óz ru r zwiększył się o 15,9% .
S ta n z a tru d n ie n ia zwiększył się o 2.975 o sób, czyli o 10,6 % w sto su n k u d o r. 1933.
R o k spraw ozdaw czy b y ł p ią ty m z k o le i ro k ie m trw ającego u nas kryzysu.
Jeżeli sięgniem y p am ięcią w stecz i p o ró w n a m y p racę zakładów h u tn iczy ch w poszczególnych latach ubiegłego pięciolecia kryzysu, p rzek o n am y się, że n ajg orszym by ł r o k 1932.
W ty m ro k u b o w iem p ro d u k c ja w ielkich pieców , stalo w n i i w alcow ni w y n io sła p rzec iętn ie 43 % p ro d u k cji ro k u 1930.
Z b y t w k raju w y tw o ró w w alco w niany ch spadł d o 47 %, zbyt r u r d o 33 %, w yw óz zagranicę w y tw o ró w w alco w n ian y ch stanow ił 35 %, w ywoź ru r 42 % w yw ozu w r. 1930.
Liczba r o b o tn ik ó w z a tru d n io n y c h w h u tn ic tw ie w ynosiła 26 tysięcy osób, czyli 65 % z a tru d n ie n ia w r. 1930, Z am ów ienia rząd ow e sięgały 80 %.
W ro k u spraw ozdaw czym w szystkie te w skaźniki w ykazują w yraźną te n d e n c ję w zrostu . W sto su n k u do ro k u 1930, z k tó ry m p o ró w n y w aliśm y ro k 1932, osiągnęliśm y w ro k u spraw ozdaw czym n astęp u jące rezu ltaty :
r. 1930 = 100 W y tw ó r c z o ś ć
w ielkich piecó w 382 tys,► to n n II -<I VO
stalo w n i 844 >> = 6 8 ,2 %
w alco w n i 603 >> = 66,6 %
Z b y t w k r a j u
w y tw o ró w w alco w ni 330 = 69,9 % ,, ru rk o w n i 17 >> >> = 54,1 % W y w ó z z a g r a n ic ę
w y tw o ró w w alcow ni 187 >> >> = 5 5 ,0 %
„ ru rk o w n i 34 = 59,7 %
Z a m ó w ie n ia R z ą d u 69 JJ = 9 5,5 % L ic z b a r o b o tn i k ó w 31 itys* osób = 76,6 %
W o g ólny m zbycie h u t w ro k u ub iegłym e k s p o rt s ta n o w i w dziale w a l
cow ni 36% i w dziale ru rk o w n i 67% . T e n , ta k znaczny sto su n k o w o , e k sp o rt był sk u tk ie m m ałej c h ło n n o śc i ry n k u w ew n ętrzn eg o , n ie m o żn o ści r e d u k o w a n ia ze w zględów sp o łecznych w y tw ó rczo ści h u t w oj. śląskiego, in te n c ji h u tn ic tw a u trzy m an ia się n a ry n k u m ię d z y n a ro d o w y m w ch ara k terze p o w ażnego d ostaw cy, oraz dążenia do p o siad an ia czynnego b ilan su h a n d lo w e g o . T reść sp raw o zd an ia staraliśm y się u trzy m ać w ram ach la t p o p rz e d n ic h . O b razu jem y w n ie m ro zm iar p ro d u k c ji h u tn iczej, p o ró w n y w ając ją z la ta m i p o p rzed n iem i i o k resem przed w ojen ny m .
Szczegółow o om aw iam y zagadnienie tw o rzy w h u tn ic z y c h i p aliw a oraz kw estję z a tru d n ie n ia i zatargów o płace, p o d ając zarazem staty sty k ę za ro b k ó w . P rzed staw iam y też — w m iarę m ożno ści w yczerpująco — k w estję p o działu p ro d u k cji, akcję w yw ozow ą za zaśw iad czen iam i Z w iązku E k sp o rto w e g o P o lsk ich H u t Ż elaznych, p o lity k ę h a n d lo w ą i sp raw y p rzew o zow e.
P o d ajem y n ie k tó re szczegóły o organizacji służby bezpieczeństw a pracy w h u tn ic tw ie Żelaznem i staty sty k ę nieszczęśliw ych w y p ad k ó w .
