• Nie Znaleziono Wyników

Dodatek – narzędzia badawcze

W dokumencie produkty EE (Stron 41-45)

7.1. Scenariusz wywiadu grupowego z absolwentami

 

  WPROWADZENIE  –  ROZGRZEWKA  

• Spotkanie  jest  nagrywane,  jednak  nagranie  jest  poufne    i  zostanie  wykorzystane    wyłącznie  do  przygotowanie  transkrypcji   podlegających  analizie.  

• Opinie  uczestników  grupy  będę  prezentowane  w  zbiorczym  raporcie  jedynie  w  takiej  formie  –  anonimowych  cytatów  i   streszczonych  opinii,  bez  możliwości  powiązania  ich  z  konkretnymi  osobami.  

• Celem  naszego  spotkania  jest  wymiana  poglądów  –  interesują  nas  wszystkie  Państwa  opinie,  nie  ma  tu  dobrych  ani  złych   odpowiedzi.  Prosimy  również  o  wzajemne  nieprzerywanie  swoich  wypowiedzi  –  sytuacja  w  której  kilka  osób  mówi,  praktycznie   uniemożliwia  późniejsze  zapisanie  transkrypcji  spotkania.  

• Liczymy  przede  wszystkim  na  interesująca  wymianę  zdań  między  uczestnikami  grupy,  rolą  moderatora  jest  jedynie  koordynacja   spotkania  i  wprowadzanie  tematów  wedle  ustalonego  wcześniej  scenariusza.      

 

  1.  1   Proszę,  żeby  wszyscy  się  przedstawili,  podając  swoje  imię  a  następnie  powiedzieli  jakie  skończyli  studia,  w  którym  roku  oraz   krótko  powiedzieli  czy  pracują  zawodowo,  a  jeśli  tak  –  to  czym  się  zajmują.    

   I  WYBÓR  STUDIÓW  –  MOTYWACJE  (zadanie)  

  1.  2   Wyobraźmy  sobie  czwórkę  licealistów  jednego  z  warszawskich  liceów:  

• Ania  –  typ  „prymuski”,  bardzo  dobrze  radzi  sobie  ze  wszystkimi  przedmiotami  w  liceum.  Nie  zbyt  sprecyzowanych   zainteresowań,  wie  tylko,  że  chciałby  w  przyszłości  dobrze  zarabiać,  najlepiej  pracując  w  dużej  międzynarodowej  firmie.   • Dominik  –  fascynuje  go  historia,  w  tym  jest  naprawdę  dobry,  ale  nie  jest  pewien  czy  studiowanie  historii  to  dobry  pomysł.  Jego  

ojciec,  z  zawodu  adwokat,  zdecydowanie  mu  to  odradza,  z  kolei  Dominik  nie  jest  zbyt  przekonany  do  studiowania  prawa.   • Michał  –  to  ścisły  umysł,  bardzo  dobrze  radzi  sobie  z  matematyką  i  fizyką,  choć  ta  druga  jest  jego  prawdziwą  pasją.  Chciałby  w  

przyszłości  mieć  dobrą  pracę  –  starsi  znajomi  jego  brata  twierdzą,  że  powinien  zostać  informatykiem  –  oni  po  swoich  studiach   szybko  znaleźli  dobrą  pracę.    

• Kasia  –  w  szkole  radzi  sobie  nieźle,  szczególnie,  jeśli  chodzi  o  języki.  W  życiu  chciałaby  robić  coś  ciekawego,  ale  nie  ma  jeszcze   pomysłu  na  konkretny  zawód.    Myślała  już  o  kierunku  studiów  i  najbardziej  spodobały  się  jej  studia  filozoficzne.  Wszyscy   jednak  jej  to  odradzają  –  mówią,  że  po  filozofii  nie  znajdzie  pracy.    

1.  3   Chciałbym  aby  spróbowali  Państwo  doradzić  naszym  licealistom....  

a. Jakie  kierunki  studiów  powinny  wybrać  te  osoby?    

b. Na  co  powinny  zwrócić  uwagę  podejmując  decyzję?  Co  jest  najważniejsze  przy  wyborze  kierunku  studiów?   [perspektywy  znalezienia  pracy;  rady  osób  starszych,  rodziców]  

1.  4   Na  co  Państwo  zwracali  uwagę    wybierając  swój  kierunek  studiów?  Proszę  przypomnieć  sobie,  dlaczego  Państwo  wybrali   swoje  kierunki  studiów?    

