M iędzynarodow a organizacja chemiczna (l'Of- fice International de Chimie) pow ołana została do życia w wyniku konw encji m iędzynarodow ej, podpisanej rów nież przez R zeczpospolitą P o l
ską. Pierw szem zadaniem, jakie ma do sp ełnie
nia ta nowa instytucja, jest niew ątpliw ie s p ra wa m iędzynarodow ej dokum entacji chemicznej, w szczególności zaś koordynacja poczynań istnie
jących już ośrodków dokum entacji. Z agadnie
nie powyższe było przedm iotem obrad zebrania ekspertów , k tórzy w e w rześniu roku ubiegłego obradow ali w P a ry żu pod przew odnictw em Prof.
D utoit z U niw ersytetu w Lozannie.
E ksperci zastanaw iali się przedew szystkiem nad dokładnem określeniem pojęcia dokum entu chemicznego i ośrodka dokum entacji chemicznej.
Pod pojęciem dokum entu rozum ieć należy nie- tylko druki, m aszynopisy, rękopisy, dotyczące zagadnień chemicznych, lecz również fotografje, filmy, fotogramy, zdjęcia mikroskopowe, n a g ra ne p ły ty gramofonowe, kolekcje surowców i p ro duktów gotowych, próbki artykułów chemicz
nych, m odele i t. d. — to wszystko dokum enty pierw szorzędnej doniosłości. O środek dokum en
tacji chem icznej (le c en tre de docum entation) to nietylko m agazyn dokumentów. Niedość jest bowiem zbierać, przechow yw ać i klasyfikow ać dokum enty — należy przedew szystkiem ułatw ić dostęp doń i udzielać najdokładniejszych i szyb
kich inform acyj. Archiwum dokumentów, nawet najbogatsze i najlepiej pod w zględem m etodycz
nym ułożone, jest tylko organizmem biernym.
Ośrodek dokum entacji jest organizm em żywrym, aktyw nym . M ożna sobie naw et doskonale w yo
brazić ośrodek dokum entacji bez dokumentów:
chodzi o to, aby mógł on udzielać spraw nie i p o śpiesznie wiadomości, opierając się na korespon
d en tach i archiw ach zzew nątrz, rozporządzając zato w łaściw ą organizacją i nićmi, w iążącem i z odpow iedniem i inform atoram i w całym kraju.
Służba w yspecjalizow anych i aktyw nych w sp ó ł
pracow nik ów pow inna być tak pom yślana, aby szef ośrodka dokum entacji w każdym kraju mógł bezpośrednio porozum ieć się z właściwym danej spraw ie w spółpracow nikiem .
Kom isja ekspertów w ysunęła obecnie na czoło koordynację pracy istniejących już w ró ż
nych k rajach ośrodków dokum entacji chem icz
nej, J e st bowiem rzeczą niew ątpliw ą, że ośrodki takie — pod różnemi zresztą nazw am i i często nieświadom e pełnionych funkcyj dokum entacyj
nych — oddaw na działają, w form ach to w a rzystw chemicznych, związków przem ysłowych, unij wytwórczości, archiwów chemicznych i t. p.
M iędzynarodow a O rganizacja Chemiczna roze
słała więc przed niedaw nym czasem do w szy st
kich istniejących w różnych krajach św iata zrze
szeń chemicznych zapytania, dotyczące oficjal
nego przejęcia przez nie funkcji ośrodków do
kum entacji chemicznej. W Polsce powołano ty m czasem do życia dwa takie ośrodki: Polskie T o
w arzystw o Chemiczne, zajm ujące się dokum en
ta c ją naukow ą i Związek P rzem ysłu Chemicz
nego, zajm ujący się dokum entacją przem y
słową.
