• Nie Znaleziono Wyników

Działanie 5.5 Wzmocnienie potencjału służb ratowniczych

3. OCENA EFEKTÓW W SPARC IA W RAMACH OSI PRIO RYTETOW EJ V

3.5 Działanie 5.5 Wzmocnienie potencjału służb ratowniczych

Do końca lipca 2020 r. w działaniu 5.5 przeprowadzono 2 konkursowe nabory wniosków (w 2016 i 2017 r.), w wyniku których zawarto 60 umów37 na projekty obejmujące wyposażenie jednostek ochotniczej straży pożarnej w sprzęt niezbędny do przeciwdziałania i

usuwania skutków klęsk żywiołowych. Łączna wartość dofinansowania UE dla zawartych umów wynosi 16,36 mln zł, co odpowiada 93% alokacji środków UE przypisanej do PI 5b (17,57 mln zł). Zdecydowana większość projektów (57 umów) została już zakończona,

37 Umowy obowiązujące (nierozwiązane) wg stanu na 31.07.2020 6%

12%

12%

18%

18%

82%

88%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Wzrost atrakcyjności inwestycyjnej Wzrost przedsiębiorczości, nowe podmioty

gospodarcze

Powstanie nowych miejsc pracy Wzrost potencjału rozwojowego gminy, w tym m.in.

wzrost dochodów gminy

Wzrost atrakcyjności osiedleńczej Zapewnienie ładu przestrzennego Wzrost atrakcyjności turystycznej

Działanie 5.4 - wpływ gospodarczy

68 3 znajdują się w końcowej fazie realizacji lub na etapie rozliczania projektu. Nie są

planowane kolejne nabory wniosków (kontraktacja została zakończona).

3.5.1OCENA STOPNIA REALIZACJI CELÓW WSKAŹNIKOWYCH

W tabeli poniżej zestawiono osiągnięte (na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność) i prognozowane (na podstawie zawartych umów o dofinansowanie) efekty projektów

dofinasowanych w działaniu 5.5. Można oceniać, że wsparcie udzielone w działaniu 5.5.

było skuteczne w odniesieniu do realizacji celów wskaźnikowych. Niepełne osiągnięcie celów dotyczących zasięgu oddziaływania inwestycji wynikać będzie z nie do końca trafnych założeń przyjętych na etapie szacowania wartości docelowych wskaźników, a nie z

nieskuteczności czy nieadekwatności wsparcia (szersze wyjaśnienia poniżej tabeli).

Tabela 13. Efekty projektów dofinansowanych w działaniu 5.5 (PI5b)

WSKAŹNIK JEDNOSTKA

Wskaźniki produktu - RPO Liczba jednostek służb ratowniczych doposażonych w sprzęt do prowadzenia akcji ratowniczych i usuwania skutków katastrof

szt. 75 72 76 101%

Liczba ludności odnoszącej korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej (CI 20)

korzyści ze środków ochrony przed

pożarami lasów (CI 21) osoby 3 119 173 9 610 141 2 357 54540 (9 794 474) 41

76%

(314%) Wskaźniki produktu - Załącznik nr 2 do SzOOP

Liczba zakupionego sprzęt do prowadzenia akcji ratowniczych i usuwania skutków katastrof

szt. 18 48 51 283%

Wskaźnik rezultatu bezpośredniego - Załącznik nr 2 do SzOOP Liczba miast, w których podjęto

działania związane z

38 Rzeczywista liczba ludności zamieszkująca powiaty objęte wsparciem wg danych GUS za 2019 r.

39 W nawiasie podano prostą agregację wartości wskaźników z bazy LSI, która ponad dwukrotnie przekracza liczbę mieszkańców województwa śląskiego (projekty realizowało po kilka gmin z danego powiatu, podając każdorazowo liczbę ludności powiatu).

40 Rzeczywista liczba ludności zamieszkująca powiaty objęte wsparciem wg danych GUS za 2019 r.

41 W nawiasie podano prostą agregację wartości wskaźników z bazy LSI, która ponad dwukrotnie przekracza liczbę mieszkańców województwa śląskiego (projekty realizowało po kilka gmin z danego powiatu, podając każdorazowo liczbę ludności powiatu).

