W obliczu skutków epidemii wywołanej rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 OPS stanął przed szeregiem nowych wyzwań, będących konsekwencją niespotykanej dotąd sytuacji.
Troska o drugiego człowieka spowodowała, że zaangażowano wszystkie dostępne siły i środki, aby zapewnić pomoc i wsparcie osobom i rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej.
Ogłoszony w kraju stan epidemii wymagał od pracowników pomocy społecznej przetransformowania dotychczasowych standardów pracy oraz dostosowania się do zaistniałych warunków. Sytuacja w kraju skutkowała wprowadzeniem wielu zmian nie tylko mentalnych, lecz również na gruncie przepisów prawa.
Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych wprowadziła regulacje dotyczące wykonywania niektórych zadań z zakresu pomocy społecznej i prowadzenia postępowań administracyjnych. W trosce o pracowników socjalnych wprowadzony został przepis art. 15o, w myśl którego przyznawanie świadczeń wskazanych zapisami ustawy z dnia 12 marca 2004 r.
o pomocy społecznej, w szczególności osobom lub rodzinom, które zostały poddane kwarantannie w związku z podejrzeniem zakażenia lub choroby zakaźnej, nie wymagało przeprowadzenia rodzinnego wywiadu środowiskowego, a ustalenie sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej następowało na podstawie:
− rozmowy telefonicznej z pracownikiem socjalnym,
− dokumentów lub oświadczenia, o których mowa w art. 107 ust. 5b ustawy o pomocy społecznej, a także ich kopii, w tym elektronicznych, uzyskanych od osoby lub rodziny ubiegającej się o pomoc,
− informacji udostępnionych przez podmioty, o których mowa w art. 105 tej ustawy.
i stopniu niepełnosprawności wydawanych przez powiatowe i wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Zgodnie z art. 15h ust. 1 z urzędu przedłużano okres, na jaki przyznano świadczenia uzależnione od niepełnosprawności, np. zasiłki stałe, zasiłki pielęgnacyjne, specjalne zasiłki opiekuńcze, świadczenia pielęgnacyjne oraz zasiłki dla opiekunów.
W tym okresie pracownicy OPS realizowali zadania w systemie ciągłym i koncentrowali się na zabezpieczaniu podstawowych potrzeb życiowych mieszkańców gminy. Oprócz dotychczas realizowanych zadań ustawowych, udzielana była również pomoc w formie:
− finansowej, w postaci:
• przyznawania i wypłacania przewidzianych przepisami prawa zasiłków osobom, które z uwagi na stan epidemii utraciły dotychczasowe źródło dochodu,
• zamiany zasiłków celowych w formie rzeczowej tj. dożywiania dzieci w szkołach i przedszkolach – na pomoc finansową, z powodu czasowego zamknięcia tych placówek,
− rzeczowej, w postaci przygotowania paczek żywnościowych z zakupionych przez Ośrodek artykułów spożywczych dla osób objętych kwarantanną, których dostarczanie realizowała Ochotnicza Straż Pożarna z Kiszewa i Ocieszyna,
− pracy socjalnej, w postaci:
• telefonicznego monitorowania sytuacji rodzinnej i zdrowotnej w rodzinach podopiecznych, szczególnie sytuacji osób starszych, osób z niepełnosprawnościami oraz osób samotnych,
• realizowania rządowego Programu Wspieraj Seniora – Solidarnościowego Korpusu Wsparcia Seniorów, polegającego na zapewnieniu pomocy w dostarczeniu niezbędnych produktów (zakupów podstawowych artykułów spożywczych, leków i zaopatrzenia w niezbędne materiały higieniczne) do domu seniora, celem ograniczenia konieczności opuszczania przez osoby starsze podczas pandemii miejsc zamieszkania, ze względu na ich bezpieczeństwo; w 2021 r. wpłynęło 1 zgłoszenie z prośbą o udzielenie informacji,
• zapewnienia pomocy prawnej i psychologicznej, zwłaszcza w sytuacjach kryzysów osobistych związanych z izolacją lub poddaniu kwarantannie domowej oraz straty członka rodziny lub osoby bliskiej w rezultacie zachorowania na COVID – 19,
