Mgr Marek Nowakowski Warszawa - ABE Marketing
ELEKtRonICznE zASoBy InFoRMACyjnE - oBRAz DzISIEjSzy I PERSPEKtyWy
Miniony rok 2010 potwierdził widoczny od lat trend „śnieżnej kuli” prenumerat zasobów elektronicznych. Dotyczy to zarówno migracji od wersji drukowanych jak i prenumeratę wyłącznie w wersji elektronicznej istniejących produktów (np. Cochrane Library). Na końcu roku 2009 kluczowe projekty konsorcyjne zostały objęte licencją narodową, umożliwiając dostęp do źródeł Elseviera, Springera, Thomson Scientific dla wszystkich jednostek naukowo-badawczych w kraju. W roku 2010 licencją narodową objęto również dwa projekty prowadzone od lat przez ABE Marketing: konsorcja Nature i Science. Na przestrzeni ostatnich 5 lat ABE zanotowało 3-krotny wzrost zamówień na wersje online. Jeszcze 5 lat temu wiele bibliotek nie miało możliwości skorzystania z oferty konsorcjum czasopism Lippincott, Wiliams and Wilkins czy Royal Society of Chemistry. A dziś prenumeraty w ramach konsorcjum (zazwyczaj z dofinansowaniem) wyrastają jak grzyby po deszczu …..
Identyczna tendencja jest powszechna na całym świecie:
Diagram: Liczba czasopism w wersji drukowanej oraz elektronicznej prenumerowanych przez 115 bibliotek akademickich Wlk Brytanii1
Podział na wydawców a agregatorów jest stosunkowo klarowny. Do pierwszej grupy zalicza się między innymi: Elsevier, Wiley-Blackwell, Informa Healthcare, McGrawHill. Do drugiej: Ebsco, Proquest, Ebrary. Ovid Wolters Kluwer należy do obu grup.
Działalność wydawnicza skupiona jest w wąskiej grupie wydawców.
Szacuje się, że na świecie jest ok. 2,000 wydawców z tego ok. 650 anglojęzycznych, wydających ponad 11,500 tytułów (50% wydawanych na całym świecie). Z tej liczby 477 wydawców (2330 tytułów) to wydawcy typu ‘non-profit’ (np. towarzystwa naukowe).
11 wydawców (2%) wydaję ponad 70% tytułów, co implikuje niską skłonność do negocjacji cenowych a tym samym ‘windowania’ kosztów prenumerat.2
Podział na grupy wpływa na modele cenowe, dostępność do najnowszych wydań (embarga), funkcjonalności – o tym poniżej.
Oferowane modele dostępu to:
● Online z rozpoznawaniem zakresu sieci jednostki (tzw. IP)
● Online dla użytkowników jednostki; logowanie za pomocą hasła
● CD/DVD-rom wersja sieciowa lub stanowiskowa
1 Źródło: SCONUL, z RIN 2009
2 „Scientific publishing in transition: anoverview of current developments” aut Mark Ware (Mark Ware Consulting)
Wersja CD/DVD jest coraz mniej dostępna (obecnie między innymi oferowana przez grupę Thomson Reuters). Logowanie za pomocą hasła jest technicznie możliwe, ale hasło jest udzielane tylko w wyjątkowych przypadkach.
Wyróżnia się następujące typy zasobów:
● Czasopisma
● Książki monograficzne, serie książkowe, wydania informacyjne
● Bazy streszczeniowe
● Bazy pełnotekstowe
Naukowcy akademiccy mają obecnie dobry dostęp do w/w zasobów – porównywalny z możliwościami ośrodków zachodnioeuropejskich. Oczywiście, z uwagi na historyczny rozwój wydarzeń, najszerzej udostępnione są czasopisma.
Typowa jednostka uniwersytecka (medyczna) posiada do nich dostęp w ramach m.in.:
ScienceDirect, SpringerLink, Wiley, LWW, BMJ oraz Ebscohost czy Proquest.
Równie prosty jest podział modeli cenowych:
● Oparty na tzw liczbie FTE (łączna liczba studentów dziennych i pracowników naukowych), dostęp dla nieograniczonej liczby osób (jednocześnie) – np.
