płk dypl. w st. spocz.
zygmunT czarnoTTa
ramach transformacji wojsk lądo-wych Bundeswehry wprowadzane są zmiany w lotnictwie oraz wyspe-cjalizowanych i specjalnych siłach tego rodzaju wojsk, które mają zaowocować po-wstaniem dywizji sił szybkich (Division Schnel-le Kräfte – DSK). Przejmie ona wieSchnel-le zadań ae-romobilnych, specjalistycznych i specjalnych, re-alizowanych dotychczas przez dywizję operacji specjalnych (Division Spezielle Operationen – DSO) oraz dywizję operacji aeromobilnych (Di-vision Luftbewegliche Operationen – DLO). Mi-mo że liczebnie mniejszy, nowo utworzony zwią-zek taktyczny ma sprostać wyzwaniom stojącym przed niemieckimi siłami zbrojnymi1.
Podstawą tworzenia nowej struktury są zasady bezpieczeństwa politycznego odnoszące się za-równo do sytuacji w Europie, jak i na świecie, a także krytyczna ocena funkcjonowania dotych-czasowych DSO i DLO oraz kwestie budżetowe.
Szczegóły dotyczące powołania dywizji sił szyb-kich ustalono zgodnie z wytycznymi
polityczno-W
-obronnymi opracowanymi przez zespółspecjali-stów i ekspertów, który zajmował się nowymi strukturami organizacyjnymi Bundeswehry2.
Podobnie jak całe siły zbrojne, dywizja będzie prowadzić działania związane z obroną kraju oraz innych państw członkowskich Sojuszu Północno-atlantyckiego, jak również przeciwdziałać kon-fliktom zbrojnym i kryzysom oraz uczestniczyć w operacjach humanitarnych (ewakuacja i ratowa-nie ludzi, włączratowa-nie z uwalniaratowa-niem zakładników).
Do działań musi wyznaczyć dwa komponenty równocześnie: po jednym dla każdego kontyn-gentu wojskowego wystawionego przez
Bunde-1 J. schneider, th. ritter: Die Division Schnelle Kräfte.
„europäische sicherheit & technik” 2012 nr 4, s. 34– 38.
tychże: Nach vorn! – einsatzbereit – jederzeit – weltweit!
Die Division Schnelle Kräfte – Sachstand und Heraus-forderungen. „hardhöhenkurier” 2012 nr 2, s. 34–39.
http://www.hardthoehenkurier.de/pdfs/2012-02/34-39.pdf/.
9.05.2012.
2 Zob. Z. Czarnotta: Nowa struktura Bundeswehry.
„Przegląd Wojsk Lądowych” 2012 nr 2, s. 52.
NR 1/2013
swehrę na potrzeby operacji interwencyjnych i stabilizacyjnych3 (fot.). Będzie też musiała być gotowa do udziału w ewentualnej operacji ewaku-acyjnej. Przed DSK postawiono zadania właści-we dla dotychczasowych dywizji: operacji spe-cjalnych i aeromobilnych (DSO i DLO). Warto w tym miejscu przypomnieć w skrócie te wyko-nywane dotychczas przez obie dywizje.
dywizJa oPeracJi aeromoBilnych Została sformowana4 przed 10 laty jako nowo-czesny związek taktyczny Bundeswehry. W jej skład wchodziły oddziały lotnictwa wojsk lądo-wych. Dzięki temu zyskała zdolności manewrowe w trzecim wymiarze. Uzupełnienie dywizji wojska-mi bojowywojska-mi (Kampftruppen) i wsparcia bojowego (Kampfunterstützungstruppen) zwiększyło jej możliwości działania w operacjach powietrznych oraz wsparcia innych rodzajów wojsk w walce.
Ponadto mogła uczestniczyć w niesieniu po-mocy podczas katastrof i klęsk żywiołowych oraz w operacjach humanitarnych w kraju i za granicą, a także brać udział w operacjach stabi-lizacyjnych, wspierać siły specjalne i wreszcie
3 ibidem, s. 53.
4 http://de.wikipedia.org/wiki/Division_Luftbewegliche_ope-rationen/. 9.05.2012.
5 http://de.wikipedia.org/wiki/Division_spezielle_operatio-nen/. 9.05.2012.
nowo Tworzony związek TakTyczny będzie dysponował śmigłowcami oraz samolotami transportowymi.
wystawić siły i środki do zorganizowania stano-wiska dowodzenia poziomu dywizyjnego.
