2. Wyjaœnienia do wzoru
2.2. Czêœæ I statystycznej karty wypadku
Dane poszkodowanego
Informacje do-tyczące poszko-dowanego
W nowej karcie nie trzeba podawaæ imienia i nazwiska poszkodowanego, ani szkoleñ z zakresu bhp, jakie odby³ poszkodowany. Koniecznoœæ ujednolicenia za-sad rejestracji i analizy danych o wypadkach przy pracy na poziomie Unii Europej-skiej spowodowa³a wprowadzenie do statystycznej karty wypadku informacji o obywatelstwie poszkodowanego oraz zast¹pienie rodzaju umowy, na podstawie której poszkodowany œwiadczy³ pracê – informacj¹ o statusie zatrudnienia.
Pkt 1. P³eæ
Nale¿y zaznaczyæ (poprzez zakreœlenie obwódk¹) odpowiedni kod okreœlaj¹cy p³eæ poszkodowanego oraz odpowiadaj¹c¹ mu odpowiedŸ s³own¹.
Pkt 2. Rok urodzenia
W kolumnie „Kod lub liczba” nale¿y wpisaæ rok urodzenia osoby poszkodowanej.
Pkt 3. Obywatelstwo
Jest to nowa informacja dotychczas nie rejestrowana, poniewa¿ wiêkszoœæ wypad-ków dotyczy³a obywateli tego kraju, w którym wypadek mia³ miejsce. Obecnie po przyst¹pieniu Polski do Unii Europejskiej i otwarciu rynków pracy coraz wiêcej ob-cokrajowców bêdzie pracowaæ w polskich firmach i jednoczeœnie polskie firmy bêd¹ wykonywaæ us³ugi w innych krajach.
Obywatelstwo Kod
Obywatelstwo nieznane
Obywatel kraju, w którym wypadek mia³ miejsce Obywatel z kraju UE*)
Obywatel spoza krajów UE
0 1 2 3
*)innego ni¿ ten, w którym wypadek mia³ miejsce
PRZYKŁAD W sytuacji, gdy wypadkowi ulega Polak na terenie Polski nale¿y wpisaæ kod 1 i opis: „obywatel kraju, w którym wypadek mia³ miejsce”. Gdy wypadkowi ulega Polak poza granicami naszego kraju nale¿y wybraæ kod 2 – „obywatel z krajów UE” (innego ni¿ ten, w którym wypadek mia³ miejsce). Ten sam kod nale¿y wybraæ, gdy wypadkowi ulegnie obywatel innego kraju Unii na terenie Polski. Gdy wypadkowi na terenie Polski ulegnie obywatel spoza UE nale¿y wybraæ kod 3 – „Obywatel spoza krajów UE”.
W miejscu przeznaczonym na opis nie nale¿y wpisywaæ obywatelstwa poszko-dowanego (np. polskie) tylko opis z klasyfikacji.
Pkt 4. Status zatrudnienia
padku. By³o to spowodowane pojawieniem siê nowych form zatrudnienia nieko-niecznie zwi¹zanych z pisemn¹ umow¹ miêdzy pracodawc¹ i pracownikiem.
Umo¿liwia to porównywanie statystyk w ró¿nych krajach Unii Europejskiej. Status zatrudnienia uwzglêdnia grupy osób istotne z punktu widzenia profilaktyki, takie jak samozatrudniaj¹cy siê i pracownicy rodzinni.
W klasyfikacji przewidziano te¿ mo¿liwoœæ dok³adniejszego okreœlenia statusu za-trudnienia pracowników zaliczonych do kategorii „Pracownik sta³y lub tymczaso-wy, zatrudniony w pe³nym lub niepe³nym wymiarze czasu pracy”.
Status zatrudnienia Kod
Nieznany status
Osoba samozatrudniaj¹ca siê
Pracownik zatrudniony na czas nieokreœlony, w pe³nym wymiarze czasu pracy Pracownik zatrudniony na czas nieokreœlony, w niepe³nym wymiarze czasu pracy
Pracownik zatrudniony na czas okreœlony, w pe³nym wymiarze czasu pracy Pracownik zatrudniony na czas okreœlony, w niepe³nym wymiarze czasu pracy Osoba wspó³pracuj¹ca
Praktykant/uczeñ Inny status
000 100 311 312
321 322 400 500 900
Pkt 5. Zawód wykonywany
Zawód poszkodowanego nale¿y podaæ pos³uguj¹c siê obowi¹zuj¹c¹ klasyfikacj¹ zawodów i specjalnoœci dla potrzeb rynku pracy, wprowadzon¹ rozporz¹dzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z 8.12.2004 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjal-noœci dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz.U. Nr 265, poz. 2644).
