• Nie Znaleziono Wyników

Przy opracowaniu spisów, na tyle na ile było to możliwe, trzymaliśmy się standardów wyznaczonych przez poprzednie publikacje, zwłaszcza te powsta-łe w wyniku tego samego projektu badawczego. Tak więc zapis publikowa-nych imion i nazwisk ściśle odpowiada ortografii źródłowej – nie ujednolica-no jej ani między sobą (tzn. nie wybieraujednolica-no najczęściej występującej formy), ani nie sprowadzano do współczesnej ortografii niemieckiej (np. Czymmer-mann do ZimmerCzymmer-mann). Ewentualne różnice w zapisie – o ile występowały

197 J. P. Wahrendorff, op.cit., passim.

198 R. Mende, Katalog der Leichenpredigten-Sammlung der Peter-Paul-Kirchenbibliothek und anderer Bibliotheken in Liegnitz, Marktschellenberg 1938.

w ramach jednej kadencji – zaznaczano w nawiasach. Pojawiający się w ten sposób oczywisty problem z identyfikacją i utożsamieniem poszczególnych osób rozwiązany jest przez wprowadzoną numerację osób (o czym za chwi-lę) i przez indeks.

W okresie nowożytnym trudną wcześniej do ostatecznego rozwiązania kwestię ortografii nazwisk (rzadziej imion, choć i  tu bywają rozbieżności) w dużym stopniu rozstrzygają księgi rachunkowe miasta Legnicy. Były one z zasady jednoroczne, ale ich lustracji dokonywano zazwyczaj raz na kilka lat i wówczas obecni przy tym rajcy, ławnicy, Zwölfer i przysięgli (później także

Litterati) osobiście podpisywali się pod podsumowaniem wpływów

i wydat-ków. Uznając zatem, że każdy z nich sam najlepiej wiedział, jak się nazywa – przyjęliśmy tę formę za najbardziej poprawną, ewentualne poboczności za-znaczając jak wcześniej w nawiasie.

Również kolejność urzędników w kolumnach jest odzwierciedleniem za-pisów źródłowych – ewentualne różnice, niekiedy zauważalne, zaznaczono w przypisach. Pod kolejną datą roczną publikowany jest najpierw skład rady, następnie ławy, oddzielone od siebie przez dwie kreski (--). Ewentualny brak składu ławy (wynikający z braku źródeł) nie był zaznaczany, natomiast brak rady, dla uniknięcia nieporozumień, oznaczano przez „ / ”. W sytuacji, gdy wzajemna hierarchia członków obu kolegiów jest nam nieznana, działo się tak wówczas, gdy ich składy odtwarzaliśmy na podstawie źródeł szczątko-wych, wymieniamy ich w jednej linii, oddzielonych od siebie przecinkami. Pojawiająca się niekiedy sytuacja zastępowania w trakcie kadencji jednego, zazwyczaj zmarłego, urzędnika przez innego, zaznaczano przez umieszczenie tego drugiego w następnej linii z silnym wcięciem.

Wspomniane wyżej spisy członków rady zestawione ok. 1577 r. przez anonimowego autora i przejęte przez J. J. Brücknera podajemy, cytując tylko tego ostatniego i kursywą – chyba że udało się je zweryfikować innymi źró-dłami.

Z  publikowania spisów urzędników w  układzie corocznych kadencji trzeba było zrezygnować na przełomie XVI i XVII w., w momencie wspo-mnianego już wyżej przejścia od modelu kadencyjnego do modelu stałych, w większości dożywotnich miejsc w radzie i ławie. W rezultacie „kadencyj-ne” spisy ławy zakończono wraz z końcem XVI w., spisy rady kontynuowa-no jeszcze przez kilkanaście lat aż do pełnego ustabilizowania kontynuowa-nowego

sys-temu. Jednocześnie rozpoczęte zostały osobne, chronologiczne spisy rajców (według poszczególnych w niej miejsc) i ławników. W przypadku rady ozna-cza to nieuniknione, częściowe „nachodzenie” na siebie spisów kadencyjnych i chronologicznych.

Idąc w ślad za wspomnianymi już wyżej poprzednikami, publikowane niniejszym spisy urzędników opatrzone zostały numeracją. Jej zalety są dość oczywiste – wprowadza porządek w zapisach, identyfikuje poszczególne po-staci w ten sposób, że numer nadany przy pierwszym pojawieniu się w skła-dzie rady lub ławy (ten fakt dodatkowo podkreślony jest tłustym drukiem) towarzyszy jej aż do końca kariery urzędniczej. Oddaje też – w przypadku na-szych spisów jedynie do końca XVI w. – chronologiczny porządek pojawia-nia się w spisach. Późniejsze spisy rady i ławy oraz wszystkie spisy niższych urzędników miejskich tej ostatniej zalety już nie mają, ale objęto je również numeracją choćby dla spójności całości i identyfikacji postaci. Te ostatnie za-opatrzono także w znaki informujące o sposobie opuszczenia urzędu: przez śmierć (†) lub przez awans w systemie władzy (tu znak ze skrótów poniżej).

Trzeba jednak od razu powiedzieć, a w dużym stopniu powtórzyć za Ma-teuszem Golińskim199, że system ten ma kilka wad. Przede wszystkim prezen-towany spis urzędników nie jest kompletny, a zatem np. odnoprezen-towany przez nas (i wytłuszczony) debiut w radzie czy ławie aż nazbyt często jest debiutem źródłowym, nie realnym. Po wtóre, system ten wymusił kilkukrotnie poza-źródłową, czysto intuicyjną, identyfikację postaci tam, gdzie autorzy zdecy-dowanie woleliby tego uniknąć. Takim sztandarowym przykładem, wprost korespondującym z podobnym podanym przez M. Golińskiego, jest przy-padek Kaspra Scholtza, a  raczej kilku Kasprów Scholtzów występujących w składach rady i ławy od 1459 do 1549 r. W oczywisty sposób jest to kil-ka osób – ale ile konkretnie? I które kil-kadencje należą do którego z nich? Nie dała na to pytanie odpowiedzi ani analiza karier, ani próba znalezienia choć-by kilkuletnich luk w działalności. Ostatecznie rozdzielono wszystkie zapiski między cztery osoby, kierując się raczej intuicją niż twardymi przesłankami.

Jeszcze tylko kilka słów o przyjętym przez nas dość niekonwencjonalnym sposobie cytowania źródeł. W sytuacji, kiedy ogromna większość materiału pochodzi z jednego archiwum (i z zaledwie kilku zespołów archiwalnych), nie chcąc jednocześnie pomijać żadnej z odnalezionych przez nas

cji, zdecydowaliśmy się na możliwie najbardziej lakoniczny zapis. W przypi-sach znajdzie zatem Czytelnik zapis składający się z dwóch lub trzech części: wytłuszczonej litery z cyfrą (np. A350, D950), gdzie litera symbolizuje ze-spół archiwalny, a cyfra numer jednostki archiwalnej, następnie po spacji nu-mer strony (o ile jest to księga lub poszyt i wprowadzona została paginacja), po czym po dwukropku datę dzienną źródła. Ewentualne dopiski umieszczo-ne są w nawiasie, a poszczególumieszczo-ne wpisy uporządkowano według kolejności al-fabetycznej i cyfrowej, nie chronologicznie. Oddzielono je od siebie ukośni-kiem.

Powiązane dokumenty