Demografia

Jednym z trzech czynników wpływających w największym stopniu na jakość powietrza w gminie Zakrzewo, obok komunikacji drogowej i działalności usługowo-przemysłowej, są gospodarstwa domowe i tzw. niska emisja. Wzrost liczby ludności oraz zwiększenie ilości budynków mieszkalnych w kontekście ostatniego z wymienionych czynników ma znaczenie kluczowe. Nie należy jednak zapominać, że nowo powstałe budynki w większości są mniej energochłonne, gdyż prace termomodernizacyjne odbywają się już na etapie ich budowy.

Wzrost liczby mieszkańców wiąże się również ze wzrostem zużycia energii, wody, większą ilością samochodów, wytworzonych odpadów komunalnych, ścieków, a także z większym zapotrzebowaniem na wszelkie wytwory sektora przemysłowego i budowniczego, rolnictwa i usług.

To wpływa natomiast na wzrost emisji zanieczyszczeń do atmosfery.

Gmina Zakrzewo zajmuje powierzchnię 162,39 km². W 2014 r. zamieszkiwało ją 4 934 osób. W latach 2000–2014 zwiększyła się o 252 osoby.

56 | S t r o n a Rysunek 12. Zmiany liczby ludności w gminie Zakrzewo w latach 2000-2014.

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Kobiety Mężczyźni

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS, http://stat.gov.pl/bdl

Tabela 13. Liczba ludności w gminie Zakrzewo w latach 2000-2014 z podziałem na płci.

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 ogółem 4682 4705 4732 4773 4788 4826 4757 4785 4769 4822 4918 4919 4956 4938 4934 mężczyźni 2370 2387 2384 2417 2422 2438 2401 2418 2406 2432 2501 2496 2522 2510 2505 kobiety 2312 2318 2348 2356 2366 2388 2356 2367 2363 2390 2417 2423 2434 2428 2429

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS, http://stat.gov.pl/bdl

Analiza liczby ludności według struktury wiekowej wskazuje, że grupa w wieku przedprodukcyjnym od początku badanego okresu (2005–2014) systematycznie spadała. W 2005 r.

do tej grupy należały 1295 osoby, natomiast w 2014 r. było to już 1011 mieszkańców (spadek o prawie 22%%). Liczba osób w wieku produkcyjnym (z wyjątkiem roku 2006) systematycznie rosła.

W całym analizowanym okresie nastąpił wzrost o 319 osób (prawie 10%). Od 2009 r.

systematycznie wzrasta również liczba osób w wieku poprodukcyjnym. W 2005 r. do tej grupy ludności należało 618 osób, natomiast w 2014 r. 691 osoby (wzrost o 73 osoby).

57 | S t r o n a Rysunek 13. Ludność wg ekonomicznych grup wiekowych na przestrzeni lat 2005-2014

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

w wieku przedprodukcyjnym w wieku produkcyjnym w wieku poprodukcyjnym

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS, http://stat.gov.pl/bdl

Tabela 14. Liczba ludności wg ekonomicznych grup wiekowych oraz płci w Gminie Zakrzewo w latach 2005-2014

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

ogółem w wieku przedprodukcyjnym 1295 1231 1178 1114 1079 1137 1110 1079 1041 1011

mężczyźni 676 647 617 582 579 618 597 586 573 557

kobiety 619 584 561 532 500 519 513 493 468 454

w wieku produkcyjnym 2913 2909 2993 3038 3109 3146 3155 3206 3220 3232

mężczyźni 1546 1540 1593 1620 1649 1676 1689 1717 1711 1725

kobiety 1367 1369 1400 1418 1460 1470 1466 1489 1509 1507

w wieku poprodukcyjnym 618 617 614 617 634 635 654 671 677 691

mężczyźni 216 214 208 204 204 207 210 219 226 223

kobiety 402 403 406 413 430 428 444 452 451 468

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS, http://stat.gov.pl/bdl

Liczba ludności zależy od przyrostu rzeczywistego, na który składają się: przyrost naturalny i saldo migracji. Przyrost naturalny (różnica liczby urodzeń i zgonów) w gminie Zakrzewo na przestrzeni lat 2002–2014 był bardzo różny. Największą wartość osiągnął w 2010 r. (5,6 ‰), najniższą natomiast w 2006 r. (-1,3‰).

