O b o k d u sz p asterstw a m asow ego, w p o sta c i m isji p ara fia ln y c h , o b c h o d ó w ju b ileu szo w y ch , uro czy sto ści p a tro n a ln y c h i o d p u sto w y c h , siem iatyccy m isjo n arze u p raw iali też d u sz p asterstw o elita rn e , rozw ijające się w o p arciu o fo rm y o d d ziały w an ia n a m ałe gru p y . Szczególnie w ażn ą i o w o cn ą p o sta c ią d u sz p a ste rstw a e litarn eg o były rekolekcje zam k n ięte. Zw ykle ćw iczenia te trw ały 5 d n i442. U czestnicy m ieli zapew nione b ezp łatn ie u trzy m an ie i m ieszkanie o ra z u dział we w spólnych m o d litw ach tutejszych W in c e n ty n ó w 443.
W zachow anej księdze re k o le k ta n tó w d o m u siem iatyckiego znajdujem y setki nazw isk ludzi ró żn eg o sta n u , zaw o d u i w iek u 444. Od b isk u p ó w i k sią żąt p o bezd o m n y ch tułaczy, od sta rc ó w po d ziatw ę sz k o ln ą . R ekolekcje zam k n ięte m ó g ł o d p raw ić każdy, k to sp ra g n io n y w ew nętrznej o d n o w y z a p u k a ł d o fu rty . D la n ajbiedniejszych, p ięcio d n io w y p o b y t w d o m u sie m iaty ck ic h m isjo n arzy b y ł nie ty lk o uczynkiem m iło sier
nym co d o duszy, lecz ta k ż e w zględem ciała, z ap ew n ia ł bow iem na ten czas d o sta tn ie w yżyw ienie i d a c h nad g ło w ą44S.
Z naczn ą g ru p ę , w śród uczestn ik ó w rekolekcji zam k n ięty ch w S iem iatyczach, sta n o w ili księża. W L iber Exercitandorum zn ajd u je się p o n a d 260 nazw isk k a p ła n ó w , k tó rz y w d o m u m isjo n arzy o d p raw ili re k o le k cje. N ajczęściej czynili to z w ew nętrznej p o trz e b y o d n o w y d u ch o w ej, z p o b o ż n o śc i446. C zasem w ypełniali o b o w iązek , zw iązany z u zyskaniem ju ry sd y k cji k a p ła ń sk ie j447. N iekiedy d la p o p ra w y życia, z n ak azu b is k u p a 448. M otyw em u d ziału w rek o lek cjach zam k n ięty ch byw ała chęć ja k najlepszego p rz y g o to w a n ia się na śm ierć449, a u n e o p re z b ite ró w sk u p ie n ie przed od p raw ien iem pierw szej M szy św.450
W śród siem iatyckich re k o le k ta n tó w byli i to k ilk a k ro tn ie b iskupi A n to n i W o ło w ic z i J a n Szyjkow ski:
p rałaci: J a k u b G lin k a i Jó z e f Ryszkiew icz o ra z wielu k a n o n ik ó w k a p itu ły łuckiej i o ły ck iej45'.
O b o k księży o b rz ą d k u łaciń sk ieg o z p o d o b n y c h m o tyw ów , o d p ra w ia li tu rekolekcje zam k n ięte k a p ła n i unicy. S p o ty k am y w śród nich księży z M ie ln ik a, S iem iatycz i Żerczyc:
ks. J a n a D zieliń sk ie g o 452, p ro b o sz c z a w M ielnika w 1748, ks. M ik o łaja D u c h n o w sk ieg o z S iem iatycz453 w 1763, ks. J a k u b a B ielaw skiego454, p ro b o sz c z a z M ielnika 1781, ks. S osn o w sk ieg o 455, d zie k a n a d ro h ick ieg o 1802,
ks. Bazylego C y b u liń sk ieg o 456, w ik ariu sza z S iem iatycz 1803, ks. P aw ła Spiechnikiew icza457, pro b o szcz a w Ż erczycach 1803, ks. J a n a M ic h n ia k ie w icza458, p ro b o szcz a w Ż erczycach 1806, ks. J a n a P ileckiego459, p ro b o szcz a w Siem iatyczach 1809.
442 A rch. M iss. K ra k . L ES, s. 1 nn ., Per quinque dies.
443 J . K ito w ic z , O pis obyczajów , d z. cy t., s. 118.
444 A rch. M iss. K ra k . L E S , 1721 - absolvit recollectiones IM . M ichael in C zereia Sapieha N otarius Cum pestris M .D . Lithuaniae, L aurentius Z aw isza studiosus Drohiciensis, 1722. Josephus Ł ę c k i Canonicus Plocensis, 1729 Joannes K raycm an lignifaber, J. R iuth... quem in m agna egestatepositum Perill. Rev. M . K ras
so w ski fu n d a to r ex m isericodia suscepit.
445 T am że, 1729.
446 T am że, 1722, 1727, 1756, 1 7 8 7 ,- A d recolligendum spiritum E cclesiasticum ex devotione X I- in ordine ad se m agis D eo Uniendum, a d renovationem spiritus.
447 T am że, 1731 - In ordinem a d approbationem .
448 T am że, 1738, 1769 - e x decreto; a d m en tem processus Illustrissim i, E x decreto Consistorii.
449 T am że, 1722 - In ordine a d confessionem generalem , 1729 - R.D . Franciscus G orlicki parochus Rutcensis... m ortuus p o st recollectiones in suo parochiali domo.
450 T am że, 1722 - R.D . S tanislaus Ł apiński vie. Ecclesiae D ziatkovicensis... disponendo se a d p r im a m m issam habendam , 1806 - disponendo se a d m aiores ordines.
451 B iskup A . W ołłow icz Episcopus Luceorienis et B restensis k ilk a razy o d p ra w ia ł rekolekcje w siem ia- tyckim d o m u Księży M isjonarzy. 8-13 I II 1767 - 2 1 -3 6 II 1768 i 9 -1 4 II 1769. P o d o b n ie b p. J. Szyjkow ski Illustrissim us E piscopus Synopensis, Praepositus B ielscensis - X II 1783. P o p rz e d n io , jeszcze ja k o p ra ła t Scholasticus Luceoriensis w 1767, 1768, 1772 r. W ielo k ro tn ie o d p ra w ia li też tu ta j rekolekcje k a n o n icy : Jó z e f Łęcki Canonicus Plocensis (1722, n n .), F ra n ciszek Brzeski S cholasticus O lycensis (1722, n n .), W ojciech T em esw ary Canonicus Cam enecensis (1722), S tanisław C h ę d zy ń sk i Canonicus Luceoriensis (1727) i wielu innych.