N ie k tó re zagadnienia staraliśm y się przed staw ić o b razo w o n a w y k resach o skali logarytm icznej. W y k re sy te m ają podziałkę, w y k reślo n ą p ro p o rc jo n a ln ie d o log a ry tm ó w liczb, um ieszczonych w zdłuż osi rzęd n y ch . R ó żn ica rzęd n y c h d w ó c h p u n k tó w n a w ykresie ró w n a się w ięc ró żn icy lo g a ry tm ó w liczb, o dp o w iad ający ch ty m d w u p u n k to m (w przeciw ieństw ie d o p o d ziałk i Unjowej, gdzie ta różnica rzęd n y ch ró w n ałab y się ró żnicy sam ych liczb).
W zakończeniu p o daliśm y opis inw estycyj, d o k o n a n y c h w ro k u sp raw o zdaw czym przez n ie k tó re zakłady h u tn icze, oraz opisaliśm y m e to d y pracy Zw iązku P o lsk ich H u t Ż elaznych.
I CZŁONKOWIE I WŁADZE ZWIĄZKU POLSKICH HUT ŻELAZNYCH
C Z Ł O N K O W IE Z W IĄ Z K U
T ow a rzy stw o A k cyjn e
Z A K Ł A D Ó W H U T N IC Z Y C H „ H U T A B A N K O W A ” D ąbrowa Górnicza
S K Ł A D R A D Y N A D Z O R C Z E J:
J o s e p h C h a n o v e — Prezes h o n o r o w y A n d r z e j G a r b i ń s k i R o b e r t H u e t — Prezes C l a u d e O l l a g n i e r F r a n ç o i s P a u l B a l o u z e t C h a r l e s P a s t e u r P a u l B a v i è r e A n t o n i R i e s e n k a m p f J e a n B o n n a r d e l E u g è n e S c h n e i d e r J e a n C h a n o v e
D Y R E K C JA ;
R o b e r t T o u t t ć e — Dyr. G en eraln y W a l e r y Ś w i r t u n — D yrek tor
„ H U T A PO K Ó J”
Ś ląskie Zakłady G ó rn iczo -H u tn icze, S; A . Katowice, Zamkowa 3
SK Ł A D R A D Y NA DZO R C ZEJ:
A u g u s t B o e r n e r F e l i k s T h e u s n e r M i k o ł a j hr. B a l l e s t r e m J u l j u s z T w a r d o w s k i R u d o l f B r e n n e c k e K a r o l W i e t h a u s A l f r e d F a l t e r J e r z y W o j n a r E d m u n d hr. K o m o r o w s k i
S K Ł A D Z A R Z Ą D U : S t a n i s ł a w S u r z y c k . i J ó i e f D a n g e l
K A T O W IC K A SP Ó Ł K A A K C Y JN A D L A G Ó R N IC T W A I H U T N I C T W A Katowice, Kościuszki 30
S K Ł A D R A D Y N A D Z O R C Z E J:
F r y d e r y k F l i c k . H e n r y k A s z k e n a z y B r u n o n B r u h n
M i e c z y s ł a w C h m i e l e w s k i J a n C z o c h r a l s k i
M a r j a n D r o z d o w s k i T y t u s F i l i p o w i c z P a w e ł G e i s e n h e i m e r S t a n i s ł a w J a n i c k i E u g e n j u s z L u b o v i t s c h E d w a r d M o s l e r
L e o n a r d M o ż d ż e ń s k i S t a n i s ł a w J a n O k o l s k i L u d w i k P a w l a c z k y
A l f r e d hr. P o t o c k i S t e f a n P r z a n o w s k i M i e c z y s ł a w R a c z k i e w i c z S a m u e l R i t s c h e r
I r v i n g R o s s i R o b e r t S c h e r f f P a w e ł v. S c h w a b a c h P a w e ł M a r x
H e n r y k v. S t e i n O t t o n S t e i n b r i n c k M a r j a n S z y d ł o w s k i J u l j u s z T w a r d o w s k i K a r o l W i e t h a u s G u s t a w W i l l i g e r SK Ł A D Z A R Z Ą D U :
M a r j a n P r z y b y l s k i B r o n i s ł a w R a d o w s k i R o b e r t S z n a p k a
H U T A Ż E L A Z N A „ K R A K Ó W ”, SP. A K C . Kraków, Rynek 12
S K Ł A D R A D Y N A D Z O R C Z E J:
H e n r y k d e K u h M a r c e l i P a n e t h