Tabela 15. Przyrost naturalny w Gminie Zakrzewo w latach 2002-2014

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

3,8 5,5 2,3 4,4 -1,3 0 1,5 3,1 7,9 0,2 3,8 0,4 0,2

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS, http://stat.gov.pl/bdl

58 | S t r o n a II.2.5. Gospodarka

Na terenie gminy w 2014 roku zarejestrowanych było 296 podmiotów gospodarczych (wg klasyfikacji REGON).

Tabela 16. Liczba podmiotów gospodarczych według sekcji PKD2007 w 2014 roku

Sekcja wg PKD Opis Liczba

podmiotów Sekcja A Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 14

Sekcja B Górnictwo i wydobywanie 0

Sekcja C Przetwórstwo przemysłowe 35

Sekcja D Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do

układów klimatyzacyjnych

0

Sekcja E Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i

odpadami oraz działalność związana z rekultywacją

2

Sekcja F Budownictwo 62

Sekcja G Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle

88

Sekcja H Transport i gospodarka magazynowa 7

Sekcja I Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami Gastronomicznymi

7

Sekcja J Informacja i komunikacja 1

Sekcja K Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 3

Sekcja L Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 1 Sekcja M Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 10 Sekcja N Działalność w zakresie usług administrowania i

działalność wspierająca

4

Sekcja O Administracja publiczna i obrona narodowa;

obowiązkowe zabezpieczenia społeczne

7

Sekcja P Edukacja 10

59 | S t r o n a

Sekcja Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 17

Sekcja R Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 4 Sekcja S, T i U Pozostała działalność usługowa i gospodarstwa domowe

zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby;

organizacje i zespoły eksterytorialne

24

Źródło: GUS, http://stat.gov.pl/

Do największych grup branżowych na terenie gminy należą przedsiębiorstwa z kategorii handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, w tym motocykli. Ponadto dużą grupę stanowią podmioty z kategorii budownictwo. Znaczącą grupę przedsiębiorstw stanowią także firmy należące do grupy przetwórstwo przemysłowe.

Liczba mieszkańców pracujących w gminie w latach 2005–2014 na przemian rosła i malała. Bilans dla całego analizowanego okresu jest jednak dodatni i w 2014 roku były to 834 osoby (wzrost o 212 osób). W 2014 r. udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie bezrobotnych w wieku produkcyjnym kształtowała się na poziomie 7,6%. Jest to znaczny spadek w stosunku do roku 2005 (pierwszy rok dla którego dostępne są tego typu dane), gdy udział ten wynosił 11,8%.

Tabela 17. Zatrudnienie i bezrobocie w gminie Zakrzewo w latach 2005–2014

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Pracujący wedug innego

podziału niż PKD

622 593 584 701 571 593 603 622 690 834

Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie

ludności w wieku

produkcyjnym (w %)

11,8 9,1 7,7 7,7 9,0 9,7 9,1 9,2 9,1 7,6

Pracujący na 1000 ludności 125 122 147 118 121 123 126 140 169 125 Źródło: GUS, http://stat.gov.pl/

Gmina Zakrzewo z racji swojego położenia jest bardzo atrakcyjna turystycznie z powodu niepowtarzalnych walorów przyrodniczo - krajoznawczych. Oferuje 138 miejsc noclegowych w turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterowania.

