Ocena podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia z uwzględnieniem wpływów

intensywność infiltracyjnego zasilania warstwy wodonośnej - parametr „Z”

Obszar objęty bezpośrednim wpływem eksploatacji węgla w granicach obszaru górniczego byłej KWK „Grodziec”, tzn. obszar zastosowania parametru „Z” zajmuje powierzchnię 17,21 km² (ponad 77% powierzchni byłego OG; Rys. 9.1). Na obszarze tym przeprowadzono ocenę intensywności wpływu eksploatacji poszczególnych pokładów na powierzchnię terenu, która polegała na wyznaczeniu wartości cząstkowych parametru „Z” (Z501, Z504, Z510, Z612, Z615, Z616, Z620, Z621, Z622, Z816) dla wszystkich pokładów węgla eksploatowanych przez byłą KWK „Grodziec” oraz kopalnię „Maria”.

Rys. 9.1. Zasięg wpływu eksploatacji na powierzchni terenu (obszar zastosowania parametru „Z”)

Ocenę wpływu eksploatacji pokładów 501, 504, 510, 612, 615, 616, 620, 621, 622 i 816 przeprowadzono w 7011 blokach obliczeniowych znajdujących się w zasięgu obszaru objętego wpływem eksploatacji (poza obszarem zastosowania parametru znalazły się 2153 bloki), wyłącznie w obrębie OG byłej KWK „Grodziec”.

Zasięg obszaru objętego wpływem eksploatacji w znacznej mierze zaleŜy od powierzchni zrobów w danym pokładzie. Powierzchnię zrobów w pokładach eksploatowanych przez byłą KWK „Grodziec” obliczono na podstawie map górniczych dokumentujących zasięg dokonanej eksploatacji. W przypadku kopalń „Maria” i „Bory”, z uwagi na system eksploatacji pokładów węgla (zabierkowy z zawałem skał stropowych),

87 z którym związane jest istnienie znacznej ilości wyrobisk chodnikowych, jako powierzchnię dokonanej eksploatacji przyjęto okonturowany obszar występowania wyrobisk zawałowych i chodnikowych.

Na obszarze objętym wpływem eksploatacji nie występują utwory o właściwościach izolujących, dlatego w ocenie wpływu eksploatacji poszczególnych pokładów przyjęto wartości rang parametrów cząstkowych odpowiadające brakowi utworów izolujących. Przestrzenną zmienność wartości przyjętego współczynnika wagowego parametru „Z” (Tabela 8.4) przedstawiono na Rys. 9.2.

Rys. 9.2. Zmienność przestrzenna wartości współczynnika wagowego parametru „Z”

Ocena wpływu eksploatacji pokładu 501

PołoŜone w centralnej i zachodniej części byłego OG „Grodziec” zroby w pokładzie 501 zajmują powierzchnię około 0,7 km², w tym około 0,4 km² przypada na zroby zawałowe. Pozostałą część wyrobisk w pokładzie (około 0,3 km²) zlikwidowano przy uŜyciu podsadzki hydraulicznej. Pokład eksploatowany był przez byłą KWK „Grodziec” w partiach A i B złoŜa.

Powierzchnia obszaru objętego wpływem eksploatacji pokładu 501 (czyli obszar, na którym wyznaczono wartość cząstkową parametru Z₅₀₁) wynosi około 1,14 km² (5,1 % powierzchni OG i 6,6 % obszaru zastosowania parametru „Z”). Intensywność wpływu eksploatacji jest wyraźnie zróŜnicowana zaleŜnie od głębokości występowania pokładu. Ponad zrobami w pokładzie 501 w partii A złoŜa, gdzie pokład eksploatowany był na głębokości od kilkunastu do około 90 m, na wysokość średnio 4 m, wyróŜniono obszary objęte zasięgiem (Rys. 9.3):

• strefy zawału (ranga parametru Z_R501 = 10), na powierzchni około 0,0013 km²,

• dolnej części strefy wodoprzewodzących szczelin (ranga parametru ZR501 = 9), na powierzchni około 0,032 km²,

88 • środkowej części strefy wodoprzewodzących szczelin (ranga parametru ZR501 = 6),

na powierzchni około 0,11 km²,

• górnej części strefy wodoprzewodzących szczelin (ranga parametru ZR501 = 3), na powierzchni około 0,26 km².

Rys. 9.3. Ocena wpływu eksploatacji pokładu 501 na powierzchni terenu (parametr Z₅₀₁)

W partii B złoŜa węgla byłej KWK „Grodziec” (w skrzydle zrzuconym uskoku Będzińsko – Wojkowickiego) pokład 501 eksploatowano na głębokości od około 200 do około 280 m na średnią wysokość 3,5 – 4,5 m, głównie z podsadzką hydrauliczną. Znaczna głębokość eksploatacji i zastosowanie podsadzki decydują o niskiej intensywności wpływu eksploatacji, dlatego ponad zrobami pokładu 501 w partii B złoŜa wyróŜniono wyłącznie obszar o powierzchni około 0,74 km² objęty zasięgiem strefy ugięcia ciągłego (Rys 9.3), któremu odpowiada ranga cząstkowa parametru Z_R501 = 1.