42 W nawiasie podano agregat wartości z bazy LSI tj. 339 szt., natomiast ponieważ w projekcie RPSL.05.05.00-24-04AA/17 wartość już osiągnięta jest wyższa od docelowej wynikającej z umowy (54 szt. w miejsce 38 szt.), po rozliczeniu wszystkich umów wartość wskaźnika powinna wynieść 355 szt..

I.1 Czy udzielone wsparcie było skuteczne, tzn. czy i w jakim stopniu przyczyniło się do osiągnięcia celów szczegółowych (ocena stopnia osiągnięcia celów powinna zostać przeprowadzona zarówno w aspekcie ilościowym, wyrażonym osiągnięciem założonych w Programie wartości wskaźników, jak i jakościowym, odwołującym się do właściwości poszczególnych celów Programu i założeń związanych z tymi właściwościami oraz samymi celami, a także odnoszącym się do zasięgu osiągniętego efektu)

III.1 Jaka jest możliwość osiągnięcia założonych celów szczegółowych, wyrażonych przypisanymi wskaźnikami? Jakie są powody nieosiągnięcia lub przekroczenia wartości docelowych wskaźników?

69

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z LSI, stan na 31.07.2020 r.

Pierwotnie zakładano, że liczba doposażonych jednostek OSP wyniesie 9 szt., natomiast w związku ze znacznie przekraczającą wstępne szacunki skalą zainteresowania oferowanym wsparciem43 zwiększono dwukrotnie alokację środków UE na działanie 5.5 (z 2 do 4 mln EUR) oraz pozyskano dodatkowe środki z WFOŚiGW w Katowicach, budżetu województwa i budżetu państwa, co umożliwiło dofinansowanie znacznie większej liczby projektów.

Dodatkowo zakresy poszczególnych projektów okazały się mniejsze niż pierwotnie zakładano, co pozwoliło na dofinansowanie znacznie większej niż planowano liczby

jednostek OSP. Ostatecznie wartość docelowa wskaźnika dotyczącego liczby doposażonych jednostek została zwiększona do 75 szt. i ta urealniona wartość powinna zostać osiągnięta na poziomie 101 %.

Wartości docelowe wskaźników odnoszących się do zasięgu oddziaływania wspartych oddziałów OSP (tj. Liczba ludności odnoszącej korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej/przed pożarami lasów) zostały oszacowane w oparciu o liczbę powiatów, na terenie których dofinansowano projekty (19 powiatów) oraz średniej gęstości zaludnienia na poziomie 164 167 os./powiat (tj. 19*164 167=3 119 173). Tymczasem realnie średnia liczba mieszkańców we wspartych powiatach wyniosła 124 081 os., a całkowita - 2 357 545 os. Niepełne osiągnięcie celów dotyczących zasięgu oddziaływania inwestycji wynikać będzie więc z nie do końca trafnych założeń przyjętych na etapie szacowania wartości docelowych tych wskaźników.

Znaczne przekroczenie wartości docelowych wskaźników z poziomu SzOOP (Liczba zakupionego sprzętu, Liczba zakupionych wozów pożarniczych) związane jest ze wspomnianymi wcześniej: niższymi niż zakładano kosztami zakupu wozów, mniej kosztownymi elementami wyposażenia (co pozwoliło na zakup większej ilości wozów i wyposażenia) oraz zwiększeniem alokacji środków.

Wskaźnik rezultatu Liczba miast, w których podjęto działania związane z

zabezpieczeniem przed niekorzystnymi zjawiskami pogodowymi został osiągnięty już obecnie na poziomie przewyższającym liczbę miast w województwie Śląskim (71 miast, podczas gdy osiągnięta na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność liczba wynosi już 78, a docelowo z umów wynika, że będzie ich 90). Na podstawie dostępnych danych nie była możliwa korekta agregatu wskaźnika (np. wyeliminowanie powtarzających się miast,

weryfikacja, czy dotyczy on także miast zlokalizowanych poza terenem województwa).

Gdyby wskaźnik miał charakter produktu, możliwa byłaby korekta do realnej liczby miast zlokalizowanych na terenie powiatów objętych wsparciem (tj. 54 miasta).