T a d e u s z E p s t e i n A l f r e d P o r a d a - R a p o p o r t S t e f a n S k r z y ń s k i L e o n S t e r n b a c h
W i l l i a m W. S h a r p e J. P. P e r r y J u l j u s z H o c h a p f e l
D Y R E K C JA : T a d e u s z E p s t e i n
G Ó R N O ŚL Ą SK IE Z JE D N O C Z O N E H U T Y „K R Ó L E W SK A I L A U R A ” S p ó łk a A k cyjn a G ó r n ic z o -H u tn icz a
Katowice, Kościuszki30
S K Ł A D R A D Y N A D Z O R C Z E J:
F r y d e r y k F l i c k A l f r e d hr. P o t o c k i H e n r y k A s z k e n a z y S t e f a n P r z a n o w s k i B r u n o n B r u h n M i e c z y s ł a w R a c z k i e w i c z M i e c z y s ł a w C h m i e l e w s k i S a m u e l R i t s c h e r
J a n C z o c h r a l s k i I r v i n g R o s s i M a r j a n D r o z d o w s k i R o b e r t S c h e r f f T y t u s F i l i p o w i c z P a w e ł v. S c h w a b a c h P a w e ł G e i s e n h e i m e r P a w e ł M a r x
S t a n i s ł a w J a n i c k i H e n r y k v. S t e i n E u g e n j u s z L u b o v i t s c h O t t o n S t e i n b r i n c k E d w a r d M o s l e r M a r j a n S z y d ł o w s k i L e o n a r d M o ż d ż e ń s k i J u l j u s z T w a r d o w s k i S t a n i s ł a w J a n O k o l s k i K a r o l W i e t h a u s L u d w i k P a w l a c z k y G u s t a w W i l l i g e r
S K Ł A D Z A R Z Ą D U : M a r j a n P r z y b y l s k i B r o n i s ł a w R a d o w s k i R o b e r t S z n a p k a
„M O D R Z E JÔ W - H A N T K E ” Z jed n o czo n e Zakłady G ó rn iczo - H u tn icze, Sp. A k c.
Sosnowiec, Francuska is.
S K Ł A D R A D Y N A D Z O R C Z E ]:
J e r z y M e y e r — Prezes H e n r y k L a g u n a L u c j a n A l t b e r g H e n r y k N e u m a n n W ł o d z i m i e r z B a c z y ń s k i B r o n i s ł a w R a d o w s k i
W a c ł a w B r u n J ó z e f S p e r b e r
A n t o n i K r a h e l s k i L e o p o l d W e l l i s z S K Ł A D Z A R Z Ą D U :
L u d w i k D a r o w s k i — Prezes S t a n i s ł a w M e y e r J e r z y B a u e r e r t z G u s t a w W ł o d e k H i p o l i t G l i w i c
S P Ó Ł K A A K C Y JN A W IE L K IC H P IE C Ó W I Z A K Ł A D Ó W O ST R O W IE C K IC H W arszaw a, Al. Ujazdowska 51
SK Ł A D R A D Y N A D ZO R C ZEJ:
L u d w i k F r è r e — P rezes E d w a r d N e u s e s t e r F e r n a n d d u R o y d e B l i c q u y A n t o n i W i e n i a w s k i F e r d y n a n d G e r m a n è s J ó z e f Ż y c h l i ń s k i L e o p o l d H o o g v e l s t
M i e c z y s ł a w H o f m a n
S K Ł A D Z A R Z Ą D U :
A n d r z e j W i e r z b i c k i — P rzew od n . T a d e u s z K a r s z o - S i e d l e w s k i W a c ł a w D ą b r o w s k i A n d r z e j Z a l e w s k i
T O W A R Z Y S T W O S O S N O W IE C K IC H FA BR Y K R U R I ŻELAZA, SP. A K C . W arszaw a, Moniuszki 10
S K Ł A D R A D Y N A D ZO R C ZEJ:
J u l j u s z B e r n a r d — Prezes H i p o l i t G l i w i c H ip o lit E ugen. B o y e r J ó z e f L e f l a i v e J ó z e f C h a n o v e P a w e ł H e r m a n
S K Ł A D Z A R Z Ą D U :
C l a u d e A u 1 a g n o n — P rezes A n t o n i W e r e s z c z y ń s k i M a c i e j R o g o w s k i — W ice p rezes E l j a s z M a r c h a s s o n A n t o n i S ł a b o s z e w i c z A l p h o n s e S e r v e a u
T O W A R Z Y S T W O S T A R A C H O W IC K IC H Z A K Ł A D Ó W G Ó R N IC Z Y C H Sp. A k c.