Zaplecze turystyczne tworzą:

 Kompleks „Szarp” nad jeziorem Borówno w Kujanie,

 Gospodarstwo agroturystyczne Drożyska Małe

 Folwark Hawaje

 Gospodarstwo agroturystyczne "U Krysi"

 Pensjonat i Restauracja “Poziomka” w Zakrzewie,

60 | S t r o n a

 Pensjonat „Mesa” w Kujanie

 Kwatery Prywatne – Joanna Horst-Młodzicka,

 Zakrzewski Dom Kultury „Dom Polski”,

 Ośrodki wczasowe należące do zakładów: Metalplast Złotów S.A., Unimetal Sp. z o.o., telekomunikacja Polska S.A.

II.2.6. Wykorzystanie gruntów

Rysunek 14. Użytki rolne w ha w Gminie Zakrzewo

5829 23

1158

434

Grunty orne Sady Łąki Pastwiska

`

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS, http://stat.gov.pl/

W zagospodarowaniu użytków rolnych dominują grunty orne, które stanowią 78,1% ogólnej powierzchni użytków rolnych, a następnie łąki i pastwiska –21,6%. Znikomy udział w zagospodarowaniu gruntów mają sady – 0,3%.

Na terenie Gminy Zakrzewo największą powierzchnię zajmują gleby brunatne wyługowane i brunatne, następnie czarne ziemie właściwe i zdegradowane oraz gleby na terenach bagiennych i pobagiennych, głównie gleby torfowe i murszowate.

Obszary lasów zajmują 46,3 % powierzchni całej Gminy. W zwartym kompleksie występują one w południowo-wschodniej części Gminy, na pozostałym obszarze zajmują niewielkie powierzchnie w formie rozproszonej. Głównie występują lasy borowe (prawie 90%) i przeważają drzewostany sosnowe. Na terenie Gminy znajdują się lasy wodochronne, lasy stanowiące ostoje zwierząt

61 | S t r o n a chronionych oraz lasy nasienne. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Zakrzewo zakłada zalesienie nieużytków rolnych kl. V, VI, VI RZ.

Potencjalne zagrożenia gleb na terenie Gminy Zakrzewo:

 Zanieczyszczenia gleb związane z gospodarką rolną

 Zły stan utrzymania systemu melioracji

 Gospodarka ściekowa

II.2.7. Charakter istniejącej infrastruktury mieszkaniowej II.2.7.1. Zasoby mieszkaniowe

Rosnące wskaźniki związane z gospodarką mieszkaniową stanowią pozytywny czynnik świadczący o wzroście jakości życia społeczności gminy i są podstawą do prognozowania dalszego wzrostu poziomu życia w następnych latach. W tabeli zestawiono informacje na temat zmian w zakresie gospodarki mieszkaniowej.

Tabela 18. Liczba mieszkań oraz średnia powierzchnia użytkowa mieszkań w Gminie Zakrzewo w latach 2005-2014.

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

ilość mieszkań 1219 1222 1230 1237 1242 1271 1293 1303 1313 1321

średnia powierzchnia

użytkowa 94,64 94,81 95,49 95,95 96,09 97,57 97,60 97,64 97,99 98,20 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, http://stat.gov.pl/

Tabela 19. Wskaźniki dotyczące gospodarki mieszkaniowej Gminy Zakrzewo.

Jednostka terytorialna

przeciętna powierzchnia

użytkowa 1 mieszkania przeciętna powierzch nia użytkowa

Źródło: opracowanie własne na podstawie GUS, http://stat.gov.pl/

Średnia wielkość mieszkania w gminie Zakrzewo jest większa o 25% w stosunku do średniej dla całego kraju. Należy jednak przy tym zwrócić uwagę na liczbę mieszkań na 1000 osób, która dla gminy wynosi 267,7 , a dla kraju 363,4.

62 | S t r o n a II.2.8. Charakter istniejącej infrastruktury publicznej

II.2.8.1. Jednostki użyteczności publicznej

Na terenie Gminy Zakrzewo działa kilkanaście jednostek gminnych, oświatowych oraz kulturalnych, użytkujących budynki użyteczności publicznej. Poniżej prezentowane jest zestawienie istniejących jednostek.