3.5.2OCENA WPŁYWU NA REALIZACJĘ CELÓW STRATEGICZNYCH

Celem szczegółowym PI 5b było lepsze wyposażenie służb ratowniczych i na podstawie przeprowadzonych analiz można stwierdzić, że cel ten został osiągnięty.

Podstawową formacją powołaną do walki ze skutkami ekstremalnych zjawisk pogodowych jest straż pożarna, w skład której wchodzi straż zawodowa (PSP) oraz ochotnicza (OSP).

43 W ramach pierwszego konkursu w działaniu 5.5 kwota wnioskowanego dofinansowania UE na wnioskach poprawnych formalnie przekroczyła budżet naboru ponad jedenastokrotnie

I.1 Czy udzielone wsparcie było skuteczne, tzn. czy i w jakim stopniu przyczyniło się do osiągnięcia celów szczegółowych (ocena stopnia osiągnięcia celów powinna zostać przeprowadzona zarówno w aspekcie ilościowym, wyrażonym osiągnięciem założonych w Programie wartości wskaźników, jak i jakościowym, odwołującym się do właściwości poszczególnych celów Programu i założeń związanych z tymi właściwościami oraz samymi celami, a także odnoszącym się do zasięgu osiągniętego efektu)

70 Jednostki OSP są finansowane przez lokalne samorządy, które zwykle są w stanie pokryć tylko bieżące wydatki, głównie w zakresie uzupełnienia niezbędnego drobnego wyposażenia.

Przed realizacją projektów jednostki OSP posiadały bardzo stare, awaryjne samochody wyprodukowane w latach 70tych i 80tych ubiegłego stulecia (m.in. Jelcze i Stary) i braki podstawowego wyposażenia, w tym nawet odzieży ochronnej.

W efekcie realizacji projektów dofinansowanych w działaniu 5.5, 76 jednostek OSP (21%

liczby jednostek OSP włączonych do KSRG na terenie województwa śląskiego w 2015 r., tj.

36644), zlokalizowanych na terenie 53 gmin45 (tj. 32% gmin województwa śląskiego) należących do 16 powiatów (z 17 istniejących46) oraz 3 miast na prawach powiatu, tj.

Częstochowa, Mysłowice, Rybnik (3 spośród z 19 istniejących na terenie województwa) zostało doposażonych w:

 51 wozów pożarniczych wyposażonych w sprzęt do prowadzenia akcji ratowniczych i usuwania skutków katastrof (głównie średnie samochody ratowniczo-gaśnicze, w wybrany projektach samochody ciężkie, lekkie, wozy bojowe, samochody specjalne, w części projektów samochody terenowe lub uterenowione);

 339 szt. sprzętu lub wyposażenia, w tym m.in.: zestawy hydrauliczne, agregaty pompowe, pilarki i przecinarki, pompy elektryczne i pływające, nawigacja GPS, radiotelefony, sprzęt ratowniczy, odzież i obuwie ochronne (w tym m.in. odzież do pracy w wodzie), łodzie płaskodenne, silnik i przyczepa do pontony, quad z przyczepą, skuter śnieżny z przyczepą, cysterny na wodę pitną.

W efekcie realizacji projektów co najmniej 52% mieszkańców województwa (2,36 mln osób) odniesie korzyści z lepszego wyposażenia jednostek OSP w sprzęt niezbędny do przeciwdziałania i usuwania skutków klęsk żywiołowych. Realne oddziaływanie projektów można ocenić jako większe – jednostki niejednokrotnie biorą udział w akcjach na terenie sąsiednich powiatów, a nawet województw ościennych, np. województwa opolskiego (patrz Studium przypadku dla projektu pn. Wzmocnienie potencjału służb ratowniczych na terenie gmin Parku Krajobrazowego Lasy nad Górną Liswartą poprzez doposażenie OSP w sprzęt i samochody ratowniczo-gaśnicze). Większość doposażonych jednostek należy do KSRG, natomiast w kilku przypadkach (m.in. OSP Chwostek, Tanina, Kotulina) wsparcie pozwoliło na dostosowanie jednostki do wymagań KSRG i ubieganie się o włączenie do systemu.