Elsevier, Wiley, Springer, Nature
● Oparty na liczbie jednoczesnych użytkowników – np. Ovid
Każdy z wydawców oferuje różnej wielkości rabaty na umowy wieloletnie oraz na umowy grupowe. Rabat za czas trwania umowy może sięgać do 15% a rabat za umowę w ramach zakupu grupowego nawet do 50% (McGrawHill)
W 2009 Highwire Press (część Stanford University) przeprowadziło ankietę wśród 138 różnego rodzaju bibliotek z całego świata. Jedno z pytań dotyczyło kryterium decyzji dostępu do książek elektronicznych - zakup z dostępem na własność jest ważny dla 111 na 138 ankietowanych3. Okazuje się, że nie ma dylematu wersja drukowana czy elektroniczna lecz prenumerata lub zakup!
Droga na najbliższe 5 lat
Jak wspomniałem biblioteki akademickie w Polsce niczym nie ustępują bibliotekom w USA, Niemczech czy Francji. Gorzej jest z produktami niszowymi, dla wąskiej grupy specjalistów – np. Poisindex dla toksykologów, albo z produktami, które dopiero niedawno pojawiły się w ofertach – np. UpToDate.
Na podstawie kryteriów: reputacji, bezpieczeństwa pacjentów oraz śmiertelności opracowano ranking 5,000 szpitali w USA (w tym szpitali uniwersyteckich). Ranking został opublikowany 10.04.2010 przez U.S. News & World Report.4 Wiodąca od szeregu lat grupa to:
Mayo Clinic
3 HighWire Press - 2009 Librarian eBook Survey
4 US News & World Report - http://health.usnews.com/best-hospitals
Anderson Cancer Center (University of Texas) Cleveland Clinic
John Hopkins
Brigham and Women’s Hospital (Boston)
University of Washington Medical Center (Seattle) Harvard Medical School
W każdej z powyższych jednostek udostępniana jest podobna kolekcja baz, czasopism i książek, przy czym główne to: Cinahl, Embase, Web of Science, Scopus, Micromedex, Dynamed, Cochrane, UpToDate, SpringerLink, Wiley, LWW, ScienceDirect, Nature, Science, Lancet, JAMA, AccessMedicine (McGrawHill), MD Consult
Tendencje
● Wzrost udziału liczby książek elektronicznych w zbiorach bibliotecznych
● Platformy edukacyjne
● Nowe oferty: tematyczne bazy pełnotekstowe
● Czytniki książek (e-reader)
W mojej opinii, w kolejnych latach w zakresie produktów wyraźna będzie tendencja zwiększania liczby książek on-line. Washington University5 na dzień dzisiejszy udostępnia 1,379 tytułów książek przy 14,914 tytułach czasopism.
W cytowanym już badaniu Highwire6 większość ankietowanych podkreśla istotne cechy platform książek elektronicznych:
● Łatwość użytkowania – dla 113 na 114 odpowiedzi
● Możliwość personalizacji – 95/114
● Integracja z katalogiem OPAC – 108/114
● Tworzenie własnych notatek – 93/114
● Integracja z innymi produktami elektronicznymi (czasopisma, bazy) – 87/114
Jednocześnie wskazano na preferencje pozyskiwania książek od następujących wydawców / agregatorów:
Dostawca książek lub agent prenumeraty 46
5 „Scientific publishing in transition: anoverview of current developments” aut Mark Ware (Mark Ware Consulting)
6 HighWire Press - 2009 Librarian eBook Survey
Bezpośrednio od wydawcy 53 Brak preferencji 13
Inne 24
Kolejną wyraźną tendencją szybko przyjętą w Polsce będą platformy edukacyjne.
Na dzień dzisiejszy są one oferowane przez dwóch wydawców: Wiley Plus (logowanie za pomocą hasła) oraz McGrawHill (AccessMedicine, AccessSurgery, AccessPhysiotherapy, AccessPharmacy, JAMAevidence).