452 A rch. M iss. K rak . LES, X I , 1744 - Joannes D zieliń ski R itu s Graeci Praesbiter - Parochus M ielnicensis.
453 T am że, III. 1772 - D isponende se a d sacerdotium.
454 T am że, V III.1781.
455 T am że, 1802.
456 T am że, X.1803.
457 T am że, V I I.1806. N a jp ra w d o p o d o b n ie j chodzi tu o Ja n a M ichniakiew icza, k tó reg o nazw isko n iew yraźnie w pisano.
458 T am że, 11.1806.
2 0 6 l l.Cił M I S/ B O R O W S K I [91
D o m Z g ro m ad zen ia M isji w S iem iatyczach by ł więc o g niskiem życia d u ch o w eg o k leru o b u o b rz ą d k ó w z te re n u diecezji łuckiej i brzeskiej.
P raca rek o lek cy jn a siem iatyckich m isjo n arzy w yw ierała znaczny w pływ na k sz tałto w an ie o sobow ości p o d lask ie j m łodzieży. O d eg rała też n iem ałą rolę w b u d zen iu p o w o ła ń k a p ła ń sk ic h i zak o n n y ch . U czniow ie jezuickiej a p o tem pijarskiej szk o ły w D ro h iczy n ie460, w ychow ankow ie m isjo n arsk iej szkoły w S iem iaty
cz a c h 461, a n iekiedy ró w n ież uczniow ie z B rześcia i W o łk o w y sk a 461, chętnie od b y w ali ćw iczenia d u chow e w tu tejszy m d o m u . N ajczęstszym m otyw em o d p ra w ia n ia rekolekcji przez uczniów b yło p o sz u k iw an ie św iatła D u c h a Św iętego w kw estii w yboru sta n u i z a w o d u 463. Ł ącznie ok. 300 uczniów szk ó ł średnich od b y ło rekolekcje w d o m u Księży M isjo n arzy w S iem iaty czach 464. Z o d n o ta c ji zaw a rty ch w księdze re k o le k ta n tó w w y n ik a, że 18 m łodzieńców , b e zp o śre d n io po rek o lek cjach , p odjęło decyzję w stą p ien ia d o stan u d u c h o w n e g o , w tym n ie k tó rz y d o Z g ro m ad zen ia M isji465.
Z rekolekcji k o rz y sta ła tak że o k o liczn a sz lach ta (o k o ło 150 o só b )466, m ieszczanie (o k o ło 40 o s ó b )467 i w łościanie (o k o ło 30 o só b )468.
S pecjalną g ru p ę, w śród od b y w ający c h rekolekcje stanow ili k o n w erty ci, k tó rz y w ten sp o só b p rz y g o to wywali się d o złożenia w y zn an ia k atolickiej w ia ry 469. Byli w śród nich d aw ni lu teran ie, k alw in i, arian ie a n aw et p o g a n ie 470. N iekiedy rek o lek cje tra k to w a n o ja k o fo rm ę reed u k acji czy resocjalizacji w s to s u n k u d o u łask aw io n y ch w ięźniów 471 lub o b ło żo n y ch k a ra m i kościelnym i, p rzed ich p o je d n a n ie m z K o ścio łem 472.
W szyscy m isjo n arze, ta k k sięża ja k b ra c ia odbyw ali c o ro czn ie 8-m io d n io w e rekolekcje św ięte d la od n o w y d u c h a z a k o n n e g o 473. B yw ało czasem i ta k , że w p a ra fii, w k tó rej siem iatyccy m isjo n arze p ro w ad zili m isje św ięte, je d e n z L a zary stó w p ro w a d z ił rów nocześnie rekolekcje n a p le b a n ii d la okolicznego d u c h o w ie ń stw a 474.
Misje i rekolekcje w zajem nie się uzupełniały. D u ch o w y ch re zu ltató w o b u tych fo rm nadzw yczajnego d u sz p a ste rstw a nie sp o só b p rzecenić. M isyjna i rek o lek cy jn a p ra c a siem iaty ck ich W in cen ty n ó w p rz y g o to w ała d u ch o w ień stw o i lud P o d lasia n a czasy, w k tó ry c h za w iarę i p o lsk o ść trzeb a było p łacić najw yższą cenę.
460 Laurentius Z aw isza studiosus D rohiciensis (L E S, V II. 1721), Franciscus K u c zew ski ann. 17. studiosus Droh, syntaxeos auditor (L E S, V I. 1731), Joannes Berent, Philosophus Scholarum D rohiciensium (LES, V. 1759), 3 studiosi D rohicienses. (LES, V III.1783 i w ielu innych).
461 Stu d io si Siem iaticenses: DD. Gregorius Ł em picki, Joannes Powosiewicz, Florianus N iew iarow ski (L E S. V II. 1787) i wielu innych.
462 R hetores ex scholis B restensibus a d eligendum statum (L E S, V I. 1761), E x Scholis W ęgroviensibus (L E S , IX . 1761), Josephus M a ckiew icz aetatis 28 ann. ex oppido W o łko w ysk (L E S, V I I .1731).
463 M otyw p o w racający n iam al we w szystkich a d n o ta c ja c h o rek o lek cjach uczniów w LEŚ: in ordine ad eligendum statum .
464 U czniow ie szkoły siem iatyckiej o d p ra w ia li 3 d niow e rekolekcje zam k n ięte ja k o p rzy g o to w an ie do spow iedzi w ielkanocnej. Studiosis scholae Siem iaticensis num ero 6 7 (L E S, IV. 1797). Stu d io si 7 Scholae Siem iaticensis in ordine a d confesionem paschalem (L E S, III. 1798).