W arszaw a, W arecka 15 SK Ł A D R A D Y N A D Z O R C Z E J:
R o m a n G ó r e c k i - P r e z e s F e l i k s M a c i s z e w s k i
S t e f a n S t a r z y ń s k i — W icep rezes M i e c z y s ł a w M a c i e j o w s k i F r a n c i s z e k D o l e ż a l R u d o l f P r i c h
W a c ł a w K o n d e r s k i W ł a d y s ł a w W i e l o w i e y s k i J ó z e f K o ż u c h o w s k i M a r j a n Z a k r z e w s k i
A n t o n i L e w a l s k i
S K Ł A D Z A R Z Ą D U : C z e s ł a w K l a m e r — P rezes J a n P r o t
S t e f a n O s s o w s k i — W icep rezes K a z i m i e r z R a c z y ń s k i T a d e u s z N e u m a n W i t o l d W i e r z e j s k i
Z A R Z Ą D Z W I Ą Z K U
P R E Z E S : M ACIEJ R O G O W S K I
V 1 C E P R E Z E S I : T A D E U S Z K A R SZ O - SIEDLEW SK I M A R JA N PRZYBYLSKI
S T A N IS Ł A W SU R ZY C K I
R O B E R T T O U T T fiE
K O M I S J A R E W I Z Y J N A : Ł U C J A N H O R O W IT Z KAZIMIERZ K IN D LER Z Y G M U N T Ł A D A I G N A C Y R Ó Ż Y C K I S T E F A N S T A N O W S K I
P R A C O W N IC Y Z W IĄ Z K U Stefan K orzycki — D yrektor A n to n i D zik
W acław O lszewicz Ludw ik D em biński Janina D asiew icz
C Z Ł O N K O W I E : JA N U S Z DĘBICK I
T A D E U S Z EPSTEIN
JERZY M EYER T A D E U S Z N E U M A N
II HUTNICTWO ŻELAZNE W POLSCE
W y tw ó rc z o ść h u tn ic tw a żelaznego w Polsce w ro k u 1934 w edług p o szczególnych działów p ro d u k cji w yniosła n astęp u jące liczby to n n :
w ielkie p i e c e ... ... 3 82 .1 9 9 s t a l o w n i e . ...
w alcow nie . . . ... 6 0 2 .8 8 4 o d le w n ie ... ...21.628 oddziały dalszej o b ró b k i ... 137.584
w te rn ru ry stalo w e ... 51.626.
Zużycie żelaza n a 1 - go m ieszkańca w Polsce w ynosiło w ro k u spraw o- zdawczym: 13,48 kg.
w r. 1933 — 11,6 kg, w r. 1932 —- 9,3 kg, w r. 1931 — 12,7 kg, w r. 1930 — 20,0 kg, w r. 1929 - - 34,3 kg, w r. 1928 — 35,9 kg.
w r. 19Ż7 - - 30,8 kg.
Liczba z a tru d n io n y c h ro b o tn ik ó w w k o ń c u ro k u 1934 w ynosiła 31.043 osób; z tego p ra c o w a ło :
w oddziale w ielkich pieców . . . 1.172 osób w s ta lo w n ia c h ... . . . . 2.977 „ w w alcow niach . . . 6.79 4 „ w o d le w n iach stali, żeliwa, i in. m etali 1.360 ,, w oddziale dalszej o b ró b k i . . . . 7.539 „
razem . . . . 19.842 osób.
Resztę, t. j. 11.201 osób, stan o w ili ro b o tn ic y oddziałów pom ocniczych, tech niczny ch i w szystkich od działów ubocznych.
