Wymogi dotyczące zdolności patentowej
2) W ciągu 12 miesięcy od daty pierwszego zgłoszenia możesz wystąpić o ochronę w innych krajach lub regionach
3) Układ o współpracy patentowej dopuszcza również możliwość dokonania pierwszego zgłoszenia w trybie PCT. Alternatyw-nie można zgłosić wynalazek w danym państwie, a następ-nie w ciągu 12 miesięcy od dnia pierwszego zgłoszenia (daty pierwszeństwa) wystąpić o ochronę w trybie PCT. Wniosek PCT jest kosztowny (co do zasady opłata za zgłoszenie wy-nosi 1330 CHF, a za poszukiwanie – 1875 €)2, ale daje więcej czasu na dokonanie zgłoszeń w krajach lub regionach. Wejście w fazy krajowe (na podstawie procedury PCT) następuje co do zasady w ciągu 30 miesięcy od daty pierwszeństwa. Dodat-kowy czas może być wykorzystany np. na zbiórkę funduszy lub pozyskanie inwestora.
2 Wysokość opłaty zależy również od wielu innych czynników, np. od liczby stron opisu pa-tentowego. W celu uzyskania dokładniejszych informacji sugerujemy kontakt z rzecznikiem patentowym.
Rozdział II. Wymogi dotyczące zdolności patentowej
37
Miejsce zgłoszenia
Ponieważ koszty procedury prowadzącej do uzyskania patentu nie są takie same na całym świecie, należy rozsądnie zarządzać swoim budżetem. Przede wszystkim warto rozważyć ochronę wynalaz-ku w kraju, gdzie na tej bazie będą wytwarzane produkty, w pań-stwach, do których te produkty mają być eksportowane, oraz tam, gdzie działa potencjalna konkurencja.
Pierwsze zgłoszenie – zgodnie z postanowieniami ustawy – Prawo własności przemysłowej (art. 40) – powinno być dokonane w Urzę-dzie Patentowym RP. Warto podkreślić, że może to być pomocne w uzyskaniu różnego rodzaju środków z programów europejskich.
Zgłoszeń w pozostałych państwach lub regionach można dokonać w ciągu 12 miesięcy od dnia pierwszego zgłoszenia, adekwatnie do budżetu oraz miejsca wytwarzania, potencjalnych rynków i po-tencjalnych rynków konkurencyjnych.
Trzeba uważać, by nie przekroczyć 12-miesięcznego termi-nu na rozszerzenie zakresu ochrony na inne kraje lub regiony bądź zgłoszenie w trybie PCT i późniejszego 30-miesięcznego terminu od pierwszego zgłoszenia na wejście w fazy krajowe lub regionalne – w przypadku procedury PCT. Koszty złożenia pierwszego zgłoszenia patentowego oraz procedury PCT są sto-sunkowo niewielkie. Rosną one zdecydowanie na etapie wkro-czenia w procedury międzynarodowe i następnie w fazy krajowe lub regionalne. Konieczne jest wówczas składanie wniosków do urzędów patentowych w wielu państwach lub regionach. Plan biznesowy może zakładać złożenie wniosku w trybie PCT po dokonaniu zgłoszenia patentowego w Polsce, a następnie wy-korzystanie terminu 30 miesięcy na poszukiwanie właściwego partnera czy inwestora.
JAK SKUTECZNIE PATENTOWAĆ
38
12-miesięczny termin liczony od daty pierwszego zgłoszenia nie podlega przywróceniu!
Brak rozszerzenia ochrony w ciągu 12 miesięcy od daty pierwszego zgłoszenia oznacza brak późniejszej możliwości uzyskania ochrony patentowej na wynalazek na terenie innych państw lub regionów.
1.5 Zgłoszenie i szukanie potencjalnych inwestorów
Zgłoszenie patentowe nie jest publikowane przez urząd patento-wy przez 18 miesięcy od daty pierwszego zgłoszenia.
W tym czasie możesz opublikować wyniki swoich badań, podzie-lić się informacjami z innymi naukowcami i szukać inwestorów.
Możesz w dalszym ciągu utrzymywać swój wynalazek w tajemnicy (np. jeżeli nie chcesz go ujawniać potencjalnym konkurentom). Pa-miętaj jednak, że po opublikowaniu (w ciągu 18 miesięcy od daty pierwszego zgłoszenia) opis patentowy jest dostępny publicznie.
1.6 Znalezienie odpowiedniego sposobu na komercjalizację wynalazku
Być może zechcesz wykorzystać jedną z poniższych możliwości:
1) Sprzedać patent lub prawo do patentu.
2) Kontynuować pracę nad poprawkami wynalazku, które mo-żesz opatentować w przyszłości.
3) Udzielić licencji na korzystanie z patentu – dzięki temu uzy-skasz opłaty licencyjne od podmiotów, które będą korzystać z patentu lub sprzedawać produkty według wynalazku.
4) Założyć spółkę wykorzystującą opatentowaną technologię i spróbować czerpać zyski z wynalazku.
ZOBACZ ANIMACJĘ Droga wynalazcy do sukcesu II
3&7 3&7
PLHVLĊF\
PLHVLĊF\
3&7 3&7
PLHVLĊF\
PLHVLĊF\
Rozdział II. Wymogi dotyczące zdolności patentowej
39 2. Wymogi dotyczące zdolności patentowej
2.1 Wymogi zdolności patentowej w skrócie
Co do zasady, aby wynalazek mógł być objęty ochroną patento-wą, musi:
1) spełniać wymóg jednolitości;
2) być nowy;
3) posiadać poziom wynalazczy;
4) nadawać się do przemysłowego zastosowania (wymóg charak-teru technicznego).
Wynalazek musi być rozwiązaniem o charakterze technicznym, czyli powinien mieć konkretny (nie abstrakcyjny) charakter i odnosić się do danej dziedziny techniki.
Aby uzyskać pełne informacje na temat szans opatentowania swojego wynalazku, skontaktuj się z rzecznikiem patentowym.
2.2 Jednolitość
Wymóg jednolitości jest stosowany – z niewielkimi różnica-mi – w większości obszarów prawnych. Zgodnie z powyższym wymogiem zgłoszenie patentowe może dotyczyć tylko jednego wynalazku. Może ono również odnosić się do grupy wynalaz-ków, pod warunkiem że wszystkie są ze sobą powiązane, tworząc jedną ogólną koncepcję nowatorską.
W przypadku grupy wynalazków jednolitość ma miejsce tylko wtedy, gdy pomiędzy wszystkimi zastrzeganymi wynalazkami zachodzi relacja o charakterze technicznym, a cecha techniczna określa nową jakość wobec dotychczasowego stanu techniki dla każdego wynalazku z tej grupy.
EUREKA!
3&7 3&7
PLHVLĊF\
PLHVLĊF\
3&7 3&7
PLHVLĊF\ PLHVLĊF\ 3&7 PLHVLĊF\ 3&7 PLHVLĊF\
3&7 3&7
PLHVLĊF\
PLHVLĊF\
JAK SKUTECZNIE PATENTOWAĆ
2.3 Nowość
Aby wynalazek miał zdolność patentową, musi być nowy w sen-sie bezwzględnym. Oznacza to, że przed datą dokonania zgło-szenia nie został on ujawniony w jakikolwiek sposób i w jakiej-kolwiek formie (publikacje, w tym elektroniczne, wcześniejsze zgłoszenia patentowe, wystąpienia na konferencjach etc.)3.
Jeżeli opublikowałeś informacje przed wystąpieniem o ochronę patentową…
Prawo niektórych krajów (np. Stanów Zjednoczonych) przewiduje okres karencji, który może trwać do 1 roku przed datą dokonania zgłoszenia patentowego. W tym okresie publikacje wynalazcy nie są brane pod uwagę przy ocenie nowości wynalazku.
2.4 Poziom wynalazczy
Nawet jeżeli dany wynalazek zostanie uznany za nowy w ścisłym tego słowa znaczeniu, może on nie mieć zdolności patentowej ze względu na niespełnienie przesłanki posiadania poziomu wy-nalazczego. Oznacza to, że wynalazek ten jest oczywisty dla spe-cjalisty z danej dziedziny.