465 W ojciech A n to n i B u h a jsk i stu d e n t 2 ro k u filozofii u O O . Je z u itó w w B rześciu, la t 25 elegit sibi sta tu m vitae in C ongregatione M issionis (LES, III/1 7 3 1 ), A le k sa n d e r P iątk o w sk i studiosus ex Scholis Drohiciensibus... m o x discessit Varsaviam a d C ongregationem nostram (LĘ S 1748), M aciej G ro d z ic k i R h eto r secundi anni aspirat a d nostram Congregationem (L E S, X II. 1756), Feliks Ż u k o w sk i ex Scholis W ęgroviensi- bus Philosophus... discedit Varsoviam ad Sem inarium (LES, IX . 1761), K rzy szto f S u tk o w sk i, p rim i anni R hetor ex scholis D rohiciensibus et M artinus S p ic zy ń sk i tertii anni R hetor... vocati a Deo, p ro fe c ti sunt die 22 A u g u sti Vilnam ad Sem inarium N ostrum Internum (L E S , IV .1762) i inni.
466 K azim ierz M aciej P o to rz y ck i, Ł ow czy K u n o w sk i, P o ru c zn ik S.R .M . (L E S, 1.1727), K azim ierz K raso w sk i to w arzy sz ch o rąg w i M. O ssolińskiego (LES. 11.1728), H iero n im N iem ira, dziedzic (L E S, III. 1728), Ignacy C ieszkow ski, S ta ro sta K leszczelski, (L E S, IV. 1741) - Jó z e f L eszczyński, M iecznik Ż iem i D ro h ick iej (L E S, III. 1749) i w ielu innych.
467 J a n K am ieński incola hujus civitatis (LES, III. 1757), S tanisław R ó ż ań sk i, c h iru rg (L E S, I I I . 1789), M isici Principissae Ja b ło n o w sk i (L E S, III/1 7 9 0 ) i inni.
468 J a n hortulanus (LES, III. 1789), Ignacy S w orciszew ski professionis hortulanae (L E S , III. 1757) i inni.
469 Joannes K ra y eman professione lignifaber... hom o L utheranae seclae, in ordine a d habendam instructio- nem in S. Fide Catholica... D ie 13 Februarii abjuravit haeresim (L E S, II. 1729).
470 Ł ącznie 12 lu te ra n (LES, 1729, 1751, 1753, 1763, 1775). M iles nom ine Sabay, A bovia in fin ib u s Finlandiae sita oriundas, ex parentibus vel arianis, vel paganorum m ore viventibus natus, qui p e r circiter 10 annorum a sveciis p rim o captus, tandem a Moschiis. P ostea Poloniom pervenit, m ilitarem sta tu m am plexus in L egione Ill.D .M . Sapieha P alatini Podlachiae... (L E S, X .1730).
471 S.D . M athias C za y k o w sk i ab ipso III. C ollatore m issus, e x vinculis absolutus in quibus diu haerebat in ordine a d em endationem vitae (L E S, V II. 1723).
472 T am że, X I. 1805 - E xercitia Spiritualia 15 dierum spatio idque e x m andato III. O fficii Consistorialis Generalis p ro im patranda absolutione ab excom m unicatione et irregularitate.
473 O d n o to w a n e re g u larn ie od 1733 d o 1785 ro k u w LES.
474 T am że, V .1723 - Circa fe s tu m Ascensionis Chr. D om ini in M aio tem pore M issionis Zbieroviensis in seperato loco absolvit recollectiones spirituales in ordinem adrecolligendum spiritum R.D . S k a ls k i Com m enda- rius C zernaw czycensis. D irector eis f u i t A dm . R .D . O ttow icz Superior C.M . D om us Siem iat.
[ 9 ] Z G R O M A D Z E N IE M IS JI 2 0 7
Z A K O Ń C Z E N IE
Z ab o rcy zdaw ali sobie d o sk o n a le sp raw ę z ro li, ja k ą w p o d trzy m y w an iu n a ro d o w e g o d u c h a polskiego pełniły z ak o n y . W ładze carskiej Rosji dalekosiężnie p la n o w a ły likw idację rzy m sk o k ato lick ich k laszto ró w , ale rozłożyły realizację tego z a m ia ru n a szereg e ta p ó w 475. J u ż w 1819 r. u ło żo n y z o stał p lan likw idacji k laszto ró w k ato lick ich i przejęcia ich m a ją tk ó w w „zach o d n ich g u b e rn ia c h “ cesarstw a. O d 1820 r.
z a o s trz o n o k o n tro lę i n a d z ó r p ań stw o w y n ad k laszto ram i. W 1829 r., w celu z a h a m o w a n ia d o p ły w u now ych k a n d y d a tó w do zak o n ó w i zg ro m a d z e ń , u zależn io n o przyjęcie d o n o w icjatu od zezw olenia m inis
tr a „O bcych W y zn ań “ . W 1830 r., w zw iązku z b u d o w ą tw ierdzy w Brześciu, ca r M ikołaj I n a k a z a ł zam knięcie w szystkich k la sz to ró w i kościołów k ato lick ich w tym m ieście. D o m y zak o n n e i św iątynie zostały zam ienione na k o sz a ry w ojskow e, w arszta ty , więzienia.
U dział d u ch o w ień stw a w P o w stan iu L isto p ad o w y m przyśpieszył realizację p la n u w d rażan eg o d o ty c h czas sto p n io w o , k ro k p o k ro k u . M inister sp ra w w ew nętrznych D y m itr B łudow , p rz y p o m o c y Jó zefa S iem aszki o p ra c o w a ł p lan likw idacji k laszto ró w k a to lick ich , rz e k o m o w tro sce o d u ch o w y stan z a k o n n i
ków . P o d sta w ą likw idacji m iała być zbyt m ała ilość z a k o n n ik ó w w danym k laszto rze. W 1832 r. ca r A lek san d er I p o d ją ł p o sta n o w ien ie w sp raw ie likw idacji k la sz to ró w . Polecił sp o rząd z ić listę „ n iek o m p let
n y c h “ d o m ó w z a k o n n y c h , p o d leg ający ch k asacie i w ydać o d p o w ied n ie zarząd zen ia. Isto tn ą przy czy n ą po d jęcia tej decyzji był u dział d u ch o w ień stw a w k o n sp iracy jn ej d ziałaln o ści p atrio ty c z n e j, w szczególności w p o w sta n iu listo p a d o w y m 476. R o z p o rząd z en ie zatw ierd zo n e przez c a ra A le k sa n d ra I d n ia 17 V II 1832 r.
z o stało ro zesłan e w raz z listą lik w id o w an y ch k la sz to ró w d o poszczególnych g u b ern i o ra z d o K olegium D u ch o w n eg o i rząd có w diecezji477. Z a k o n n ik ó w ze sk a so w an y ch d o m ó w p rzew o żo n o d o k laszto ró w z biorczych, nie zaw sze n aw et tej sam ej reguły, a lb o o d d a w a n o d o dyspozycji b isk u p ó w , zgadzających się z a tru d n ić ich w d u sz p asterstw ie p arafia ln y m sw oich diecezji478. W 1832 r. sk a so w a n o 60% k ato lick ich k la sz to ró w w cesarstw ie ro sy jsk im 479. 50 d o m ó w z a k o n n y c h zo stało zniesionych za u d ział w p o w sta n iu listo p ad o w y m . W śród tych k laszto ró w z n alazł się też d o m Z g ro m ad zen ia Misji w S iem iaty czach 480.