O g ó ln y zaro b ek w gotów ce, łącznie z d o d a tk a m i so cjaln em i i t. p., wy
p ła co n y w r o k u spraw ozdaw czym ro b o tn ik o m , z a tru d n io n y m w h u tn ic tw ie Żelaznem, w y niósł 7 3 .1 49 .5 0 9 zł. w obec 6 5 .06 6.0 8 3 zł. w r. 1933.
Z ty tu łu p o d a tk ó w p a ń stw o w y ch i k o m u n a ln y c h h u ty żelazne w płaciły w ro k u spraw ozdaw czym sum ę 8 .6 7 3 .9 0 1 zł.
Z pow yższej k w o ty p rzy p ad ło n a p o d atek :
m a j ą t k o w y ... 6 2 6 .9 9 9 zł.
d o c h o d o w y ... 555 .279 przem ysłow y... 5 .1 0 7 .5 9 2 „ s t e m p l o w y ... 1.025.731 „ o d n ie ru c h o m o śc i (razem z g ru n to w y m ) 9 1 2 .5 2 0 „ i n n e ... 4 4 5 .7 8 0 „ razem . . . 8 .6 7 3.9 01 zł.
O g ó ln a nato m iast sum a w p ła t n a św iadczenia socjalne w y nio sła 1 8 .29 6.8 52 zł. Z tego w p łaco n o n a :
K asę C h o r y c h ... zł.
„ Bracką ... 375.649 U bezpieczenie ro b o tn icze o d w y pad ków 2.2 20.303
„ starczo-inw alidzkie . . 1 .763.945 >>
,, p raco w n ik ó w u m ysłow y ch 8 7 1 .447 >»
F undusz B e z r o b o c i a ... 1.203.105
„ P r a c y ... 930.86 3 >>
Kasy em ery taln e (p e n sy jn e ). . . . 1.868 .47 5 n U rlo p y r o b o t n i c z e ... 2.39 4 861 » In n e św iadczenia socjalne (w ęgiel de-
p u t., d o d a tk i ro d zin n e i t. p.) . . 3 .2 8 2 .5 3 9 Św iadczenia p o n o szo n e d o b ro w o ln ie 1.935 .90 3 n
razem . . . . 18.296.852 zł.
W ś ró d w y tw ó rcó w św iato w y ch h u tn ic tw o p o lsk ie zajm uje sied em n aste m iejsce w zakresie suró w k i i trzy n aste w zakresie stali zlew nej. Poniższe tabele p rzedstaw iają w ytw órczość św iatow ą su ró w k i i stali zlew nej w edług poszczególnych p ań stw .
Tablica i
W Y T W Ó R C Z O ŚĆ Ś W IA T O W A SURÓ W K I
K r a j e 1) r. 1 9 1 3 r. I 9 3 3 2) r. 1 9 3 4
tys. to n n % tys. to n n % tys. to n n %
1 Stany Zjednoczone 31.462 39,9 13.559 27,4 16.397 26,1
2 Z. S. R. R .3) . . . 4.207 5,3 7.189 14,5 10.494 16,7
3 N i e m c y ... 10-916 13,8 5.267 10,7 8.742 13,9 4 F r a n c j a ... 9.071 11,5 6.324 12,8 6.151 9,8 5 A n g lja ... 10.424 13,2 4.190 8,5 6.074 9,7 6 B e lg j a ... 2.485 3,2 2.745 5,6 2.907 4,6
7 J a p o n j a ... 243 0,3 2.032 4,1 2 .4 0 2 3,8
8 Luksem burg . . . 2.548 3,2 1.888 3,8 1.954 3,1
9 | O krąg Saary . . . 1.371 1,8 1 1.592 3,2 1.826 2,9
10 Indje Bryt. . . . 207 0,3 1.063 2,2 1.297*) 2,1
11 C zech o sło w a cja . . 1.228 1,6 499 1,0 601 1,0
12 W ł o c h y ... 432 0,5 1 553 1,1 573 0,9
13 S z w e c j a ... 742 0,9 347 0,7 5254) 0 ,8
14 Hiszpanja . . . . 425 0, 5 338 0, 7 470*) 0 ,8
15 Kanada ... 1.031 1,3 262 0,5 447 0,7
1 16 A u stra lja 5) . . . 47 0,1 342 0,7 i 442 0,7
17 P o ls k a ... 1.031 1,3 306 0,6 382 0 ,6
18 H olandja . . . . 268 0, 5 280*) 0,4
19 C h in y . . . . 160 0 ,2 2 00*) 0, 4 250*) 0,4
20 W ęg r y ... 190 0 ,2 93 0 ,2 140 0 ,2
21 A u s t r j a ... 550 0,7 88 0,2 134 0 , 1
22 N orw egja . . . . 4 0,0 119 0,2 130*) 0,2
23 P ozostałe kraje . . 135 0 ,2 180*) 0,4 2 2 0*) 0,4
R a z e m . 78.909 1 0 0 ,0 49.444 100,0 62.838 1 00,0
x) W granicach o b ecn y ch . 3) L iczby c zę śc io w o p op raw ion e.
