• Nie Znaleziono Wyników

i powszechnej XIX – XX wieku

W dokumencie Rocznik Elbląski, T. 28 (Stron 187-195)

Marian Mroczko urodził się 22 XII 1938 r. w Boryni województwo lwow-skie, na terenie obecnej Ukrainy. Był synem rolnika i kowala Władysława i Teo-filii z domu Krzeczkowska. W 1945 r. rodzina Mroczków osiedliła się w Brze-gach koło Krzyża Wielkopolskiego. Cztery klasy szkoły podstawowej ukończył w Trzciance, kolejne oddziały w Krzyżu. W 1956 r. uzyskał świadectwo doj-rzałości w Liceum w Krzyżu. Przez rok pracował jako nauczyciel w Trzciance, a następnie rozpoczął naukę w Studium Nauczycielskim w Poznaniu. Dalsze studia historyczne kontynuował w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku.

Ukończył je w 1963 r. obroną pracy magisterskiej poświęconej działalności w la-tach 1882 – 1906 obozu ugody z caratem. Po ukończeniu studiów podjął pracę w oświacie. Przez wiele lat był m.in. dyrektorem zespołu szkół zawodowych w Pucku. Pracę zawodową łączył z badaniami naukowymi, uczęszczając na se-minarium doktorskim prowadzonym przez profesora Romana Wapińskiego.

W grudniu 1972 r. decyzją Rady Wydziału Humanistycznego Uniwersyte-tu Gdańskiego na podstawie rozprawy „Geneza i oblicze ideowo – polityczne Związku Obrony Kresów Zachodnich” otrzymał stopień doktora nauk humani-stycznych w zakresie historii.

W 1974 r. zatrudniony został na stanowisku adiunkta w Instytucie Historii Uniwersytetu Gdańskiego. W 1981 r. na podstawie ogólnego dorobku nauko-wego i rozprawy „Problemy kształtowania myśli zachodniej w Drugiej Rzeczy-pospolitej” Rada Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Gdańskiego nadała Marianowi Mroczce stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii.

W Instytucie Historii UG Marian Mroczko przechodził przez kolejne etapy kariery zawodowej. W 1982 r. mianowany został docentem, 1991 r. – profeso-rem nadzwyczajnym, w 2000 r. awansował na stanowisko profesora zwyczajne-go. W 1995 r. na podstawie pracy „Ziemie dzielnicy pruskiej w polskich koncep-cjach i działalności politycznej 1864 – 1939” otrzymał tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych.

Po przejściu na emeryturę, w latach 2005 – 2011 związany był z Instytutem Historii i Politologii Akademii Pomorskiej w Słupsku, gdzie kierował Zakładem Historii Najnowszej Powszechnej.

NEKROLOGI

Od 2012 r. zatrudniony był na etacie profesora zwyczajnego na Wydziale Dowodzenia i Operacji Morskich Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni.

Profesor Marian Mroczko specjalizował się w historii Polski i powszechnej XIX i XX w., dziejach polskiej myśli politycznej, historii stosunków międzyna-rodowych i biografistyce. Jest samodzielnym autorem siedmiu książek, w tym znakomitych biografii Stanisława Kozickiego i Eugeniusza Romera, wydawcą pamiętnika Stanisława Kozickiego, autorem wielu artykułów naukowych i re-daktorem prac zbiorowych.

Profesor łączył pracę naukową z pełnieniem funkcji kierowniczych w struk-turach UG. W latach 1997 – 2004 kierował Zakładem Historii Najnowszej, w la-tach 1984 – 1990 był prodziekanem Wydziału Humanistycznego UG, a w lala-tach 1993 – 1996 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Historii UG.

Marian Mroczko położył także znaczne zasługi dla rozwoju kadry nauko-wej. Wypromował ponad 300 magistrów, 8 doktorów, był także recenzentem rozpraw doktorskich, habilitacyjnych, wielokrotnie oceniał wnioski o nadanie tytułu profesora zwyczajnego.