W protokole powypadkowym wpisany jest kod zawodu (specjalnoœci) poszkodo-wanego.
Informacjê o zawodzie (specjalnoœci) wykonywanym przez osoby poszkodowane w wypadkach przy pracy, opisujemy pe³nym kodem tego zawodu (specjalnoœci) – 6 cyfr oraz przypisanym do tego kodu okreœleniem s³ownym.
Pkt 6. Sta¿ na zajmowanym stanowisku pracy w zak³adzie pracy (w latach)
Nale¿y wpisaæ sta¿ pracy osoby poszkodowanej, na zajmowanym w chwili wypad-ku stanowiswypad-ku pracy w danym zak³adzie. Sta¿ pracy nale¿y podaæ w latach, a jeœli sta¿ na danym stanowisku pracy lub w zak³adzie pracy jest krótszy ni¿ 1 rok nale¿y wpisaæ „00”.
Pkt 7. Godziny przepracowane od podjêcia pracy do chwili wypadku
Nale¿y wpisaæ liczbê godzin przepracowanych przez poszkodowanego od podjê-cia pracy w danym dniu do chwili wypadku. Nale¿y wpisaæ pe³ne godziny, a gdy wypadek nast¹pi³ na mniej ni¿ 1 godzinê od rozpoczêcia pracy, nale¿y wpisaæ „00”.
PRZYKŁAD Momentem rozpoczêcia pracy bêdzie np.: rozpoczêcie zmiany, dy¿uru itp.
Skutki wypadku
Wiêkszoœæ zbieranych dotychczas danych o skutkach wypadku (tj. liczba osób po-szkodowanych, skutki wypadku, straty czasu pracy innych osób i szacunkowe stra-ty materialne) nie zosta³a uwzglêdniona w metodologii ESAW. Mimo to nie zrezy-gnowano ze zbierania tych danych przy pomocy nowej statystycznej karty wypadku. Do zbieranych dotychczas informacji dodano ponadto rodzaj urazu oraz zmieniono dotychczasow¹ klasyfikacjê umiejscowienia urazu na zgodn¹ z metodo-logi¹ ESAW.
Pkt 8. Rodzaj urazu
Konsekwencje wypadku
Rodzaj urazu okreœla zdrowotne konsekwencje wypadku (np. z³amanie, skalecze-nie, oparzenie itp.). Jeœli skutkiem wypadku jest wiêcej ni¿ jeden rodzaj urazu (np.
upadek z wysokoœci czêsto powoduje z³amania koœci i urazy wewnêtrzne) nale¿y wybraæ kod 120 – „liczne urazy”.
Rodzaj urazu Kod
Rodzaj urazu nieznany lub nieokreœlony Rany i powierzchowne urazy
Z³amania koœci
Przemieszczenia, zwichniêcia, skrêcenia i naderwania Amputacje urazowe (utrata czêœci cia³a)
Urazy wewnêtrzne
Oparzenia ogniem lub œrodkami chemicznymi, oparzenia wod¹ lub par¹, odmro¿enia
Zatrucia, zaka¿enia
Toniêcie, duszenie z powodu braku tlenu Skutki dŸwiêków, wibracji i ciœnienia
Skutki ekstremalnych temperatur, oœwietlenia oraz promie-niowania (ró¿ne od odmro¿enia)
Wstrz¹sy (ostra reakcja na stres, wstrz¹s urazowy) Liczne urazy
Inny uraz
000 010 020 030 040 050 060
070 080 090 100
110 120 999
Pkt 9. Umiejscowienie urazu
Miejsce urazu
Umiejscowienie urazu wskazuje, jaka czêœæ cia³a dozna³a obra¿eñ w wyniku wy-padku przy pracy.
W sytuacji, gdy wypadek spowodowa³ uraz wiêcej ni¿ jednej czêœci cia³a, nale¿y wybraæ kod 78 – „liczne urazy czêœci cia³a”.
W przypadku urazów obejmuj¹cych ca³e cia³o (np. oparzenia) nale¿y wybraæ kod
71 – „ca³e cia³o”.