Doniosłość koordynacji prac poszczególnych ośrodków jest zupełnie oczywista. Aczkolwiek pod względem form alnym jeszcze nie w szystkie ośrodki są zorganizow ane, spis zaś tych ośrod
ków jeszcze niew ydany — to jednak już obecnie k o rzy stać m ożna z cen trali dokum entacji che
micznej — za pośrednictw em polskich ośrodków dokum entacyjnych. T echnika otrzym yw ania i udzielania informacyj jest b ard zo p ro sta. Z a
interesow any w jakiejkolw iek spraw ie chem icz
nej zw raca się przez polski ośrodek d o k u m en ta
cji do centrali, k tó ra po zebraniu w łaściw ych informacyj p rzesy ła je zainteresow anem u.
Oczywiście, działalność nowej organizacji będzie spraw niejsza z chw ilą ostatecznego u r u chomienia budowanego obecnie w P ary żu M ię
dzynarodow ego Domu Chemji, którego p ierw szem zadaniem będzie ułatw ianie w korzystaniu z dokum entów chemicznych znajdujących się w poszczególnych ośrodkach.
C ała spraw a powyższa zasługuje nietylko na uwagę, lecz również na najszersze korzystanie z niej przez chemików polskich i polski przem ysł chemiczny.
42 WIADOMOŚCI PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO Nr. 11
Z BIEŻĄCEJ DZIAŁALNOŚCI ZWIĄZKU P R Z E M Y SŁ U CHEMICZNEGO
W o k resie od 15 do 31 m aja r. b. Zw iązek P rzem y słu Chemicznego zajm ow ał się w szcze
gólności następującem i zagadnieniam i:
W sprawach kolejowych:
w ystąpił w spraw ie obniżenia kosztów p rz e wozu śru tu kostnego p rzy w yw ozie przez p o rty polskie,
opracow yw ał zm ianę przepisów przew ozo
wych dla m ate rja łó w wybuchowych,
opracow yw ał w niosek w sp raw ie ta ry fy na siarczan nikotyny,
w ystąpił w spraw ie zm iany kosztów p rz e w ozu tró jchloretylenu.
W sprawach traktatowych:
złożył obszerne m em orjały w sp raw ie tra k ta tu handlow ego polsko-belgijskiego i polsko- francuskiego.
W sprawach eksportowych:
b ad ał m ożliwości rozszerzenia w yw ozu do Szwecji, F inlandji, D anji, A u strji i Rum unji.
W zw iązku z bojkotem tow arów niem ieckich — n a su w a ją się możliwości rozszerzenia eksportu polskiego, to też S ekcja E ksportow a Zw iązku organizow ała porozum ienie poszczególnych f a bryk z odbiorcam i zagranicznym i.
W sprawach kom pensacyjnych:
b rał udział w organizacyjnych posiedzeniach w spraw ie kom pensacji a rty k u łó w chem icznych z A m eryką Południow ą,
w ystąpił z in icjaty w ą dokonania tranzakcyj kom pensacyjnych z Ju g o sła w ją wzam ian za z a kupione elektrody.
W sprawach celnych:
wziął udział w naradzie, zw ołanej w Min.
P rzem y słu i H an d lu w spraw ie techniki stosow a
nia c ła ulgowego na im portow ane sta łe tłuszcze roślinne.
I I I ZJAZD CHEMIKÓW POLSKICH
Na cele III Z jazd u Chem ików Polskich, k tó ry odbędzie się we Lwowie, obok ofiar, ogłoszo
nych już w poprzednich num erach „W iadom o
ści", w p ły n ęły n a stę p u jąc e dalsze sum y:
F a b r. Chem. daw niej C. Scharff (Giesche) zł. 100 Związek K o k s o w n i ... ... 200 Z jazd zap ow iada się znakom icie. W p ły n ęły d alsze liczne zgłoszenia oficjalnych delegatów z zagranicy.