Wyposażone w stosunkowo nowoczesne uzbro-jenie i sprzęt techniczny (w tym w śmigłowce UH Tiger, NH 90 i inne), oddziały dywizji uczest-niczyły w operacjach w Somalii (UNOSOM II), na Bałkanach, w Kongu (EUROFOR RD Congo) i Afganistanie. Brały też udział w akcjach ratow-niczych i przeciwpowodziowych na Odrze i Łabie, w gaszeniu pożarów lasów w RFN i Gre-cji oraz niosły pomoc podczas trzęsienia ziemi w Pakistanie. W sumie około 800 żołnierzy dywi-zji wykonuje zadania przewidziane dla Bunde-swehry poza granicami państwa.
dywizJa oPeracJi sPecJalnych Powstała5 przed 11 laty z przekształcenia Do-wództwa Sił Aeromobilnych (4 Dywizja), które
miLitaryPhotos
I n n e a r m I e
wcześniej utworzono z elementów 1 Dywizji Powietrznodesantowej. Przesłanką do jej zorga-nizowania były między innymi sukcesy wojsk powietrznodesantowych innych armii. Wśród zadań DSO przewidziano równoczesny jej udział w dwóch operacjach specjalnych (Spe-zielle Operationen) w różnych odległych rejo-nach. Miały je wykonywać główne komponenty dywizji, tzn.:
– oddział sił specjalnych (Kommando Spezial-kräfte);
– siły wyspecjalizowane (spezialisierte Kräfte) w postaci dwóch brygad powietrz-nodesantowych.
Zasadniczym jej przeznaczeniem było prowa-dzenie operacji ewakuacyjnej lub zbrojnej repa-triacji. Inne jej zadania to walka z siłami niere-gularnymi oraz w głębi ugrupowania przeciw-nika, a także podejmowanie szybkich działań w początkowej fazie konfliktu6.
Zadania brygad powietrznodesantowych (BPD), wchodzących w jej skład, ściśle określo-no pod kątem potrzeb sił interwencyjnych (Eingreifkräfte) – 26 BPD i sił stabilizacyjnych (Stabilisierun skräfte) – 31 BPD.
Nie zwalnia to tych związków taktycznych z obowiązku utrzymywania gotowości do wy-konywania innych zadań. A ich lista jest dłu-ga7 i obejmuje: udział w operacji w Somalii (UNOSOM II), w działaniach na Bałkanach (IFOR, SFOR, EUFOR, KFOR), w Macedonii (Task Force Fox), Kongu (EUFOR RD Congo), Afganistanie (ISAF) i Libii (opera-cja „Pegasus”).
Tylko dla naJlePszych
Ze względu na międzynarodowe zobowiąza-nia Bundeswehry oraz ustalony harmonogram użycia obie dywizje – DSO i DLO – będą funk-cjonować do 2014 roku. Natomiast w pierwszym kwartale 2013 roku w miejscu stałej dyslokacji DSK w Stadtallendorf (Hesja) zostanie sformo-wane jej dowództwo i sztab.
Planowana reorganizacja wymienionych związków taktycznych ma być tak przeprowa-dzona, by w nowych strukturach pozostali naj-lepsi żołnierze, wyposażeni w najnowocześ-
niejszy sprzęt. W efekcie powstanie kompo-nent składający się z sił wyspecjalizowanych i specjalnych (Spezialisierte- und Spezial-kräfte) oraz lotnictwa wojsk lądowych (He-eresflieger). Panuje przekonanie, że w DSK
„połączone zostanie to, co powinno być połą-czone”8, w wyniku czego powstanie związek taktyczny o nowym charakterze, łączący wszystkie walczące w powietrzu oddziały (aus der Luft kämpfende Verbände) wojsk lądo-wych. Dywizja będzie mieć bowiem w swoim składzie oddziały śmigłowców bojowych i transportowych oraz sił wyspecjalizowanych i specjalnych pod jednym dowództwem, co ułatwi ich użycie w operacji i walce (rys.).
Liczbę żołnierzy (mężczyzn i kobiet) dywizji ustalono na 8600. Będzie ona stacjonować w dziewięciu garnizonach i pięciu krajach związkowych (landach).
Zadania jej nie zostały jeszcze sprecyzowa-ne. Sztab dywizji będzie zapewne kierować działaniami w trzecim wymiarze, prowadzo-nymi w operacjach stabilizacyjnych i ewaku-acyjnych. Oddział Sił Specjalnych (KSK) za-chowa swoje możliwości bojowe, gdyż nie podlega przeformowaniu. Inne jednostki będą wymagać odpowiedniego zgrania, zanim po-dejmą postawione im zadania, zwłaszcza spe-cjalne i specjalistyczne. Nie jest wykluczone, że pułki spadochronowe (26 i 31) przejmą za-dania 26 i 31 Brygady Powietrznodesantowej, choć nie wszystkie.
Przewidywany harmonogram Sformowanie DSK jest szczególnym wy-zwaniem, ponieważ nie było dotychczas po-dobnego związku taktycznego, na którym można się wzorować. Dywizja będzie łączyć zdolności i możliwości dwóch poprzednich dywizji Bundeswehry: DSO i DLO. Przy
6 operacje zostały opisane w publikacji: Z. Czarnotta: Ope-racje specjalne Bundeswehry. „Przegląd Wojsk Lądowych”
2011 nr 2, s. 52–54.
7 Dywizja działa zgodnie z dewizą: „einsatzbereit – jederzeit – weltweit” (gotowa do działań – zawsze – na całym świecie).
8 J. schneider, th. ritter: Die Division..., op.cit., s. 37.
NR 1/2013
czym z niektórych ich zadań trzeba będzie zrezygnować9.
Warto zauważyć, że proces przeformowania będzie przebiegać dynamicznie, gdyż DSO i DLO nadal wykonują zadania poza granicami kraju. Harmonogram tworzenia DSK musi za-tem uwzględniać określone uwarunkowania.
Przewiduje się rozpoczęcie realizacji związa-nych z tym przedsięwzięć w pierwszym kwarta-le 2014, a zakończenie w 2017 roku. 26 BPD może zostać przeformowana w 1 BPD w latach 2015–2017. Do końca zaś 2014 roku zostałaby rozformowana 31 BPD (DSO), równocześnie z 1 Brygadą Aeromobilną (DLO).
Formowanie 26 Pułku Spadochronowego mo-głoby przebiegać od drugiego kwartału 2015 do 2017 roku, 31 Pułku – od czwartego kwartału 2014 do 2017 roku.
Pułki śmigłowców DLO od 2014 roku sukce-sywnie przechodziłyby w podporządkowanie DSK i wojsk lotniczych10.
Proces tworzenia DSK może zakończyć się pomyślnie, jeżeli cele i plany transformacji
zało-żone przez ministra obrony narodowej zostaną osiągnięte. Jednak, jak wynika z doniesień pra-sowych, w tym periodyków wojskowych11, re-forma napotyka na przeszkody (Hürden), głów-nie natury finansowej i demograficznej. Można się więc spodziewać, że w zakładanej strukturze DSK mogą nastąpić w czasie jej formowania istotne zmiany.
9 Chociażby z zadań wykonywanych dotychczas przez śmi-głowce ciężkie Ch-53, które przeszły w podporządkowanie sił powietrznych.
10 inne jednostki DLo zostaną rozformowane, przeformowa-ne (345 pa w 345 da) lub przekazaprzeformowa-ne do bazy sił zbrojnych (pododdziały abC) oraz do wojsk lotniczych (pododdziały obrony przeciwlotniczej). Z. Czarnotta: Nowa struktura..., op.cit., s. 53 i 54.
11 odsyłam P.t. Czytelników do publikacji: r. Clement: Hür-den für die Reform. „europäische sicherheit & technik” 2012 nr 4, s. 24–25.
http://www.esut.de/fileadmin/user_upload/daten/archiv/2012/
Leserprobe_es_t_april_2012.pdf /. 8.05.2012.
autor jest absolwentem osa w toruniu. Dowodził 2 pa i 32 ba. był zastępcą szefa Wria WP.
struktura division schnelle kräfte – dywizji sił szybkich dowództwo dywizji
z kompanią dowodzenia w stadtallendorf 10 Pułk Śmigłowców transportowych w niederstetten oraz 30 Pułk Śmigłowców transportowych w Fassdorf
oddział sił specjalnych (Kommando spezialkräfte) w Calw
30 Pułk Śmigłowców bojowych w Fritzlar
1 brygada Powietrznodesantowa w Lebach* 26 Pułk spadochronowy w Zweibrücken/merzig**
31 Pułk spadochronowy w seedorf/oldenburg
310 Powietrznodesantowa Kompania rozpoznawcza w seedorf 270 Powietrznodesantowa Kompania saperów w seedorf Kompania Dowodzenia brygady w Lebach11