podstawowe założenia i implikacje kliniczne
9. Dbałość o wysokie standardy terapii online
Terapeuta powinien dążyć do tworzenia jak najlepszych warunków pracy w sieci i zadbać o to, aby poradnictwo internetowe promowało wysokie standardy profesjonalizmu28.
W ramach niniejszego opracowania wskazano na wiele ważnych ele-mentów pracy klinicznej online i konieczność jasnej komunikacji w terapii przez internet.
W tym miejscu można przedstawić autorski pomysł kontraktu terapeu-tycznego opracowanego na potrzeby pracy terapeutycznej w internecie.
Propozycja ta zawiera punkty uniwersalne, charakterystyczne dla każdej formy interwencji klinicznej, oraz aspekty specyficzne – charakterystyczne dla pracy terapeutycznej online. Opis kontraktu należy traktować jako ogól-ną formułę w gabinecie online, którą można oczywiście modyfikować w za-leżności od indywidualnej sytuacji klienta i preferencji klinicysty.
Zasady pracy w gabinecie terapeutycznym online (proponowana formuła gabinetu online)
„Oświadczam, że ja (proszę wpisać swoje imię i nazwisko) zapoznałam/
zapoznałem się z treścią kontraktu terapeutycznego. Akceptuję go i zga-dzam się na jego przestrzeganie”.
1. Klient ma ukończone 18 lat.
2. Klient dobrowolnie zgłasza się celem nawiązania kontaktu terapeu-tycznego dotyczącego jego spraw osobistych.
3. Klient podaje dane prawdziwe i w dobrej wierze.
4. Klient nie działa pod wpływem alkoholu i/lub innych środków odu-rzających.
5. Terapeutę obowiązuje przestrzeganie tajemnicy zawodowej, co ozna-cza dyskrecję w zakresie: nieujawniania danych personalnych klienta, treści sesji terapeutycznych, przekazywania informacji na temat klienta innym osobom, bez wcześniejszej zgody klienta.
6. Pomagający zobowiązuje się do bezpiecznego przechowywania da-nych klienta i wszelkiej dokumentacji terapeutycznej (w tym notatek ze spo-tkań i wymiany e-mailowej) na dysku pamięci zewnętrznej, niepodłączo-nym na stałe do sprzętu komputerowego.
7. Zarówno terapeuta, jak i klient zobowiązują się do regularnego uaktu-alniania swoich programów antywirusowych w celu zwiększenia ochrony
__________________
28 R. Kraus, Ethical and Legal Considerations for Providers of Mental Health Services Online, w:
Online Counseling. A Handbook…, dz. cyt., s. 123–144.
przed nieautoryzowanym dostępem osób trzecich do treści wymiany e-mai-lowej oraz treści sesji terapeutycznych.
8. Klient zobowiązuje się do przestrzegania prawa własności intelektu-alnej gabinetu terapeutycznego, co oznacza, że nie będzie wykonywać na-stępujących czynności: nagrywać, ujawniać, cytować i kopiować wypowie-dzi, przesyłać ich dalej oraz rozpowszechniać w formie papierowej lub elektronicznej bez wcześniejszej zgody osoby pomagającej.
9. W wyjątkowych sytuacjach (należy omówić jakich) psycholog może być zwolniony z zasady tajemnicy zawodowej.
10. Psycholog jest zawsze zobowiązany do przestrzegania prawa i ko-deksu etycznego i działania w imię ochrony dobra klienta oraz innych osób.
11. Klient ma prawo oczekiwać, że terapeuta dołoży wszelkich starań w ramach profesjonalnych i etycznych zasad wykonywania zawodu, aby pomóc osiągnąć pożądane efekty współpracy terapeutycznej.
12. Osiągnięcie pożądanych efektów interwencji terapeutycznej zależy znacząco od stopnia zaangażowania i gotowości klienta do zmiany zacho-wań i mechanizmów psychicznych. W związku z tym klient ponosi odpo-wiedzialność za decyzje dotyczące swojego życia, a rola terapeuty sprowa-dza się do oferowania różnych technik i narzędzi psychologicznych, które mają na celu ułatwienie klientowi znalezienia pożądanych rozwiązań i wcie-lanie ich w życie dzięki procesowi wspólnego omawiania i analizowania zgłaszanych trudności.
13. Psycholog ma obowiązek wyjaśnić wszelkie pytania i niejasności, które mogą pojawić się przed terapią, w jej trakcie, czy po jej zakończeniu, dotyczące stosowanych technik i narzędzi psychologicznych.
14. Psycholog rezerwuje prawo do tego, aby na każdym etapie procesu terapeutycznego zasygnalizować potrzebę kontaktu bezpośredniego z in-nym specjalistą, jeżeli uzna to za wskazane lub konieczne.
15. W sytuacji obiektywnych trudności technicznych w celu nawiązania połączenia internetowego lub jego zerwania w trakcie trwania sesji i nie-możności ponownego połączenia w ciągu 15 minut, spotkanie będzie konty-nuowane przez kanał alternatywny. Czas potrzebny na ponowne połączenie nie jest liczony w ramach konsultacji i spotkanie zostanie przedłużone.
Proszę w związku z tym podać kanał preferowany oraz alternatywny:
kanał preferowany (główny):
kanał alternatywny (rezerwowy):
16. Klient inicjuje połączenie internetowe za każdym razem o umówionej wcześniej godzinie.
17. Klient w czasie trwania sesji nie wykonuje innych czynności z wyko-rzystaniem sprzętu komputerowego, takich jak np. oglądanie filmów, prze-glądanie tekstów itp.
18. Poradnictwo psychologiczne jest oferowane w ramach pracy gabine-tu prywatnego wg obustronnie zaakceptowanych stawek honorarium tera-peutycznego.
Zakończenie
Istnieje dużo argumentów przemawiających za tym, że poradnictwo online nie wyprze całkowicie bezpośredniej pracy z klientem. Korzystne wydaje się natomiast otwarcie na nowe możliwości pomocy przez internet, które okre-ślane są już przez opisane standardy i procedury29. Internet stał się już de fac-to dodatkowym medium pracy w poradnictwie i terapii.
Bibliografia
American Psychological Association. APA statement on services by telephone, teleconferenc-ing and Internet, 1997.
Annon J.S., The Behavioural Treatment of Sexual Problems, Vol. 1, Brief Therapy, Honolulu:
Enabling Systems, 1974.
Annon J.S., The Behavioural Treatment of Sexual Problems, Vol 2, Intensive Therapy, Honolu-lu: Enabling Systems, 1975.
Aouil B., Psychologia pomocy online, Bydgoszcz: Magraf s.c, 2004.
Barak A., Buchanan T., Internet-based Psychological Testing and Assessment, w: Online Coun-seling. A Handbook for Health Professionals, red. R. Kraus, J. Zack, G. Stricker, San Die-go: Elsevier, Inc., 2004, s. 219–239.
Bargh J.A., McKenna K.Y.A., Fitzimons G.M., ‘Can You See the Real Me?’ Activation and Ex-pression of the True Self on the Internet, „Journal of Social Issues” 2002, 58 (1), s. 33–48.
Ben-Ze’ev A., Miłość w sieci. Internet i emocje, Poznań: Rebis, 2005.
Blonna R., Watter D., Health Counseling. A Microskills Approach, Sudbury: Jones & Bartlett Publishers, Inc., 2005.
Budman S.H., Behavioral Health Care dot–com and Beyond. Computer-mediated Communica-tions in Mental Health and Substance Abuse Treatment, „American Psychologist” 2000, 55, s. 1290–1300.
Cooper A., Sexuality and the Internet. Surfing into the New Millennium, „CyberPsychology
& Behavior” 1998, 1, s. 181–187.
Cooper A., Griffin-Shelley E., Internet. The Next Sexual Revolution, w: Sex & the Internet:
A Guidebook for Clinicians, red. A. Cooper, New York: Brunner-Routledge, 2002.
__________________
29 L. Holmes, M. Ainsworth, The Future of Online Counseling, w: Online Counseling. A Hand-book…, dz. cyt., s. 257–269.
Davis S., Taylor B., From PLISSIT to Ex-PLISSIT, w: Rehabilitation. The Use of Theories and Models in Practice, red. S. Davis, Edinburgh: Churchill Livingstone, 2006, s. 101–129.
Fenichel M.A., Online Behavior, Communication, and Experience, w: Online Counseling.
A Handbook for Health Professionals, red. R. Kraus, J. Zack, G. Stricker, San Diego:
Elsevier, Inc., 2004, s. 5–18.