D o c h ó d z k a sa ty k la sz to ró w częściow o zab ie ra ł s k a rb p a ń stw a , a częściow o p rzezn aczo n y b y ł n a u p o sa że
nie cerkw i p ra w o sła w n y c h 481. Likw idacji uległy też szk o ły i szp itale p ro w a d z o n e przez k laszto ry . B udynki p o k la sz to rn e często celow o d e w a sto w a n o , by p o te m , ja k o n ien ad ające się d o k o n serw acji, ro z e b ra ć na b u d u le c 482.
Ks. W. K a lin k a p o d a je opis przebiegu takiej k asaty . N a zasadzie an alo g ii m o ż n a tę relację o d n ieść i do d o m u siem iatyckich m isjonarzy: „W padli urzędnicy z w ojskiem do k la sz to ru , nie u p rzed zając pierw ej ani n a m in u tę i p o o z n a jm ie n iu , że d om m a być z a m k n ię ty , tejże chw ili odsyłali zak o n n ik ó w p o d e sk o rtą . Nie w o ln o b yło m n ich o m nic z so b ą z a b ra ć , co nie było ich o so b istą w łasnością. Po odejściu księży, b a n d a d ra p ie ż n a rz u cała się d o p ie ro n a zapasy g o tó w k i, śp iżarn ię, n a sprzęty k la sz to rn e , na ru ch o m o ści kościoła.
P ełno było w ow ych czasach wyższych i niższych czynow ników , k tó rzy n a ra z przyszli d o m a ją tk u , do w sp an iały ch sreb er i k o sz to w n o ści, n ie rz a d k o od oficera policji m ogłeś k u p ić k ielich, m o n stra n c ję albo o rn a t zło to lity “ 483.
B ezpośredni u d ział p rz e d o sta tn ie g o su p e rio ra , ks. K a je ta n a M ilew skiego, w p o w sta n iu listo p ad o w y m zad ecy d o w ał o losie d o m u sie m iaty ck ie g o 484. N ie p o m o g ły p rzesu n ięc ia p e rso n a ln e , zm ieniające całkow icie obsługę tego d o m u 485. Ks. K a je ta n a a re sz to w a n o 486. P o z o sta li księża z su p e rio rem A . M ierzw ińskim
475 P. G a c h , Popowstaniow a ka sa ta kla szto ró w w Guberniach Zachodnich Cesarstwa R osyjskiego w 1832 roku, R oczniki H u m an isty c zn e, 27 (1980) z. 2, s. 194-196.
476 T am że, s. 197-202.
477 T am że, s. 198.
478 T am że, s. 199-200.
479 T am że, s. 200.
480 T. S a lw a , L itew ska Prowincja K sięży M isjo n a rzy (1794-1842), N asza P rzeszłość, 56 (1981) s. 197, 205 n n . A rch. D ziek. B ielskiego X II/V /1 8 3 0 -1 8 3 3 , P ism o K o m itetu p rzy 2 w ydziale B iałostockiego O b w o d o w eg o R z ąd u z 7 V III 1833 r.
481 P, G a c h , dz. cyt., s. 202-209.
482 T am że, s. 203, 205.
483 W. K a lin k a , Pism a pom niejsze, cz. 1. D zieła, t. 3, K ra k ó w 1892, s. 169. C y tu ję za J. Z ió łk ie m dz.
cyt., s. 206, p o r. p rzypis 484.
484 J. Z ió łe k , P atriotyczna postaw a duchow ieństw a..., dz. cyt., s. 93.
485 T. S a lw a , dz. cyt., s. 197. W św ietle A rch . D ziek. B ielskiego X I I/V /1 8 3 2 , Ks. J. M ie rz w iń s k ib y łju ż w kw ietniu 1832 r. n a sta n o w isk u su p e rio ra i p ro b o sz c z a w S iem iatyczach. P rzypuszczalnie w tym też czasie w ym ieniono p raw ie całę ekipę.
486 Z a czynny u d ział w p o w sta n iu , w o d d ziale p o w ia tu dzisnieńskiego. J. Z ió łe k , dz. cyt., s. 93.
2 0 8 l u g l n i u s z b o r o w s k i 1 4
zo stali przew iezieni p o 16 V III 1832 r. d o d o m u m isjo n arsk ieg o w B iały m sto k u 487. P arafię p rz e k a z a n o w ręce k leru d iecezjaln e g o 488. W ten sp o só b zakończył się, trw ający 1 13 la t, m isjo n arsk i o k res parafii siem iatyckiej. T rw ałym św iadectw em p racy Księży M isjo n arzy w S iem iatyczach je st nie ty lk o w spaniały w ystrój kościoła i p ięk n y p o k la sz to rn y b u d y n ek , lecz ta k ż e p rzy w iązan ie d o w iary i głęboki p a trio ty z m p o to m k ó w ty ch , k tó ry ch kiedyś siem iatyccy m isjo n arze d u c h o w o k ształto w ali.