63 | S t r o n a Tabela 20. Jednostki komunalne i budynki użyteczności publicznej na terenie Gminy Zakrzewo

Lp. Nazwa obiektu (adres) powierzchnia obiektu zużycie energii elektrycznej - poza c.o. [MWh]

olej opałowy [Mg] węgiel kamienny [Mg]

biomasa [Mg]

1 Przedszkole Publiczne Zakrzewo 890 23,000 21

2 Przedszkole publiczne Stara Wiśniewka 600 6,000 9

3 Publiczna Szkoła Podstawowa Zakrzewo 3010 40,000 41

4 Publiczna Szkoła Podstawowa Stara Wiśniewka 790 14,400 9,482

5 Publiczna Szkoła Podstawowa Stara Wiśniewka 200 0,400 9

6 Publiczna Szkoła Podstawowa Śmiardowo Złotowskie 598 16,400 25,6

7 Gimnazjum Zakrzewo 1253 40,000 41

8 Gimnazjum Zakrzewo - hala środowisko-sportowa 1300 30 42

9 Dom Polski ZDK 1500 25

Źródło: Urząd Gminy Zakrzewo

64 | S t r o n a II.2.8.2. Oświetlenie ulic i placów

W Gminie Zakrzewo zainstalowanych jest łącznie 456 punktów oświetlenia ulicznego. Właścicielem 43 punktów jest Gmina Zakrzewo – jest to oświetlenie parkowe, 397 punktów – Enea, natomiast 16 punktów – zarządca drogi. Na oświetlenie składają się lampy sodowe.

Do końca grudnia 2015 r. planowana rozbudowa oświetlenia drogowego:

 sołectwo Prochy -budowa od podstaw 3 oprawy (240W) ,

 sołectwo Czernice - dołożone 5 opraw (400W),

 sołectwo Śmiardowo Złotowskie - dołożone 3 oprawy (240W)

W najbliższym czasie nie planuje się innych modernizacji oświetlenia drogowego.

Zużycie energii wyniosło w 2014 r. 167 MWh.

II.2.9. Infrastruktura techniczna i ochrony środowiska II.2.9.1. System ciepłowniczy i dystrybucja ciepła

Gmina Zakrzewo nie posiada większych źródeł ciepła, tj. kotłownie, w oparciu, o które można w przyszłości wybudować system ciepłowniczy i podłączyć do niego zwarte obszary zabudowy mieszkaniowej.

Energia cieplna pozyskiwana jest z pieców ze stałymi paleniskami lub z indywidualnych kotłowni centralnego ogrzewania opalanych węglem lub koksem.

II.2.9.2. Energetyka i system elektroenergetyczny

Gmina Zakrzewo jest włączona do krajowego systemu elektroenergetycznego za pośrednictwem linii 220 kV, przebiegającej z Poznania przez Piłę do Koszalina. Od linii głównej liniami wysokiego i średniego napięcia energia elektryczna jest dostarczana do poszczególnych lokalizacji powiatu złotowskiego, w tym do gminy Zakrzewo. Linia 220 kV planowana jest do modernizacji, wskutek której nastąpi zwiększenie napięcia przesyłowego z 220 do 400 kV.

Moc dostarczana za pomocą istniejącej infrastruktury jest wystarczająca. Problemem jest brak dwustronnego zasilania miejscowości i większych zakładów produkcyjnych oraz zły stan sieci energetycznej w niektórych miejscowościach – sieci wybudowane kilkadziesiąt lat temu wymagają obecnie modernizacji.

II.2.9.3. System gazowniczy

W gminie nie występuje sieć gazowa przewodowa. Jedyną formą zaopatrzenia w gaz są butle gazowe, do nabycia w punktach wymiany butli lub dowożone cysternami.

65 | S t r o n a Realizacja w/w sieci wydaje się konieczna biorąc pod uwagę cele rozwoju gminy. Nie ma również przeszkód technicznych dla rozwoju sieci gazowej.