Obie cechują się interaktywną funkcjonalnością i zawierają między innymi:
● Wykłady
● Testy egzaminacyjne (np. USML Lite)
● Filmy, animacje
● Diagramy, zdjęcia, rysunki z możliwością wykorzystywania we własnych pracach naukowych
● Prezentacje
● Bank przypadków medycznych
Rys.1: Przykładowa strona platformy edukacyjnej
Kolejną tendencją również obecną w Ameryce Północnej i Europie Zachodniej jest tworzenie baz pełnotekstowych przez środowiska medyczne na podstawie przeglądu literatury, własnego doświadczenia medycznego, zaleceń Cochrane Collaboration oraz wytycznych Narodowych Komitetów Zdrowia.
Są to platformy Micromedex (część Thomson Reuters Healthcare) oraz UpToDate (część Wolters Kluwer).
Lp. Platforma Komitet Redakcyjny
Liczba współpracujących
autorów
Liczba recenzowanych
czasopism adresat
1 Micromedex 90 osób > 500 > 7,000 Toksykolodzy,
farmakolodzy, farmaceuci
2 UpToDate Ok. 400 ok 4,500 Bd Lekarze różnych
specjalizacji
Platforma Micromedex jest wysoce specjalistycznym narzędziem bardzo cenionym przez toksykologów, farmakologów, farmaceutów. Zawiera monografie różnego rodzaju leków pochodzenia naturalnego jak i syntetycznego oraz substancji szkodliwych.
Jako jedyna zawiera najszersze i najgłębsze informacje o działaniach niepożądanych leków, sposobie dawkowania leków, interakcjach (z różnymi substancjami).
Micromedex jest jedynym źródłem referencyjnym, zatwierdzonym przez Kongres USA.Platforma UpToDate zawiera monografie chorób, podzielonych na choroby dziecięce oraz osób dorosłych, wraz z odpowiednimi i klinicznie sprawdzonymi sposobami leczenia. Wśród osób w radzie redakcyjnej znajdują się lekarze klinicyści z najlepszych szpitali uniwersyteckich z całego świata. UpToDate jest adresowane do lekarzy praktyków wszystkich podstawowych specjalności.
Każda z monografii zawartych na platformach Micromedex oraz UpToDate ma identyczną i niezmienną od lat strukturę. Obie bazy są na bieżąco aktualizowane.
Rys. 2: Monografia leku przeciwmiażdżycowego Simvastatin (Ximva) na platformie Thomson Micromedex7
7 Micromedex – http://www.thomsonhc.com/micromedex2/librarian
Rys. 3: Platforma UpToDate
Rozwój technologii informatycznych spowodował pojawienie się coraz większej liczba urządzeń ze zdalnym dostępem do Internetu poprzez Wi-Fi. Zatem laptopy z funkcjonalnością Wi-Fi to już standard, dzisiaj nadchodzi „era smartphonów, Iphones” itp. mobilnych urządzeń. Większość wydawców już teraz udostępnia bazy i czasopisma w specjalnych aplikacjach do użytkowania na przenośnych urządzeniach.
Trudniej wygląda kwestia czytników (e-reader), ponieważ wydawcy preferują kontrolę udostępnianie. Wierzę, że jest to tylko kwestia czasu kiedy wszystkie wersje zasobów będą dostępne na urządzeniach mobilnych.
Powszechnie uważa się, że do 2020 r. więcej gazet (82%), czasopism (74%) oraz książek (62%) będzie czytanych w wersji elektronicznej niż drukowanej. Taki wzrost będzie wymagał szerszego udostępniania w różnorodnych postaciach8.
Taki wzrost – wymuszony przez użytkowników - to wyzwanie dla wszystkich uczestników procesu dostarczania informacji: wydawców, dystrybutorów, bibliotekarzy. Dodatkowym wyzwaniem jest zmniejszenie różnicy w infrastrukturze informatycznej pomiędzy Ameryką, Europą Zachodnią a Polską. Zadanie o tyle trudne, że budżety są zróżnicowane.
Uważam, że nie ma innej drogi – to jest pędzący ekspres nauki (nie PKP!), kto nie wsiądzie do niego nie będzie miał kolejnej okazji i zostanie na stacji.
8 ‘Publishers, consumers have conflicting views on digital content, says Harrison survey’
– Scopeknowledge 06.01.2011.
Mgr Grzegorz Majerowicz Warszawa - IPS
ZagRaNICZNa LITERaTURa NaUKOWa W DoBIE DIGItALIzACjI
- KoRzyśCI DLA BIBLIotEK MEDyCznyCh Przez pięćset lat książki stanowiły podstawowy element współczesnej kultury i jeden z fundamentów, na którym była oparta edukacja i życie akademickie. Trudno sobie wyobrazić kulturę zachodu, czy też szerzej kulturę jakiejkolwiek z wielkich cywilizacji, bez bogactwa zasobów, które są zachowywane, rozpowszechniane oraz przekazywane z pokolenia na pokolenie w formie książkowej. Jednak w ostatnich latach pojawiło się wiele spekulacji, iż ten tak ceniony przez pięć stuleci przedmiot, może przestać istnieć. Przemysł produkcji książek, w tym zwłaszcza jego cześć zajmująca się produkcją i dystrybucją książek akademickich, przechodzi przez proces najgłębszych zmian od czasu wynalezienia druku przez Gutenberga. Jednym z głównych czynników tych zmian jest rewolucja technologiczna i wiążąca się z nią digitalizacja treści.
W pierwszych dekadach XXI wieku, rynek naukowy i wydawniczy szczególną uwagę poświęci książce elektronicznej, popularnie zwanej “ebookiem”. Podczas Międzynarodowych Targów Książki we Frankfurcie w 2008 roku aż 30% wystawianych produktów miała formę elektroniczną. W kolejnych latach odsetek e-produktów będzie się zwiększał. Na ostatnich Międzynarodowych Targach Książki w Warszawie dało się również zauważyć coraz większe zainteresowanie tą formą publikacji.
W Polsce rewolucja przejścia z formy drukowanej książek na ich wersję elektroniczną postępuje jeszcze relatywnie powoli (wbrew rozbudzonym oczekiwaniom). Jest to wynik barier technologicznych, ekonomicznych oraz, co należy wyraźnie podkreślić, prawnych, zarówno po stronie dostarczycieli treści - wydawnictw - jak i użytkowników końcowych.
Niewątpliwie książki elektroniczne są innowacyjnym sposobem zapewnienia dostępu do informacji w każdym miejscu i czasie. Oprócz biblioteki coraz bardziej popularnymi lokalizacjami, w których czytelnicy korzystają z książek elektronicznych, stają się kampus uczelni oraz dom. Jaka więc będzie w tym nowym środowisku funkcja wydawców, pośredników, a jaka funkcja samych bibliotek jako instytucji,
które do tej pory stanowiły ostatnie zbiorcze ogniwo w dostarczaniu informacji do końcowego odbiorcy?
Wszystkie te zmiany uświadomiły wydawcom, iż w istocie to, co stanowi o ich wartości, to zasoby treści zgromadzone w formie cyfrowej. Był to powód, iż zwrócili dużą uwagę na stworzenie całego systemu przechowywania i zarządzania tymi zasobami.
Na rynku istnieją dwa podstawowe sposoby udostępniania publikacji elektronicznych. Dostęp poprzez platformy wydawców oraz dostęp przez komercyjne platformy internetowe, agregujące zbiory różnych wydawnictw. Pierwszy model pozwala zaoferować użytkownikom dostęp do wszystkich publikacji danego wydawcy w jednym miejscu i pozwala zaoferować korzystne warunki zakupu. Platformy komercyjne gwarantują szeroką ofertę , która umożliwia indywidualny dobór tytułów do katalogu.
Książka elektroniczna nie zastąpi tradycyjnej książki papierowej. Jej celem jest zaoferowanie użytkownikom alternatywnej formy publikacji wzbogaconej o nowoczesne narzędzia informatyczne, pozwalające dotrzeć do wielu treści przy jednoczesnej oszczędności czasu. Platformy internetowe gromadzące ebooki oferują bardzo nowoczesne wyszukiwarki oraz wiele dodatkowych funkcjonalności.
Użytkownik dostaje również możliwość stworzenia własnego konta, w którym może przechowywać przeglądane publikacje oraz uzupełniać je o własne notatki i materiały. Książki elektroniczne dają swoim odbiorcom o wiele większe możliwości niż forma tradycyjna. W większości przypadków są dostępne w kilku podstawowych formatach: pdf, ePub czy html. Ten ostatni, uzupełniony o hyperlinki i prezentacje multimedialne oraz inne materiały dodatkowe, pozwala użytkownikom na bardziej interaktywną pracę związaną z przeprowadzaniem symulacji, eksperymentów i rozwiązywaniem zadań. Dzięki hyperlinkom czytelnik może w bardzo łatwy sposób przejść do powiązanych książek i czasopism. Narzędzia dają możliwość wpływania na czytany tekst, umożliwiają powiększenie tekstu lub odsłuchanie zaznaczonych fragmentów. Dzięki temu beneficjentami książek elektronicznych mogą stać się osoby niewidome lub słabo widzące. Niewątpliwą zaletą książki elektronicznej, jest nieustanna aktualizacja danych. Każde uzupełnienie lub zmiana treści przez wydawcę, jest udostępniana końcowym użytkownikom w bardzo krótkim czasie bez żadnych dodatkowych kosztów. Według badań przeprowadzonych w styczniu tego roku przez Book Industry Study Group, 30% ankietowanych woli poczekać nawet do 3 miesięcy na zakup książki elektronicznej niż kupić „od ręki” jej papierową wersję.
Publikacje elektroniczne są wreszcie rozwiązaniem problemu, z którym od lat borykają się biblioteki, a mianowicie zbyt małą liczbą egzemplarzy oraz ograniczoną powierzchnią magazynową. Problem ten jest szczególnie zauważalny w przypadku publikacji zagranicznych. Z książki elektronicznej może korzystać w tym samym czasie nieograniczona liczba użytkowników znajdujących się w bibliotece, w zasięgu
sieci bezprzewodowej na terenie kampusu, a także pracownicy naukowi w każdym innym miejscu z dostępem do Internetu – domu, pociągu czy hotelu. Ebooki są przeznaczone przede wszystkim do korzystania w sieci, jednak warunki licencyjne wydawców pozwalają także na kopiowanie, przesyłanie czy zapisywanie mniejszej lub większej części informacji – w zależności od modelu użytkowania.
Firma International Publishing Service Sp. z o.o. (IPS) jest polską firmą będącą na rynku od 1989 roku, specjalizują się w imporcie zagranicznych publikacji naukowych oraz w eksporcie polskich książek i czasopism. Współpracuje z uznanymi wydawnictwami w Polsce i na świecie, dostarczając publikacje do bibliotek wyższych uczelni, instytutów naukowo-badawczych, instytucji rządowych i parlamentarnych, banków oraz przedsiębiorstw przemysłowych i handlowych.
Wychodząc naprzeciw zmianom stara się rozszerzać ofertę o produkty spełniające nowe wymagania bibliotek. Oferuje nowoczesną platformę dla bibliotek do wypożyczania pojedynczych ebooków EBL (Ebook Library), dostęp do kolekcji książek elektronicznych takich wydawców, jak: Elsevier, Karger, Springer, Thieme czy Wiley, oraz narzędzia do zarządzania zasobami elektronicznymi Serials Solutions.
EBL Ebook Library
Biblioteki zazwyczaj gromadzą zbiory książek elektronicznych na podstawie jednej z dwóch strategii – doboru pojedynczych tytułów do katalogu („pick and choose”) lub zakupu szerokich kolekcji tematycznych. Pierwsza z nich pozwala na stopniowe i elastyczne uzupełnianie zasobów według bieżących potrzeb. Strategia ta nie wymaga jednorazowo dużych nakładów finansowych ani czasowych i przez to jest łatwiejsza do wdrożenia.
Takie rozwiązanie proponuje firma Ebooks Corporation oferująca platformę do wypożyczania książek elektronicznych EBL (Ebook Library). Oferta, EBL koncentruje się przede wszystkim na indywidualnych potrzebach bibliotek akademickich i naukowych. EBL rozszerza możliwości wypożyczania zasobów cyfrowych, zapewnia większą dostępność książek i pozwala na znaczne zaoszczędzenie czasu oraz środków finansowych.
Rys. 1 Podgląd ekranu: ebook na platformie EBL - opis produktu
Rys. 2 Podgląd ekranu: zawartość ebooka na platformie EBL
Ebooks Corporation czerpie swoją wiedzę z szerokich doświadczeń wydawców, pracowników bibliotek oraz środowisk wydawniczych i technologicznych.
W wyniku tego powstało nowoczesne rozwiązanie służące do wypożyczania książek elektronicznych, które nie zakłóca pracy bibliotek, i umożliwia, za pomocą intuicyjnego interfejsu, elastyczne kupowanie lub wypożyczanie ciągle rosnącej liczby książek znajdujących się w kolekcji EBL.
EBL zapewnia dostęp do ponad 14 000 ebooków o tematyce medycznej, a zbiór ten jest systematycznie powiększany o najnowsze wydania. Wsród ponad 400 światowych wydawnictw, z którymi współpracuje platforma, można znaleźć oficyny wydawnicze oferujące publikacie medyczne na najwyższym światowym poziomie, takie jak:
Elsevier, Karger, Springer, Thieme czy Wiley oraz wiele innych.
Podstawową zaletą rozwiązania EBL są elastyczne modele wypożyczania książek, w tym model Non-Linear Lending (Wypożyczanie Nieliniowe), Unlimited Access (Dostęp Nielimitowany) i krótkoterminowa cyrkulacja. Pojedyncze rozdziały mogą być gromadzone jako rezerwy elektroniczne lub łączone w zestawy kursowe.
Ciekawą możliwością jest również model Demand-Driven Aquistion (Zakupów Napędzanych Popytem). We współpracy z wiodącymi bibliotekami akademickimi i naukowymi EBL jako pierwszy wprowadził na rynek ten zakres opcji.
Demand-Driven Aquistion
Tytuły mogą być dostępne dla użytkowników bez potrzeby ich kupowania. Dostęp do książek oferowanych przez EBL odbywa się albo przez katalog lokalny biblioteki (po załadowaniu rekordów MARC) i/lub z platformy EBL. Widoczne (niezakupione) tytuły mogą być przeglądane za darmo przez użytkowników przez 5 minut.
Bibliotekarze decydują o tym jakie opcje dostępów są możliwe po przekroczeniu tego darmowego okresu. Oto niektóre z nich:
AUTOMATYCZNE WYPOŻYCZENIE KRÓTKOTERMINOWE – po czasie darmowego wglądu automatycznie aktywowany zostaje 24-godzinny dostęp do książki elektronicznej (krótkoterminowe wypożyczenie płatne od wykorzystania (pay-per-use)). Takie zautomatyzowane zakupy mogą mieć nałożone ograniczenia cenowe (np. jakiekolwiek krótkoterminowe wypożyczenie kosztujące więcej niż $15 wymaga potwierdzenia z biblioteki).
DOSTĘP KONTROLOWANY – czasami, oprócz okresu bezpłatnego wglądu, użytkownicy mogą poprosić o dostęp do tytułu, który nie jest zakupiony przez bibliotekę. Biblioteka może zatwierdzić lub odrzucić taką prośbę – kupić daną książkę lub zatwierdzić krótkoterminowe wypożyczenie.
Rys. 3 Podgląd ekranu: lista ebooków na platformie EBL – dostęp kontrolowany
ZAKUP AUTOMATYCZNY – EBL daje możliwość zautomatyzowania zakupów tytułów, które były dostępne jako krótkoterminowe wypożyczenia określoną ilość razy (np. książka zostanie automatycznie kupiona po czwartym krótkoterminowym
wypożyczeniu). Można automatycznie lub ręcznie kupować książki, które wykazują określone schematy użytkowania. Zakupione tytuły pozostaną dostępne w kolekcji EBL w modelach Non-Linear Lending (Wypożyczanie Nieliniowe) lub Unlimited Access (Dostęp Nielimitowany) – wszystkie ze stałym dostępem i bez ograniczeń dotyczących jednoczesnej liczby użytkowników.
Dodatkowo EBL zapewnia wiele usług pozwalających na łatwiejsze wyszukiwanie i dostęp do interesujących tytułów. Bibliotekarz sam decyduje, które tytuły są widoczne w EBL – wszystkie, wybrane czy tylko te zakupione przez bibliotekę. Dostęp do EBL jest tak płynny, że użytkownik nie zauważa nawet, iż zasoby, do których ma dostęp, nie są własnością biblioteki.
EBL zapewnia narzędzia umożliwiające monitorowanie i zarządzanie wydatkami i dostępami. Biblioteki z ograniczonym budżetem mogą zdecydować się na utworzenie konta depozytowego. Jeśli wydatki przekroczą lub zbliżą się do wcześniej określonego limitu, to zostaje wysłane automatyczne powiadomienie. LibCentral, portal administracyjny dla biblioteki, zapewnia dostęp w czasie rzeczywistym, do raportów użytkowania i faktur. Można tu w łatwy sposób kontrolować dostępy i wydatki oraz identyfikować trendy dostępów. Można również ustawić limity dla cen dostępów płatnych od wykorzystania (pay-per-use) i zakupów automatycznych, upewniając się tym samym, że każda droższa transakcja będzie musiała być zatwierdzona przez bibliotekę.
Rys. 4 Podgląd ekarnu: portal administracyjny LibCentral – cennik
Dzięki tym rozwiązaniom EBL jest w stanie zaspokoić potrzeby zarówno małych, jak i dużych bibliotek, niezależnie od zasobów technologicznych i finansowych jakimi dysponują.
Więcej informacji: ips.com.pl/EBL
Kolekcje wydawnicze
Te biblioteki, którym zależy na dynamicznym rozbudowywaniu zasobów książek elektronicznych, decydują się zazwyczaj na strategię zakupu kolekcji wydawniczych.
Zakup kolekcji wiąże ze sobą takie korzyści jak większa efektywność kosztowa (zwłaszcza z perspektywy kosztu pojedynczego tytułu) oraz mniejsze restrykcje związane z Digital Rights Management (DRM). Ze względu na wysokie wymagania związane z aktualnością treści jest to często bardzo dobre rozwiązanie dla tytułów o tematyce medycznej.
Większość najważniejszych światowych wydawców decyduje się na tę formę dystrybucji. Oferują coraz więcej treści w formie cyfrowej, dostarczając jednocześnie własne narzędzia (platformy) w celu jej udostępniania.
Najbardziej zaawansowane w technologii udostępniania publikacji cyfrowych są na pewno takie wydawnictwa, jak Springer, Elsevier oraz Wiley. Jednocześnie oferują najbogatsze zasoby ebooków o tematyce medycznej (w sumie ponad 5000 tytułów).
Karger i Lippincott Williams & Wilkins udostępniają ponad 400 tytułów, Thieme czy World Scientific około 200.
Platforma SpringerLink największego wydawcy publikacji STM wydawnictwa Springer została utworzona w 1996 roku jednakże systematyczne uzupełnianie zbiorów rozpoczęło się na przełomie lat 2004 i 2005. Obecnie wydawnictwo Springer dysponuje jedną z największych baz ebooków medycznych (ponad 2000 tytułów, 48 głównych dziedzin). Co roku kolekcja uzupełniana jest o około 290 nowych publikacji z takich dziedzin jak radiologia, medycyna nuklearna, chirurgia czy informatyka medyczna, w których Springer jest wiodącym wydawcą, a także onkologia, patologia, intensywna terapia czy chirurgia ortopedyczna. Dodatkowo, od niedawna, Springer stara się intensywnie rozwijać takie dziedziny jak kardiologia, dermatologia, okulistyka,
Platforma SpringerLink największego wydawcy publikacji STM wydawnictwa Springer została utworzona w 1996 roku jednakże systematyczne uzupełnianie zbiorów rozpoczęło się na przełomie lat 2004 i 2005. Obecnie wydawnictwo Springer dysponuje jedną z największych baz ebooków medycznych (ponad 2000 tytułów, 48 głównych dziedzin). Co roku kolekcja uzupełniana jest o około 290 nowych publikacji z takich dziedzin jak radiologia, medycyna nuklearna, chirurgia czy informatyka medyczna, w których Springer jest wiodącym wydawcą, a także onkologia, patologia, intensywna terapia czy chirurgia ortopedyczna. Dodatkowo, od niedawna, Springer stara się intensywnie rozwijać takie dziedziny jak kardiologia, dermatologia, okulistyka,