OBSZARY ORAZ ZASADY OCHRONY ŚRODOWISKA I JEGO ZASOBÓW, OCHRONY PRZYRODY I

4.1. Ochrona powietrza

Podstawowym źródłem zanieczyszczeń na terenie Gminy Murów jest niska emisja z lokal-nych kotłowni opalalokal-nych węglem, z indywiduallokal-nych palenisk domowych oraz z sektora usłu-gowego. Z tego względu, najpilniejszymi zadaniami – zgodnie z Programem Ochrony Środo-wiska dla Gminy Murów na lata 2005 – 2015, są:

 zmiana struktury grzewczej na terenie Gminy Murów

 modernizacja źródeł emisji wraz z montażem instalacji ograniczających emisje lub likwida-cję źródeł wysokowydajnych emisyjnych, dla których techniczne metody jej ograniczenia zostały wyczerpane

 spalanie węgla o korzystnych dla środowiska parametrach, m.in. takich jak: zmniejszona zawartość siarki, niska zawartość popiołu, wysoka wartość opałowa

 przechodzenie na paliwo olejowe lub gazowe

 dążenie do zmniejszenia strat energii wytworzonej, głównie cieplnej, poprzez:

- poprawę parametrów energetycznych budynków, w szczególności mieszkalnych (termoizolacja, modernizacja węzłów cieplnych),

- zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii.

 ograniczenie niskiej emisji u źródeł poprzez:

- likwidację lub modernizację lokalnych kotłowni opalanych paliwem stałym lub poprzez likwidacje indywidualnych, wysokoemisyjnych pieców na paliwo stałe

- podłączanie instalacji grzewczych obiektów do sieci elektrycznej, - zamiana paliwa wysokoemisyjnego na niskoemisyjne,

 zadania związane z efektywnymi sposobami energetycznego spalania węgla:

- wspieranie wykorzystania lokalnych źródeł energii odnawialnej oraz pomoc przy wprowadzaniu bardziej przyjaznych dla środowiska nośników energii

- pożyczki, dodatki, dofinansowanie dla inwestorów, właścicieli nieruchomości modernizujących ogrzewanie

- promowanie proekologicznych źródeł ciepła i nośników energii.

4.2. Ochrona wód powierzchniowych i podziemnych

W celu ochrony jakości i ilości wód podziemnych oraz przywrócenia jakości wód powierzch-niowych do wymaganych standardów, należy:

 zapewnić właściwą ochronę w strefach ochronnych wód podziemnych,

 ograniczać i eliminować wykorzystanie wód podziemnych do celów innych niż zaopatrze-nie ludności w wodę do picia oraz zastosowania technologiczne

 optymalizować zużycie wody do celów socjalno-bytowych i przemysłowych

 propagować instalowanie liczników zużycia wody oraz stymulacja do zmniejszania jej zużycia

 monitorowanie stanu ilościowego i jakościowego głównych zbiorników wód podziemnych oraz dokumentowanie tych zbiorników dla potrzeb ich ochrony przed negatywnymi skut-kami aktualnej i przyszłej działalności gospodarczej prowadzonej na powierzchni

 przywrócenie pierwotnego stanu zasobów wód podziemnych

 skanalizować jednostki osadnicze gminy

 zmodernizować i rozbudować oczyszczalnię ścieków w Murowie

 ukończyć wodociągowanie miejscowości: Święciny, przysiółek Kęszyce i Mańczok.

4.3. Ochrona powierzchni ziemi (gleb i kopalin)

W celu zapewnienia odpowiedniej ochrony ziemi (gleb i kopalin) w obszarze Gminy Murów należy:

 użytkować gleby w sposób adekwatny do ich klasy bonitacyjnej i poziomów zanieczysz-czeń

 ograniczać czynniki wpływające na degradację gleby poprzez zagospodarowanie m.in.:

odłogujących gruntów

 rekultywować tereny zdegradowane w kierunku leśnym

 właściwe kształtowanie ekosystemów rolnych z wykorzystaniem otaczających je syste-mów naturalnych i ich zdolności do autoregulacji m.in. poprzez wdrażanie prograsyste-mów rolno-środowiskowych

 zachowanie naturalnych kompleksów łąk torfowych jako regulatora stosunków wodnych i klimatycznych przyległych do nich terenów

 ograniczanie erozji wodnej i wietrznej gleby poprzez możliwie jak najdłuższe utrzymywa-nie pokrywy roślinnej w postaci wprowadzenia upraw wieloletnich oraz wsiewek i poplo-nów

 racjonalne użycie nawozów sztucznych i środków ochrony roślin na terenach rolnych i leśnych oraz stosowanie technik naturalnych (fito i agromelioracyjnych) w celu zwiększe-nia udziału materii organicznej w glebie.