a. Czy  wybierali  Państwo  uczelnię,  czy  przedmiot/dziedzinę  studiów?  

b. Czy  mieli  Państwo  wątpliwości,  może  ktoś  chciał  zmieniać  kierunek  studiów,  uczelnię?  Jak  to  było?  A  może  ktoś  nie   tylko  chciał,  ale  nawet  to  zrobił?  

c. Czy  wiedzieli  Państwo,  co  chcieliby  dokładnie  robić  po  studiach?  Czy  i  jak  to  się  zmieniało  w  czasie?  Czy  to  się   pokrywało  z  tym,  co  oferowała  specjalizacja?    

d. Jak  Państwo  sądzą,  czy  warto  wybierać  studia  wyłącznie  pod  kątem  swoich  zainteresowań,  czy  też  powinno  się   myśleć  też  o  przyszłej  pracy?  Poszukajmy  argumentów  na  korzyść  obu  podejść  [Uwaga:  można  zapisywać  te   argumenty  na  tablicy  i  każdy  poddawać  dyskusji]  

e. Czy  wybraliby  Państwo  jeszcze  raz  te  same  kierunki  studiów?  Dlaczego?    

  II  PRACA  W  CZASIE  STUDIÓW  i  PO  (tablica,  argumenty  za  i  przeciw,  doświadczenia  własne)  

  1.  1   Czy  warto  pracować  w  czasie  studiów?  Jakie  są  plusy  i  minusy  podejmowania  pracy  w  trakcie  studiów?  [Uwaga:  można   zapisywać  te  argumenty  na  tablicy  i  każdy  poddawać  dyskusji]  

1.  2   Jak  wyglądały  Państwa  pierwsze  doświadczenia  zawodowe?  

i. Staże,    praktyki  (praktyki:  obowiązkowe?  Jak  przebiegały?  Czy  są  potrzebne  i  jak  powinny  przebiegać?)   ii. Pierwsza  praca  (jak  ją  zdobyli,  czy  związana  z  kierunkiem  studiów,  pierwsze  doświadczenia  –  czy  trudno  

było  się  zaadaptować,  czy  trzeba  było  się  czegoś  nowego  nauczyć  –  czego?)     III  KORZYŚCI  ZE  STUDIOWANIA  

  1.  3   Co  dają  studia  wyższe?  Co  z  nich  można  wynieść?  Wiedza,  umiejętności  (jakie?)  a  co  jeszcze?  (wartości,  kontakty,  prestiż)   1.  4   Czy  studia  powinny  przygotowywać  do  wejścia  na  rynek  pracy?  W  JAKI  SPOSÓB?  [dopytać:  Akademickie  Biura  Karier,  Warsztaty  

i  spotkania  z  pracodawcami,  praktyki  i  staże]    

42

  IV  IDEALNE  STUDIA    JAK  POWINNY  WYGLĄDAĆ?  (kartki  do  wypełnienia,  burza  mózgów)  

  Chciałbym,  abyśmy  przez  moment  zastanowili  się  na  tym,  jak  powinien  wyglądać  IDEALNY  UNIWERSYTET?  Proszę  zastanowić  się  nad  

tym,  jak  wyglądałoby  nauczanie  na  Państwa  macierzystym  kierunku  na  takiej,  idealnej  uczelni:  

I. Program:  jakie  przedmioty  powinny  się  tam  znaleźć,  z  jakich  należałoby  zrezygnować?  

II. Metody  dydaktyczne:  jaki  charakter  powinny  mieć  zajęcia?  Czy  powinno  stawiać  się  na  indywidualną  pracę  studenta  czy  prace  

grupowe?  jak  powinny  wyglądać  egzaminy?  

III. Wykładowcy:  jak  opisaliby  Państwo  –  jakie  cechy  charakteryzują  idealnego  wykładowcę?  

IV.  [inne  wymiary?]  

[opcja:  praca  w  podgrupach  ze  względu  na  poszczególne  wymiary]    

  V  SZERSZA  PERSPEKTYWA  (podział  na  grupy,  kartki  do  wypełnienia,  dyskusja)  

  Wyobraźmy  sobie,  że  spotykamy  się  na  debacie  dotyczącej  sytuacji  absolwentów  wyższych  uczelni  na  rynku  pracy.  Obecnie  co  piąty   świeżo  upieczony  absolwent  nie  może  znaleźć  pracy,  odsetek  ten  nieprzerwanie  rósł  od  2007  roku.    W  debacie    biorą  udział   przedstawiciele:    

• Organizacji  Pracodawców  LEWIATAN,    

• Sejmowej  Komisja  Edukacji,  Nauki  i  Młodzieży  i  przedstawicieli  rządu   • Konferencja  Rektorów  Akademickich  Szkół  Polskich.    