CENTRALNY ZWIĄZEK P R Z E M Y SŁ U POLSKIEGO W R. 1932
C entralny Zw iązek P rzem ysłu Polskiego opublikow ał spraw ozdanie z działalności za r, 1932, J e s t to pierw sze spraw ozdanie now ej organizacji, p o w stałej z połączenia istniejącego od końca r. 1919 C entralnego Zw iązku P o lsk ie
go Przem ysłu, G órnictw a, H an d lu i Finansów z założoną w r. 1926 N aczelną O rg anizacją Z je d noczonego P rzem y słu i R olnictw a Zachodniej Polski. P rz ejm u ją c ich działalność i a p a ra t w y konawczy, C entralny Zw iązek mógł dosłow nie od pierw szej godziny swego istnienia skorzystać z w ieloletnich dośw iadczeń, stosunków i m etod p ra c y obu połączonych organizacyj. N aczelnem zadaniem C entralnego Z w iązku było harm onizo
w anie tendencyj i działalności poszczególnych dziedzin życia przem ysłow ego, tudzież obrona w spólnych ogólnych interesów życia p rze m y słow ego naszego k raju . N ależy stw ierdzić, że C entralny Zw iązek zd o łał osiągnąć oba zam ie
rzone cele, rozw ijając ow ocną działalność.
Szczególnie doniosłe jest istnienie w tej chw i
li jednej cen traln ej organizacji, jednoczącej w szystkie pow ażniejsze w olne organizacje p r z e m ysłow e w szystkich dzielnic Polski. N ależy fak t pow yższy zanotow ać jako jeszcze jeden przejaw ostatecznego scalania życia gospodarczego w szystkich dzielnic Polski, W szczególności ze
spolenie p rzem y słu górnośląskiego z cały m p rz e m ysłem polskim stało się faktem dokonanym — pomimo przeszkód tkw iących w odrębnościach gospodarczych i praw n o -ad m in istracy jn y ch w te j części k raju ,
P ra ce now opow stałego C entralnego Zw iązku w zakresie konsolidacji sfer gospodarczych p o leg ały w zeszłym ro k u w głównej m ierze n a p o głębianiu kontaktów m iędzy i z poszczególnem i organizacjam i.
Rzeczow a działalność C entralnego Związku, zm ierzająca do obrony interesów życia gospo
darczego, ro zp a d a się na kilka działów . P rz e d e w szystkiem więc wymienić n a le ż y ' w spółpracę z R ządem i ciałam i ustaw odaw czem i; spośród dotychczasow ych m etod odw oływ ania się do opinji zainteresow anych, R ząd i jego o rgany k o rzy sta ły w roku ubiegłym w najw iększej m ierze z zap raszan ia do rozm ów czołow ych osobistości ze św iata gospodarczego. W dalszym ciągu na uwagę zasługuje obrona stanow iska sfer gospo
darczy ch w z a k re sie sp ra w socjalnych; n aj
w ybitniejsi fachow cy w tej dziedzinie, zgrupo
w ani w W ydziale P ra c y C entralnego Związku, pogłębiając i rzu cając żywe św iatło na bieżące zagadnienia socjalne — bezspornie przyczynili się w bardzo znacznej m ierze do usystem atyzo
w ania i skonsolidow ania opinji św iata p rzem y słowego na sp raw y socjalne. P onadto C entralny Zw iązek p rze p ro w a d z ił szereg p ra c nad aktyw i
z a cją bilansu handlowego, p o lity k ą kom unika
cyjną, p o lity k ą podatkow ą, p o lity k ą rolną i t. d.
S praw ozdanie C entralnego Z w iązku p o p rze
dzone jest obszernym wstępem , dotyczącym sy tuacji gospodarczej w P olsce w r, 1932, tudzież analizy w ażniejszych czynników, w pływ ających na kształto w an ie się sytuacji gospodarczej w Polsce w r. 1932,
C ałość sp raw ozdania obejm uje 8 8 stronic d ruku dużego form atu i jest opracow ana w spo
sób rzeczowo w zorowy, red ak cy jn ie zaś — b a r
dzo interesujący.