3) R ok kalendarzow y.
4) Bez sto p ó w żelaznych.
6) D a n e za r. 1933 i 1934 obejm ują w ytw órczość tylko jed n ego p rzed sięb iorstw a;
*) Liczba oszacow an a.
Tablica 2
W Y T W Ó R C Z O ŚĆ Ś W IA T O W A STALI
K r a j e 1)
1 Stany Zjednoczone 2 N iem cy . . . . 3 Z. S. R. R .3)
4 A n g l j a . .
5 Francja . . Japonja . . Belgja . . . Okrąg Saary L uksem burg.
10 W ło c h y 4) 11 C zechosłow acja 12 Szwecja . 13 Polska . . 14 Indje Bryt. . 15 Kanada . . 16 A ustralja5) . 17 H iszpanja. . 18 W ęgry . . 19 Austrja . . 20 C h in y . . . 21 Pozostałe kraje
R a z e m
1 9 1 3
tys. to n n
31.802 11.919 4.436 7.786 6.973 240 2.467 2.080 1.335 934 1.229 749 1.661 63 1.059 14 293 443 565 43 477
76.568
%
41.5 15.6
5,8 10,2 9.1 0.3 3.2 2.7 1.7 1.2 1, 6 1,0 2,2 0,1 1,4 0,0 0,4 0,6 0,7 0,1 0,6 100,0
1 9 3 3 2) tys. to n n °/o
23.604 7.612 6.856 7.295 6 .5 3 14) 3.201 2.742 1.676 1.845 1.784 747 642 817 705 415 378 507 228 226 40*) 410*)
68.261
34.6 11,1 10,1 10.7 9.6 4.7 4.0 2.5 2.7 2.6 1.1 0,9 1,2 1,0 0,6 0,6 0,7 0,3 0,3 0,1 0,6 100,0
1 9 3 4 1
tys. to n n %
25.665 11.916 9.544 9.002 6 .1 7 4 4) 3.742 2.947 1.950 1.933 1.850 953 8614) 845 811 771 498 472 315 308
50*) 450*)
31.7 14.7 11.8 11,1
7.6 4.6 3.6 2.4 2.4 2,3 1,2 1,1 1,0 1,0 0,9 0,6 0,6 0,4 0,4 0,1 0,5
81.057 100,0
*) W granicach o b e c n y c h . 2) Liczby c zę śc io w o p o p ra w io n e.
s ) R o k kalendarzow y.
4) Bez stali zgrzew nej.
E) D a n e za r. 1933 i 1934 obejm ują w y tw ó rczo ść tylko jed n eg o p rzed sięb io rstw a . '*) L iczba oszacow an a.
III WYTWÓRCZOŚĆ
W y tw ó rcz o ść trz e c h zasadniczych działów h u tn iczy ch k ształto w ała sie w r o k u spraw ozdaw czym , ja k to w idać n a w ykresach (str. 16, 17, 18), p o m y śln iej aniżeli w ro k u p o p rze d n im , osiągając p o ziom wyższy o d w y
tw ó rcz o ści r. 1926.
W s to s u n k u d o ro k u p o p rzed n ieg o w zrosła w ytw órczość w dziale w ielkich p iecó w o 25% , w sta lo w n ia c h o 3% i w w alcow niach o blisko 7% .
P o d w zględem po zio m u w y tw órczości w r. 1934 najgorszym m iesiącem b y ł n ao g ó ł lu ty , n ajlep szy m sierpień .
T ab lica 3 n a str. 19 ilu stru je w ytw ó rczo ść trze ch zasadniczych działów w poszczególnych m iesiąćacti r o k u spraw ozdaw czego w p o ró w n a n iu z prze
ciętn ą m iesięczną w ytw órczością ro k u 1913.
W Y T W Ó R C Z O Ś Ć W I E L K I C H P I E C Ó W W P O L S C E
T O N N Y O 2 0 0 000________400 OOP 60 0 OOP_________8 0 0 OOP t OOP OOP R O K
1910 m
1911 1912 1913 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929
1930 1931 1932 1933 1934
W Y T W Ó R C Z O Ś Ć S T A L O W N I W P O L S C E
T O N N Y 0 200 000 400 000 600 000 800 000 1000 000 1200 000 1 4 0 0 00!) 1 ftnn nnn K O K
1910 1911 1912 1913 1922 1923 1924 1925 1926 1921 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934
W Y T W Ó R C Z O Ś Ć W A L C O W N I W P O L S C E
i T O N N Y o 2 0 0 0 0 0 4 0 0 0 0 0 6 0 0 0 0 0 8 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1 2 0 0 0 0 0 !
R O K
1910 1911 1912 1913 1922 1923 1924 1925 1926
\ 1927
I 1928
j 1929
1930 1931
1
j
1932 f
1933
I
s
1934
• 1
J
Tablica j
W Y T W Ó R C Z O Ś Ć H U T Ż ELA ZN Y C H POLSKI
Wyszczególnienie W i e l k i e p i e c e S t a l o w n i e W a l c o w n i e
tonny | % tonny j % tonny %
r. 1 9 1 3 ... 1.031.123 100,00 1.660.522 100,00 1.198.524 100,00
„ 1922 ... 480.125 46,56 1.007.488 60,67 747.617 62,38
„ 1923 ... 516.761 50,12 1.144.692 68,92 783.692 65,39
„ 1924 ... 332.954 32,29 678.381 40,85 472.162 39,40
„ 1925 ... 314.571 30,51 779.203 46,93 586.892 48,97
„ 1926 ... 327.471 31,75 788.078 47,45 562.068 46,89
„ 1927 ... 618.327 59,97 1.243.691 74,90 918.286 76,62
„ 1928 ... 683.757 66,31 1.436.886 86,53 1.044.903 87,18
„ 1929 ... 704-437 68,32 1.376.724 82,91 962.320 80,29
„ 1930 ... 477.948 46,35 1.237.497 74,52 904-188 75,44
„ 1931 ... 347.114 33,66 1.036.966 62,45 752.519 62,79
„ 1932 ... 198.674 19,27 550.754 33,17 387.353 32,32
„ 1933 ... 305-625 29,64 817.049 49,20 564.341 47,09
„ 1934 • ... 382.199 37,07 844.515 50,86 602.884 50,30 przeciętna mies. r. 1913 85.927 100,00 138.377 100,00 99.877 100,00
r. 1934:
s t y c z e ń ... 27.773 32,32 66.583 48,12 42.174 42,23 l u t y ... 26.323 30,63 56.831 41,07 41.224 41,27
29.628 34,48 66.932 48,37 49.395 49,46
k w i e c i e ń ... 32.680 38,03 72.615 52,48 50.672 50,73 m a j ... 36.113 42,03 76.347 55,17 54.313 54,38 c z e r w ie c ... 33.224 38,67 77.080 55,70 57.871 57,94
36.174 42,10 76.119 55,01 55.790 55,86
s i e r p i e ń ... 37.549 43,70 77.209 55,80 51.760 51,82 w r z e s ie ń ... 28.485 33,15 63.053 45,57 45.392 45,45 październik... 33.380 38,85 75.485 54,55 54.924 54,99 l i s t o p a d ... 31.417 36,56 72.625 52,48 51.880 51,94 g r u d z ie ń ... 29.453 34,28 63.636 45,99 47.489 47,55
W sto su n k u do m aksym alnej w ytw órczości przedw ojennej (r. 1913) h u ty żelazne osiągnęły w ro k u spraw ozdaw czym w dziale w ytw órczości w ielkich pie- ców 37% w obec 29,6% w r. 1933, stalo w n i 50,9% wobec 49,2% i w alcow ni
5 0,3% w obec 47% ; w sto su n k u zaś d o w ytw órczości w r. 1928, w ytw órczość h u tn icza w r. 1934 sta n o w iła w dziale w ielkich p iecó w 5 5 ,9 % w o b ec 4 4 ,7 % w r. 1933, stalo w n i 58,8% w obec 56,9% i w alco w n i 57,7% w o b ec 5 4,0 % .
M iesięczna w ytw ó rczo ść w ielkich piecó w w ro k u spraw ozdaw czym w ah ała się w g ran icach o d 3 0,6% (w lu ty m ) d o 4 3,7 % (w sierp n iu ) p rzeciętn ej m iesięcznej w y tw órczości p rzed w o je n n ej. D o ln a granica w ytw órczości stalo w n i w y n o siła 4 1 ,1 % (w lu ty m ), g ó rna zaś 55,8% (w sierp n iu ).
D o ln a g ranica w y tw ó rczo ści w alcow ni w ynosiła 4 1 ,3 % (w lu ty m ), g ó rn a 5 7 ,9 % (w czerwcu).
R O D Z A J E W Y R O B Ó W
Tablica 4
W Y T W Ó R C Z O Ś Ć W IELK IC H P IE C Ó W
Z A K Ł A D Ó W H U T N IC Z Y C H W PO L SC E W R O K U 1934
i W y s z c z e g ó l n i e n i e
r. 1 9 3 3 r. 1 9 3 4
to n n y % to n n y 0/O/
Surówka odlew nicza w g ę s i a c h ...
Surówka odlew nicza w odlew ach z w ielk ie
33.130 10,9 63.022 16,5
go p i e c a ... 62 0 ,0 49 0 ,0 Surówka th o m a s o w s k a ... — — 2.510 0,7 Surówka m artinowska i bessem erow ska .
Surów ka specjalna (hem atytow a, zwiercia
253.074 82,8 290.288 75,9
dlana, żalazomangan i t. p.)... 19.359 6,3 26.330 6,9
| Razem surówka 305.625 100,0 382.199 1 0 0 ,0 j
Tablica 5
W Y T W Ó R C Z O Ś Ć
S T A L O W N I Z A K Ł A D Ó W H U T N IC Z Y C H W PO LSC E W R. 1934
W yszczególnienie
r. 1 9 3 3 r. 1 9 : 4
t o n n y OAZO t o n n y 0/
W lew k i (bloki) m artinow skie 793.541 97,1 817.604 96,8
B lok i z pieców elektrycznych 17.373 2,1 19.536 2,3
O dlew y s t a l o w e ... 6.135 0,8 7.375 0,9
Razem stal zlewna 817.049 100,0 844.515 100,0
20
Tablica 6
W Y T W Ó R C Z O Ś Ć
W A L C O W N I Z A K Ł A D Ó W H U T N IC Z Y C H W PO LSC E W R. 1934
W y s z c z e g ó l n i e n i e
r. 1 9 3 3 r. 1 9 3 4
t o n n y 1 % t o n n y %
W ytw ór w alcow any
gotow y
i Szyny k olejow e ... 84.126 14,9 91.835 15,2
Szyny tram wajowe żłobkow e . . 2.246 0,4 3.657 0,6
Szyny w ąskotorow e kopalniane . 670 0,1 1.851 0,3
j Podkłady, złącza, podkładk i do
! szyn ... 9.659 1,7 18.589 3,1 B elki i korytka ... 34.118 6,0 35.174 5,8
Żelazo h an d low e i fasonow e . . 171.182 30,3 168.754 28,0
Bednarka w alcow ana na gorąco 24-742 4,4 30.654 5,1
Żelazo na d r u t ... 46.649 8,3 72.679 12,1 Żelazo u n i w e r s a l n e ... 19.473 3,5 14-388 2,4
Blacha:
wyż, 5 m m ... 28.307 22.296 5 — 3 m m ...
3 — 1 m m ...
12.351 28.355
. 119.867 21,2
13.765 18.870
113.609 18,8
niżej 1 m m ... 50.854 58.678
Stal s p e c j a l n a ... 19.750 3,5 23.628 3,9 Inne gatunki żelaza i stali w al
cowanej ... 31.874 5,7 28.066 4,7
Razem w ytw ór gotow y . . . . 564.356 100,0 602.884 100,0