• wzmożenia przez pracowników socjalnych monitoringu realizowanego w ramach procedury „Niebieskiej Karty” oraz częstotliwości do minimum 2 razy w miesiącu kontaktu, zarówno ze środowiskami zagrożonymi przemocą jak i z rodzinami, w których występował problem przemocy domowej,
• przekazywania w trakcie rozmów telefonicznych, a także za pośrednictwem strony internetowej OPS oraz Urzędu Miejskiego w Obornikach informacji dotyczących choroby COVID-19 oraz konieczności przestrzegania zasad higieny i stosowania środków ochrony osobistej, zgodnie z zaleceniami Głównego Inspektora Sanitarnego; zapewnienia mieszkańcom gminy tymi drogami wsparcia informacyjnego i emocjonalnego,
gminnym, powiatowym oraz wojewódzkim,
• monitorowania i codziennego raportowania Wojewodzie Wielkopolskiemu stanu rozprzestrzeniania się na terytorium gminy choroby COVID-19,
• współpracy i pozyskiwania informacji od instytucji niezbędnych do rozpatrywania spraw: Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, służby zdrowia, Policji, Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej, banków, Banku Żywności, Straży Miejskiej, zakładów pracy, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, schronisk dla osób bezdomnych, kuratorów sądowych, Fundacji „Na prostej drodze”, Spółdzielni Socjalnej „Uciec Dysforii”.
DZIAŁALNOŚĆ ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH
Działalność Ośrodka Pomocy Społecznej uzupełniała w roku raportowanym, podobnie jak w poprzednich, aktywność podmiotów funkcjonujących poza sektorem finansów publicznych.
W 2021 r. Gmina Oborniki zleciła organizacjom pozarządowym oraz innym uprawnionym podmiotom na podstawie przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie wykonanie zadań publicznych w zakresie pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób. Zrealizowano następujące zadania:
Tytuł zadania Podmiot realizujący
Opieka nad chorym w domu Spółdzielnia Socjalna „Uciec Dysforii”,
Fundacja „Na prostej drodze”
Prowadzenie punktu wydawania żywności pozyskanej z Wielkopolskiego Banku Żywności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014-2020 Podprogram 2020.
Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Oddział w Obornikach
Zapewnienie schronienia osobom bezdomnym z terenu gminy Oborniki w schroniskach dla osób bezdomnych w Rożnowicach,
Poznaniu i Gościejewie Stowarzyszenie MONAR
Doradztwo upadłościowe dla mieszkańców gminy Oborniki Spółdzielnia Socjalna „Uciec Dysforii”
Wspieranie działań na rzecz mieszkańców gminy Oborniki skierowanych do osób zainteresowanych wszczęciem postępowania upadłościowego osób nieprowadzących działalności gospodarczej
Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Oddział w Obornikach
Wspieranie rodziny to kolejne z zadań samorządu gminnego. W jego realizację na terenie gminy Oborniki zaangażowanych jest wiele jednostek i instytucji – począwszy od Ośrodka Pomocy Społecznej (OPS) – wypłaty świadczeń rodzinnych, wychowawczych i innych prorodzinnych oraz wspieranie rodziny i systemu pieczy zastępczej, przez Zespół Interdyscyplinarny – przeciwdziałanie przemocy w rodzinie aż po działalność na rzecz dzieci i młodzieży, podejmowaną m.in. przez: Żłobek Miejski, sołectwa i Urząd Miejski w Obornikach. Wiele różnych projektów w tym zakresie zrealizowały również organizacje pozarządowe.
Rok 2021, podobnie jak rok poprzedni, był wyjątkowy ze względu na trwającą epidemię COVID-19 także w obszarze działań podejmowanych na rzecz obornickich rodzin. Po raz kolejny Gmina Oborniki nie mogła zorganizować wypoczynku letniego dla dzieci z rodzin dotkniętych problemami uzależnień. Zrezygnowano z obchodów Dni Obornik oraz organizacji zabaw i festynów w ramach Międzynarodowego Dnia Dziecka. Jednak dzięki zaangażowaniu w szukanie możliwości działań, mimo trudnych warunków epidemicznych wymuszających kolejne ograniczenia, wiele aktywności ukierunkowanych na wspieranie rodzin zostało podjętych.