 

Zasadniczy  problem  w  ich  dyskusji  ogniskuje  się  wokół  odpowiedzi  na  pytanie:    

• W  jaki  sposób  można  by  było  poprawić  sytuację  absolwentów  uczelni  wyższych  na  rynku  pracy?     • Pracodawcy:  co  powinni  zrobić  i  co  radziliby  pozostałym  stronom?  

• Państwo:  co  powinno  zrobić,  i  co  radziliby  pozostałym  stronom?   • Uczelnia:  co  powinny  zrobić,  i  co  radziliby  pozostałym  stronom?  

 

 

Chciałbym  abyśmy  podzieli  się  rolami  uczestników  tej  debaty  i  spróbowali  odpowiedzieć  na  te  pytania.    

Każda  grupa  przedstawia  dwie  lub  trzy  propozycje  dotyczące  swojego  obszaru  oraz  po  jednej  dotyczącej  pozostałych  obszarów.   Przedyskutujmy  razem  te  rozwiązania.  

   

SCENARIUSZ  WYWIADU  GRUPOWEGO  ZE  STUDENTAMI  

7.2. Scenariusz wywiadu grupowego ze studentami

 

Rozgrzewka  

 

Proszę,  żeby  wszyscy  się  przedstawili,  podając  swoje  imię,  kierunek  studiów  i  na  jakim  stopniu  (licencjat,  studia  magisterskie)?   Dlaczego  Państwo  wybrali  te  studia?  Na  jakim  etapie  podjęli  Państwo  decyzję  o  wyborze  tego  kierunku  studiów?  [dopytać  też  o   motywacje  studiowania  kilku  kierunków,  jeśli  coś  takiego  miało  miejsce,  o  rozpoczęte  specjalizacje  –  dlaczego  zostały  wybrane  itp.;   orientacje  pragmatyczne  i  idealistyczne,  rola  presji  otoczenia  przy  wyborze  kierunku  studiów]  

Czy  studia  spełniają  Państwa  oczekiwania?  Co  jest  w  nich  pozytywnego,  a  co  negatywnego?      

[Jeśli   pojawi   się   ta   kwestia,   to   można   przejść   spontanicznie,   jeśli   nie   -­‐   dopytać   o   zainteresowania,   Czy   kierunek   studiów   był   jakkolwiek   związany   z   zainteresowaniami]   Czy   warto   wybierać   studia   pod   kątem   przyszłej   pracy   zawodowej?   -­‐-­‐>   poszukajmy   argumentów   za   i   przeciw   takiemu   podejściu.   [Można   zrobić   na   tablicy   listę   argumentów   za   i   przeciw   i   o   każdy   z   nich   dopytać   wszystkich  uczestników].      

   I  WYBÓR  STUDIÓW  –  MOTYWACJE  (zadanie)  

  1.  5   Wyobraźmy  sobie  czwórkę  licealistów  jednego  z  warszawskich  liceów:  

• Ania  –  typ  „prymuski”,  bardzo  dobrze  radzi  sobie  ze  wszystkimi  przedmiotami  w  liceum.  Nie  zbyt  sprecyzowanych   zainteresowań,  wie  tylko,  że  chciałby  w  przyszłości  dobrze  zarabiać,  najlepiej  pracując  w  dużej  międzynarodowej  firmie.   • Dominik  –  fascynuje  go  historia,  w  tym  jest  naprawdę  dobry,  ale  nie  jest  pewien  czy  studiowanie  historii  to  dobry  pomysł.  

Jego  ojciec,  z  zawodu  adwokat,  zdecydowanie  mu  to  odradza,  z  kolei  Dominik  nie  jest  zbyt  przekonany  do  studiowania   prawa.  

• Michał  –  to  ścisły  umysł,  bardzo  dobrze  radzi  sobie  z  matematyką  i  fizyką,  choć  ta  druga  jest  jego  prawdziwą  pasją.  Chciałby   w  przyszłości  mieć  dobrą  pracę  –  starsi  znajomi  jego  brata  twierdzą,  że  powinien  zostać  informatykiem  –  oni  po  swoich   studiach  szybko  znaleźli  dobrą  pracę.    

