O Jurysdykcyi w sprawach niespornych.
Przewód spadkowy.
§. 105.
(Por. §. 77— 78 n. j. d.)
Do przewodu spadków powołanym jest Sąd po
wiatowy, jeśli zaś znajdują się w spadku dobra ta bularne, albo ze związku gminnego wyłączone, albo lenna, Sąd obwodowy albo krajowy, w którym zmarły posiadał swój Sąd właściwy powszechny w sprawach spornych.
§. 106. (Ob. § .7 9 n. j. d.)
Jeżeli poddany austryacki zmarł za granicą, tedy do przewodu jego spuścizny właściwym jest Sąd, który był dla zmarłego w ostatnim kraju Sądem ogólnie właściwym, lub jeśli onego zbadać nie można
ten Sąd,w którego okręgu leżą w całości lub po większej części nieruchomości do spadku należące, a jeśli po
siadał li majątek ruchomy, większa część majątku ruchomego znajdującego się w kraju. Jeśli spuścizna obejmuje dobra tabularne, albo ze związku gminy wyłączone albo lenna, należy stosować w spo
sób odpowiedni postanowienia §. 105.
^ §• 107. (Por. §. 81. n. j. d.)
Co do dóbr nieruchomych zmarłego cudzoziemca położonych na obszarze mocy obowiązującej niniej
szej ustawy, należy pertraktacya spadku do Sądu po
wiatowego, lub jeśli dobra te lub część takowych wpisaną jest do tabuli, albo ze związku gminnego wyłączoną, do tego Sądu obwodowego lub krajowego, w którego okręgu dobra te w całości, lub po więk
szej części leżą.
^ §. 108. (Por. §. 82. n. j. d.)
Jeśli według istniejących w tej mierze przepi
sów ustawowych, pertraktacyą spadku ruchomego umarłego cudzoziemca prowadzić ma Sąd istniejący na obszarze mocy obowiązującej niniejszej ustawy, tedy właściwym jest ku temu Sąd powiatowy, w którym cudzoziemiec posiadał swą ogólną jury- sdykcyę; jeśli atoli, tenże nie może być zbadanym,
Sąd powiatowy, w którego okręgu znajduje się wię
ksza część spadku ruchomego.
Opieka i kuratela.
§. 109.
§. 83. n. j. d.
Do ustanowienia opiekuna i kuratora, tudzież do załatwiania wszelkich czynności, które ciężą na władzy opiekuńczej i kuratełarnej, powołanym jest Sąd powiatowy dla małoletniego lub kuranda w sprawach spornych ogólnie właściwy. Jeżeli ma być ustanowionym opiekun lub kurator dla cudzoziemca, dla którego nie istnieje w kraju Sąd powszechny, wówczas właściwym jest Sąd powiatowy, w którego okręgu cudzoziemiec mieszka albo przebywa.
Wszakże orzeczenie o uchwałach Sądów powia
towych, mocą których ma być dozwolonem lub od- mówionem przedłużenie władzy ojcowskiej lub opieki albo zawieszenie lub zniesienie kurateli z powodu obłąkania lub głupowatości, albo z powodu marno
trawstwa, tudzież decyzya o uchwałach Sądów powia
towych załatwiających stanowczo prośby o przyspo
sobienie, lub mocą których udziela się lub odmawia zezwolenia do wniesienia prośby o legitymacyą przez łaskę Monarszą, albo zatwierdzenia sprzedaży nieru
chomości małoletnich lub kurandów, zastrzega się Sądowi obwodowemu lub krajowemu, w którego okręgu znajdujd się właściwy Sąd powiatowy. Rze
czą będzie Sądu powiatowego przesłać w przypadku
tym trybunałowi pierwszej Instancyi akta uskute
cznionych dochodzeń jeszcze przed wygotowaniem uchwały Sądu powiatowego.
6
§
110.
(Por. §. 84 — 86, n. j. p.)
Jako władza opiekuńcza lub kuratelarna nad małoletniemi dziećmi takich spadkobierców w których spuściźnie znajdują się dobra tabularne albo obszary wyłączone ze związku gminy, jak i w ogóle nad pupilami i kurandami, którzy takie dobra lub obsza
ry posiadają, właściwym jest ten Sąd obwodowy albo krajowy, który je st dfa małoletniego lub kuranda Sądem powszechnym w sprawach spornych.
Właściwość ta zachodzi i w tych przypadkach, gdy pupile lub kurandzi nabywają dopiero wówczas dobra tabularne albo ze związku gminy wyłączone, gdy Sąd powiatowy rozpoczął już wykonywać swą juryzdykcyę jako władza opiekuńcza lub kurate
larna. Przekazanie Sądowi obwodowemu albo krajo
wemu, który się stał właściwym, nastąpi na donie
sienie opiekuna lub kuratora, albo z urzędu.
§• Ul.
Jeśli to przedstawia się jako połączone z ko
rzyścią pupila lub kuranda, a szczególnie, jeśli mo
żna się ztąd spodziewać poparcia sprawowania sku
tecznego ochrony pupilowi ze strony władzy spad- kowczej lub kuratełarnej należnej, może Sąd właściwy
;o 8 § . 112.
do załatwienia interesów opiekuńczych lub kuratela- rnych przekazać z urzędu albo na wniosek, w całości lub częściowo innemu Sądowi równorzędnemu dozór i starauie o osobę pupila albo wykonywanie tych obowiąz
ków, jakie na Sądzie ciężą pod względem interesów majątkowych kuranda.
Uchwała taka wymaga uprzedniego zatwierdza
nia ze strony tego Sądu krajowego wyższego, który jest przełożonym Sądu właściwego; jeśli zaś ma na
stąpić przekazanie Sądowi innego okręgu apelacyj
nego albo Sądowi zagranicznemu, zezwolenia Sądu naj
wyższego. Uchwała taka jest obowiązującą dla Sądu tu tejszo krajowego, który został wezwanym do wyko
nywania interesów władzy opiekuńczej lub kura- telarnej.
W przedmiocie wygotowania wezwania obowią
zują postanowienia ostatniego ustępu §. 36.
§• 112.
Które sądy są powołane do ustanowienia kura
tora dla poszczególnych sporów lub czynności, oce
niać wypada według odrębnych przepisów wydanych w poszczególnych przypadkach kurateli, według po
stanowień prawa cywilnego, a w końcu według po
stanowień obowiązujących w postępowaniu sądowem.
W braku innego przepisu właściwym je st dla ustanowienia kuratora Sąd powiatowy, który był dla strony o ustanowienie kuratora proszącej w czasie prośby Sądem właściwym powszechnym dla spraw spornych.
Legitymacya dzieci nieślubnych.
§. H3.
O ile Sąd ma współdziałać przy przysposabianiu albo uprawnianiu dzieci nieślubnych, właściwą jest ku temu, jeśli dla osoby, która ma być adoptowaną albo uprawnioną, ustanowionym jest opiekun albo kurator, władza opiekuńcza albo kuratelarna, zresztą zaś Sąd powiatowy, który dla przysposabiającego,, przysposabiającej albo oj.a u ja w n ić się mającego dziecka nieślubnego, jest Sądem właściwym powsze
chnym dla spraw spornych.
Jeżeli po śmierci ojca ma być ustalonem uchy
lenie albo niezawiniona niewiadomość o przeszkodzie do małżeństwa (§. 160 k. c.) albo ojcostwo dziecka urodzonego po za małżeństwem celem uprawnienia go przez małżeństwo następne (§. 161 k. c.), tedy właściwą je st ku temu, jeżeli dla osoby uprawnić się mającej został już ustanowiony opiekun lub kurator, władza opiekuńcza albo kuratelarna, zresztą zaś Sąd powiatowy, który jest dla osoby mającej być upra
wnioną Sądem właściwym powszechnym dla spraw spornych.
Rozdział od stołu i łoża za obopólna zgodą małżon
ków i rozwód.
§• H4.
(Ob. §. 87. n. j. d.)
Do dozwolenia rozdziału od stołu i łoża za małżonków obopólną zgodą, jak i do rozwodu w myśl
§. 133 k. c. powołanym je st Sąd powiatowy bę
dący Sądem właściwym powszechnym małżonka. Z a
wiadomienie o ponownem połączeniu się rozdzielonych małżonków, można wnieść w Sądzie, który dozwolił na rozdział na prośbę małżonków, albo w Sądzie po
wiatowym, w którego okręgu znajduje się w czasie doniesienia wspólna siedziba małżonków. W tym o- statnim przypadku należy w doniesieniu celem stoso
wnego zawiadomienia wymienić Sąd, który na roz
dział zezwolił
Umarzanie dokumentów,
§. H5.
(Por. §. 32. n. j. d. i ust. z 3 maja 1868 1. 36 dup.) Wezwania w celu umorzenia obligacyi państwo
wych i na równi z niemi uważanych papierów kre
dytowych, należy wnosić w tym Trybunale pierwszej Instancyi, w którego siedzibie urzędowej prowadzone są odnośne księgi kredytowe.
Dla amortyzacyi zatraconych weksli, tudzież dokumentów, których umorzenie na mocy przepisu ustawy stosować się ma do artykułu 73 ordynacyi wekslowej, właściwym jest Sąd handlowy (Senat h an dlowy Sądu obwodowego lub krajowego) miejsca zapłaty.
Sąd właściwy dla wdrożenia i zezwolenia um o
rzenia wszelkich innych dokumentów oceniać należy według postanowień osobnych w zakresie tym wy
danych.
W braku innego przepisu właściwym je st dla postępowania w przedmiocie umorzenia tudzież do
zwolenia umorzenia ten Sąd powiatowy, który w chwili wniesienia prośby jest Sądem właściwym po
wszechnym dla strony o umorzenie proszącej.
Spraw y powierznictw.
§• H6.
(Por. §. 89 u. j. d.)
Przy rozprawach w sprawach niespornych po
wierznictw1) łącznie z przewodem majątku powierzni- czego w przypadkach śmierci posiadaczy, przy orze
czeniu o zaszłem wygaśnięciu powierznictwa i przy zezwoleniu na zniesienie takowego, wkraczać będzie, o ile w zatwierdzonych statutach powierznictwa nie je s t co do poszczególnych powierznictw ustanowioną inna instancyą powierznicza, ten Sąd obwodowy lub krajowy, który w chwili śmierci fundatora powierz
nictwa był jego Sądem właściwym powszechnym. N a
tomiast co do powierznictw, które zostały utworzo
ne jeszcze przed wejściem wr życie niniejszej ustawy, wkraczać będzie ten Sąd, który był dotychczas wła
ściwym dla wykonywania jurysdykcyi w sprawach po
wierniczych niespornych.
Jeśli powierznictwo wygaśnie przez śmierć osta
tniego posiadacza, ma wprawdzie władza spadkowa zmarłego podjąć pertraktacyą, atoli i w tym przypadku gdy Sąd powierzniczy nie jest zarazem władzą per- traktacyjną, należy orzeczenie, odnoszące się do węzła
b Ordynacyi.
powierzniczego, o wygaśnięciu powierznictwa do Sądu powierzniczego.
Sprawy odnoszące się do nieruchomości.
§• 117. (Por. § .5 1 n. j. d.)
Podjęcie wszelkich aktów rzeczowych jako to w szczególności naoczni i oględzin przez biegłych, inwen- towania, ocenienia, sprzedaży, wprowadzenia admini
stratora, należy do Sądów powiatowych, o ile co do poszczególnych aktów, lub pewnych określonych spo
sobów postępowania nie jest inaczej zarządzonem, je śli zaś tego rodzaju akta rzeczowe mają być podję
te względem dóbr tabularnych lub lennych albo o- bszarów wyłączonych ze związku gmipy, do Sądów obwodowych lub krajowych, w których okręgu rzecz się znajduje.
Prowadzenie ksiąg publicznych.
§• H8.
Do prowadzenia ksiąg publicznych co do nie
ruchomości, dla których obowiązują przepisy po
wszechnej ustawy hipotecznej są powołane:
1. co do owych dóbr, które dotąd tworzyły przedmiot tabuli krajowych lub lennych, Trybunał pierwszej Instancyi miejscowości w której istnieje ta- buła krajowa lub lenna.
2. co do dóbr nieruchomych w okręgu miast, w których ma siedzibę Trybunał pierwszej Instancyi, istniejący tamże Trybunał pierwszej Instancyi;
3. co do wszelkich innych nieruchomości Sąd powiatowy, w którego okręgu położone są one w całości albo w głównych swych częściach.
Względem prowadzenia ksiąg publicznych co do dóbr nieruchomych położonych w okręgu gmin
nym Wiednia zachowują swą moc aż do dalszego za
rządzenia przepisy istniejące.
Wypowiadanie pretensyi hipotecznych.
. §■ 119.
Wypowiedzenie sądowe pretensyi hipotecznej należy uskuteczniać zawsze w Sądzie hipotecznym (§. 59. powsz. ust. hip.)
Poświadczenia względem prowadzenia ksiąg han
dlowych
§• 120.
(Por. §. 91. n. j. d.)
Do wrydawania poświadczeń, iż księgi handlowe odpowiadają przepisom ustaw y, powołanym jest w przypadku, gdy księgi prowadzone są w takiej miejscowości, która jest siedzibą Sądn handlowego albo Sądu obwodowego albo krajowego, tenże Trybu
nał, w innym razie Sąd powiatowy, w którego okrę
gu prowadzone są księgi handlowe.
Uwierzytelnianie podpisów i odpisów' tudzież spi- sywanie rozporządzeń ostatniej woli.
§. 121.
(Por. §. 92. n. j. d.)
Uwierzytelnianie podpisów, widymowanie odpi
sów i spisywanie sądowe rozporządzeń ostatniej woli może uskuteczniać każdy Sąd powiatowy.
Mnogość Sądów powiatowych to jednej miejscotoości.
§• 122.
Jeżeli sprayy należące do jurysdykcyi niespo
rnej mają być wyniesione przed- Sąd powiatowy miej
sca, w którem utworzono kilka Sądów powiatowych, oznacza się Sąd właściwy przez siedzibę albo w bra
ku takowej przez miejsce pobytu osoby, której Sąd właściwy powszechny w sprawach spornych rozstrzy
gać ma o właściwości. W braku takiej siedziby albo miejsca pobytu może być sprawa wniesioną przed którykolwiek ze Sądów powiatowych istniejących w tej miejscowości.
Ischl, dnia 1. Sierpnia 1895.