Interpretacja prawna kwestii oczywistości i braku poziomu wyna-lazczego może być różna dla poszczególnych krajów. Jednak po-wszechnie się przyjmuje, że wynalazek powinien być czymś więcej niż oczywistą kombinacją już znanych rozwiązań lub trywialnym rozwiązaniem znanego problemu.
3 Zob. np. Konwencja o udzielaniu patentów europejskich art. 54 i 35 U.S.C. § 102.
ZOBACZ ANIMACJĘ Warunek nowości
2.5 Użyteczność (przemysłowa stosowalność, ujawnienie) a) Użyteczność – przemysłowa stosowalność
Aby spełnić kryterium zdolności patentowej, wynalazek musi być użyteczny. Podczas gdy przepisy amerykańskie wymagają jedynie użyteczności4, Konwencja o udzielaniu patentów euro-pejskich zawiera więcej szczegółów, stanowiąc, że „wynalazek uznaje się za nadający się do przemysłowego stosowania, jeżeli może zostać wytworzony lub wykorzystany w dowolnej gałęzi przemysłu, w tym także w rolnictwie”5.
b) Ujawnienie istoty wynalazku i odpowiedni opis
Wymóg ujawnienia istoty wynalazku dotyczy bezpośrednio opisu patentowego oraz przedstawienia informacji, które nale-ży uwzględnić w każdym zgłoszeniu patentowym. Co do zasady przy dokonywaniu zgłoszenia w amerykańskim lub Europejskim Urzędzie Patentowym zgłaszający musi przedstawić odpowied-nie informacje i wyjaśodpowied-nienia dotyczące sposobu działania i opra-cowania danego wynalazku.
W Stanach Zjednoczonych stwierdzono, że ustawowy wymóg dotyczący informacji i objaśnień na temat wynalazku opiera się przede wszystkim na dwóch elementach: opisie i ujawnieniu istoty wynalazku.
Opis patentowy powinien dostarczać odpowiednich informacji na poparcie przedmiotu zastrzeżeń oraz wystarczających wska-zówek, by umożliwić specjaliście z danej dziedziny realizację wy-nalazku bez nadmiernego eksperymentowania.
4 Tytuł 35 Kodeksu Stanów Zjednoczonych § 101.
5 Art. 57 Konwencji o udzielaniu patentów europejskich.
EUREKA!
JAK SKUTECZNIE PATENTOWAĆ
Wymóg opisu w formie pisemnej ma na celu uzyskanie pewności, że zgłaszający był posiadaczem wynalazku w momencie dokony-wania zgłoszenia. Ponadto wszelkie zastrzeżenia muszą być po-parte pisemnym opisem uwzględnionym w opisie patentowym.
Ujawnienie istoty wynalazku to zupełnie inne zagadnienie – aby spełnione zostało to kryterium, opis patentowy musi charak-teryzować wynalazek, który ma być przedmiotem zgłoszenia, w odpowiednio szczegółowy sposób, tak aby specjalista z danej dziedziny był w stanie go wykonać, a następnie użyć bez nad-miernego eksperymentowania.
Aby mieć pewność, że zgłoszenie patentowe zostało właściwie na-pisane, warto skontaktować się z rzecznikiem patentowym, który przygotuje dokumentację (wraz z opisem) lub dokona jej analizy, oceny i poprawi wcześniej przygotowany projekt.
W dziedzinie biotechnologii światowe standardy w zakresie reali-zacji wymogu ujawnienia istoty wynalazku są szczególnie wysokie z racji niskiego stopnia przewidywalności właściwego organizmom żywym. W tej dziedzinie zatem szczególnie ważne jest uwzględnie-nie w opisie patentowym praktycznych przykładów dotyczących zastrzeganego przedmiotu i/lub metody. Z tego względu koniecz-ne może być zgromadzenie wstępnych i wiarygodnych wyników doświadczeń dla poparcia zastrzeganego przedmiotu przed doko-naniem zgłoszenia patentowego z dziedziny biotechnologii.