4.4. Ochrona hałasem, wibracjami i promieniowaniem niejonizującym

W celu ograniczenia uciążliwości akustycznych w obszarze Gminy Murów – zgodnie z Pro-gramem Ochrony Środowiska dla Gminy Murów na lata 2005 – 2015, należy:

 poprawić stan nawierzchni ulic i torowisk,

 zwiększyć ilości izolacyjnych pasów zieleni,

 prowadzić wymianę okien na dźwiękoszczelne,

 stosować w zakładach przemysłowych automatyzację i hermetyzację procesu produkcji,

 dobierać technologie produkcji o niskim poziomie hałasu,

 stosować obudowy dźwiękochłonnych na urządzenia i maszyny emitujące wysoki poziom hałasu.

W Gminie Murów nie występują istotne źródła zagrożeń dla środowiska i mieszkańców pro-mieniowaniem elektromagnetycznym.

Potencjalne zagrożenie promieniowaniem niejonizującym należy eliminować lub ograniczać przede wszystkim poprzez zapewnienie odpowiedniej separacji przestrzennej człowieka od pól przekraczających określone wartości graniczne, poprzez:

 przestrzeganie zapisów w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego poświę-conych ochronie przed promieniowaniem elektromagnetycznym z wyznaczeniem stref ograniczonego użytkowania wokół niektórych źródeł promieniowania,

 przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa, higieny pracy, prawa budowlanego, gospoda-rowania przestrzennego i przepisów sanitarnych w celu ochrony przez promieniowaniem elektromagnetycznym.

4.5. Ochrona przyrody i krajobrazu

W celu zachowania i ochrony różnorodności biologicznej, pomnażania dziedzictwa i walorów przyrodniczo – krajobrazowych w obszarze Gminy Murów utrzymuje się obszary objęte ochroną prawną w rozumieniu ustawy o ochronie przyrody, w tym:

1) Stobrawski Park Krajobrazowy[, obejmujący praktycznie 100% powierzchni gminy];

[1a) Obszar Chronionego Krajobrazu "Lasy Stobrawsko-Turowskie";]

2) pomniki przyrody (13 drzew), o których mowa w rozdziale 2.1.1.

Ponadto oprócz form utworzonych w oparciu o przepisy o ochronie przyrody na terenie gmi-ny chroni się:

3) zabytkowy park w zespole dworskim we wsi Młodnik 4) lasy ochronne wyznaczone zgodnie z ustawa o lasach.

Do objęcia ochroną wskazuje się:

1) projektowane pomniki przyrody:

a) Jesiony wyniosłe – grupa, w miejscowości Młodnik – Kopiec, przy drodze nad Bogacicą;

b) Grupa dębów szypułkowych w Zagwiździu przy drodze na Grabice;

c) Grupa dębów szypułkowych w Mańczoku przy stacji kolejowej, 2) projektowane użytki ekologiczne, w tym:

a) „Płazie doły” we wsi Święciny;

b) „Łąki nad Bogacicą” na południe od wsi Święciny;

c) „Śródleśne łąki” na południe od zabudowań wsi Grabczok, 3) projektowane zespoły przyrodniczo-krajobrazowe, w tym:

a) „Budkowiczanka” w okolicach Starych i Nowych Budkowic;

b) „Dolina Bogacicy” w okolicy Młodnika;

c) „Prążnica” na południowy-wschód od Grabczoka;

4) projektowane stanowisko dokumentacyjne przyrody nieożywionej „Wydmy koło Brynicy”.

Ponadto w działaniach związanych z zagospodarowaniem terenów gminy Murów należy uwzględnić ustalenia Planu ochrony Stobrawskiego Parku Krajobrazowego:

1) dążenie do utrzymania bez zalesienia wszystkich gruntów nieleśnych posiadających walo-ry przyrodnicze, związane z nieleśnym charakterem biocenoz;

2) wymóg zachowywania ok. 30 - metrowej strefy przy ekotonach (t.j. od granic lasów, wód, wilgotnych łąk) wolnej od zabudowy w zespołach jednostek przyrodniczo-krajobrazowych C, D, E;

3) zakaz lokalizowania elementów wysokościowych (linie energetyczne, słupy, kominy, sta-cje bazowe telefonii komórkowej) w jednostce D4;

4) zakaz lokalizowania elementów wysokościowych (linie energetyczne, słupy, kominy, sta-cje bazowe telefonii komórkowej) oraz wtórne zabagnienia wcześniej zmeliorowanych przyrodniczo cennych obszarów w dolinach rzecznych i ograniczenia melioracji odwad-niających w jednostce D6;

5) wtórne zabagnienia wcześniej zmeliorowanych przyrodniczo cennych obszarów w doli-nach rzecznych, ograniczenia melioracji odwadniających, nie usuwanie drzew i krzewów podczas prac melioracyjnych i regulacyjnych w jednostce D7;

6) nie wprowadzanie elementów dysharmonizujących - ogrodzeń betonowych, obiektów wysokościowych; zakaz wprowadzania usług uciążliwych, a także lokalizowania elemen-tów wysokościowych (linie energetyczne, słupy, kominy, stacje bazowe telefonii komór-kowej) w jednostce E5;

7) zachowanie dotychczasowego sposobu użytkowania terenu, zakaz zabudowy kubaturo-wej, w tym zabudowy zagrodowej i rekreacyjnej oraz obiektów wysokościowych, zakaz konserwacji urządzeń melioracyjnych – wtórne zabagnienia wcześniej zmeliorowanych przyrodniczo cennych obszarów w dolinie rzecznej, zakaz zalesiania w jednostce E6;

8) nie wprowadzanie elementów obcych - ogrodzeń betonowych, zakaz lokalizowania ele-mentów wysokościowych (linie energetyczne, słupy, kominy, stacje bazowe telefonii ko-mórkowej) w jednostce E8;

9) zakaz zalesiania łąk, zakładania upraw rolniczych, upraw wierzby energetycznej w jedno-stce E10.

[Przy kształtowaniu zagospodarowania terenów w granicach Obszaru Chronionego Krajobra-zu "Lasy Stobrawsko-Turowskie" obowiąKrajobra-zują ustalenia Uchwały Nr XX/228/2016 Sejmiku Województwa Opolskiego z dnia 27 września 2016 r. w sprawie obszarów chronionego kra-jobrazu (Dz. Urz. Woj. Opolskiego, poz. 2017 z dnia 7 października 2016 r.)

W zakresie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz stanowisk roślin i zwierząt chronionych, oznaczonych na rysunku III zmiany Studium, szczegółowe zasady ochrony określają aktualne przepisy odrębne.

4.6. Obszary powiązań systemu ekologicznego

Przez teren gminy Murów, w tym obszar objęty III zmianą Studium, przechodzi korytarz ekologiczny o randze krajowej o kodzie GKPdC- 6 „Opole - Katowice” i GKPdC- 12 „Bory Stobrawskie” oraz korytarz ekologiczny o znaczeniu regionalnym "Dolina Budkowiczanki".

W sąsiedztwie cieków wodnych obowiązuje nakaz szczególnego zabezpieczenia wód powierzchniowych przed zagrożeniami i nakaz ochrony obudowy biologicznej cieku.

Zaleca się zaniechanie intensywnego użytkowania gospodarczego i wprowadzenie wzboga-cenia ekologicznego.

Obowiązuje zakaz realizacji inwestycji lub prowadzenia czynności, których skutkiem mogłoby być uszczuplenie wartości tego ekosystemu, jego części bądź osłabienie roli, jaką odgrywa,

zakaz zwiększania intensywnego użytkowania gospodarczego nakaz utrzymanie walorów ekologicznych i zalecenie wprowadzenia wzbogacenia ekologicznego.

4.7. Zasady ochrony krajobrazu, w tym krajobrazu kulturowego

W ramach ochrony krajobrazu kulturowego oraz zapobiegania jego przekształceniom w gra-nicach III zmiany Studium należy dążyć do:

1. rekompozycji nowej zabudowy, wprowadzanej na tereny dawnych siedlisk zagrodowych z dostosowaniem do istniejącej zabudowy, ze szczególnym wskazaniem na zachowanie wiejskiego charakteru tej zabudowy,

2. stosowania naturalnych materiałów budowlanych i kolorystyki nawiązującej do istniejącej historycznej zabudowy regionu,

3. zachowania istniejących terenów leśnych i zadrzewień śródpolnych,

4. separacji nowej zabudowy od istniejącej zabudowy wsi, co zmniejsza znacznie dysonanse przestrzenne,

5. ochrony cmentarzy oraz miejsc pamięci narodowej w tym cmentarzy nieużytkowanych, 6. rewaloryzacji zabytkowych założeń parkowych, wprowadzania dolesień, uzupełniania

zadrzewień oraz pasów zieleni ochronnej w celu poprawy różnorodności biologicznej gminy i wzbogacenia jej krajobrazu.]

5. OBSZARY I ZASADY OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I ZABYTKÓW