Był członkiem Gdańskiego Towarzystwa Naukowego (od 1985 r.), a w la-tach 1993 -2007 wchodził w skład jego Zarządu i przewodniczył Wydziałowi I, od 1976 r. członkiem Polskiego Towarzystwa Historycznego. Ponadto pro-fesor Mroczko był członkiem Towarzystwa Naukowego w Toruniu, Instytutu Zachodniego w Poznaniu, Ośrodka Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie, Instytutu Bałtyckiego i Polskiego Towarzystwa Nautologicznego, Komisji Nauk Historycznych PAN. W latach 1998 – 2004 uczestniczył w pra-cach zespołu oceniającego Uniwersyteckiej Komisji Akredytacyjnej.

Przez wiele lat profesor Marian Mroczko wchodził w skład Komitetu Redak-cyjnego „Rocznika Elbląskiego”. Służył swą wiedzą, radą i doświadczeniem. Za-pamiętamy Go jako osobę niezwykle uczynną, serdeczną i otwartą. Był moim serdecznym Przyjacielem, towarzyszem licznych wypraw turystycznych. Cześć Jego pamięci.

Zmarł po długiej chorobie 30 kwietnia 2017 r. Pochowany został 5 maja na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku.

Andrzej Groth

Dr hab. Janusz Hochleitner (1966-2018) - historyk, prof. UWM

Urodził się 15 maja 1966 w Pasłęku. Wychowany w głęboko wierzącej i peł-nej miłości do Ojczyzny rodzinie. Jego ojciec Ryszard pochodził z okolic Wileń-szczyzny. Matka na imię ma Zofia. Poznali się w Pasłęku. Tu na świat przyszła także jego siostra Anna. Od 10 roku życia Janusz Hochleitner mieszkał w El-blągu. Po ukończeniu Szkoły Podstawowej nr 18 maturę zdał w Liceum Ekono-micznym. Uzyskał tytuł technik ekonomista, specjalność finanse i rachunko-wość. Studia wyższe z zakresu historii rozpoczął na Uniwersytecie Gdańskim.

Bezpośrednio po nich był nauczycielem w elbląskich szkołach samorządowych (01.09.1990 – 30.07.1997) oraz w szkole katolickiej. Był kierownikiem Stacji Badań Społecznych przy Urzędzie Miejskim w Elblągu (1991). W 1994 uzy-skał stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w zakresie historii, hi-storii nowożytnej na podstawie rozprawy Kult świętego Jana Nepomucena na Warmii. Od 1996 roku rozpoczęła się jego praca akademicka. Otrzymał etat w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Olsztynie (01.10.1996 – 30.09.1999). Konty-nuowała ją dalej na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim. W 2008 roku uzy-skał stopień naukowy doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakre-sie historii, historii nowożytnej i etnografii historycznej na podstawie rozprawy Obrzędy doroczne w kulturze chłopskiej Warmii południowej w XVI-XVIII wieku. Od 01.10.1999 adiunkt w Instytucie Historii i Stosunków Międzynaro-dowych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Z dniem 1 paź-dziernika 2009 profesor uczelniany. Jego pełne energii i pasji życie wypełniała równocześnie praca akademicka w Elblągu. Był dziekanem Szkoły Wyższej im.

Bogdana Jańskiego Wydział Zamiejscowy w Elblągu. Wraz z grupą zapaleńców tworzył ten wydział od podstaw i pracował w nim dziesięć lat (1.IX.1999–30.

VI.2009). Od 2011 roku został wice dyrektorem ds. naukowych i konserwa-torskich Muzeum Zamkowego w Malborku. Z wrodzonym sobie zapałem oddawał się tej pracy. Był członkiem wielu organizacji i towarzystw nauko-wych: Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego o/Elbląg, Polskie-go Towarzystwa HistorycznePolskie-go o/Elbląg (od 1994), Towarzystwa NaukowePolskie-go im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie (od 1996) Elbląskiego Stowarzyszenia Wspie-rania Inicjatyw Pozarządowych (od 1996).