A N E K S
K sięża M isjonarze w S iem iatyczach (1719-1832)
J a n A ren t 1781, 1785 A rch . P ar. Siem. I / M / l , s. 68, 69
1787, 1801 „ „ „ I / B / 4 , s. 22, 27, 33, 53, 79 A rch. Miss. K rak . LES, 1801
M ic h ał A w edyk 1780 A rch. P ar. Siem. I / B / 4 , s. 19
W ojciech B agieński 1801-1806 „ „ „ I / B / 4 , s. 108, 109, 139
I / B / 6 , s. 2
J a n B arszczew icz 1748-1752 „ „ „ I / B / 2 , s. 16-19, 25, 29, 32
G a b rie l P io tr B a u d o u in 1723 „ „ „ I / B / l , s. 80
I / M / l , s. 3 A rch. M iss. K ra k ., LES, 1733
Je rz y B azarzew icz 1747-1755 A rch. P ar. Siem. I / B / 2 , s. 1 4 ,2 3 ,3 1 ,3 5 ,3 9 , 41 I / M / l , s. 18, 27
A n to n i B iernacki 1767-1769 „ „ „ I / B / 2 , s. 86
A rch. Miss. K rak . L M S, 1767-1769 Szym on T ad eu sz B liźnicki 1794-1805 A rch. P ar. Siem. I / B / 4 , s. 6 1 ,6 2 ,6 8 , 73, 81,
91, 100, 108, 118, 126, 135 I / M / 2 , s. 18, 22, 2 5 ,2 6 ,2 8 , 32, 35
P io tr B odyni 1724-1728 „ „ „ I / B / l , s. 85, 88, 92
I I I / W / 1 , 1726-1728 I / M / l , s. 4 A rch . M iss. K ra k . LES, 1724
D an iel B ogdanow icz 1755 A rch. P a r. Siem . I / B / 2 , s. 41
„ „ „ I / M / l , s. 30
Jó z e f Bogusław ski 1811-1812 A rch. P ar. Siem. I / B / 6 , s. 34, 38
J a n Boguszew ski 1812 „ „ „ I / B / 6 , s. 39
W in cen ty B orkow ski 1829 „ „ „ I / B / 9 , s. 32 „b“
T o m a sz B rodow icz 1720-1723 „ „ „ I / B / l , s. 68, 69, 79
I I I / W / 1 , X II 1723
A n to n i B rodow ski 1812-1820 „ „ „ I / B / 6 , s. 37, 41, 4 5 ,4 6 , 52,
57, 68 I / M / 3 , s. 66, 68, 74, 79
M ichał Brzozow ski 1735-1739 „ „ „ I / B / l , s. 119, 124
I I I / W / 1 , 1735-1739 Jó z e f Buczkow ski 1 7 4 3 -4 4 ,1 7 5 2 -5 4 „ „ „ I / M / l , s. 16
A rch. Miss. K rak . LM S, 1743, 5 2-54
487 K sięga P am iątkow a, dz. cyt., 447; T. S a lw a , dz. cyt., s. 157, 205; A rch. P ar. Siem. I / B / 9 s. 79.
N a jp ra w d o p o d o b n ie j jest to je d n a k d a ta w ystaw ienia d o k u m e n tu kasacyjnego przez B iałostocki O b w o dow y R ząd a jego d o ręczen ie i w y k o n an ie n a stą p iło na p rzeło m ie w rześnia i p aźd ziern ik a. Św iadczą o tym księgi m etry k aln e p a r. S iem iatycze. D o 30 w rześnia m isjo n arze sp ra w u ją tu funkcje p arafia ln e . P rzeniesie
nie siem iatyckich m isjonarzy d o B iałegostoku d o k o n a ło się więc m iędzy 1 a 5 X 1832 r.
488 Pierw szym a d n in istra to re m p arafii siem iatyckiej, z ram ien ia kleru diecezjalnego, z o stał p ro b o szcz m ielnicki ks. H ip o lit W ojtkow ski A rch . P ar. Siem. I / M / 4 , s. 26, „H ip o lit W ojtkow ski P ro b o szcz i D e p u ta t K ościoła S iem iaty ck ieg o “. Z ap is p o ch o d zi z 4 X 1832 r.
W incenty B urzyński 1780-1785 A rch. P ar. Siem. I / B / 2 , s. 154
„ I / B / 4 , s. 13 A rch. Miss. K ra k . LM S, 1780 T o m asz C hm ielow ski 1770-1781 A rch. P ar. Siem. I I I / W / 3 , 1770-1771
„ „ „ I I I / W / 4 , 1775-1781
„ „ „ I / B / 2 , s. 98, 115, 121, 141, 158 J a n C h ry zo sto m C hynow ski 1808-1810 „ „ „ I / B / 6 , s. 18, 19, 20
S tanisław C ich o rsk i 1801-1802 „ „ „ I / B / 4 , s. 103, 108
Paw eł C ieślicki 1761-1769 „ „ „ I / B / 2 , s. 64, 6 7 ,6 9 , 7 1 ,7 5 ,
81, 86, 89 A rch. Miss. K rak . LM S, 1761
„ LES, 1769
Ludw ik C lem ent 1789-1797 A rch. P ar. Siem. I / B / 4 , s. 35 „b“, 3 7 ,4 3 ,4 8 , 58, 64 I / D / 2 , s. 28 m e try k a zgonu
z 31 VII 1797 r.
A ndrzej C y k a n o w sk i 1802-1820 A rch. P ar. Siem. I / B / 4 , s. 121, 129
„ „ „ I / B / 6 , s. 3, 11, 17, 20, 25 I / M / 3 , s. 33, 37, 45, 4 7 ,5 1 , 56, 59, 65 I / B / 7 , s. 2, 5
R och C zechow icz 1770-1771 „ „ „ I / B / 2 , s. 95 „b“ , 98
K o n sta n ty O nufry D ąb k o w sk i 1797 „ „ „ I / B / 4 , s. 79
M a teu sz D ąb ro w sk i 1788 „ „ „ I / B / 4 , s. 28 „b“
T o m a sz D ram iń sk i 1767-1769 „ „ ,; I / B / 2 , s. 83, 86, 89
Sebastian D rzew iecki 1779-1780 „ „ „ I / B / 2 , s. 144, 145
I / M / l , s. 65, 66
F lo ria n D ubielew ski 1756-1764 „ „ „ I / B / 2 , s. 49, 50, 5 3 ,5 7 , 60,
65, 69, 71 A rch. Miss. K rak . L M S, 1756
A dam D u ck i 1738-1739 A rch. P ar. Siem. I / B / l , s. 127, 128
I / M / l , s. 13
P io tr D ucki A rch. Miss. K rak . L ES, 1765-66
A n to n i D ynow icz 1730-1732 A rch. P ar. Siem. I / B / l , s. 102, 106, 107
I / M / l , s. 8 J a k u b K o n sta n ty E ryjkow ski 1737-1739 „ „ „ I / B / l , s. 124, 128
I I I / W / 1 , IX 1737, V III 1739
Błażej F ab in o w icz 1824 „ „ „ I / D / 3 , s. 73 - m e try k a zgo
n u - 25.11.1824
A n to n i G abszew icz 1725-1726 „ „ „ I / B / l , s. 87, 89
I / M / l , s. 5 I I I / W / 1 , V I I I .1725
Franciszek G ajew ski 1773 A rch. P ar. Siem. I / B / 2 , s. 113
Franciszek G a n 1832 „ „ „ I / M / 4 , s. 24
Ignacy G aw orzew ski 1775-1779 „ „ „ I / B / 2 , s. 134, 135, 141
A rch. M iss. K ra k ., L M S, 1775
Ja n G ilge 1744-1745 A rch. P ar. Siem. I / B / 2 , s. 9
K asper G odlew ski 1790-1796 „ „ „ I / B / 4 , s. 42, 43, 48, 57, 63
I / M / 2 , s. 15 A rch. M iss. K rak . LES, 1796
P io tr G o rg iu sz 1719-1728 A rch. P ar. Siem. I / B / l , s. 65, 66, 69, 79, 83 I I I / W / 1 , X -1719 I / M / l , s. 2, 3, 4 A rch. M iss. K rak . LM S 1725-1727 A rch. Miss. K rak . L ES 1728
T o m a sz G orlicki 1762-1764 A rch. P ar. Siem. I / B / 2 , s. 67, 72
i4 - S tu d ia te o lo g ic z n e 3(1985)
[9 ] - Z GR O M A D Z E N I E MISJI 209
210 I IJGHNIUSZ BOROWSKI
J a k u b G o rn iew sk i 1777 „ „ „ I / B / 2 , s. 134
Stanisław G ó rsk i 1785-1796 „ „ . ,, I / B / 4 , s. 1 5 ,2 1 ,2 7 ,3 3 ,3 9 ,
56, 58, 61 I / M / 2 , s. 9, 12, 13, 17, 19, 21
Ja k u b G ro c h o w sk i 1767-1775 „ „ ,, I / B / 2 , s. 82, 86, 89, 122
M ichał G ro d zick i 1773-1776 ,, „ ,, I / B / 2 , s. 111, 116, 122, 127
I / M / l , s. 54
K azim ierz G ro m lew sk i 1743-1747 „ „ „ I / B / 2 , s. 7, 9, 12
I / M / l , s. 16, 17, 18 A rch . M iss. K ra k . L M S, 1743, 47 P aw eł G ro n 1765-1768, 1778 A rch . P ar. Siem . I / B / 2 , s. 80
A rch. M iss. K ra k . LM S, 1765-67, 1778
„ L ES, 1768
A d am G roszew ski 1769-1770 A rch. P a r. Siem. I / B / 2 , s. 93
A rch . M iss. K ra k . L ES, 1770
Ignacy G rychczyński 1764-1765: 1780-1782 A rch . P ar. Siem . I / B / 2 , s. 74, 75, 149, 153, 162 I / M / l , s. 44, 45, 67, 68 Stanisław K o stk a G rzan k o w sk i 1798-1801 „ „ „ I /B /4 , s. 87, 91, 100 J a n N ep o m u cen H e n ry k s d o rf 1796-1797 „ „ „ I / B / 4 , s. 72, 73
Ja n H o rty ń sk i 1730-1731; 1745-1757 „ „ „ I / B / l , s. 101
I / B / 2 , s. 11, 12, 15, 17, 32, 42, 43 I / M / l , s. 20
A rch . M iss. K ra k . L M S, 1731, 1757 Ja k u b J ó z e f H u sarzew sk i (U sarzew ski) 1785-1797 A rch. P ar. Siem. I / B / 4 , s. 16, 21, 34, 39
I / M / l , s. 69 I / M / 2 , s. 7, 9, 10, 12
K azim ierz Isajki 1747-1751 A rch. P ar. Siem. I / B / 2 , s. 1 5 ,2 2
A rch . M iss. K ra k ., L M S, 1751 T ad eu sz Iw aszkiew icz 1819-1822 A rch. P ar. Siem. I / B / 7 , s. 1 ,3 , 1 1 ,2 1
I / M / 3 , s. 83, 84, 90, 94, 96
J a n Izbicki 1823-1827 „ „ „ I / B / 7 , s. 36, 37, 4 3 ,4 5 ,5 6 ,
70 I / M / 3 , s. 114, 140 W aw rzyniec Ja b ło n o w sk i 1781-1785 A rch . P ar. Siem. I / B / 2 , s. 159.
I / B / 4 , s. 1, 6, 12
S zym on Ja b ło ń sk i 1771-1776 „ „ „ I / B / 2 , s. 103, 120, 127
F eliks Ja k u b o w sk i 1761-1766 „ „ „ I / B / 2 , s. 61, 66, 70
I / M / l , s. 39, 42, 43, 44 A rch . M iss. K ra k . L M S, 1765-1766 A n d rzej Ja k u b o w sk i 1763-1766 A rch . P ar. Siem. I / B / 2 , s. 70, 71
A rch . M iss. K ra k ., L M S , 1766
Ja n Ja n k o w sk i -1 8 3 2 A rch. P ar. Siem. I / B / 9 , s. 69
W alen ty S tan isław Ja n k o w sk i 1737-1739 „ „ „ I / B / l , s. 125 A rch. M iss. K ra k . L ES, 1737
„ L M S, 1739 J ó z e f Ja ro ń s k i 1782-1783 A rch . P ar. Siem. I / B / 4 , s. 5, 6, 12, 17
A rch . M iss. K ra k ., L ES, 1782 J ó z e f W incenty Ja rz ę b o w sk i -1753 A rch . P ar. Siem. I / B / 2 , s. 34
J a k u b Jęczm ieniow ski 1777-1778 „ „ „ I / B / 2 , s. 133, 135
J a n K a n ty Ju liń sk i 1780-1781 „ „ „ I / B / 2 , s. 154
J a n K ad u lsk i 1763-1771 „ „ „ I / B / 2 , s. 75, 85, 86, 95
I / D / l , s. 48, m e try k a zgo
n u 27 .V II. 1771 A rch . M iss. K ra k . L ES, 1763-64
[9] ZG R O M A D Z E N IE MISJI 211
P io tr K alinow ski 1809-1826 A rch. P ar. Siem. I / B / 6 , s. 22, 2 7 ,3 2 , 3 7 ,4 0 , 43, 48 I / B / 7 , s. 9, 10, 20, 29, 36,
45, 57
S tanisław K aliszew icz 1775-1806 A rch. P ar. Siem. I / B / 2 , s. 129, 131
I / B / 6 , s. 2
I / M / 2 , s. 14, 17, 1 8 ,2 1 ,2 5 , 27, 29, 31, 33, 35 A rch . Miss. K ra k . L M S, 1775
F ran ciszek K am ieński 1785-1788 A rch. P ar. Siem. I / B / 4 , s. 15, 17, 21, 27
Ignacy K am ieński 1780-1782 „ „ „ I / B / 2 , s. 154, 157, 165
I / M / l , s. 67
Jo a ch im K am iń sk i 1765-1769 „ „ „ I / B / 2 , s. 75, 80, 82, 86
I / D / l , s. 46, m e try k a zgo
n u , 29. X. 1769 J a k u b P aw eł K arp iń sk i 1777-1785 „ „ „ I / B / 2 , s. 1 3 3 ,1 4 0 ,1 4 5 ,1 5 5 ,
165 I / B / 4 , s. 1 ,6 , 12 I / M / 2 , s. 3, 5
T o m a sz K ierznow ski 1806-1807 „ „ „ I / B / 6 , s. 7, 9
Paw eł K ło p o to w sk i -1 7 7 4 „ „ „ I / B / 2 , s. 120
K asp er K ło p o to w sk i 1789-1807 „ „ „ I / B / 4 , s. 32, 71, 88, 109,
117, 127, 136 I / M / 2 , s. 33
A rch . M iss. K ra k . LES, 1806-1807
S tanisław K łyszyński -1 7 8 3 A rch. P ar. Siem . I / B / 4 , s. 3
K azim ierz K o ch an o w sk i -1 7 3 0 A rch. M iss. K ra k . LM S, s. 152
M aciej K o le n d a 1825-1831 A rch. P ar. Siem. I / B / 7 , s. 52, 57, 69, 81 I / B / 9 , s. 19, 39, 57
K azim ierz K o n a rsk i 1750-1751 „ „ „ I / B / 2 , s. 23, 28
I / M / l , s. 25 P aw eł K o n d rato w icz 1776-1777 A rch . P a r. Siem. I / B / 2 , s. 129, 130
I / M / l , s. 60 A n to n i K o ssak o w sk i 1726, 1736-1737 „ „ „ I / B / l , s. 92, 123
I I I / W / 1 , I-V III.1 7 3 7 A rch . M iss. K ra k . L M S, 1726
W aw rzyniec R o m an K ow alew ski 1822-1824 A rch . P ar. Siem. I / B / 7 , s. 22, 31, 37 I / M / 3 , s. 96, 102, 107
A ndrzej K ow alicki 1733-1740 „ „ „ I / B / l , s. 119, 131, 132, 120,
124 I / M / l , s. 11, 13, 14 A rch . M iss. K ra k . L M S, 1733-34
J a n K ozłow ski -1 7 5 9 A rch . P ar. Siem. I / B / 2 , s. 54
K azim ierz K rajew ski 1788-1800 „ „ „ I / B / 4 , s. 30, 33, 3 8 ,4 3 , 53, 58, 64, 71, 88, 95 I / M / 2 , s. 11
M ikołaj K ruszew ski 1771-1772 „ „ „ I / B / 2 , s. 99, 104
W ojciech K ruszew ski 1748-1755 „ „ „ I / B / 2 , s. 19, 20, 2 8 ,3 2 , 37,
40 I / M / l , s. 26
W ojciech K uczyński 1778-1780 „ „ „ I / B / 2 , s. 140, 141, 145
J ó z e f K ulesza 1827-1828 „ „ „ I / B / 7 , s. 82
I / M / 3 , s. 142
J ó z e f K u lik o w sk i 1829-1832 „ „ „ I / B / 9 , s. 23, 38, 52, 78
I / M / 4 , s. 22, 23
F ra n ciszek K uliszew ski 1736-1743 „ „ „ I / B / l , s. 122
I / B / 2 , s. 3 I / M / l , s. 11
212 HUOHN 1 USZ BO R O WS K I
L9j
A n d rzej K u strzy ń sk i 1739-1741 A rch . P ar. Siem. I / B / l , s. 132 I / M / l , s. 14
I I I / W / 1 , X I - 1739, I X - 1741
A n to n i L eszniow ski 1760-1761 „ „ „ I / B / 2 , s. 60
A rch . M iss. K ra k . LES, 1761 F ra n ciszek L ew iński 1782-1786 A rch . P ar. Siem . I / B / 4 , s. 4, 7, 12, 17
A rch. Miss. K ra k ., .L M S, 1782 J a k u b Jó z e f L ilien th al 1743-1745, 1770, 1780 A rc h . P ar. Siem . I / B / 2 , s. 3, 8, 10
I / M / l , s. 16
I / D / l , s. 56 m e try k a zg o n u 2. V I. 1780 A rc h . M iss. K ra k ., L M S, 1770-73 J a n od K rzyża L im ow ski 1787-1808 A rch . P a r. Siem. I / B / 4 , s. 2 1 ,2 7 ,3 3 ,4 0 ,4 8 ,
53, 59, 63, 68, 81, 88, 121, 127, 131 I / B / 6 , s. 1, 10, 11 I / B / 2 , s. 22, 26
B artłom iej L inczow ski 1758-1763 „ „ „ I / B / 2 , s. 49, 5 0 ,5 5 ,5 7 ,6 0 , 65, 69, 71 T o m a sz L iniew ski 1747, 1748, 1750-1753 „ „ „ I / B / 2 , s. 17, 33
A rc h . M iss. K ra k . L ES, 1750
„ L M S, 1748-1751
F eliks Lisicki -1 8 3 2 A rch . P ar. Siem. I / B / 9 , s. 69
I / M / 4 , s. 25
M a teu sz Jó z e f Ł aw icki 1769-1776 „ „ „ I / B / 2 , s. 92, 94, 98, 104, 110, 116, 122 Ł u k a sz Ł aguziew icz 1754-1757 A rch . P a r. Siem. I / B / 2 , s. 37, 42, 43
I / M / l , s. 29 A rc h . M iss. K ra k ., L M S , 1757 J a n A u g u sty n K azim ierz Ł o k u n ie w sk i 1755-1766 A rch . P ar. Siem. I / B / 2 , s. 47, 53, 78
I / M / l , s. 33 A rch . M iss. K ra k ., LES, 1766
K azim ierz M ajew ski 1758 „ „ „ LM S, s. 106
U rb a n M alinow ski 1727-1729, 1742 A rch . P ar. Siem. I / B / l , s. 94, 97 I / B / 2 , s. 1 A rch . M iss. K ra k . LES, 1742 W aw rzyniec M a rtu szk iew icz 1739-1746 A rch . P ar. Siem. I / B / 2 , s. 12
I / M / l , s. 14
M ichał Jó z e f M e lch io r 1726-1735 ... . I / B / l , s. 90, 103, 105, 108, 110 I / M / l , s. 5, 6, 7, 9, 10, 11 K azim ierz M ieczkow ski 1813-1819 „ „ „ I / M / 3 , s. 5 4 ,5 8 ,5 9 ,6 3 ,6 9 , 78 I / B / 6 , ś. 45, 49, 52, 67
J a n M ierzw iński IV -V III 1832 „ „ „ I / B / 9 , s. 77
K ajetan M ilew ski 1826-1832 „ „ „ I / M / 3 , s. 138
I / B / 7 , s. 71, 77, 79, 91 I / B / 9 , s. 13, 19, 39, 53, 66
T o m a sz M ioduszew ski 1829-1831 „ „ „ I /B /9 , s. 33, 37, 52
Ł u k a sz M oczulski 1787 „ „ „ I / B / 4 , s. 26
J ó z e f M orkiew icz 1774-1777 A rc h . P ar. Siem. I / M / l , s. 56, 60 A rch . M iss. K ra k ., L M S, 1774 M aciej M ożdżeniow ski 1782-1785 A rc h . P ar. Siem. I / B / 4 , s. 1, 12
I / M / 2 , s. 2 A rch . M iss. K ra k ., LM S, 1782
[9J
Z G R O M A D Z E N IE M IS JI 213M ikołaj M uszyński 1724-1754 A rch. P a r. Siem. 1 / B / l , s. 83, 106, 109, 110, 130, 132 I / B / 2 , s. 1, 3, 7, 11, 17, 27,
1774 I / D / l , s. 26 m e try k a Z g o n u 13.X II. 1754 r.
B artłom iej M uszyński 1777-1779 „ „ „ I / B / 2 , s. 134, 135, 141
Je rz y M yszkow ski 1810-1813 „ „ „ I / M / 3 , s. 49, 51
I / B / 6 , s. 32, 37
I / D / 3 , s. 29 - m e try k a zg o n u z 10.11.1813 r.
K ajetan J a n N arzy m sk i 1747-1748
1756-1761 „ „ „ I / B / 2 , s. 15, 16
I I I / W / 3 , V III. 1756-1V.
1761 J a n Boży N ieg ard o w sk i 1820-1825 „ „ „ I / B / 7 , s. 9, 1 6 ,2 1 ,2 9 ,3 7 ,4 5
I / M / 3 , s. 89, 95, 103, 107
P aw eł N iem kiew icz 1740-1746 „ „ „ I / B / l , s. 131
I / B / 2 , s. 6, 7, 9, 12
Ł u k asz N iw iński 1741-1772 „ „ „ I I I / W / 1 , X I .1741-1 X 1 7 5 4
I / B / 2 , s. 3, 12, 15, 31, 34 I / M / l , s. 21, 32
I / D / l , s. 49 - m e try k a zgo
n u z 29 m a rc a 1772 r.
A ndrzej O b ro k czy ń sk i 1769-1770 A rch. P ar. Siem. I / B / 2 , s. 90, 95 I / M / l , s. 51 Je rz y O giński (vel O gliński) 1821-1822 A rch. P ar. Siem. I / B / 7 , s. 12, 21
I / M / 3 , s. 98
Bonifacy O koniew ski 1723-1726 „ „ ,, I / B / l , s. 82, 86, 88
I / M / l , s. 4 M aciej T a d e u sz O lszyński 1726-1728 „ „ „ I / B / l , s. 93
I I I / W / , V II. 1726—V III.
1728 K azim ierz Jó z e f O łłow icz 1719-1726 „ „ „ I I I / W / 1 , IX . 1719—IV. 1926
I / B / l , s. 65, 67, 79, 82 I / M / l , s. 2, 4
I / D / l , s. 3, m e try k a zgo
nu z 30.IV . 1726 r.
Ł u k a sz Jó z e f O rzechow ski 1728-1735 „ „ „ I I I / W / 1 , IX .1 7 2 8 -V III.
1735 r.
I / B / l , s. 97, 105 I / M / l , s. 8
T o m a sz O rzechow ski 1761 „ „ „ I / B / 2 , s. 64
J a n Pajew ski 1816-1819 „ „ „ I / B / 6 , s. 57, 68
I / B / 7 , s. 1
I / M / 3 , s. 71, 74, 79
K azim ierz P aluszkiew icz 1756-1770 „ „ „ I / B / 2 , s. 45, 48, 50, 57, 60,
93, 96 I / M / l , s. 35, 37
J a n Jó z e f P arzan o w sk i 1754-1757 „ „ „ I / B / 2 , s. 3 7 ,4 2 ,4 3 I / M / l , s. 29 A rch . M iss. K ra k ., L M S, 1757 W aw rzyniec P astuszkiew icz 1739 A rch . P ar. Siem. I / B / l , s. 130
A n to n i P aw likow ski 1721-1733 „ „ „ I / B / l , s. 71, 78, 79, 100,
105, 107, 110 I / M / l , s. 7, 8, 9
J ó z e f M aciej P ierzanow ski 1734 „ „ „ I / B / l , s. 114
B enedykt P io tro w sk i 1768-1769 „ „ „ I / B / 2 , s. 88, 89
214 E U G E N IU S Z B O R O W S K I [9]
J a n K a n ty P o b o rsk i 1758-1772 „ „ „ I / M / l , s. 41
W ik to r T o m a sz Raw a 1808-1822 „ „ „ I / B / 6 , s. 20, 27, 33, 3 7 ,4 7 , 48, 52, 58, 68 I / B / 7 , s. 1, 3, 11, 21 I / M / 3 , s. 69, 76, 81, 85
K azim ierz R o g ack i 1773-1774 „ „ „ I / B / 2 , s. 113, 116
A n to n i R o la 1732-1733 „ „ „ I / B / l , s. 111
A rch . M iss. K ra k ., L M S, 1732
A rch . M iss. K ra k ., L M S, 1732