II.2.9.4. Infrastruktura wodociągowa i kanalizacyjna, oczyszczalnie ścieków

100% Gminy Zakrzewo jest zwodociągowane. Dzięki sieci wodociągowej woda doprowadzona jest zarówno do wszystkich budynków mieszkalnych, obiektów użyteczności publicznej, jak i budynków usługowych, handlowych i przemysłowych.

Długość sieci wodociągowej: 111,3 km Stan sieci: dobry oraz dostateczny.

Liczba stacji uzdatniania wody: 6 szt. Liczba przyłączy prowadzących do budynków: 898 szt. Ilość ujęć wody: 9 szt.

Na terenie gminy istnieją wodociągi grupowe w następujących miejscowościach:

 Stara Wiśniewka,

 Zakrzewo,

 Wersk,

 Kujan,

 Śmiardowo Złotowskie.

Na koniec 2011 roku długość sieci kanalizacyjnej na terenie gminy Zakrzewo wynosiła 28,5 km.

Liczba przyłączy prowadzących do budynków: 468 szt.

Ścieki z terenu gminy odprowadzane są do gminnej oczyszczalni ścieków zlokalizowanych w Zakrzewie i Starej Wiśniewce. Są to oczyszczalnie biologiczno-mechaniczne, z maksymalną wydajnością 456 m³/dobę oraz średnią mocą przerobową 380m³/dobę w przypadku oczyszczalni w Zakrzewie oraz 50m³ dla oczyszczalni ścieków w Starej Wiśniewce.

Pod względem odsetka osób korzystających z sieci kanalizacyjnej, gmina Zakrzewo plasuje się na siódmej pozycji w powiecie (90. w województwie wielkopolskim).

II.2.10. Transport

II.2.10.1. Infrastruktura transportowa

System transportowy gminy tworzą dwa układy: drogowy i kolejowy.

Podstawowy układ drogowy gminy tworzą drogi:

 drogi wojewódzkie,

 drogi powiatowe,

 drogi gminne.

66 | S t r o n a Przez Gminę Zakrzewo przebiegają dwie drogi wojewódzkie:

3. nr 188 Człuchów - Piła (Miasto Złotów, Gmina i Miasto Krajenka, Gmina Lipka, Gmina Zakrzewo, Gmina Złotów)

4. nr 189 Jastrowie - Więcbork (Miasto Złotów, Gmina i Miasto Jastrowie, Gmina Zakrzewo, Gmina Złotów).

Drogi powiatowe o łącznej długości 60,1 km oraz drogi gminne o długości 24,1 km. Gmina Zakrzewo posiada największe zagęszczenie dróg gminnych i lokalnych (jest ono o 50% większe niż średnia dla gmin powiatu złotowskiego).

Na terenie gminy Zakrzewo zlokalizowane jest także 7 mostów (łączna długość 61 m).

Ogólny stan dróg gminnych oceniany jest jako średni. W najbliższej przyszłości będzie wymagał modernizacji, poprawy nawierzchni, poszerzenia oraz utwardzenia. Jednocześnie należy uwzględnić budowę chodników, ścieżek rowerowych, zatok autobusowych na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego. Wiele z nich posiada nawierzchnię gruntową i większość z nich wymaga budowy nowych chodników, zapewnienia nawierzchni asfaltowej, utwardzenia, remontu nawierzchni lub poszerzenia do szerokości określonych w przepisach. Ważna jest również modernizacja dróg prowadzących do ośrodków turystycznych oraz budowa, modernizacja i właściwa organizacja szlaków turystycznych pieszych i rowerowych.

Duży koszt inwestycji drogowych oraz niewielki budżet Gminy nie pozwalają na szybkie rozwiązanie problemu. Gmina remontuje odcinki dróg, a poprawa ich stanu jest jedną z najważniejszych potrzeb gwarantujących sprawny rozwój Gminy i jedną z potrzeb najczęściej zgłaszanych przez mieszkańców.