Umiejscowienie urazu Kod Umiejscowienie urazu nieznane lub nieokreœlone 00 G³owa
Czaszka, mózg, z naczyniami krwionoœnymi Twarz
Oko, oczy Ucho, uszy Z¹b, zêby
G³owa, liczne miejsca
G³owa, miejsca niewymienione lub nieznane
11
Szyja wraz z krêgos³upem szyjnym 20
Grzbiet, ³¹cznie z krêgos³upem 30
Tu³ów i organy wewnêtrzne
¯ebra, ³opatki
Organy wewnêtrzne klatki piersiowej
Obszar miednicy i brzucha, wraz z organami wewnêtrznymi Tu³ów i organy wewnêtrzne, liczne miejsca urazu
Tu³ów i organy wewnêtrzne, miejsca niewymienione lub nieznane
41
Bark wraz ze stawem barkowym Ramiê wraz z ³okciem
D³oñ Palec, palce Nadgarstek
Koñczyny górne, liczne miejsca urazu
Koñczyny górne, miejsca niewymienione lub nieznane
51
Biodro ze stawem biodrowym Noga ze stawem kolanowym Staw skokowy
Stopa Palec, palce
Koñczyny dolne, liczne miejsca urazu
Koñczyny dolne, miejsca niewymienione lub nieznane
61 Ca³e cia³o i jego ró¿ne czêœci
Ca³e cia³o
Liczne urazy czêœci cia³a
71 78
Inna czêœæ cia³a 99
Pkt 10. Liczba osób poszkodowanych
Wypadek zbiorowy
Podaj¹c liczbê osób poszkodowanych w wypadku nale¿y pamiêtaæ, ¿e je¿eli nie jest to wypadek zbiorowy wpisujemy „001”.
Przypominamy, ¿e przy wypadkach zbiorowych statystyczn¹ kartê wypadku
sporz¹dza siê dla ka¿dego poszkodowanego oddzielnie.
Pkt 11. Skutki wypadku
W punkcie tym nale¿y zakreœliæ obwódk¹ odpowiedni kod i opis okreœlaj¹cy skutki wypadku znane w chwili wype³niania statystycznej karty wypadku.
Poniewa¿ za œmiertelny wypadek przy pracy uwa¿a siê wypadek, w wyniku, któ-rego nast¹pi³a œmieræ w okresie nieprzekraczaj¹cym 6 miesiêcy od dnia wypadku, informacje umieszczane w tym miejscu traktowane s¹ przez GUS jako informacje wstêpne. Rzeczywiste skutki wypadku podawane s¹ w czêœci II statystycznej karty wypadku, któr¹ wype³nia i przekazuje siê do WUS w³aœnie w ci¹gu 6 miesiêcy od dnia zatwierdzenia protoko³u powypadkowego lub sporz¹dzenia karty wypadku.
Pkt 12. Liczba dni niezdolnoœci do pracy
Podajemy tu liczbê dni niezdolnoœci do pracy znan¹ w chwili wype³niania staty-stycznej karty wypadku. Liczbê dni niezdolnoœci do pracy okreœla siê na podstawie zwolnienia lekarskiego lub rzeczywistej absencji poszkodowanego i podaje siê w dniach kalendarzowych (wliczaj¹c dni wolne od pracy).
Pkt 13. Straty czasu pracy innych osób
Nale¿y podaæ liczbê roboczogodzin straconych z powodu wypadku przez innych pracowników (nie poszkodowanych w wypadku).
Strata czasu pracy mo¿e byæ spowodowana np.:
l
koniecznoœci¹ udzielenia pierwszej pomocy poszkodowanym,
l
potrzeb¹ zabezpieczenia miejsca wypadku,
l
przestojem z powodu wy³¹czenia maszyn itp.
Nale¿y podaæ sumê roboczogodzin wszystkich pracowników, którzy nie mogli wykonywaæ swojej pracy z powodu wypadku.
Pkt 14. Szacunkowe straty materialne spowodowane wypadkiem
Szacunkowe straty materialne obejmuj¹ bezpoœrednie straty materialne spowodo-wane wypadkiem, takie jak: uszkodzone maszyny, urz¹dzenia, narzêdzia, surow-ce, wyroby gotowe, budynki oraz ich wyposa¿enia itp.