K R O N I K A
Dn. 19 m aja r. b. odbyło się posiedzenie S ek
cji E ksportow ej w spraw ie organizacji i rozsze
rzenia eksportu do Szwecji. Zebrani eksporterzy stw ierdzili, że rynek szwedzki jest dzisiaj je d nym z najb ard ziej interesujących rynków , gdyż im port do tego k r a ju nie podlega ograniczeniom dewizowym i przyw ozow ym . Z drugiej strony — rosnące zain tereso w an ie polskiem i tow aram i zm usza do intensyw niejszej w sp ó łp ra c y z tym rynkiem . Z uw agi jednak n a specyficzne zw y
czaje handlow e jest rzeczą konieczną u tw o rz e nie w y staw y a rty k u łó w chem icznych, lub zor
ganizowanie w ycieczki agentów , celem z azn ajo m ienia odbiorców szw edzkich z tow aram i polski
mi. Zebrani p o d kreślili doniosłość tej akcji i stw ierdzili, że chw ila obecna jest najbardziej odpow iednia do szerszego w ejścia na ten rynek, toteż w najbliższym czasie n a stą p i specjalne posiedzenie Sekcji, k tó re rozw ażać będzie z a gadnienie organizacyjne.
Z arząd Tow arzystw a W ojskow o-Techniczne- go zorganizow ał w okresie od dn. 29 m aja do 13 czerw ca r. b. kurs dokształcający techniki w ojskow ej o ch arak terze ogólno-uzbrojeniow ym . P rogram w ykładów obejm uje: m a te rja ły w ybu
chowe, m a te rja ły konstrukcyjne, konstrukcję sprzętu, w yrób sprzętu, zastosow anie sprzętu, gazy i obronę przeciw gazow ą, m obilizację p rz e m ysłu o raz zagadnienia ogólne. Z arząd T ow a
rzystw a zw rócił się do Zw iązku P rzem y słu C he
micznego z prośbą o zainteresow anie w spom nia
nym kursem zatrudnionego w przedsiębiorstw ach chem icznych p erso n elu technicznego.
W yk ład y odbyw ają się w godzinach od 17 do 20, bliższych wiadom ości udziela S e k re ta rja t kursu, m ieszczący się w gm achu Stow arzyszenia Techników, W arszaw a, Czackiego 3/5.
Dn. 2 2 m aja r, b. odbył się doroczny zjazd C entralnego Zw iązku P rzem ysłu M ydlarskiego w Polsce. Z jazd zajm ow ał się rozw ażaniem sze
regu bieżących spraw , dotyczących m ydlarstw a oraz w ysłuchał re fe ra tu Inż. T. Zam oyskiego na tem at: „A k tu aln e zagadnienia polityki tłuszczo
w ej", Po referacie w yw iązała się ożywiona d y skusja, dotycząca w szczególności u k sz ta łto w a nia staw ek celnych na surow ce tłuszczow e, słu żące do fabrykacji m ydła.
Sp. Akc. ,,R. Barcikow ski" w P oznaniu do
nosi nam, że p rzy stą p iła do pro d u k cji i w ypu
ściła już na rynek następ u jące chem icznie czy
ste p re p a ra ty : chlorek sodow y analityczny n a j
czystszy, chlorek amonowy chemicznie czysty, azotan am onow y chemicznie czysty. W szystkie pow yższe p re p a ra ty zostały zbadane przez C he
m iczny In sty tu t Badawczy, wyniki b a d ań zo sta
ły nam przedstaw ione i p o zw alają kw alifikow ać te p re p a ra ty do k ategorji chem icznie czystych.