• Kasia  –  w  szkole  radzi  sobie  nieźle,  szczególnie,  jeśli  chodzi  o  języki.  W  życiu  chciałaby  robić  coś  ciekawego,  ale  nie  ma   jeszcze  pomysłu  na  konkretny  zawód.    Myślała  już  o  kierunku  studiów  i  najbardziej  spodobały  się  jej  studia  filozoficzne.   Wszyscy  jednak  jej  to  odradzają  –  mówią,  że  po  filozofii  nie  znajdzie  pracy.    

1.  6   Chciałbym  aby  spróbowali  Państwo  doradzić  naszym  licealistom....  

a. Jakie  kierunki  studiów  powinny  wybrać  te  osoby?    

b. Na  co  powinny  zwrócić  uwagę  podejmując  decyzję?  Co  jest  najważniejsze  przy  wyborze  kierunku  studiów?   [perspektywy  znalezienia  pracy;  rady  osób  starszych,  rodziców]  

1.  7   Na  co  Państwo  zwracali  uwagę    wybierając  swój  kierunek  studiów?  Proszę  przypomnieć  sobie,  dlaczego  Państwo  wybrali   swoje  kierunki  studiów?    

f. Czy  wybierali  Państwo  uczelnię,  czy  przedmiot/dziedzinę  studiów?  

g. Czy  mieli  Państwo  wątpliwości,  może  ktoś  chciał  zmieniać  kierunek  studiów,  uczelnię?  Jak  to  było?  A  może  ktoś   nie  tylko  chciał,  ale  nawet  to  zrobił?  

h. Czy  wiedzą  Państwo,  co  chcieliby  dokładnie  robić  po  studiach?    

i. Jak  Państwo  sądzą,  czy  warto  wybierać  studia  wyłącznie  pod  kątem  swoich  zainteresowań,  czy  też  powinno  się   myśleć  też  o  przyszłej  pracy?  Poszukajmy  argumentów  na  korzyść  obu  podejść  [Uwaga:  można  zapisywać  te   argumenty  na  tablicy  i  każdy  poddawać  dyskusji]  

j. Czy  wybraliby  Państwo  jeszcze  raz  te  same  kierunki  studiów?  Dlaczego?  

 

 

Praca  w  czasie  studiów,  w  tym  staże  i  praktyki    

 

Czy   w   czasie   studiów   odbywali   Państwo   jakieś   staże   lub   praktyki?   Czy   one   były   częścią   studiów,   czy   były   obowiązkowe?   Czy   Państwo  są  zadowoleni  z  tych  praktyk?  [jeśli  nie  było  praktyk  lub  nieobowiązkowe]  Czy  powinny  być  obowiązkowe  praktyki?  Jak   Państwo  by  je  zorganizowali?  Co  powinni  robić  studenci  w  czasie  praktyk?  

[jeśli  jeszcze  nie  był  na  żadnych  praktykach]  Czy  uważają  Państwo,  że  praktyki  w  czasie  studiów  są  potrzebne?  Jakie  mogą  mieć   plusy  i  minusy  dla  studentów  Państwa  kierunków?  

Czy   pracują   Państwo   obecnie   lub   pracowali   dawniej   w   czasie   studiów?   Proszę   opowiedzieć   o   tej   pracy.   Jakie   były   najważniejsze   powody  podjęcia  pracy?  Czy  ta  praca  pomaga  jakoś  w  studiowaniu,  czy  raczej  przeszkadza?  Czy  warto  pracować  w  czasie  studiów?   Poszukajmy  argumentów  za  i  przeciw.  

[jeśli  nie  pojawi  się  spontanicznie  –  dopytać]  Czy  poszukują  Państwo  pracy  pod  kątem  swoich  przyszłych  planów  zawodowych?  Czy   warto  to  robić?  

 

Jak   szuka   się   pracy?   Proszę   opowiedzieć   -­‐   czy   łatwiej   znaleźć   pracę   czysto   fizyczną   (kelner,   sprzątanie   itp.),   czy   taką   bardziej   związaną  ze  studiami?  Jakie  są  trudności?  Czy  marka  Uniwersytetu  Warszawskiego  ułatwia  znalezienie  pracy?  Jeśli  ktoś  miał  takie   doświadczenia  -­‐  proszę  o  tym  opowiedzieć.  

44

 

Zatrudnienie  po  studiach  –  wyobrażenia  o  dobrej  pracy  

 

Jakie   są   Państwa   plany   zawodowe?   Kiedy   się   wykrystalizowały?   [ewentualnie]   Kiedy,   Państwa   zdaniem,   powinno   się   już   podjąć   jakąś  decyzję  o  tym,  gdzie  chciałoby  się  pracować?  Czy  można  to  zrobić  dopiero  po  studiach?  

Czy  sądzą  Państwo,  że  łatwo  będzie  znaleźć  taką  pracę,  jak  Państwo  by  chcieli?  Z  czego  ewentualnie  mogą  wynikać  trudności?   [Jeśli  nie  pojawiło  się  wcześniej  -­‐  dopytać,  czy  robią  coś  aby  zwiększyć  swoje  szanse  na  rynku  pracy,  czy  też  nie?]  Czy  rozważają  

Państwo  wyjazd  do  pracy  za  granicę?  Dlaczego?  

Czy   zamierzają   Państwo   jakoś   dokształcać   się,   zdobywać   dodatkowe   umiejętności?   Jakie?   Dlaczego?   [ewentualnie   dopytać,   czy   mają  pretensje  do  swojej  jednostki  dydaktycznej,  że  nie  dała  im  tych  ewentualnych  dodatkowych  umiejętności]  

 

Szersza  perspektywa  

 

Dużo  mówi  się  teraz  o  tym  że  absolwentom  wyższych  uczelni  trudno  jest  znaleźć  pracę.  Czy  z  Państwa  perspektywy  to  rzeczywiście   wygląda  tak  źle?  

Z  czego  Państwa  zdaniem  mogą  wynikać  kłopoty  tych  absolwentów,  którzy  nie  mogą  znaleźć  pracy?   Czy  UW  mógłby  coś  zrobić  żeby  poprawić  szanse  swoich  absolwentów?  

Czy   poleciliby   Państwo   swoim   przyjaciołom,   rodzinie   -­‐   osobom   bliskim   -­‐   kierunek   studiów,   który   Państwo   studiują?   Co   jest   pozytywnego,  a  co  negatywnego  w  tym  kierunku  studiów?  Dla  kogo  to  są  studia  (chodzi  o  profil  osobowości,  plany  życiowe  itp.).  

7.3. Pomoce do zadań wykonywanych podczas wywiadów grupowych

          POMOCE!DO!ZADAŃ!WYKONYWANYCH!PODCZAS!WYWIADÓW!GRUPOWYCH

!

JAKIE(KIERUNKI(STUDIÓW(POWINNI(WYBRAĆ?

(

Ania!–!typ!„prymuski”,!bardzo!dobrze!radzi!sobie!

ze! wszystkimi! przedmiotami! w! liceum.! Nie! ma!

zbyt! sprecyzowanych! zainteresowań.! Wie! tylko,!

że! chciałby! w! przyszłości! dobrze! zarabiać,!

najlepiej! pracując! w! dużej! międzynarodowej!

firmie.!

!

!

!

!

[___________________]!

Dominik* –! fascynuje! go! historia,! w! tym! jest!

naprawdę! dobry,! ale! nie! jest! pewien! czy!

studiowanie!historii!to!dobry!pomysł.!Jego!ojciec,!

z!zawodu!adwokat,!zdecydowanie!mu!to!odradza,!

z! kolei! Dominik! nie! jest! zbyt! przekonany! do!

studiowania!prawa.!!

!

!

!

!

!

!

[___________________]!

Michał! –! ! to! ścisły! umysł,! bardzo! dobrze! radzi!

sobie! z! matematyką! i! fizyką,! choć! ta! druga! jest!

jego!prawdziwą!pasją.!Chciałby!w!przyszłości!mieć!

dobrą!pracę!–!starsi!znajomi!jego!brata!twierdzą,!

że! powinien! zostać! informatykiem! –! oni! po!

swoich!studiach!szybko!znaleźli!dobrą!pracę.!

!

!

!

[___________________]!

Kasia! –! w! szkole! radzi! sobie! nieźle,! szczególnie,!

jeśli! chodzi! o! języki.! W! życiu! chciałaby! robić! coś!

ciekawego,! ale! nie! ma! jeszcze! pomysłu! na!

konkretny!zawód.!!Myślała!juz!o!kierunku!studiów!

i!najbardziej!spodobały!się!jej!studia!filozoficzne.!

Wszyscy! jednak! jej! to! odradzają! –! mówią,! że! po!

filozofii!nie!znajdzie!pracy.!

!

!

!

W dokumencie produkty EE (Stron 41-45)

Powiązane dokumenty