Przy szacowaniu strat materialnych nie nale¿y uwzglêdniaæ strat zwi¹zanych:
l
ze stratami czasu pracy pracownika poszkodowanego i innych pracowników wynikaj¹cych z wypadku,
l
z utrat¹ spodziewanych dochodów, a wiêc nie wyprodukowanych i nie sprze-danych produktów i us³ug.
Nale¿y wpisaæ sumê wszystkich strat materialnych w tys. z³ z jednym znakiem po przecinku.
Wypadek i jego przebieg
Najwiêksze zmiany dotycz¹ zakresu i klasyfikacji danych dotycz¹cych
okoliczno-œci i przebiegu wypadku. Wynikaj¹ one z przyjêtego modelu wypadku przy pracy,
który w znacznym stopniu ró¿ni siê od modelu, na podstawie którego opracowano
poprzedni¹ wersjê statystycznej karty wypadku.
Pkt 15. Po³o¿enie geograficzne miejsca wypadku
W polu tym nale¿y podaæ jedynie nazwê miejscowoœci, na terenie której wydarzy³ siê wypadek, a odpowiedni 7-cyfrowy kod zostanie uzupe³niony przez urz¹d staty-styczny. W przypadku miejscowoœci po³o¿onej na terenie kraju, kod dla niej zosta-nie uzupe³niony zgodzosta-nie z identyfikatorami i nazwami jednostek podzia³u teryto-rialnego kraju, okreœlonymi w za³¹czniku do rozporz¹dzenia Rady Ministrów z 15.12.1998 r. w sprawie szczegó³owych zasad prowadzenia, stosowania i udostêp-niania krajowego rejestru urzêdowego podzia³u terytorialnego kraju oraz zwi¹za-nych z tym obowi¹zków organów administracji rz¹dowej i jednostek samorz¹du te-rytorialnego (Dz.U. Nr 157, poz. 1031, ze zm.), obowi¹zuj¹cego od 1 stycznia 1999 r.
Dla miejscowoœci po³o¿onej poza granicami kraju urz¹d statystyczny w miejsce kodu wpisze 7 razy „z” (symbol: zzzzzzz).
Pkt 16. Data wypadku
Datê nale¿ê wpisaæ cyframi arabskimi, przy czym rok wpisujemy u¿ywaj¹c czte-rech cyfr.
Pkt 17. Godzina wypadku
W tym punkcie nale¿y wpisaæ tylko pe³n¹ godzinê, bez minut, w której wydarzy³ siê wypadek.
Przyjêto, ¿e pó³noc jest godzin¹ 0.
PRZYKŁAD Zarówno godzina 14:03, jak i 14:58 zostanie zakodowana jako 14.
Pkt 18. Miejsce powstania wypadku
Jest to miejsce, w którym przebywa³ poszkodowany w chwili wypadku. Mo¿e to byæ zarówno pomieszczenie, teren otwarty, jak i inne miejsce. Nale¿y podaæ kod trzycyfrowy zaczerpniêty z tabeli.
Mo¿e siê zdarzyæ, ¿e miejsce, w którym wydarzy³ siê wypadek mo¿na zaklasyfi-kowaæ na wiêcej ni¿ jeden sposób. W takim przypadku nale¿y wybraæ opcjê, która najprecyzyjniej okreœla i opisuje to miejsce.
PRZYKŁAD Typow¹ sytuacj¹ jest taka, kiedy wypadek wydarzy siê w miejscu, które jest czêœci¹ innego miejsca np.
biblioteka w szkole. W tym konkretnym przypadku nale¿y wybraæ opcjê „Biuro, biblioteka, sala konfe-rencyjna itp.” (kod 041), poniewa¿ ta informacja jest najprecyzyjniejsza.
PRZYKŁAD Sala konferencyjna w dowolnej instytucji (równie¿ w szkole, placówce naukowej, w du¿ym zak³adzie
produkcyjnym itp.) powinna byæ zaklasyfikowana jako „Biuro, biblioteka, sala konferencyjna itp.”
(kod 041).
PRZYKŁAD Biuro w zak³adzie produkcyjnym lub na terenie budowy nale¿y zaklasyfikowaæ jako „Biuro, bibliote-ka, sala konferencyjna itp.” (kod 041).
PRZYKŁAD Sala gimnastyczna w szkole powinna byæ zaklasyfikowana jako „Obiekty sportowe kryte” (kod 081).
PRZYKŁAD Sklep na terenie szpitala nale¿y zaklasyfikowaæ jako „Miejsce handlu” (kod 043).
Podobnie jest, kiedy miejsce powstania wypadku mo¿na zaklasyfikowaæ jako dwa ró¿ne miejsca, ale ¿adne nie jest czêœci¹ drugiego.
PRZYKŁAD Jeœli wypadek wydarzy siê w warsztacie naprawczym (samochodowym, RTV itp.), wówczas mogliby-œmy zaklasyfikowaæ to miejsce jako „Miejsce konserwacji i napraw” (kod 012) lub jako „Zak³ad us³ugowy” (kod 044). Nale¿y wybraæ pierwsz¹ opcjê, poniewa¿ precyzuje ona rodzaj œwiadczonych us³ug.
Nale¿y równie¿ zwróciæ uwagê na podgrupê oznaczona kodem 023 – „Kopalnia odkrywkowa, kamienio³om itp.” w grupie „Teren budowy, kamienio³om, kopalnia odkrywkowa”. Zaliczone zosta³y do niej wszystkie miejsca prowadzenia robót ziemnych poza terenem budowy (np.: rowy, wykopy, rozkopy, miejsce kopania studni, itp.).
Miejsce powstania wypadku Kod
1 2
Brak danych 000
Miejsca produkcji przemys³owej Miejsce produkcji
Miejsce konserwacji i napraw Miejsce magazynowania
Inne, niewymienione lub nieznane miejsca w tej grupie
011 012 013 019 Teren budowy, kamienio³om, kopalnia odkrywkowa
Teren budowy – obiekt w budowie
Teren budowy – obiekt rozbierany, burzony, remontowany Kopalnia odkrywkowa, kamienio³om itp.
Teren budowy – pod ziemi¹
Teren budowy – na wodzie, ponad wod¹
Teren budowy – w œrodowisku wysokiego ciœnienia Inne, niewymienione lub nieznane tereny w tej grupie
021 022 023 024 025 026 029
1 2 Miejsca uprawy, hodowli, po³owu ryb, lasy i tereny zielone
Miejsce hodowli
Miejsce upraw ziemiop³odów Miejsce upraw drzew i krzewów Teren leœny
Miejsce hodowli i/lub po³owu ryb, upraw wodnych itp.
Ogród, park, ogród botaniczny, ogród zoologiczny Inne, niewymienione lub nieznane miejsca w tej grupie
031 Biura, placówki naukowe i szko³y, zak³ady us³ugowe
Biuro, biblioteka, sala konferencyjna itp.
Placówka naukowa, szko³a, przedszkole Miejsce handlu
Zak³ad us³ugowy
Inne, niewymienione lub nieznane miejsca w tej grupie
041 042 043 044 049
Placówki ochrony zdrowia 050
Miejsca i œrodki komunikacji publicznej
Tereny komunikacji publicznej (np. drogi, parkingi, poczekalnie itp.) Œrodki transportu l¹dowego
Tereny zwi¹zane z komunikacj¹ publiczn¹, przeznaczone wy³¹cznie dla upowa¿nionego personelu (np.: tory kolejowe, p³yta lotniska itp.)
Inne, niewymienione lub nieznane miejsca i œrodki w tej grupie
061 062 063
069 Gospodarstwa domowe
Mieszkanie, dom jednorodzinny
Inne, niewymienione lub nieznane miejsca w tej grupie
071 079 Obiekty sportowe
Obiekty sportowe kryte Obiekty sportowe odkryte
Inne, niewymienione lub nieznane obiekty w tej grupie
081 082 089 W powietrzu, na wysokoœci, wy³¹czaj¹c place budowy
Na wysokoœci – na sta³ym poziomie (np.: dach, taras itp.) Na wysokoœci – pylon, maszt, zawieszona platforma itp.
W powietrzu – na pok³adzie samolotu
Inne, niewymienione lub nieznane miejsca w tej grupie
091 092 093 099 Pod ziemi¹, wy³¹czaj¹c place budowy
Pod ziemi¹ – tunel Pod ziemi¹ – kopalnia
Pod ziemi¹ – studzienki, kana³y œciekowe
Inne, niewymienione lub nieznane miejsca w tej grupie
101 102 103 109 Na wodzie, ponad wod¹, wy³¹czaj¹c place budowy
Morze lub ocean – na pok³adzie wszystkich rodzajów statków, platform itp.
Jezioro, rzeka, port – na pok³adzie wszystkich rodzajów statków, platform itp.
Inne, niewymienione lub nieznane miejsca w tej grupie
111 112 119
1 2 W œrodowisku wysokiego ciœnienia, wy³¹czaj¹c place budowy
W œrodowisku wysokiego ciœnienia – pod wod¹ (np. nurkowanie) W œrodowisku wysokiego ciœnienia – komora
Inne, niewymienione lub nieznane miejsca w tej grupie
121 122 129
Inne miejsce 999
Pkt 19. Proces pracy
Proces pracy jest to podstawowy rodzaj pracy, wykonywanej przez poszkodowa-nego w czasie, kiedy nast¹pi³ wypadek. Nie nale¿y jednak myliæ go z konkretn¹ czynnoœci¹ wykonywan¹ przez poszkodowanego w chwili wypadku, czy zawo-dem poszkodowanego. Proces pracy charakteryzuje bardzo ogólnie typ prac lub zadanie, jakie wykonywa³ poszkodowany przez pewien czas, a które przerwa³ wy-padek. W procesie pracy pracownik najczêœciej wykonuje kilka ró¿nych czynnoœci.
Nale¿y w tym miejscu zwróciæ uwagê na grupê „Inne prace” (kody 51-59). Znalaz³y siê w niej opcje, które nie pasowa³y do ¿adnej z pozosta³ych grup lub mog³yby zna-leŸæ siê w kilku z tych grup. Dlatego zawsze trzeba sprawdziæ czy klasyfikowane-mu procesowi pracy nie odpowiada któraœ z opcji zamieszczonych w tej grupie.
Proces pracy Kod
1 2
Brak informacji 00
Produkcja, przetwarzanie, magazynowanie Produkcja, przetwarzanie
Magazynowanie
Inne, niewymienione lub nieokreœlone prace w tej grupie
11 12 19 Wydobycie i prace ziemne, prace budowlane
Wydobycie i prace ziemne Budowanie nowych budynków
Budowanie infrastruktury, np. dróg, mostów, tam, portów itp.
Przebudowywanie, naprawa, rozbudowywanie, konserwacja obiektów bu-dowlanych i infrastruktury
Prace rozbiórkowe i wyburzeniowe
Inne, niewymienione lub nieokreœlone prace w tej grupie
21 22 23 24
25 29 Uprawy rolne, warzywnictwo, ogrodnictwo, sadownictwo, leœnictwo,
hodowla zwierz¹t, ryb
Uprawa zbó¿ i inne uprawy rolne
Warzywnictwo, ogrodnictwo, sadownictwo Chów i hodowla zwierz¹t
Prace zwi¹zane z leœnictwem Hodowla ryb, rybo³ówstwo
Inne, niewymienione lub nieokreœlone prace w tej grupie
31 32 33 34 35 39
1 2 Us³ugi, praca umys³owa
Us³ugi, opieka, pomoc dla spo³eczeñstwa
Praca umys³owa – nauczanie, szkolenie, praca biurowa, organizowanie, zarz¹dzanie
Dzia³alnoœæ handlowa – kupowanie, sprzedawanie i us³ugi towarzysz¹ce Inne, niewymienione lub nieokreœlone prace w tej grupie
41 42
43 49 Inne prace
Przygotowywanie, instalowanie, montowanie, demontowanie, rozbieranie itp.
Konserwacja, naprawa, regulacja itp.
Czyszczenie, sprz¹tanie – maszynowo lub rêcznie Gospodarka odpadami, wywóz œmieci itp.
Monitorowanie, inspekcja – z zastosowaniem lub bez urz¹dzeñ monitoru-j¹cych
Inne, niewymienione lub nieokreœlone prace w tej grupie
51
52 53 54 55
59 Przemieszczanie siê, sport, dzia³alnoœæ artystyczna
Przemieszczanie siê, w tym œrodkami transportu Sport, dzia³alnoœæ artystyczna
Inne, niewymienione lub nieokreœlone prace w tej grupie
61 62 69
Inny proces pracy 99
Pkt 20. Rodzaj miejsca wypadku
Rodzaj miejsca wypadku okreœla miejsce zdarzenia ze wzglêdu na lokalizacjê sta-nowiska pracy w zak³adzie pracy lub poza nim. Podanie rodzaju miejsca wypadku sprowadza siê do stwierdzenia czy wypadek mia³ miejsce w jednostce lokalnej przedsiêbiorstwa, czy nie.
Jednostka lokalna zak³adu pracy to zorganizowana ca³oœæ (zak³ad, oddzia³, filia itp.) po³o¿ona w miejscu zidentyfikowanym odrêbnym adresem, pod którym, lub z którego jest prowadzona dzia³alnoœæ co najmniej przez jedn¹ osobê pracuj¹c¹, przy czym:
l
zak³ady samodzielnie bilansuj¹ce zlokalizowane pod jednym adresem s¹ od-rêbnymi jednostkami lokalnymi,
l
objête odrêbn¹ rejestracj¹ prawn¹ organizacyjne czêœci podmiotów s¹ jednost-kami lokalnymi,
l
jednostki prowadz¹ce dzia³alnoœæ w zakresie transportu s¹ jednostkami lokal-nymi wed³ug miejsc, z których s¹ wydawane polecenia lub jest organizowana praca,
l
jednostki prowadz¹ce dzia³alnoœæ w zakresie budownictwa s¹ jednostkami lo-kalnymi wed³ug miejsc, w których s¹ przyjmowane zlecenia na wykonawstwo robót budowlanych i pomocniczych albo s¹ wykonywane prace zarz¹du, albo jest prowadzona organizacja pracy budowlanej i pomocniczej; place budów (miejsca realizacji poszczególnych budów) nie s¹ jednostkami lokalnymi,
l
sprzeda¿ obwoŸna, obnoœna oraz punkt sprzeda¿y detalicznej bez sta³ej
lokali-zacji, jak równie¿ prowadzenie us³ug wy³¹cznie u klienta jest jedn¹ jednostk¹
lokaln¹ w miejscu zamieszkania osoby fizycznej, miejscu siedziby osoby
praw-nej lub jednostki organizacyjpraw-nej nie maj¹cej osobowoœci prawpraw-nej.
Ogólna charakterystyka miejsca wypadku Kod Nieokreœlone miejsce wypadku
Miejsce w jednostce lokalnej zak³adu pracy Miejsce poza jednostk¹ lokaln¹ zak³adu pracy Inne miejsce wypadku
0 1 2 9
Pkt 21. Czynnoœæ wykonywana przez poszkodowanego w chwili wypadku W procesie pracy, zatrudniona osoba najczêœciej wykonuje kilka ró¿nych czynnoœci.
Ostatnia z tych czynnoœci, która by³a wykonywana w sposób zamierzony tu¿ przed zaistnieniem wypadku i zosta³a przez wypadek przerwana, powinna byæ odnoto-wana jako czynnoœæ wykonyodnoto-wana przez poszkodowanego w chwili wypadku.
W przeciwieñstwie do procesu pracy czynnoœæ zajmuje krótki odcinek czasu.
PRZYKŁAD Sprz¹taczka po uprz¹tniêciu jednego z pomieszczeñ przechodzi³a do kolejnego, potknê³a siê i z³ama³a nogê. Procesem pracy jest „Czyszczenie, sprz¹tanie – maszynowo lub rêcznie” (kod 53), a wykony-wan¹ czynnoœci¹ „Chodzenie, bieganie, wchodzenie na, schodzenie z itp.” (kod 61).
PRZYKŁAD Sekretarka k³ad³a na pó³kê segregator z dokumentami. Segregator wypad³ jej z r¹k i uderzy³ w g³owê powoduj¹c wstrz¹s mózgu. Procesem pracy jest „Praca umys³owa – nauczanie, szkolenie, praca biu-rowa, organizowanie, zarz¹dzanie” (kod 42), a wykonywan¹ czynnoœci¹ „Transport w pionie – pod-noszenie, opuszczanie” (kod 51).
CzynnoϾ wykonywana przez poszkodowanego w chwili wypadku Kod
1 2
Brak informacji 00
Obs³ugiwanie maszyn
Uruchamianie / zatrzymywanie maszyn
Podawanie / odbieranie materia³ów, pó³wyrobów, wyrobów itp.
Nadzorowanie i inne czynnoœci zwi¹zane z prac¹ oraz przemieszczaniem siê maszyny
Inne, niewymienione lub nieznane czynnoœci w tej grupie
11 12 13
14 Prace narzêdziami rêcznymi
Prace narzêdziami niezmechanizowanymi Prace narzêdziami zmechanizowanymi
Inne, niewymienione lub nieznane prace w tej grupie
21 22 29 Kierowanie / jazda œrodkami transportu / obs³uga ruchomych maszyn i
in-nych urz¹dzeñ
Kierowanie œrodkami transportu lub obs³ugiwanie maszyn i innych urz¹dzeñ ruchomych, z w³asnym napêdem
Kierowanie œrodkami transportu lub obs³ugiwanie maszyn i innych urz¹dzeñ ruchomych, bez napêdu w³asnego
Jazda œrodkami transportu w roli pasa¿era
31 32 33
1 2 Operowanie przedmiotami
Branie do r¹k, chwytanie, trzymanie, umieszczanie – w poziomie
Wi¹zanie, opasywanie / owijanie, odrywanie, rozpinanie / rozwi¹zywanie, œciskanie, skrêcanie / rozkrêcanie po³¹czeñ œrubowych, wyginanie itp.
Mocowanie, zawieszanie, unoszenie itp.
Rzucanie, odrzucanie
Otwieranie lub zamykanie pude³ka, paczki itp.
Wlewanie do, wype³nianie p³ynem, podlewanie, rozpylanie, wylewanie, wybieranie p³ynu itp.
Otwieranie lub zamykanie szuflady, drzwi itp.
Inne, niewymienione lub nieznane czynnoœci w tej grupie
41 42
43 44 45 46
47 49 Transport rêczny
Transport w pionie – podnoszenie, opuszczanie Transport w poziomie – ci¹gniêcie, pchanie, toczenie Przenoszenie
Inne, niewymienione lub nieznane czynnoœci w tej grupie
51 52 53 59 Poruszanie siê
Chodzenie, bieganie, wchodzenie na, schodzenie z itp.
Wchodzenie do / wychodzenie z Skakanie, podskakiwanie itp.
Czo³ganie, wspinanie siê itp.
Wstawanie, siadanie P³ywanie, nurkowanie
Ruchy w miejscu, np. podczas mycia, ubierania/rozbierania siê itp.
Inne, niewymienione lub nieznane czynnoœci w tej grupie
61 62 63 64 65 66 67 69
ObecnoϾ 70
Inna czynnoϾ 99
Pkt 22. Czynnik materialny zwi¹zany z czynnoœci¹ wykonywan¹ przez poszko-dowanego w chwili wypadku
Kwalifikacja czynnika mate-rialnego
Z czynnoœci¹ wykonywan¹ przez poszkodowanego zazwyczaj zwi¹zane jest na-rzêdzie, maszyna lub inny obiekt, który w przyjêtym modelu zosta³ nazwany czynnikiem materialnym zwi¹zanym z czynnoœci¹ wykonywan¹ przez poszkodo-wanego w chwili wypadku.
Przy identyfikacji tego czynnika nale¿y pamiêtaæ o kilku obowi¹zuj¹cych tu zasa-dach.
Zasada 1
Najpierw nale¿y ustaliæ czynnoœæ wykonywan¹ przez poszkodowanego, a dopiero
póŸniej zwi¹zany z ni¹ czynnik materialny. Czynnik materialny zwi¹zany z
konywan¹ czynnoœci¹, podobnie jak sama czynnoœæ, nie musi mieæ zwi¹zku
wy-padkiem.
Zasada 2
Związek z czyn-nością
Najwa¿niejszy jest zwi¹zek z wykonywan¹ czynnoœci¹. Oznacza to m.in., ¿e jeœli czynnoœæ by³a wykonywana przy u¿yciu narzêdzia czy innego przedmiotu, wów-czas to narzêdzie lub inny przedmiot jest czynnikiem materialnym.
Jeœli czynnoœæ polega³a na obs³udze urz¹dzenia (np. obs³uga maszyny, prowadze-nie pojazdu itp.) lub operowaniu przedmiotem (bez u¿ycia narzêdzi), to czynni-kiem materialnym bêdzie to urz¹dzenie lub przedmiot. W szczególnoœci, jeœli czyn-noœæ wykonywan¹ przez poszkodowanego w chwili wypadku zaklasyfikowano jako:
l
„Uruchamianie / zatrzymywanie maszyn” (kod 11), to czynnikiem
l