Dzieci w wieku 6-9 lat

Poziom rozwoju fizycznego, umys³owego i dostosowania spo³ecz-nego dziecka 6-letniego spowodowa³, ¿e ju¿ wkrótce zostanie prze-suniêty wiek dojrza³oœci szkolnej z 7. do 6. roku ¿ycia.

Zatem okres ¿ycia dzieci w wieku 6-9 lat bêdzie stanowi³ pocz¹t-kowe ogniwo edukacji w Polsce. Na tym etapie edukacji wszelkie oddzia³ywanie na rozwój psychofizyczny, a w tym na rozwój wytrzy-ma³oœci, mo¿na prowadziæ w grupach koedukacyjnych. Nadal

nale-¿y mieæ na uwadze przyspieszone wzrastanie na d³ugoœci i delikatny koœciec ze znaczn¹ iloœci¹ tkanki chrzêstnej oraz s³aby rozwój miêœni.

W ci¹gu trzech lat przyrost w wysokoœci cia³a u dzieci wynosi przeciêtnie 17,4 cm, a masa cia³a tylko o ok. 8 kg. Jeszcze s³abo rozwiniêty jest miêsieñ sercowy. Dziêki du¿emu przekrojowi naczyñ krwionoœnych i czêstotliwoœci skurczów serca (ponad 90 na minutê) i du¿ej liczbie oddechów (24/min) dostarcza siê dostatecznie wiele tlenu i po¿ywienia dla pracuj¹cego organizmu. Trudno jeszcze mó-wiæ o jakimkolwiek treningu wytrzyma³oœci biegowej, gdy¿ i ten

okres ¿ycia dzieci nale¿y wype³niæ jak najwiêksz¹ liczb¹ wszechstronnych æwiczeñ ogólnorozwojowych w formie za-baw, gier ruchowych, tañców, p³ywania, gier terenowych i innych sportów dostosowanych do wieku i rozwoju fizjolo-gicznego dziecka.

Dzieci w pierwszych trzech latach nauki s¹ podatne na wszelkie zabiegi dydaktyczne w szkole. Bardzo chêtnie poddaj¹ siê wci¹¿ nowym wymogom i dobrze spostrzegaj¹ efekty swojej pracy. Dziec-ko coraz wiêcej interesuje siê otaczaj¹cymi rzeczami i zjawiskami. Jednak rodzice i nauczyciele musz¹ pomagaæ dziecku odró¿niaæ to, co jest istotne, od tego, co nie jest istotne. Dziecko mêczy monoton-noœæ dzia³ania, st¹d napiêcia i koncentracja w czasie wykonywania dzia³añ musz¹ byæ krótkotrwa³e. Czêsto ju¿ pod koniec

pierw-szej klasy nauczyciel staje siê jedynym wzorcem naœladowa-nia i zaufanaœladowa-nia. Dobrze zorganizowany proces nauczanaœladowa-nia czyni

z zajêæ lekcyjnych wspania³¹ przygodê przepe³nion¹ radoœci¹ i sym-pati¹ do nauczyciela, a w póŸniejszym okresie równie¿ do kolegów, kole¿anek i do zespo³u klasowego.

Etap nauczania pocz¹tkowego jest najwa¿niejszym ogni-wem dydaktycznym w ca³ej edukacji ¿yciowej cz³owieka. Braki wychowawcze i brak nawyków starannoœci w pisaniu, mówieniu i liczeniu mog¹ byæ Ÿród³em niepowodzeñ w dal-szych etapach edukacji.

S¹dzê, ¿e wspó³czesna szko³a jeszcze zbyt ma³o docenia wagê edukacji na etapie nauczania pocz¹tkowego. Bardzo czêsto

lek-cewa¿ony jest te¿ rozwój sportowoœci fizycznej poprzez spy-chanie zajêæ wychowania fizycznego na korytarz, do izb lekcyjnych, oraz prowadzenie ich przez nauczycieli bez przygotowania kierunkowego.

Aby wzorowo oddzia³ywaæ na rozwój fizyczny i sprawnoœæ moto-ryczn¹, trzeba przede wszystkim poznaæ dzieci, okreœliæ ich rozwój morfologiczny (wysokoœæ cia³a, masa cia³a) oraz poziom rozwoju sprawnoœci wed³ug dostêpnych testów lub w³asnych obserwacji, cho-cia¿by umiejêtnoœci chodu, biegu, ³¹czenia biegu z wykonywaniem rzutu, skoku, przysiadu lub wyskoku.

Jasno postawiony cel sprzyja prawid³owoœci wykonania dzia³a-nia ruchowego, nale¿y zwracaæ umiejêtnie uwagê na b³êdy, gdy¿ czê-ste uwagi wobec innych dzieci mog¹ zniechêciæ do pracy nad usuwa-niem wad postêpowania ruchowego. Dziecku w wieku 6-9 lat

suk-cesywnie stawiaæ wy¿sze wymagania.

Obserwacje dowodz¹, ¿e dziecko omawianego okresu mo¿e w ci¹-gu tygodnia pokonaæ biegiem kilkanaœcie kilometrów, samorzutnie wyznaczaj¹c sobie przerwy wypoczynkowe. Zani¿anie wymogów

stawianych przez szko³ê w zakresie intensywnoœci æwiczeñ w stosunku do narzuconej sobie przez uczniów pracy mo¿e zniechêciæ do æwiczeñ na zajêciach obowi¹zkowych.

Wytrzy-ma³oœæ, a zw³aszcza jej dozowanie ma bardzo du¿e znaczenie dy-daktyczne dla dalszego rozwoju fizycznego i sprawnoœci motorycz-nej organizmu. Temu zagadnieniu wspó³czesna kultura fizyczna sta-wia wyzwanie.

Nie bójmy siê zamiany biegów krótkich, np. do 300 m, na biegi na dystansie 600-1000 m dla dziewcz¹t i ch³opców w wieku 6-9 lat, ale biegu za liderem, aby intensywnoœæ by³a na pu³apie pracy tleno-wej i nie pozwala³a na przerost chêci nad mo¿liwoœciami uk³adu wydolnoœciowego organizmu.

Dzieci w wieku 6-9 lat powinny wykonywaæ wiele u¿ytkowych form ruchowych tak, aby wp³ywa³y one na wszechstronny rozwój motoryczny tj. si³ê, szybkoœæ, koordynacjê, zwinnoœæ, gibkoœæ. Reali-zacja tych celów jest mo¿liwa przy zastosowaniu ró¿norodnoœci za-baw, gier ruchowych, mini sportów adekwatnych do poziomu rozwo-ju fizjologicznego i wydolnoœci organizmów.

Bardzo istotnym elementem dydaktycznym jest w³aœciwy dobór wielkoœci i wagi sprzêtu, wykorzystywanego podczas æwiczeñ ruchowych. U dzieci 6-7 letnich w prowadzeniu zajêæ

Œrodki kszta³towania wytrzyma³oœci – chód, bieg, zabawy

1. Gry ruchowe z elementami wspó³zawodnictwa zespo³owego (dzieci 8-9 lat), wykonywanie ró¿nych kombinacji ruchowych z przybo-rem, pi³kami, szarfami, pokonywaniem przeszkód. Æwiczenia z zastosowaniem rzutu, skoku, przeplatania, chwytania, tocze-nia, przewrotu, wspinania.

Ze wszech miar wskazane s¹ æwiczenia na czworakach, p³ywanie oraz zabawy i gry ruchowe, które obok walorów ruchowych spe³-niaj¹ bardzo wa¿ne ogniwo kszta³towania ról spo³ecznych, takich jak poczucie sprawiedliwoœci, przestrzeganie zasad, kole¿eñstwo, wspó³dzia³anie i wspó³odpowiedzialnoœæ. Konieczny jest w³aœci-wy dobór zabaw i gier o ró¿nym charakterze oddzia³ywania na rozwój szybkoœci, si³y wytrzyma³oœci i gibkoœci organizmów dzie-ciêcych. Najw³aœciwszym miejscem zabaw i gier ruchowych

jest otwarta przestrzeñ. Tylko zajêcia w terenie daj¹ gwa-rancjê realizacji jednego z g³ównych celów wychowania fizycznego, a mianowicie hartowania i dostosowywania dzieci do pracy w zmiennych warunkach klimatycznych.

2. Prawid³owa realizacja zajêæ wychowania fizycznego (3 × w tygo-dniu po 1 godzinie lekcyjnej 45 min, co drugi dzieñ zajêæ szkol-nych).

3. Obowi¹zkowe p³ywanie (nauka p³ywania, æwiczenia kszta³tuj¹ce w wodzie), raz w tygodniu 30-45 minut dla uczniów klas drugich (8 lat). Zajêcia wed³ug toku lekcyjnego dla dzieci kl. 1-3 w ramach zajêæ wychowania fizycznego.