W Elblągu wstąpił w związek małżeński. Poznał tu i pokochał swoją żonę Małgorzatę. Tu też przyszły na świat jego dzieci – Szymon i Maria. Prof. Janusz Hochleitner czynnie angażował się w życie duchowe i religijne miejsc w których pracował. Wynikało to z zakresu jego zainteresowań naukowych. W swoim CV

NEKROLOGI

definiuje je: świadomość historyczna w Polsce północno-wschodniej (woj. po-morskie i warmińsko-mazurskie); dynamika pogranicza polsko-niemieckiego w Prusach (XV-XX w.); kultura ludowa Warmii, Mazur, Ziemi Malborskiej oraz Kaszub; turystyka kulturowa; dzieje wykorzystania i promocji bursztynu bał-tyckiego; turystyka religijna i pielgrzymkowa w Polsce północno-wschodniej;

rekonstrukcje historyczne. Dużo w tych badaniach źródeł i inspiracji chrześci-jańskich i katolickich. Nie przypadkowo w latach 1997-2000 był członkiem Die-cezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej Diecezji Elbląskiej. Wcześniej animator Ruch Oazowego Światło-Życie. Od początku prac I Synodu Diecezji Elbląskiej był aktywnym członkiem Komisji Tradycji.

Naukowa przygoda badawcza dr. hab. Janusza Hochleitnera zaczęła się od kapliczek przydrożnych Warmii, wiejskich dzwonków kościelnych i kultu św. Jana Nepomucena. Ewoluowała na zainteresowania historią całej Warmii.

Pan Profesor jest autorem ośmiu publikacji książkowych: Dzwonki w ludowych obiektach kultu religijnego na Warmii, Świdnica 1992, wyd. PTTK Świdnica, ss. 80; Powiernik tajemnic królowej. Kult świętego Jana Nepomucena na War-mii, Elbląg 1996, Wydawnictwo „Kurier Elbląski”, ss. 175; Religijność potry-dencka na Warmii 1551-1655, Olsztyn 2000, wyd. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko–Mazurskiego w Olsztynie, ss. 401; Kapliczki Warmii południowej.

Przydrożne obiekty kultu jako element ludowego systemu komunikacji, Ośro-dek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, Olsztyn 2004, ss. 163;

Obrzędy doroczne w kulturze chłopskiej Warmii południowej w XVI–XVIII wieku, Olsztyn 2006, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko–Mazurskiego w Olsztynie, ss. 314; Dzieje kościoła i parafii św. Wojciecha w Elblągu, Elbląg 2009, ss. 198; Warmińskie łosiery. Studium lokalnego pielgrzymowania, Olsz-tyn 2013, ss. 334; Oblężenie Malborka, Zblewo 2017, ss. 288. Redaktor naukowy ogromnej ilości opracowań zbiorowych. Jest autorem 252 artykułów naukowych umieszczonych w wydawnictwach całej Polski. W swoim CV udokumento-wał udział w co najmniej 119 konferencjach naukowych. Niektóre z nich sam moderował. Od Olsztyna, Elbląga, Gdańska do Szczecina, Poznania, Kielc czy Warszawy. Była też Finlandia czy Rosja. Nie do ogarnięcia jest jego działalność popularyzatorska: broszury, foldery, albumy, akademie, spotkania autorskie.

Dodać do tego trzeba wykłady i zajęcia monograficzne na uczelniach. Orator, wulkan energii, konferansjer. Zawsze chętny do pracy, inspirujący innych. Wy-razisty i czytelny. Wspaniały gawędziarz. Badacz, popularyzator i piewca War-mii i Mazur, Powiśla, Prus i Elbląga.

Zmarł nagle 4 sierpnia 2018 roku. Przeżył 52 lata.

W dokumencie Rocznik Elbląski, T. 28 (Stron 187-195)