Gospodarka odpadami i zapobieganie powstawaniu odpadów

Gospodarka odpadami jest jednym z ważniejszych zagadnień ochrony środowiska.

Niewłaściwe postępowanie z odpadami wywiera negatywny wpływ na otaczającą przyrodę, zdrowie ludzi oraz warunki bytowe. Z tego powodu istotne jest prowadzenie racjonalnej gospodarki oraz minimalizacja ilości powstających odpadów.

Na terenie województwa wielkopolskiego obowiązuje Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Wielkopolskiego na lata 2016-2022. W jego ramach zostało ustanowionych 10 regionów gospodarki odpadami komunalnymi. Według tego podziału teren gminy i miasta Nowe Skalmierzyce znalazł się w regionie IX.

Rysunek 20. Położenie gminy i miasta Nowe Skalmierzyce na tle regionów gospodarki odpadami w województwie wielkopolskim

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Wielkopolskiego na lata 2016-2022

Zmieszane odpady komunalne z obszaru gminy i miasta były przekazywane do zagospodarowania przez Regionalny Zakład Zagospodarowania Odpadów Sp. z o.o.

w Ostrowie Wielkopolskim. Odpady segregowane (papier, tworzywa sztuczne, szkło) zostały

DLA GMINY I MIASTA NOWE SKALMIERZYCE NA LATA 2021-2024 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2028 przekazane do RZZO Sp. z o.o. w Ostrowie Wielkopolskim lub podmiotom do tego uprawnionym, w celu ich dalszego przetwarzania.

Na terenie gminy i miasta Nowe Skalmierzyce nie funkcjonuje Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK). Mieszkańcy korzystają z PSZOK zlokalizowanego przy ul.

Staroprzygodzkiej 121 w Ostrowie Wielkopolskim. Mimo braku funkcjonującego PSZOK, na terenie gminy i miasta baterie i akumulatory dostarczać można bezpłatnie do specjalnych pojemników, które znajdują się między innymi w placówkach oświaty, urzędach i niektórych punktach handlowych. Przeterminowane leki odbierane są bezpłatnie w aptekach oraz przychodni. Natomiast odpady wielkogabarytowe oraz zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny odbierane są bezpłatnie dwa razy w roku w wyznaczonych harmonogramem terminach i miejscach.

Na obszarze gminy i miasta obowiązuje Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy i Miasta Nowe Skalmierzyce (Uchwała Nr XXII.191.2020 w sprawie wprowadzenia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy i Miasta Nowe Skalmierzyce). Określa on szczegółowe zasady w zakresie utrzymania czystości i porządku na tym terenie.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego łączna ilość odebranych odpadów komunalnych z terenu gminy i miasta Nowe Skalmierzyce w roku 2019 wyniosła 5 494,04 Mg, z czego 4 592,18 Mg stanowiły odpady zmieszane, a 901,86 Mg odpady zebrane selektywnie. Szczegóły dotyczące odpadów zebranych selektywnie zostały przedstawione w tabeli poniżej.

Tabela 26. Ilość odpadów odebranych z terenu gminy i miasta Nowe Skalmierzyce w roku 2019

Rodzaj odpadów Masa odebranych

odpadów [t]

Odpady zebrane ogółem

Łącznie 5 494,04

w tym:

z gospodarstw domowych 4 709,03

z innych źródeł (usług komunalnych, handlu, małego biznesu, biur i instytucji) 785,01 Odpady zebrane selektywnie

Ogółem 901,86

w tym

papier i tektura 94,32

szkło 270,57

tworzywa sztuczne 333,32

metale 0,07

niebezpieczne 0,16

zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne razem 2,43

Rodzaj odpadów Masa odebranych odpadów [t]

z tego: zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne - niebezpieczne 1,30

Wielkogabarytowe 153,07

Biodegradowalne 42,12

baterie i akumulatory razem 0,04

z tego: baterie i akumulatory niebezpieczne 0,00

zmieszane odpady opakowaniowe 5,42

pozostałe 0,34

Zebrane odpady zmieszane

Ogółem 4 592,18

w tym:

z gospodarstw domowych 3 988,69

z innych źródeł (usług komunalnych, handlu, małego biznesu, biur i instytucji) 603,49

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start

Gmina i Miasto Nowe Skalmierzyce osiągnęła wymagane poziomy recyklingu i ograniczania masy odpadów komunalnych. Dopuszczalne i osiągnięte poziomy w roku 2018 przedstawia tabela poniżej.

