Artykuł 1 Przedmiot
Niniejsze rozporządzenie ustanawia wspólne zasady mające zastosowanie do Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (EFMR), które działają w ramach wspólnych ram (europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne - "EFSI"). Ustanawia ono również przepisy niezbędne do zapewnienia skuteczności EFSI, a także koordynacji tych funduszy między sobą oraz z innymi instrumentami Unii. Wspólne zasady mające zastosowanie do EFSI określone są w części drugiej.
Część trzecia ustanawia zasady ogólne odnoszące się do EFRR, EFS (zwanych dalej łącznie "funduszami strukturalnymi") oraz Funduszu Spójności, dotyczące celów priorytetowych i sposobu organizacji funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności ("fundusze polityki spójności"), kryteriów, jakie państwa członkowskie i regiony muszą spełnić, aby kwalifikować się do wsparcia z EFSI, dostępnych środków finansowych oraz kryteriów ich alokacji.
Część czwarta ustanawia zasady ogólne mające zastosowanie do funduszy polityki spójności oraz EFMR w zakresie zarządzania i kontroli, zarządzania finansowego, zestawienia wydatków i korekt finansowych.
Zasady określone w niniejszym rozporządzeniu stosuje się bez uszczerbku dla przepisów ustanowionych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 r.
oraz dla szczególnych przepisów ustanowionych w następujących rozporządzeniach ("rozporządzenia dotyczące poszczególnych funduszy"), zgodnie z akapitem piątym niniejszego artykułu:
1) rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1301/2013 ("rozporządzenie w sprawie EFRR");
2) rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1304/2013 ("rozporządzenie w sprawie EFS");
3) rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1300/2013 ("rozporządzenie w sprawie Funduszu Spójności");
4) rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1299/2013 ("rozporządzenie w sprawie EWT");
5) rozporządzenie (UE) nr 1305/2013 Parlamentu Europejskiego i Rady ("rozporządzenie w sprawie EFRROW"); oraz
6) przyszły akt prawny Unii ustanawiający warunki dla wsparcia finansowego dla polityki morskiej i rybołówstwa na okres programowania 2014-2020 ("rozporządzenie w sprawie EFMR").
Część druga niniejszego rozporządzenia ma zastosowanie do wszystkich EFSI prócz sytuacji, gdy wyraźnie dopuszcza odstępstwa. Części trzecia i czwarta niniejszego rozporządzenia ustanawiają przepisy uzupełniające część drugą, które mają zastosowanie odpowiednio do funduszy polityki spójności oraz do funduszy polityki spójności i EFMR i które mogą dopuszczać odstępstwa w odpowiednich rozporządzeniach dotyczących poszczególnych funduszy. W rozporządzeniach dotyczących poszczególnych funduszy można ustanawiać przepisy uzupełniające część drugą niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do EFSI, część trzecią niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do funduszy polityki spójności oraz część czwartą niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do funduszy polityki spójności i EFMR.
Przepisy uzupełniające w rozporządzeniach dotyczących poszczególnych funduszy nie mogą być sprzeczne z częściami drugą, trzecią ani czwartą niniejszego rozporządzenia. W przypadku wątpliwości dotyczących stosowania przepisów część druga niniejszego rozporządzenia jest nadrzędna wobec przepisów dotyczących poszczególnych funduszy, a części druga, trzecia i czwarta niniejszego rozporządzenia są nadrzędne wobec rozporządzeń dotyczących poszczególnych funduszy.
