I wrzesień 1997 r. październik 1997 r.
O Pu Pr M Ś D W
6 4 6,4 1 0 i 'LA 9,0 0,5 17,3
Trzymiesięczna prognoza wskazuje na możliwość wzrostu popytu, ale jest gorsza od prognozy z zeszłego miesiąca.
Wolniejszy wzrost popytu przewidywany jest we wszystkich grupach przedsiębiorstw, zwłaszcza w sektorze publicznym oraz w jednostkach małych. W stosunku do ocen prognostycznych z ubiegłego miesiąca najbardziej pogorszyły się prognozy popytu na: wyroby ze skóry, tkaniny, wyroby z surowców niemetalicznych, wyroby z drewna, pozostały sprzęt transportowy, wyroby z metalu. Poprawiły się jedynie prognozy popytu przedstawione przez producentów artykułów spożywczych, napojów i wyrobów tytoniowych.
Znacznie się pogorszyły optymistyczne przewidywania sprzed miesiąca dotyczące produkcji, ale nadal wskazują na możliwość jej rozszerzenia . Pogorszenie prognoz w zakresie produkcji przewiduje się we wszystkich grupach przedsiębiorstw, zwłaszcza w sektorze publicznym oraz jednostkach dużych i wielkich. Pogorszyły się przewidywania zgłaszane przez producentów: tkanin, wyrobów ze skóry, pojazdów mechanicznych, przyczep i naczep, wyrobów z metali, sprzętu i aparatury radiowo-telewizyjnej, maszyn i urządzeń. Poprawiły się przewidywania zgłaszane głównie przez producentów pozostałego sprzętu transportowego.
O Pu Pr M Ś D W
20
10
0
•10
Prognozy w zakresie regulowania zobowiązań wskazują na możliwość poprawy sytuacji finansowej badanych przedsiębiorstw w ciągu najbliższych trzech miesięcy, lecz są gorsze od prognoz formułowanych przed miesiącem. Obniżenie ocen prognostycznych zanotowano we wszystkich grupach przedsiębiorstw, zwłaszcza w jednostkach średnich. Największe pogorszenie sytuacji finansowej mogą zanotować producenci:
wyrobów ze skóry, pozostałego sprzętu transportowego, mebli, pojazdów mechanicznych, przyczep i naczep, tkanin. Poprawę swojej sytuacji finansowej przewidują przede wszystkim producenci: sprzętu i aparatury radiowo-telewizyjnej oraz wyrobów celulozowo-papierniczych.
Trzymiesięczna prognoza zatrudnienia z października jest gorsza od poprzedniej sprzed miesiąca i wskazuje na możliwość zwiększenia dotychczasowej skali zwolnień pracowników we wszystkich grupach przedsiębiorstw, zwłaszcza w firmach publicznych i jednostkach dużych.
Najbardziej mogą ograniczyć zatrudnienie producenci:
pozostałego sprzętu transportowego, metali, wyrobów z surowców niemetalicznych, tkanin, maszyn i aparatury elektrycznej, wyrobów ze skóry, maszyn i urządzeń.
Pu W
UJ 11,0 13,1 7,1 14,3 9.7 13,0
Badane przedsiębiorstwa przewidują, że w październiku ceny będą rosły w tempie znacznie niższym od przewidywań z poprzedniego miesiąca. Najmniej mogą wzrosnąć ceny wyrobów produkowanych w przedsiębiorstwach publicznych oraz w jednostkach małych, a w układzie działowym - ceny:
wyrobów z surowców niemetalicznych, sprzętu i aparatury radiowo-telewizyjnej, wyrobów celulozowo-papierniczych, maszyn i urządzeń. Jedynie producenci odzieży zamierzają nieznacznie zmniejszyć ceny na swoje wyroby.
Departament Przedsiębiorstw GUS, Al. Niepodległości 208, 00-925 Warszawa, tel. 608-36-51, fax 608-38-64
K O N I U N K T U R A G O S P O D A R C Z A
B u d o w n i c t w o
(dane dla kraju)
PAŹDZIERNIK 1997
I. WSKAŹNIKI OGÓLNEGO KLIMATU KONIUNKTURALNEGO*
S E K T O R Y
o g ó ł e m --- s e k t o r p u b l i c z n y ... s e k t o r p r y w a t n y
1993 1994 1995 1996 1997
P R Z E D S I Ę B I O R S T W A
- m a ł e ( 6 - 2 0 p r a c u j ą c y c h ) --- d u ż e (1 0 1 - 5 0 0 p r a c u j ą c y c h )
■ ś r e d n i e ( 2 1 - 1 0 0 p r a c u j ą c y c h ) --- w i e l k i e ( p o w y ż e j 5 0 0 p r a c u j ą c y c h )
Prezentowane w tej części raportu wskaźniki ogólnego klimatu koniunktury powstały na podstawie sformułowanych p rze z dyrektorów przedsiębiorstw budowlano-montażowych opinii i oczekiwań co do ich ogólnej sytuacji gospodarczej. Wskaźniki te są obliczane jako średnia arytmetyczna wartości wskaźników prostych dotyczących aktualnej i oczekiwanej w ciągu najbliższego miesiąca koniunktury gospodarczej w badanych przedsiębiorstwach.
38 Koniunktura gospodarcza
W p aździerniku 1997 r. nastąpiło dalsze zaham ow anie tem pa w zrostu koniunktury w budow nictw ie. Po raz pierw szy od stycznia br. przedsiębiorstw a publiczne sygnalizow ały bardziej znaczący spadek klim atu koniunktury niż przedsiębiorstw a pryw atne. W podziale na klasy w ielkości, od notow ano zbliżony dla w szystkich przedsiębiorstw spadek w skaźnika w porów naniu z poziom em sprzed m iesiąca. M im o to najniższy poziom osiągnął w skaźnik dla firm małych.
I I . B A R I E R Y D Z I A Ł A L N O Ś C I B U D O W L A N O - M O N T A Ż O W E J
i
V
W październiku jedynie 7% przedsiębiorstw nie zgłaszało barier ograniczających działalność budowlano-montażową co stanowi niewielki spadek w stosunku do ocen z zeszłego miesiąca. Wśród barier ograniczających działalność budowlano-montażową za najbardziej znaczące zostały uznane w październiku br. konkurencja innych firm (wymieniana przez około 56% jednostek zgłaszających bariery) i koszty finansowania działalności (49% - mimo spadku wskaźnika w porównaniu z poziomem sprzed miesiąca). W stosunku do ubiegłego miesiąca, w odczuciu producentów najbardziej wzrosło znaczenie bariery związanej z warunkami atmosferycznymi.
1993 1994 1995
Brak barier A
--- Niedostateczny popyt B
—— — Warunki atmosferyczne C --- Braki wyposażenia w sprzęt D --- Koszty finansowania działalności E
1996 1997
--- Dostęp do kredytów F - - • Konkurencja innych firm G
■--- ---- Braki materiałów i surowców H
• • • • Koszly materiałów I
— —....Braki wykwalifikowanych pracowników J ....Inne K
Koniunktura gospodarcza 39
I. SYTUACJA GOSPODARCZA W PAŹDZIERNIKU 1997 R.
I wrzesień 1997 r
b ■ SYTUACJA GOSPODARCZA
Pu Pr
październik 1997 r.
W październiku br. odnotowano dalsze pogorszenie sytuacji gospodarczej przedsiębiorstw budowlano-montażowych.
Kierujący przedsiębiorstwami prywatnymi wyrażali nieco lepsze opinie niż dyrektorzy firm publicznych. W podziale według klas wielkości, firmy małe oceniały nieco gorzej sw ą sytuację niż przedsiębiorstwa należące do pozostałych klas wielkości.
i PORTFEL ZAMÓWIEŃ M
W porównaniu z poprzednim miesiącem, w październiku pogorszyły się oceny portfela zamówień na roboty budowlano-montażowe. Ukształtowały się one na nieco niższym poziomie w firmach publicznych niż prywatnych. W podziale na klasy wielkości przedsiębiorstw, zamówienia na sw ą produkcję oceniają na najniższym poziomie jednostki małe.
PRODUKCJA BUDOWLANA
O Pu Pr M Ś D W
V OPÓŹNIENIA PŁATNOŚCI ...^
Pu Pr M Ś D W
Formułowane przez przedsiębiorstwa oceny produkcji budowlano-montażowej były w październiku gorsze od opinii zgłaszanych przed miesiącem. Dla przedsiębiorstw należących do obu sektorów własności (mimo znaczącego spadku w porównaniu z poziomem sprzed miesiąca dla przedsiębiorstw publicznych) wskaźnik utrzymał się na zbliżonym poziomie. W podziale na klasy wielkości przedsiębiorstw, najgorzej oceniały produkcję jednostki małe.
W październiku br. przeciętna możliwość szybkiego
uzyskiwania płatności za wykonane roboty
budowlano-montażowe była oceniana nadal negatywnie, choć nieco lepiej niż przed miesiącem. W konsekwencji istotnego spadku ocen zgłaszanych przez jednostki publiczne i przy jednoczesnym wzroście ocen zgłaszanych przez jednostki prywatne możliwość szybkiego uzyskiwania płatności przez przedsiębiorstwa obu sektorów własności ukształtowała się na zbliżonym poziomie. W podziale na kiasy wielkości, niewielkie pogorszenie sytuacji sygnalizowały firmy małe i wielkie.
W porównaniu z miesiącem poprzednim, w październiku nie zmieniła się znacząco ogólna sytuacja finansowa przedsiębiorstw budowlano-montażowych. Sytuacja finansowa w przedsiębiorstwach publicznych była dużo lepsza (mimo niewielkiego pogorszenia) niż w firmach prywatnych, dla których wskaźnik utrzymał się na poziomie ujemnym. W podziale na klasy wielkości, tylko firmy wielkie i duże oceniały pozytywnie sw ą sytuację finansową.
40 Koniunktura gospodarcza
IV. KRÓTKOOKRESOWA PROGNOZA SYTUACJI GOSPODARCZEJ
H wrzesień 1997 r. październik 1997 r.
Form ułowana w październiku miesięczna prognoza sytuacji gospodarczej w budownictwie jest dużo mniej optym istyczna niż przed miesiącem, gorsza w przedsiębiorstwach publicznych (dla których wskaźnik spadł poniżej zera) niż w prywatnych. W podziale na klasy wielkości, najgorzej przyszłą sytuację gospodarczą oceniają jednostki małe i średnie, dla których odpowiednie wskaźniki osiągnęły wartości ujemne.
f - ' PORTFEL ZAMÓWIEŃ ^
O Pu Pr M S D W
40
30 h--- — --- 8
20 10
0
■10 -20
•30
' PRODUKCJA BUDOWLANA K
■ O Pu Pr M S D W ■
I I I . U l
cif - >;.}< O)
«NI O) °p O
* _:____ ▼7 CM’
Prognoza portfela zamówień na najbliższe trzy miesiące jest dużo mniej optymistyczna niż przewidywania sprzed miesiąca. Firmy publiczne i prywatne w yrażają zbliżone prognozy. W podziale na klasy wielkości, na najwyższym poziomie ukształtował się wskaźnik dla przedsiębiorstw wielkich (które nie przewidują znacznych zmian poziomu portfela zamówień w porównaniu z prognozami sprzed miesiąca), natomiast firmy należące do pozostałych klas wielkości odnotowały spadek wskaźnika poniżej zera.
Prognoza produkcji budowlano-montażowej na najbliższe trzy miesiące jest dużo gorsza niż przewidywania sprzed miesiąca, a wszystkie wskaźniki osiągnęły wartości poniżej zera. Prognozy formułowane przez przedsiębiorstwa prywatne, mimo, że negatywne, są lepsze niż przewidywania firm publicznych. W przedsiębiorstwach należących do poszczególnych klas wielkości, wskaźniki ukształtowały się na zbliżonym poziomie.
« 5
30
20
10
0
PU
o CENY
Pr M
V~\
w