Holmes L., Ainsworth M., The Future of Online Counseling, w: Online Counseling. A Hand-book for Health Professionals, red. R. Kraus, J. Zack, G. Stricker, San Diego: Elsevier, Inc., 2004, s. 257–269.
Joinson A.N., Understanding the Psychology of Internet Behaviour, New York: Palgrave Macmillan, 2003.
Joinson A.N., Internet Behavior and Virtual Methods, w: Virtual Methods. Issues in Social Re-search on the Internet, red. C. Hine, Oxford: Berg, 2005.
Joinson A.N., The Oxford Handbook of Internet Psychology, Oxford: Oxford University Press, 2007.
Kraus R., Ethical and Legal Considerations for Providers of Mental Health Services Online, w:
Online Counseling. A Handbook for Health Professionals, red. R. Kraus, J. Zack, G.
Stricker, San Diego: Elsevier, Inc., 2004, s. 123–144.
The Oxford Handbook of Internet Psychology, red. A.N. Joinson, K.Y.A. McKenna, T.
Postmes, U.D. Reips, Oxford: Oxford University Press, 2007.
Psychology and the Internet, red. J. Gackenbach, San Diego: Academic Press, 1998.
Skinner A.E.G., Latchford G., International and Multicultural Issues in Online Counseling, w:
Online Counseling. A Handbook for Health Professionals, red. R. Kraus, J. Zack, G.
Stricker, San Diego: Elsevier, Inc., 2004, s. 242–251.
Skowroński D., Beisert M., Halemba K., Izdebska A., Nowicka M., Strzelecka J., Sawczuk- -Słupinska S., Turecka M., Can We Rely on Internet Sexual Research Sample? Comparison of an Internet-Based Survey and Paper-Based Survey in Adults Poles. Wystąpienie niepublikowane na konferencji pt. 1st World Congress for Sexual Health, The 18th Con-gress of the World Association for Sexual Health „Achieving Health, Pleasure and Respect”, Sydney, Australia, 15–19 kwietnia 2007.
Skowroński D., Nowicka M., Who Goes Online for Sex in Poland? Wystąpienie niepublikowane na konferencji pt. 1st World Congress for Sexual Health, The 18th Con-gress of the World Association for Sexual Health „Achieving Health, Pleasure and Respect”, Sydney, Australia, 15–19 kwietnia 2007.
Skowroński D., Waszyńska K., Couple Counselling and Sex Therapy in an Online Setting.
Wystąpienie niepublikowane na konferencji pt. IMHPJ 18th Annual Conference, Sa-itama, Japonia, 8–9 marca 2014.
Speyer C., Zack J.S., E-Counseling. A 4-Session model, Tokyo: MAX International Co., Ldt., 2002.
Stofle G.S., Chechele P.J., Online Counseling Skills, part 2: in-session Skills, w: Online Coun-seling. A Handbook for Health Professionals, red. R. Kraus, J. Zack, G. Stricker, San Die-go: Elsevier, Inc., 2004, s. 182–196.
Suler J.R., Psychotherapy in Cyberspace. A 5-dimension Model of Online and Computer- -Mediated Psychotherapy, „CyberPsychology & Behavior” 2000, 3, s. 151–160.
Suler J.R., The Psychology of Text Relationships, w: Online Counseling. A Handbook for Health Professionals, red. R. Kraus, J. Zack, G. Stricker, San Diego: Elsevier, Inc., 2004, s. 20–51.
Taylor B., Davis S., The Extended PLISSIT Model for Addressing the Sexual Wellbeing of Indi-viduals with an Acquired Disability or Chronic Illness, „Sex Disabil” 2007, 25, s. 135–139.
Wallace R., The Psychology of the Internet, Cambridge: Cambridge University Press, 1999.
Zack J., Technology of Online Counseling, w: Online Counseling. A Handbook for Health Profes-sionals, red. R. Kraus, J. Zack, G. Stricker, San Diego: Elsevier, Inc., 2004, s. 94–121.
Zelwyn E., Speyer C.M., Online Counseling Skills, part 1: Treatment Strategies and Skills for Conducting Counselling Online, w: Online Counseling. A Handbook for Health Profession-als, red. R. Kraus, J. Zack, G. Stricker, San Diego: Elsevier, Inc., 2004, s. 163–180.
Gnieźnieńska Szkoła Wyższa Milenium