Artykuł 2 Definicje
Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:
1) "unijna strategia na rzecz inteligentnego, zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu" oznacza wymierne cele i wspólne cele wytyczające kierunek działań państw członkowskich i Unii, określone w konkluzjach przyjętych przez Radę Europejską w dniu 17 czerwca 2010 r. jako załącznik I (główne cele UE nowej europejskiej strategii na rzecz zatrudnienia i wzrostu), w zaleceniu Rady z dnia 13 lipca 2010 r. oraz w decyzji Rady 2010/707/UE, jak również we wszelkich zmianach tych wymiernych celów i wspólnych celów;
2) "ramy strategiczne polityki" oznaczają dokument lub zestaw dokumentów sporządzonych na szczeblu krajowym lub regionalnym, w których określono ograniczoną liczbę spójnych priorytetów ustanowionych na podstawie dowodów oraz harmonogram wdrażania tych priorytetów, i które mogą zawierać mechanizm monitorowania;
3) "strategia inteligentnej specjalizacji" oznacza krajowe lub regionalne strategie innowacyjne ustanawiające priorytety w celu uzyskania przewagi konkurencyjnej poprzez rozwijanie i łączenie swoich mocnych stron w zakresie badań naukowych i innowacji z potrzebami biznesowymi w celu wykorzystywania pojawiających się możliwości i rozwoju rynku w sposób spójny przy jednoczesnym unikaniu dublowania i fragmentacji wysiłków; strategia inteligentnej specjalizacji może funkcjonować jako krajowe lub regionalne ramy strategiczne polityki w dziedzinie badań naukowych i innowacji lub być w nich zawarta;
4) "przepisy dotyczące poszczególnych funduszy" oznaczają przepisy ustanowione w części trzeciej lub części czwartej niniejszego rozporządzenia lub na jej podstawie bądź w rozporządzeniu regulującym jeden lub więcej EFSI, o których mowa w art. 1 akapit czwarty;
5) "programowanie" oznacza proces organizacji, podejmowania decyzji i alokacji zasobów finansowych w kilku etapach, angażujący partnerów zgodnie z art. 5, mający na celu realizację, w perspektywie wieloletniej, wspólnego działania przez Unię i państwa członkowskie na drodze do osiągnięcia celów unijnej strategii na rzecz inteligentnego, zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu;
6) "program" oznacza "program operacyjny", o którym mowa w części trzeciej lub części czwartej niniejszego rozporządzenia i w rozporządzeniu w sprawie EFMR oraz "program rozwoju obszarów wiejskich", o którym mowa w rozporządzeniu w sprawie EFRROW;
7) "obszar objęty programem" oznacza obszar geograficzny objęty konkretnym programem lub, w przypadku programu obejmującego więcej niż jedną kategorię regionu, obszar geograficzny odpowiadający każdej odrębnej kategorii regionu;
8) "priorytet" w drugiej i czwartej części niniejszego rozporządzenia oznacza "oś priorytetową", o której mowa w części trzeciej niniejszego rozporządzenia w przypadku EFRR, EFS i Funduszu Spójności, oraz "priorytet Unii", o którym mowa w rozporządzeniu w sprawie EFMR i w rozporządzeniu w sprawie EFRROW;
9) "operacja" oznacza projekt, umowę, przedsięwzięcie lub grupę projektów wybrane przez instytucje zarządzające danych programów lub na ich odpowiedzialność,
przyczyniające się do realizacji celów priorytetu lub priorytetów, do których się odnoszą; w kontekście instrumentów finansowych operacja składa się z wkładów finansowych z programu do instrumentów finansowych oraz z późniejszego wsparcia finansowego świadczonego przez te instrumenty finansowe;
10) "beneficjent" oznacza podmiot publiczny lub prywatny oraz -wyłącznie do celów rozporządzenia w sprawie EFRROW i rozporządzenia w sprawie EFMR - osobę fizyczną, odpowiedzialnych za inicjowanie lub inicjowanie i wdrażanie operacji; w kontekście programów pomocy państwa, w rozumieniu pkt 13 niniejszego artykułu, "beneficjent"
oznacza podmiot, który otrzymuje pomoc; w kontekście instrumentów finansowych na mocy części drugiej tytuł IV niniejszego rozporządzenia "beneficjent" oznacza podmiot, który wdraża instrument finansowy albo, w stosownych przypadkach, fundusz funduszy;
11) "instrumenty finansowe" oznaczają instrumenty finansowe określone w rozporządzeniu finansowym, o ile w niniejszym rozporządzeniu nie przewidziano inaczej;
12) "ostateczny odbiorca" oznacza osobę prawną lub fizyczną, która otrzymuje wsparcie finansowe z instrumentu finansowego;
13) "pomoc państwa" oznacza pomoc objętą przepisami art. 107 ust. 1 TFUE i uznaje się, że do celów niniejszego rozporządzenia obejmuje również pomoc w ramach zasady de minimis w rozumieniu rozporządzenia Komisji (WE) nr 1998/2006, rozporządzenia Komisji (WE) nr 1535/2007 i rozporządzenia Komisji (WE) nr 875/2007;
14) "zakończona operacja" oznacza operację, która została fizycznie ukończona lub w pełni zrealizowana, w odniesieniu do której beneficjenci dokonali wszystkich powiązanych płatności oraz otrzymali odpowiedni wkład publiczny;
15) "wydatki publiczne" oznaczają każdy wkład publiczny w finansowanie operacji, który pochodzi z budżetu krajowych, regionalnych lub lokalnych instytucji publicznych, z budżetu Unii związanego z EFSI, z budżetu podmiotów prawa publicznego lub też z budżetu związków instytucji publicznych lub podmiotów prawa publicznego oraz - do celów określania współfinansowania dla programów lub priorytetów EFS - może obejmować wszelkie środki finansowe wspólnie wniesione przez pracodawców i pracowników;
16) "podmiot prawa publicznego" oznacza każdy podmiot prawa publicznego w rozumieniu art. 1 pkt 9 dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady i każde europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej (EUWT) ustanowione zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1082/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady, niezależnie od tego, czy EUWT jest uznawany za podmiot prawa publicznego czy podmiot prawa prywatnego na podstawie odnośnych krajowych przepisów wykonawczych;
17) "dokument" oznacza dokument papierowy lub nośnik elektroniczny zawierający informacje mające znaczenie w kontekście niniejszego rozporządzenia;
18) "instytucja pośrednicząca" oznacza każdy podmiot publiczny lub prywatny, za którego działalność odpowiedzialność ponosi instytucja zarządzająca lub instytucja certyfikująca, bądź podmiot wykonujący obowiązki w imieniu takiej instytucji, w odniesieniu do beneficjentów realizujących operacje;
19) "strategia rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność" oznacza spójną grupę operacji mających na celu osiągnięcie lokalnych celów i zaspokojenie lokalnych potrzeb, która przyczynia się do realizacji unijnej strategii na rzecz inteligentnego, zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu i jest zaprojektowana i realizowana przez lokalne grupy działania;
20) "umowa partnerstwa" oznacza dokument przygotowany przez państwo członkowskie z udziałem partnerów zgodnie z podejściem opartym na wielopoziomowym zarządzaniu, który określa strategię tego państwa członkowskiego, jego priorytety i warunki efektywnego i skutecznego korzystania z EFSI w celu realizacji unijnej strategii na rzecz inteligentnego, zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu, i który został przyjęty przez Komisję w następstwie oceny i dialogu z danym państwem
członkowskim;
21) "kategoria regionów" oznacza klasyfikację regionów jako "regiony słabiej rozwinięte",
"regiony przejściowe" lub "regiony lepiej rozwinięte" zgodnie z art. 90 ust. 2;
22) "wniosek o płatność" oznacza wniosek o płatność lub deklarację wydatków przedłożone Komisji przez państwo członkowskie;
23) "EBI" oznacza Europejski Bank Inwestycyjny, Europejski Fundusz Inwestycyjny lub dowolną jednostkę zależną Europejskiego Banku Inwestycyjnego;
24) "partnerstwa publiczno-prywatne" (PPP) oznaczają formę współpracy między podmiotami publicznymi a sektorem prywatnym, których celem jest poprawa realizacji inwestycji w projekty infrastrukturalne lub inne rodzaje operacji realizujących usługi publiczne, poprzez dzielenie ryzyka, wspólne korzystanie ze specjalistycznej wiedzy sektora prywatnego lub dodatkowe źródła kapitału;
25) "operacja PPP" oznacza operację, która realizowana jest lub ma być realizowana w ramach struktury partnerstwa publiczno-prywatnego;
26) "rachunek powierniczy" oznacza rachunek bankowy objęty pisemną umową między instytucją zarządzającą lub instytucją pośredniczącą, a podmiotem wdrażającym dany instrument finansowy, lub, w przypadku operacji realizowanej w ramach PPP, pisemną umową między beneficjentem będącym podmiotem publicznym a partnerem prywatnym zatwierdzoną przez instytucję zarządzającą lub instytucję pośredniczącą, otwarty specjalnie w celu przechowywania środków, które mają być wypłacane po okresie kwalifikowalności, wyłącznie do celów przewidzianych w art. 42 ust. 1 lit. c), art. 42 ust. 2, art. 42 ust. 3 oraz art. 64, lub rachunek bankowy otwarty na warunkach zapewniających równoważne gwarancje dotyczące wypłat ze zgromadzonych środków;
27) "fundusz funduszy" oznacza fundusz tworzony w celu zapewniania wsparcia w postaci środków z programu lub programów dla kilku instrumentów finansowych. W przypadku gdy te instrumenty finansowe są wdrażane przez fundusz funduszy, podmiot wdrażający fundusz funduszy uważa się za jedynego beneficjenta, w rozumieniu pkt 10 niniejszego artykułu;
28) "MŚP" oznacza mikro-, małe lub średnie przedsiębiorstwo w rozumieniu zalecenia Komisji 2003/361/WE;
29) "rok obrachunkowy" oznacza, dla celów części trzeciej i części czwartej, okres od dnia 1 lipca do dnia 30 czerwca, z wyjątkiem pierwszego roku obrachunkowego, w odniesieniu do którego oznacza on okres od rozpoczęcia kwalifikowalności wydatków do dnia 30 czerwca 2015 r. Ostatnim rokiem obrachunkowym jest okres od dnia 1 lipca 2023 r. do dnia 30 czerwca 2024 r.;
30) "rok budżetowy" oznacza, dla celów części trzeciej i części czwartej, okres od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia;
31) "strategia makroregionalna" oznacza zintegrowane ramy zatwierdzone przez Radę Europejską; strategia makroregionalna może otrzymywać wsparcie m.in. w ramach EFSI, aby sprostać wspólnym wyzwaniom, przed którymi stoi dany obszar geograficzny i które odnoszą się do państw członkowskich i państw trzecich znajdujących się na tym samym obszarze geograficznym, korzystającym tym samym ze wzmocnionej współpracy na rzecz osiągnięcia spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej;
32) "strategia morska" oznacza ustrukturyzowane ramy współpracy dotyczącej określonego obszaru geograficznego, opracowane przez instytucje unijne, państwa członkowskie, ich regiony oraz - jeśli znajduje to zastosowanie - państwa trzecie dzielące basen morski;
strategia morska uwzględnia geograficzne, klimatyczne, gospodarcze i polityczne uwarunkowania takiego basenu morskiego;
33) "mający zastosowanie warunek wstępny" oznacza szczegółowo zdefiniowany uprzednio krytyczny czynnik, który jest niezbędnym warunkiem wstępnym efektywnego i wydajnego osiągnięcia szczegółowego celu w przypadku priorytetu inwestycyjnego lub priorytetu unijnego, ma bezpośredni i rzeczywisty związek z osiągnięciem tego celu oraz bezpośredni wpływa na ten proces;
34) "cel szczegółowy" oznacza rezultat, do którego osiągnięcia przyczynia się priorytet inwestycyjny lub priorytet unijny w konkretnym kontekście krajowym lub regionalnym za pomocą przedsięwzięć lub środków podejmowanych w ramach danego priorytetu;
35) "stosowne zalecenia dotyczące poszczególnych państw przyjęte zgodnie z art. 121 ust.
2 TFUE" oraz "stosowne zalecenia Rady przyjęte zgodnie z art. 148 ust. 4 TFUE"
oznaczają zalecenia odnoszące się do wyzwań strukturalnych, które należy podjąć w ramach wieloletnich inwestycji, które w sposób bezpośredni są objęte zakresem interwencji EFSI, określonym w rozporządzeniach dotyczących poszczególnych funduszy;
36) "nieprawidłowość" oznacza każde naruszenie prawa unijnego lub prawa krajowego dotyczącego stosowania prawa unijnego, wynikające z działania lub zaniechania podmiotu gospodarczego zaangażowanego we wdrażanie EFSI, które ma lub może mieć szkodliwy wpływ na budżet Unii poprzez obciążenie budżetu Unii nieuzasadnionym wydatkiem;
37) "podmiot gospodarczy" oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną lub inny podmiot biorący udział we wdrażaniu pomocy z EFSI, z wyjątkiem państwa członkowskiego wykonującego swoje uprawnienia władzy publicznej;
38) "nieprawidłowość systemowa" oznacza każdą nieprawidłowość, która może mieć charakter powtarzalny, o wysokim prawdopodobieństwie wystąpienia w podobnych rodzajach operacji, będącą konsekwencją istnienia poważnych defektów w skutecznym funkcjonowaniu systemu zarządzania i kontroli, w tym polegającą na niewprowadzeniu odpowiednich procedur zgodnie z niniejszym rozporządzeniem oraz z przepisami dotyczącymi poszczególnych funduszy;
39) "poważne defekty w skutecznym funkcjonowaniu systemu zarządzania i kontroli"
oznaczają, do celów wdrażania funduszy i EFMR w ramach części czwartej, defekty, dla których wymagane są istotne usprawnienia w systemie, które narażają fundusze i EFMR na znaczne ryzyko wystąpienia nieprawidłowości, i których istnienie jest niezgodne z opinią audytową bez zastrzeżeń o funkcjonowaniu systemu zarządzania i kontroli.
Artykuł 3
Obliczanie terminów przyjmowania lub zmiany decyzji Komisji
Jeżeli zgodnie z art. 16 ust. 2 i 3, art. 29 ust. 3, art. 30 ust. 2 i 3, art. 102 ust. 2, art.
107 ust. 2 i art. 108 ust. 3 wyznaczono Komisji termin na przyjęcie lub zmianę decyzji w drodze aktu wykonawczego, to termin taki nie obejmuje okresu rozpoczynającego się w dniu następującym po dniu, w którym Komisja wysyła swoje uwagi do państwa członkowskiego, i trwającego dopóki państwo członkowskie na takie uwagi nie odpowie.
CZĘŚĆ DRUGA
PRZEPISY WSPÓLNE STOSOWANE W ODNIESIENIU DO EFSI