Gmina posiada również szlaki ścieżek rowerowych:

 Greenway - Naszyjnik Północy licząca 870 km trasa rowerowa łącząca Pomorze Środkowe, Bory Tucholskie i Ziemię Krajeńską. Można podczas eskapad poznać miejsca wyrobu lokalnych produktów, a także występują tematyczne ścieżki edukacyjne, szkolne ostoje przyrody, ogrody i podworskie parki będące pod opieką mieszkańców regionu. Trasa ta oprócz gminy Zakrzewo przebiega również przez tereny gmin: Jastrowie, Złotów i Lipka.

 Trasa „Rowerem przez lasy powiatu złotowskiego” zaprojektowana i oznakowana przez 5 Nadleśnictw: Złotów, Lipka, Okonek, Jastrowie i Płytnica. Długość szlaku wynosi 180 km.

 Trasa zielona: Wersk – Zakrzewo – Złotów – Józefowo – Krzywa Wieś – Kiełpin

 Szlak rowerowy ze Złotowa do Szwajcarii Kiełpińskiej – o długości 55 km. Trasa: Złotów (stacja PKS – PKP) – Nowy Dwór – Franciszkowo – Radawnica – Józefowo – Brzuchowa Góra – Krzywa Wieś – Kiełpin – Jagodzice – Zamkowa Góra – Leśniczówka Kiełpin – Kiełpin – Jezioro Gogolin – Stara Wiśniewka – Prochy – Stawnica – Złotów (stacja PKP – PKS).

67 | S t r o n a Gmina Zakrzewo posiada również szlak dla wycieczek pieszych pn.: Żółty szlak - Złotów – Stawnica – Prochy – Zakrzewo (17 km) – leśniczówka Wierzchołek – Jezioro Borówno – Kujan (16 km) – Złotów. Długość szlaku wynosi 43 km.

II.2.10.2. Komunikacja zbiorowa II.2.10.2.1 Komunikacja autobusowa

Obsługę autobusową zapewnia PKS. Główne kierunki komunikacji autobusowej:

 Złotów – Człuchów,

 Piła – Chojnice,

 Złotów – Więcbork.

Nie są uruchamiane dodatkowe kursy w czasie sezonu letniego.

II.2.10.2.2 Komunikacja kolejowa

Przez gminę Zakrzewo przebiega dwie linie kolejowe:

 relacji Chojnice – Piła, która możliwia ona połączenia komunikacyjne lokalne i ponadlokalne.

Druga linia kolejowa

 relacji Złotów – Więcbork, która nie jest obecnie wykorzystywana.

Główne kierunki komunikacji kolejowej to Chojnice i Piła.

II.3. Identyfikacja obszarów problemowych

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej, co do zasady, umożliwia objęcie swym działaniem poniższych obszarów wyodrębnionych, jako sekcje/działy gospodarki:

 energetyka,

 budownictwo,

 transport,

 rolnictwo,

 leśnictwo,

 przemysł,

 handel i usługi,

 gospodarstwa domowe,

 odpady,

 edukacja/dialog społeczny.

Dla gminy Zakrzewo oraz w odniesieniu do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej obszarami szczególnie problemowymi są:

 emisja substancji szkodliwych z budynków mieszkalnych – na terenie gminy nie działa sieć ciepłownicza, domy i budynki wielorodzinne są zasilane z indywidualnych kotłowni na paliwo stałe (przy czym często stosuje się paliwo złej jakości);

68 | S t r o n a

 emisja z transportu – podobnie jak w wielu innych gminach, liczba pojazdów zarejestrowanych na terenie gminy dynamicznie rośnie; zarejestrowane są pojazdy samochodowe z silnikami o przestarzałej konstrukcji, emitującymi znaczącą ilość substancji szkodliwych.

II.4. Aspekty organizacyjne i finansowe

Za realizację przyjętego Planu Gospodarki Niskoemisyjnej odpowiada Wójt gminy Zakrzewo.

Wdrażanie działań zapisanych w Planie, monitoring osiągania przyjętych celów i wskaźników prowadzone będą przez pracowników Urzędu Gminy w Zakrzewie.

Realizacja niektórych z planowanych działań będzie pośrednio zależna od Urzędu Gminy, ponieważ działania te podejmowane będą przez podmioty zewnętrzne oraz mieszkańców. Gmina Zakrzewo będzie mogła jedynie zachęcać ww. podmioty do osiągnięcia wyznaczonych celów w sposób finansowy (dofinansowanie pożądanych działań, nagrody) oraz poprzez informację i promocję.

Pośredni wpływ gminy zostanie wyraźnie zaznaczony w zestawieniu planowanych działań.

Dla wdrożenia i realizacji strategii zakreślonej w niniejszym dokumencie – przede wszystkim w odniesieniu do działań, na które gmina ma bezpośredni wpływ – niezbędne jest wprowadzenie

„mapy wpływów” – procedur mających na celu określenie zasad współpracy i finansowania między wszystkimi jednostkami, tj. urzędem, instytucjami, organizacjami i podmiotami gospodarczymi.

Współpraca powinna dotyczyć także struktur wewnętrznych w ramach miasta/gminy, tzn.

pomiędzy poszczególnymi wydziałami i referatami. Wypracowane procedury powinny stopniowo stać się rutyną i podstawą zinstytucjonalizowanej współpracy pomiędzy partnerami z różnych środowisk. Dzięki temu, proces planowania i zarządzania może stać się czytelny i przejrzysty dla ogółu społeczności. Niezbędne jest nawiązanie współpracy pomiędzy wszystkimi jednostkami uczestniczącymi we wdrażaniu PGN.

Proces wdrażania PGN wymagać będzie stałego monitoringu. Najważniejszym jego elementem jest ocena realizacji zadań z punktu widzenia osiągnięcia założonych celów. Okresowej ocenie i analizie należy poddawać:

 stopień realizacji przedsięwzięć i zadań,

 poziom wykonania przyjętych celów,

 rozbieżności pomiędzy przyjętymi celami i działaniami a ich realizacją,

 przyczyny ww. rozbieżności.

W ramach wdrożenia Planu gospodarki niskoemisyjnej Urząd Gminy w Zakrzewie stworzy system ewidencji przedsięwzięć inwestycyjnych zgodnych z Planem Gospodarki Niskoemisyjnej. System ten będzie zawierać takie informacje o inwestycjach zgodnych z PGN, jak:

 nazwa inwestycji;

 krótka charakterystyka inwestycji;

 lokalizacja przedsięwzięcia;

69 | S t r o n a

 podmiot odpowiedzialny za realizację inwestycji;

 nakłady inwestycyjne, harmonogram realizacji przedsięwzięcia;

 planowany efekt ekologiczny – planowana do uzyskania redukcja emisji gazów cieplarnianych wyrażona w Mg CO2.

Podmiotem odpowiedzialnym za ewidencję przedsięwzięć zgodnych z PGN będzie Urząd Gminy w Zakrzewie. Informacje o projektach zgodnych z PGN będą ewidencjonowane na wniosek zainteresowanych podmiotów przez Urząd Gminy w Zakrzewie w sposób zgodny z polityką gminy Zakrzewo w zakresie przechowywania i udostępniania informacji o podmiotach zewnętrznych.

Każde przedsięwzięcie będzie musiało spełniać wymogi ustalone przez gminę Zakrzewo w zakresie zakresu udzielanych informacji. Zainteresowane podmioty, których inwestycje zgodne z PGN będą zarejestrowane w bazie danych, będą mogły wystąpić do Urzędu Gminy w Zakrzewie z wnioskiem o wydanie zaświadczenia o zgodności danego projektu z PGN dla gminy Zakrzewo.

Finansowanie działań przewidzianych w niniejszym Planie może być realizowane ze środków własnych gminy, a także ze wsparciem zewnętrznym.

Poniżej przedstawiono analizę programów i funduszy na poziomie międzynarodowym, krajowym, wojewódzkim i lokalnym, pod kątem możliwości uzyskania dofinansowania na działania realizowane w ramach Planu Gospodarki Niskoemisyjnej. Wskazano rodzaje działań oraz ich związek z Planem Gospodarki Niskoemisyjnej.

Analizowane dokumenty odnoszą się do okresu 2015-2020, w jakim będzie realizowany PGN.

II.4.1. Źródła finansowania na poziomie międzynarodowym

II.4.1.1. Program działań na rzecz środowiska i klimatu LIFE (2014-2020)

NFOŚiGW jest krajowym punktem kontaktowym Programu LIFE, który dodatkowo współfinansuje projekty. Beneficjent może uzyskać łączne dofinansowanie (ze środków KE i NFOŚiGW) w wysokości 95% kosztów kwalifikowanych. Budżet programu LIFE na lata 2014-2020 wynosi 3456,7 mln EUR. Współfinansowanie projektów LIFE przez NFOŚiGW w perspektywie finansowej 2014-2020 jest realizowane w formie dotacji lub pożyczki dla następujących celów szczegółowych:

1. Przeciwdziałanie utracie różnorodności biologicznej i degradacji funkcji ekosystemów w Polsce.

2. Poprawa jakości środowiska poprzez realizacje inwestycyjnych – pilotażowych albo demonstracyjnych projektów środowiskowych.

3. Kształtowanie ekologicznych zachowań społeczeństwa.

Beneficjenci: każdy podmiot (jednostki, podmioty i instytucje publiczne lub prywatne) zarejestrowane na terenie państwa należącego do Wspólnoty Europejskiej. Wyróżnione zostały trzy kategorie beneficjentów: instytucje publiczne, organizacje prywatne, komercyjne oraz organizacje prywatne, niekomercyjne (w tym organizacje pozarządowe).

70 | S t r o n a II.4.2. Źródła finansowania inwestycji na poziomie krajowym i regionalnym

II.4.2.1. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020

Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 jest dokumentem, który zawiera analizę sytuacji oraz potrzeb i planowane kierunki wsparcia w zakresie infrastruktury gospodarczej i społecznej. Dokładne wskazówki i informacje dotyczące działań wpisujących się w POIiŚ 2014-2020 oraz metody wyboru projektów będzie zawierać Uszczegółowienie POIiŚ – które nie jest obecnie dostępne.

Poniżej zestawiono działania POIiŚ 2014-2020, związane z Planami Gospodarki Niskoemisyjnej.

Zestawienie odzwierciedla wstępnie związek POIiŚ z PGN – dokładne informacje będą dostępne po ogłoszeniu dokumentów szczegółowych.

71 | S t r o n a Tabela 21. Działania POIiŚ 2014-2020, związane z Planami Gospodarki Niskoemisyjnej

Priorytet inwest.

(numer)

Nazwa Priorytetu Inwestycyjnego

Działania i kierunki wsparcia Rezultaty Związek z Planami

Gospodarki Niskoemisyjnej

I / 4.I Zmniejszenie emisyjności gospodarki / Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych

Wsparcie na realizację projektów inwestycyjnych dotyczących wytwarzania energii z odnawialnych źródeł wraz z podłączeniem tych źródeł do sieci elektroenergetycznych umożliwiających przyłączenia jednostek wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych do KSE.

Przewiduje się w szczególności: budowę jednostek o większej mocy wytwarzania energii wykorzystujących energię wiatru, a także biomasę i biogaz; wsparcie, w ograniczonym zakresie, jednostek OZE wykorzystujących energię słońca, geotermii oraz wody (wyłącznie na już istniejących budowlach piętrzących, wyposażonych w hydroelektrownie, przy jednoczesnym zapewnieniu pełnej drożności budowli dla przemieszczeń fauny wodnej).

Realizacja projektów OZE

Realizacja projektów OZE

W dokumencie PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY ZAKRZEWO NA LATA (Stron 55-0)