Tabela 27. Poziomy recyklingu i ograniczania masy odpadów komunalnych osiągnięte w gospodarce odpadami przez Gminę i Miasto Nowe Skalmierzyce w roku 2018

Poziom wymagany Poziom osiągnięty

Poziom ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania

< 40,000% 29,579%

Poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła

> 30,000% 34,171%

Poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych

> 50,000% 100,000%

Źródło: Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie Gminy i Miasta Nowe Skalmierzyce za rok 2018

Do gospodarki odpadami zaliczyć należy również kwestie utylizacji azbestu i wyrobów zawierających azbest. Na terenie gminy i miasta obowiązuje Program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy i Miasta Nowe Skalmierzyce. Głównymi założeniami dokumentu jest aktywizacja działań związanych z oczyszczeniem terenu gminy i miasta Nowe Skalmierzyce z azbestu, tj. wyrobów budowlanych zawierających azbest jak również pozostałych wyrobów zawierających azbest i odpadów azbestowych. Masa zinwentaryzowanych i unieszkodliwionych wyrobów zawierających azbest na terenie gminy i miasta prezentuje poniższa tabela.

DLA GMINY I MIASTA NOWE SKALMIERZYCE NA LATA 2021-2024 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2028 Tabela 28. Masa wyrobów zawierających azbest na terenie gminy i miasta Nowe Skalmierzyce

w [kg] – dane z bazy azbestowej wrzesień 2020 r.

Zinwentaryzowane

Razem 6 456 159 100,00%

Osoby fizyczne 5 318 372 100,00%

Osoby prawne 1 137 786 100,00%

Unieszkodliwione

Razem 1 251 801 19,39%

Osoby fizyczne 1 196 547 22,50%

Osoby prawne 55 254 4,86%

Pozostałe do unieszkodliwienia

Razem 5 204 357 80,61%

Osoby fizyczne 4 121 825 77,50%

Osoby prawne 1 082 532 95,14%

Źródło: Baza Azbestowa, https://bazaazbestowa.gov.pl Rysunek 21. Lokalizacja wyrobów azbestowych na terenie gminy i miasta Nowe Skalmierzyce

wraz z pilnością ich usunięcia

Źródło: Baza Azbestowa, https://bazaazbestowa.gov.pl

PODSUMOWANIE ANALIZA SWOT

Tabela 29. Analiza SWOT dla obszarów interwencji: Gospodarka odpadami i zapobieganie powstawaniu odpadów

Mocne strony Słabe strony

 Uporządkowany system gospodarki odpadami;

 Brak składowisk odpadów komunalnych na obszarze gminy i miasta;

 Osiągnięcie przez gminę i miasto wymaganych poziomów recyklingu i ograniczania masy odpadów komunalnych.

 Brak funkcjonującego punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (PSZOK) na terenie gminy i miasta;

 Niewystarczający stopień usuniętych wyrobów azbestowych występujących na terenie gminy i miasta;

 Niedostateczny poziom świadomości ekologicznej mieszkańców w zakresie gospodarowania odpadami;

 Wysokie i rosnące koszty systemu gospodarowania odpadami.

Szanse Zagrożenia

 Ciągła edukacja i podnoszenie świadomości ekologicznej;

 Pozyskanie środków finansowych z funduszy krajowych lub europejskich na rozbudowanie infrastruktury gospodarki odpadami;

 Powstawanie nowoczesnych instalacji do przetwarzania odpadów;

 Wprowadzenie na terenie kraju nowych założeń i wytycznych dotyczących gospodarowania odpadami komunalnymi.

 Niewłaściwe postępowanie z odpadami przez część właścicieli nieruchomości;

 Powstawanie „dzikich” wysypisk;

 Rosnąca ilość odpadów.

Źródło: Opracowanie własne

3.2.8 Zasoby przyrodnicze