Zakupione wyposażenie dostosowane jest do specyfiki regionu (w tym terenów górskich) oraz do specyfiki zagrożeń związanych ze zmianami klimatu (w tym. podtopienia,

wichury, pożary). Zwiększenie potencjału technicznego służb ratowniczych włączonych do KSRG wpływa bezpośrednio na zwiększenie ich gotowości do działania i mobilności, w tym szybkości dotarcia na miejsce zdarzenia (dzięki bezawaryjnemu sprzętowi), co przekłada się na wzrost liczby akcji ratunkowych, w których uczestniczą doposażone jednostki. W efekcie interwencja będzie miała wpływ na poprawę bezpieczeństwa

regionu, w tym jego mieszkańców i podmiotów gospodarczych oraz ich mienia, a także zasobów przyrodniczych i kulturowych.

44 Na podstawie: Realizacja zadań Krajowego Systemu Ratowniczo – Gaśniczego w województwie śląskim w 2015 roku, Komenda Wojewódzka PSP w Katowicach, 2016 r.

45 W 7 gminach zrealizowano po 2 projekty (miasto Częstochowa, gmina Górzyce, Hażlach, Siewierz, Pszów, miasto Rybnik, Zbrosławice), wyposażając w sprzęt różne oddziały OSP funkcjonujące na ich terenie. Z kolei w ramach 7 projektów doposażono w sprzęt więcej niż jeden odział OSP funkcjonujący na terenie danej gminy.

46 Poza powiatem rybnickim

71

Dobra praktyka – działanie 5.5

Projekt „Wzmocnienie potencjału służb ratowniczych na terenie gmin Parku Krajobrazowego Lasy nad Górną Liswartą poprzez doposażenie OSP w sprzęt i samochody ratowniczo-gaśnicze”, beneficjent:

Gmina Herby

Projekt obejmował wyposażenie 7 jednostek OSP w gminach Herby i Kochanowice w sprzęt i pojazdy

niezbędne do przeciwdziałania i usuwania skutków klęsk żywiołowych. W efekcie 6 OSP (w tym 4 należące do KSRG) z Gminy Herby i 1 OSP (należąca do KSRG) z Kochanowic zwiększyły swój potencjał i możliwości działania w przypadku sytuacji kryzysowych w obrębie województw śląskiego i opolskiego. Projekt realizowany był w porozumieniu gmin Herby i Kochanowice, które dzięki sąsiedztwu i lokalizacji w obrębie Parku

Krajobrazowego Lasy nad Górną Liswartą wspólnie chronią tereny cenne przyrodniczo i kulturowo oraz przeciwdziałają i usuwają skutki klęsk żywiołowych.

Należy podkreślić, że w ostatnich 4 latach niemalże dwukrotnie wzrosła liczba interwencji jednostek OSP w gminie Herby - z 52 w 2013 r. do 107 w 2016 (dane gminy). Widoczny jest wzrost w liczbie interwencji wynikających z pożarów, jednak największy, bo ponad 2-krotny jest wzrost interwencji wynikający z miejscowego zagrożenia tj. powodzie, podtopienia, huragany i silne wiatry, kolizje i wypadki drogowe czy awarie zakładów przemysłowych (25- 2013, 71-2016).

Zakupione wyposażenie zostało dobrane do specyfiki działania jednostek OSP, stanu ich wyposażenia i potrzeb. W efekcie realizacji jednostki OSP uzupełniły wyposażenie ratunkowo – gaśnicze o 2 wozy pożarnicze oraz 113 sztuk sprzętu, w tym m.in. łódź pneumatyczną typu "Orka 2", silnik zaburtowy do pontonu, przyczepę pod ponton, namiot ratunkowy, zestaw sprzętów i ubrania do pracy w wodzie (sprzęt niezbędny przy usuwaniu skutków powodzi i podtopień). Zwiększyła się gotowość do działania i mobilność jednostek. Doposażenie umożliwiło jednostkom częstsze wyjazdy do akcji. Zakup wyposażenia umożliwił także 2 jednostek OSP (OSP Chwostek i OSP Tanina) dostosowanie się do wymagań KSRG i ubieganie się o włączenie do tego systemu.

Przewidywane dodatkowe pozytywne efekty realizacji obejmują:

 zwiększenie prestiżu służenia w OSP, które zapewnia w pełni wystarczające wyposażenie ratunkowo-gaśnicze, dostosowane do specyfiki prowadzonych akcji;

 zmniejszenie kosztów wynikających z napraw, zakupów części, dodatkowych ubezpieczeń;

 wzrost zainteresowania ludności służeniem w OSP przejawiający się we wzroście liczby członków zwyczajnych;

 wzrost bezpieczeństwa w gminach dzięki szybko reagującym jednostkom OSP;

rozwój ruchu rowerowego w powiecie lublinieckim oraz wzrost bezpieczeństwa transportu

samochodowego i rowerowego, w szczególności na drodze krajowej DK 46, dzięki funkcjonowaniu tam dobrze wyposażonych jednostek OSP odpowiedzialnych min. za usuwanie potrąconej zwierzyny, połamanych drzew, plam oleju, szybko reagujących na zdarzenia na drogach.

Na poziomie RPO WSL dla PI 5b przyjęto, że Udział interwencji, w których czas przybycia pierwszego podmiotu ratowniczego od zgłoszenia do przybycia na miejsce zdarzenia nie przekroczył 5 minut w liczbie zdarzeń ogółem wzrośnie z poziomu 28,13% w 2012 r. do poziomu 39% w 2023 r. Wartość docelowa została oszacowana na podstawie modelu matematyczno-statystycznego. Wg danych KG PSP, w latach 2012-2018, wartość

wskaźnika wykazywała jednak tendencję spadkową i w przypadku kontynuacji trendu w 2023 r. osiągnęłaby poziom 15%, a nie pożądany 39%.

72 Wykres 17. Udział interwencji, w których czas przybycia pierwszego podmiotu ratowniczego od

zgłoszenia do przybycia na miejsce zdarzenia nie przekroczył 5 minut w liczbie zdarzeń ogółem w województwie śląskim [%]

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych KG PSP (dostępnych na GUS Strateg)

Obserwowany trend spadkowy wynika przede wszystkim ze wzrostu liczby interwencji, spowodowanego przede wszystkim nasilaniem się z ekstremalnych zjawisk

pogodowych (nawalne deszcze i burze - powodzie i podtopienia; huragany i silne wiatry;

susze, fale upałów – pożary) oraz ze wzrostu ruchu na drogach (wydłużenie czasu dojazdu).

W analizowanym w ramach Studiu Przypadku projekcie RPSL.05.05.00-24-051D/17, liczba interwencji jednostek OSP w gminie Herby wzrosła z 52 w 2013 r. do 107 w 2016 r. (dane gminy). Na wykresie poniżej przedstawiono dane nt. wzrostu liczby interwencji jednostek KSRG w województwie śląskim w latach 2012-2019. Jednocześnie także udział interwencji, w których uczestniczą jednostki OSP, w ogólnej liczbie interwencji, wzrósł z około 39,9% w 2015 r. do 42,5% w 2019 r., co może być wynikiem wzmocnienia ich potencjału sprzętowego oraz zwiększenia liczby jednostek OSP funkcjonujących w KSRG, m.in. dzięki interwencji RPO WSL 2014-2020. Poza wsparciem udzielonym w działaniu 5.5, wg danych publikowanych przez KW PSP w Katowicach, w latach 2016-2019:

 w ramach dotacji celowej budżetu państwa na zapewnienie gotowości bojowej jednostek OSP funkcjonujących w ramach KSRG zakupiono 69 samochodów ratowniczo-gaśniczych oraz liczne elementy sprzętu i wyposażenia (łączna kwota dotacji na cele inwestycyjne wyniosła blisko 21 mln zł w latach 2016-2019);

 w ramach dotacji celowej MSWiA na wydatki inwestycyjne dla jednostek OSP poza KSRG zakupiono 46 samochodów ratowniczo-gaśniczych oraz sprzęt i wyposażenie (łączna kwota dotacji na cele inwestycyjne wyniosła ponad 7,9 mln zł w latach 2016-2019);

 w ramach „Ogólnopolskiego programu finansowania służb ratowniczych”,

finansowanego ze środków NFOŚiGW i WFOŚiGW w Katowicach zakupiono 75 samochodów ratowniczo-gaśniczych (łączna kwota dotacji wyniosła ponad 15,3 mln zł w latach 2018-2019);

tj. łącznie m.in. 190 samochodów ratowniczo gaśniczych (wobec 51 dofinansowanych w działaniu 5.5 RPO WSL), a także sprzęt i wyposażenie. Respondenci CAWI wskazywali także na inne źródła dofinansowania, w tym: Fundusz Sprawiedliwości (zakup sprzętu), PROW 2014 – 2020 (szkolenia dla strażaków z OSP) oraz sponsorzy prywatni. Środki RPO

28,0 28,1 27,2 28,3

24,2 22,0 21,0

39,0

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

%

Udział interwencji, w których czas przybycia pierwszego podmiotu ratowniczego od zgłoszenia do przybycia na miejsce zdarzenia nie przekroczył 5 minut w liczbie zdarzeń ogółem

Wartośc docelowa na 2023 r.

Liniowy (Udział interwencji, w których czas przybycia pierwszego podmiotu ratowniczego od zgłoszenia do przybycia na miejsce zdarzenia nie przekroczył 5 minut w liczbie zdarzeń ogółem)

73 WSL były więc istotnym, jednak nie jedynym źródłem finansowania inwestycji w

zakresie wyposażenia jednostek OSP, w tym należących lub pretendujących do KSRG.

Wykres 18.Liczba interwencji jednostek KSRG województwa śląskiego w latach 2012-2019

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych KW PSP w Katowicach

Warto zauważyć, że wsparte w RPO WSL jednostki OSP, ze względu na swoją

charakterystykę, nie są jednostkami bardzo szybkiego reagowania (w tym oczekiwanego czasu interwencji do 5 min od zgłoszenia). W Programie Ratownictwa i Ochrony Ludności na lata 2014 –202047 wyznaczono jako cel dotarcie do 80% populacji w czasie poniżej 15 minut i interwencja RPO WSL w większym stopniu przyczyni się do tego właśnie celu poprzez doposażanie jednostek OSP i zwiększanie liczby jednostek OSP należących do KSRG. Natomiast dominujący wpływ na wartość wskaźnika Udział interwencji, w których czas przybycia pierwszego podmiotu ratowniczego od zgłoszenia do przybycia na miejsce zdarzenia nie przekroczył 5 minut w liczbie zdarzeń ogółem będą miały zmiany zachodzące w zawodowych jednostkach ratowniczych, tj. głównie PSP, a osiągnięcie zakładanego poziomu docelowego 39% będzie wymagało intensyfikacji wysiłków, nie tylko w zakresie rozwoju bazy sprzętowej, ale także całego systemu organizacji służb ratowniczych. W tym kontekście większy wpływ na zmianę omawianego wskaźnika mogą mieć projekty ogólnopolskie realizowane przez KG PSP, obejmujące doposażenie jednostek PSP na terenie całego kraju, w tym w województwie śląskim, tj. „Zwiększenie skuteczności prowadzenia długotrwałych akcji ratowniczych”, „Usprawnienie systemu ratownictwa w transporcie kolejowym”, „Usprawnienie systemu ratownictwa na drogach”.

Podsumowując można stwierdzić, że wsparcie udzielone w działaniu 5.5 było skuteczne, tj. przyczyniło się w wysokim stopniu do realizacji celu szczegółowego PI 5b, tj. do lepszego wyposażenia służb ratowniczych. Wpływ interwencji na wartość wskaźnika rezultatu Udział interwencji, w których czas przybycia pierwszego podmiotu ratowniczego od zgłoszenia do przybycia na miejsce zdarzenia nie przekroczył 5 minut w liczbie zdarzeń ogółem należy jednak ocenić jako ograniczony.

47 Uchwała nr 59/2014 Rady Ministrów z dnia 29 kwietnia 2014 r. w sprawie przyjęcia Programu Ratownictwa i Ochrony Ludności na lata 2014–2020

53 910

47 069

52 352

60 241

57 287

69 219 68 817 69 322

30 000 40 000 50 000 60 000 70 000 80 000

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

74 3.5.3OCENA STOPNIA ZASPOKOJENIA KLUCZOWYCH POTRZEB WOJEWÓDZTWA

W Strategii rozwoju województwa śląskiego „Śląskie 2020+” oraz Programie Ochrony Środowiska dla Województwa Śląskiego do roku 2019 z uwzględnieniem perspektywy do roku 2024 (POŚ) doposażenie służb ratowniczych nie zostało wymienione wśród kluczowych potrzeb lub kierunków działań dla województwa48. Co więcej, na poziomie Strategii wskazano najlepiej rozwinięty w kraju system ratownictwa (w tym medycznego) jako mocną stronę w analizie SWOT. Na poziomie krajowym, w Strategicznym planie adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020 (SPA 2020), w ramach kierunku działań: 4.1 Monitoring stanu środowiska i systemy wczesnego ostrzegania i

reagowania w kontekście zmian klimatu (miasta i obszary wiejskie), ujęto natomiast działanie 4.1.2 Zapobieganie i ograniczanie skutków katastrof oraz zwiększenie skuteczności

reagowania.

Potrzeby województwa śląskiego w zakresie doposażenia jednostek ochotniczej straży pożarnej nie zostały skwantyfikowane. W ujęciu jakościowym, potrzeby i plany określone przez KW PSP w Katowicach na początku okresu wdrażania RPO WSL, tj. w latach 2015-201649, obejmowały m.in.: rozwój sieci jednostek KSRG w celu poprawy parametrów dojazdu jednostek ochrony ppoż. do zdarzeń w czasie do 15 minut (dążenie do objęcia 80%

populacji czasem dojazdu do 15 minut); działania związane z osiągnięciem i utrzymaniem przez wszystkie jednostki OSP z KSRG podstawowego standardu sprzętowego (min. 4 aparaty powietrzne nadciśnieniowe, min. lekki zestaw hydrauliczny, zestaw ratownictwa medycznego o standardzie PSP R1, min. 1 pompa szlamowa i agregat prądotwórczy o mocy min. 2,2 kW) oraz standardu sprzętowego wymaganego dla jednostek OSP

realizujących działania z zakresu ratownictwa specjalistycznego na poziomie

podstawowym; aktualizację dokumentacji z zakresu planowania operacyjnego; dostosowanie do wytycznych KG PSP, map zasięgów jednostek ochrony przeciwpożarowej włączonych do KSRG w poszczególnych dziedzinach ratownictwa. Zakres wsparcia udzielonego w RPO WSL wpisywał się więc w potrzeby województwa w zakresie wzmocnienia potencjału służb ratowniczych, jednak program nie był jedynym źródłem wsparcia dla doposażenia jednostek OSP w latach 2016-2019 (równie istotnymi źródłami były dotacje celowe z budżetu państwa oraz MSWiA, a także środki NFOŚiGW i WFOŚiGW – co opisano bardziej

szczegółowo w poprzednim rozdziale).

Pomimo znacznej skali inwestycji poczynionych w ostatnich latach, z ankiety CAWI, Studium Przypadku oraz analizy dokumentów publikowanych przez KW PSP w Katowicach wynika, że na poziomie poszczególnych gmin czy powiatów potrzeby sprzętowe OSP nie zostały jeszcze w pełni zaspokojone. Respondenci CAWI wskazywali m.in. dalsze potrzeby zakupu sprzętu ratowniczego, który będzie nowoczesny, spełniający coraz to nowe normy techniczne oraz technologiczne, a także kolejnych samochodów strażackich.

48 W POŚ jest mowa o doposażeniu służb ratowniczych wyłącznie w kontekścieprzeciwdziałania poważnym awariom przemysłowym.

49 Na podstawie: Realizacja zadań Krajowego Systemu Ratowniczo – Gaśniczego w województwie śląskim w 2015 r., 2016 r., Komenda Wojewódzka PSP w Katowicach

I.8 W jakim stopniu osiągnięte efekty przyczynią się do zaspokojenia kluczowych potrzeb w skali województwa śląskiego?