Zagadnienie dostaw i robót rządow ych jest bezspornie sp ra w ą w ielkiej dla życia gospodar
czego doniosłości. To też p ro je k t R ozporządze
nia o dostaw ach i robotach na rzecz Skarbu P a ń stw a, sam orządów i instytucyj praw a publiczne
go był przedm iotem ożywionej dyskusji zarów
no na terenie C entralnego Zw iązku Przem ysłu Polskiego, jak Izby Przem ysłow o - H andlow ej w W arszaw ie. Zw iązek P rzem y słu Chemicznego był rep re z en to w a n y na tych posiedzeniach przez członka Z arządu, p, Inż. Zygm unta L epperta, k tóry też posiada w szystkie niezbędne m a te rja ły i projekty, tudzież chętnie udziela z a in tere sowanym przedsiębiorstw om wiadomości w z a kresie wspom nianych projektów .
W zw iązku z organizacją tran zak cji kom pen
sacyjnej z A m eryką P ołudniow ą w zam ian za im portow aną kawę odbyły się posiedzenia org a
nizacyjne, celem utw orzenia Spółki p. n. „Kom- p a n ja H andlu Zamorskiego", której zadaniem będzie dokonanie odpow iedniej pracy o rg aniza
cyjnej i handlow ej. Do R ady N adzorczej tej Spółki zaproszony został p. A dam B arszczew ski, k tó ry reprezentow ać będzie interesy p rz e m ysłu chemicznego.
NOWE ROZPORZĄDZENIA
W D zienniku T aryf Nr. 29 u kazało się Rozpo- . rządzenie przew idujące refakcje przew ozow e w w y p a d k u przew iezienia ściśle określonych kontyngentów m iędzy poszczególnym i stacjam i w ściśle określonym term inie. M ianowicie, p rz e syłki drobne zaliczone do k lasy drobnicowej I oraz p rzesyłki wagonowe zaliczone do klas 1—
6 w w ypadku nad an ia w ciągu kw artału lub półrocza do stacyj wym ienionych w R ozporzą
dzeniu od 120 do 240 tonn, otrzym ują ref akcję po udow odnieniu kontyngentu 10%. N atom iast przesy łk i w agonow e zaliczone do klas 7— 1 0
o trzy m u ją refakcję 5%. P rz y w zroście ilości n a dania w danej relacji stacyjnej od 1 0 do 2 0
tonn — w zależności od grup stacyjnych —•
o trzym ują dalszy 1 %. P rzesy łk i mogą zaw ierać tow ar jednolity, albo też sk ład ać się z tow arów taryfow ych podług różnych klas taryfow ych.
Je d n a k ż e do kontyngentu i refak cji wlicza się jedynie to w ary taryfow ane p /g k las wagonowych 1—1 0 i klasy drobnicowej I. Stosunek w zajem ny ilości tow arów poszczególnych klas, w chodzą
cych do kontyngentu, może być dowolny i nie w pływ a na zastosow anie refakcji do to w aru d a nej klasy. R efakcji nie udziela się dla tych to warów, do których zastosow ano inne tary fy w y jątkow e łub ulgi taryfow e.
W Dzienniku T ary f i Z arządzeń K olejow ych Nr, 31 ukazały się następ u jące zm iany: obniżona została ta ry fa eksportow a p rzez p o rty polskie dla kleju, w ysyłanego ze stacji Strzem ieszyce, Obniżona zo stała ta ry fa eksportow a p rze z p orty polskie dla siarczanu miedzi.
U tw orzona została ta ry fa wyw ozowa dla obuwia gumowego, w ysyłanego ze sta c ji L ida do portów . Zniżka ta utw orzona zo stała dla kon
kurow ania z przew ozam i idącem i p rze z Rygę.
A nalogiczna ta ry fa utw orzona została dla k a u czuku przyw ożonego p rzez p o rty do sta c ji Lida.
W Dz, T aryf Nr. 23 ogłoszona zo stała spe
c ja ln a ta ry fa dla nawozów azotow ych, w ysyła
nych z fabryk krajow ych do w szystkich stacyj P. K. P. i kolei pryw atnych.
44 WIADOMOŚCI PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO Nr. 11
G liceryna farm aceutyczna i technicz*
na:
Soda am onjakalna, krystaliczna i kau=
sty czn a: