Bezrobotni powyżej 50 roku życia

Bezrobotni powyżej 50 roku życia zaliczani są do grupy osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy zarówno w dotychczasowej ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, jak w jej znowelizowanej formie, która wejdzie w życie z dniem 27.05.2014 roku. Sytuacja osób powyżej 50 roku życia na rynku pracy jest niewątpliwie trudna. Składa się na nią wiele czynników zarówno zewnętrznych dotyczących bezpośrednio zjawisk zachodzących na rynku pracy, jak i wewnętrznych dotyczących bezpośrednio samych bezrobotnych, którzy w sytuacji pozostawania bez pracy mają trudności w ponownym usytuowaniu się na rynku pracy.

Tabela 11 Bezrobotni powyżej 50 roku życia (kwiecień 2014 rok)

Grupa bezrobotnych kwiecień 2014

ogółem kobiety

bezrobotni zarejestrowani na koniec danego miesiąca 9970 4691

bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy 9299 4370

bezrobotni powyżej 50 roku życia 1912 698

Jak przedstawiają powyższe dane na koniec kwietnia 2014 roku w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Jarosławiu figurowało 1 912 osób bezrobotnych w wieku powyżej 50 roku życia, w tym 698 kobiet. Udział osób bezrobotnych w wieku powyżej 50 roku życia w ogóle zarejestrowanych bezrobotnych w omawianym okresie wyniósł 19,2%, natomiast liczba bezrobotnych powyżej 50 roku życia w ogóle bezrobotnych w szczególnej sytuacji na rynku pracy wyniosła na koniec kwietnia 2014 roku 20,6%.

Analizę danych o osobach bezrobotnych powyżej 50 roku życia przeprowadzono pod względem czasu pozostawania bez pracy, wykształcenia i stażu pracy.

Tabela 12 Bezrobotni powyżej 50 roku życia wg czasu pozostawania bez pracy, wykształcenia, stażu pracy (kwiecień 2014 rok)

bezrobotni powyżej 50 roku życia ze względu na:

czas pozostawania

bez pracy w m-c wykształcenie staż pracy

ogólnie kobiety ogólnie kobiety ogółem kobiety

Źródło: Załącznik 1 do sprawozdania MPiPS-01, opracowanie własne

Według danych Powiatowego Urzędu Pracy w Jarosławiu liczba osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia na koniec kwietnia 2014 roku wyniosła 1 912 osób, w tym 698 kobiet.

W analogicznym okresie roku 2013 liczba bezrobotnych powyżej 50 roku życia wynosiła 1 827 i była mniejsza od wskazań roku bieżącego o 85 osób. Analizując dane o osobach bezrobotnych powyżej 50 roku życia pod względem wykształcenia, zauważyć należy, że dominującym w tej kategorii osób jest wykształcenie zasadnicze zawodowe, które posiada 717 osób, w tym 214 kobiet oraz wykształcenie gimnazjalne i poniżej, które posiada 639 osób, w tym 194 kobiety. Najmniej osób z tej kategorii posiada wykształcenie wyższe, jest to 46 osób, w tym 16 kobiet. Osoby, które obecnie należą do grupy bezrobotnych po 50 roku życia pobierały naukę w szkołach zawodowych lub kończyły edukację na poziomie szkoły podstawowej ze względu na ówczesną sytuację ekonomiczną kraju. Zdobycie kwalifikacji do wykonywania zawodu w szkołach przyzakładowych pozwalało na podjęcie zatrudnienia, które wykonywane było latami przez osoby obecnie zarejestrowane. Z obserwacji pracowników Powiatowego Urzędu Pracy w Jarosławiu posiadanie niskiego wykształcenia przez bezrobotnych po 50 roku życia nie jest barierą w poszukiwaniu zatrudnienia, osoby te są wręcz cenione przez pracodawców za fachowość i rzetelność. Analizując dane dotyczące posiadanego stażu pracy, należy wnioskować, że jest, to grupa bezrobotnych o bogatym doświadczeniu zawodowym. Wśród osób powyżej 50 roku życia 560 bezrobotnych, w tym

257 kobiet posiada doświadczenie zawodowe dłuższe niż 10 lat i krótsze niż 20 lat, tyle samo bezrobotnych tj. 560 osób, w tym 177 kobiet posiada doświadczenie zawodowe dłuższe niż 20 lat i krótsze niż 30 lat. Duża grupa bezrobotnych tj. 180 osób, w tym 39 kobiet posiada staż pracy dłuższy niż 30 lat. Z danych Powiatowego Urzędu Pracy wynika, że w grupie osób powyżej 50 roku życia 186 osób nie posiada stażu pracy, tj. 9,7% ogółu zarejestrowanych w tej kategorii. Z obserwacji pracowników Powiatowego Urzędu Pracy w Jarosławiu wynika również, że doświadczenie zawodowe osób po 50 roku życia to bardzo duży atut w poszukiwaniu zatrudnienia przez te osoby. Obserwowane jest coraz większe zainteresowanie pracodawców zatrudnieniem osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia, co z kolei wskazuje na przełamywanie stereotypów, z którymi często utożsamiane są osoby powyżej 50 roku życia. Analizując dane dotyczące osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia należy zwrócić uwagę na czas pozostawania bez pracy u przedstawicieli ww. kategorii osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Wśród bezrobotnych powyżej 50 roku życia dominują osoby, które bez pracy pozostają powyżej 12 miesięcy. Na koniec kwietnia 2014 roku w ewidencji tut.

Urzędu 1 145 osób tj. 59,9% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych powyżej 50 roku życia pozostawało bez pracy dłużej niż rok. Niestety długotrwały brak pracy wpływa niekorzystanie na sytuację na rynku pracy osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia, stwarzając realne zagrożenie wykluczeniem społecznym. Poniżej wskazano wybrane bariery i zalety charakteryzujące analizowaną grupę bezrobotnych.

Bariery osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia:

 brak umiejętności obsługi nowoczesnych urządzeń technicznych i informatycznych;

 niedostosowanie kwalifikacji do potrzeb pracodawców;

 brak/mała ilość ofert pracy;

 bariery wewnętrzne (lęk przed pracodawcą, zmianami, przywiązanie do wykonywania określonych czynności);

 brak środków finansowych na aktywne poszukiwanie pracy;

 długa przerwa w pracy;

 problemy zdrowotne;

 ograniczona mobilność;

 stereotypy wśród pracodawców.

Zalety osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia:

 doświadczenie zawodowe i życiowe;

 rzetelność, sumienność;

 wysoka motywacja do podjęcia pracy, chęć bycia potrzebnym;

 dyspozycyjność.

Osoby bezrobotne powyżej 50 roku życia to grupa zgłaszająca w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu potrzebę pomocy w zakresie wsparcia przy powrocie na rynek pracy.

Najchętniej osoby bezrobotne powyżej 50 roku życia korzystają z:

- możliwości dostosowania kwalifikacji (w szczególności uaktualnienia uprawnień) poprzez szkolenia,

- możliwości zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych i robót publicznych,

- możliwości aktywności zawodowej i uzupełnienia umiejętności na stanowisku po długiej przerwie w zatrudnieniu poprzez staż,

- możliwości samozatrudnienia poprzez jednorazowe środki na założenie działalności gospodarczej.

2.3.3 Bezrobotni rodzice, posiadający co najmniej 1 dziecko w wieku do 6 lat lub