Dla terenu objętego wpływem eksploatacji pokładu 501 zastosowano dwie wartości współczynnika wagowego: W₅₀₁ = 3 na obszarze występowania skał węglanowych triasu oraz W501 = 1 na obszarze występowania utworów serii paralicznej karbonu produktywnego.

Wartość parametru Z₅₀₁ określona na podstawie analizy przewidywanej intensywności wpływu eksploatacji pokładu 501 na powierzchnię terenu zawiera się w przedziale 1 – 30. Dominują niskie wartości odpowiadające strefie ugięcia ciągłego i górnej części strefy wodoprzewodzących szczelin. NajwyŜsze wartości odpowiadające zasięgowi strefy zawału i dolnej części strefy wodoprzewodzących szczelin parametr Z₅₀₁ osiąga na niewielkim obszarze połoŜonym ponad północną partią zrobów, w rejonie Góry Kamionka (Rys. 9.3).

89 Ocena wpływu eksploatacji pokładu 504

Zroby zawałowe w pokładzie 504, połoŜone w centralnej części OG „Grodziec” zajmują powierzchnię około 0,32 km². Pokład eksploatowany był przez byłą KWK „Grodziec” w partiach A i B złoŜa.

Powierzchnia obszaru objętego wpływem eksploatacji pokładu 504 wynosi 0,72 km² (około 3,2 % powierzchni OG i 4,2 % obszaru zastosowania parametru „Z”). Z uwagi na małą (w stosunku do innych pokładów górnośląskiej serii piaskowcowej) wysokość eksploatacji pokładu 504 (średnio 1,2 m) oraz głębokość występowania zrobów (około 80 – 110 m w partii A oraz około 210 – 300 m w partii B), na obszarze objętym wpływem eksploatacji pokładu 504 powierzchnia terenu objęta jest zasięgiem strefy ugięcia ciągłego, której odpowiada ranga parametru Z504 = 1 (Rys. 9.4).

Rys. 9.4. Ocena wpływu eksploatacji pokładu 504 na powierzchni terenu (parametr Z₅₀₄)

Wartość parametru Z₅₀₄ zawiera się w przedziale 1 – 3. Na przewaŜającej części obszaru objętego wpływem eksploatacji pokładu 504 występuje najwyŜsza wartość parametru równa 3 (obszar występowania skał węglanowych, gdzie W₅₀₄ = 3), a jedynie lokalnie wartość ta wynosi 1 (obszar występowania utworów serii paralicznej, gdzie W504 = 1).

Ocena wpływu eksploatacji pokładu 510

PołoŜone w centralnej, zachodniej i południowo - zachodniej części byłego OG „Grodziec” zroby w pokładzie 501 zajmują powierzchnię około 2,6 km², w tym około 2,4 km² przypada na zroby zawałowe. Pozostałe wyrobiska (o powierzchni około 0,2 km²) zlikwidowano przy zastosowaniu podsadzki hydraulicznej. Pokład 510 eksploatowany był przez byłą KWK „Grodziec” w partiach A i B złoŜa.

90 Obszar objęty wpływem eksploatacji pokładu 510 zajmuje powierzchnię około 3,44 km² (około 15,4 % powierzchni OG i 20 % obszaru zastosowania parametru „Z”).

Ponad zrobami w pokładzie 510 wyróŜniono obszary objęte zasięgiem (Rys. 9.5): • strefy zawału (ranga parametru ZR510 = 10), na powierzchni około 0,08 km², wyłącznie

w partii A,

• dolnej części strefy wodoprzewodzących szczelin (ranga parametru ZR510 = 9), na powierzchni około 0,33 km², wyłącznie w partii A,

• środkowej części strefy wodoprzewodzących szczelin (ranga parametru ZR510 = 6), na powierzchni około 0,36 km² w partiach A i B (głównie w partii A),

• górnej części strefy wodoprzewodzących szczelin (ranga parametru ZR510 = 3), na powierzchni około 2,27 km², w partiach A i B (głównie w partii B),

• strefy ugięcia ciągłego (ranga parametru ZR510 = 1), na powierzchni około 0,4 km², wyłącznie w partii B.

Rys. 9.5. Ocena wpływu eksploatacji pokładu 510 na powierzchni terenu (parametr Z₅₁₀)

Dla terenu objętego wpływem eksploatacji pokładu 510 przyjęto dwie wartości współczynnika wagowego: W₅₁₀ = 3 na obszarze występowania skał węglanowych triasu i rzecznych utworów czwartorzędu, oraz (lokalnie) W510 = 1 na obszarze występowania serii paralicznej karbonu produktywnego.

Wartość parametru Z510 zawiera się w przedziale 3 – 30. Dominują niskie wartości, które występują na obszarze objętym zasięgiem górnej części strefy wodoprzewodzących szczelin i strefy ugięcia ciągłego (nad zrobami podsadzonymi), głównie w partii B, gdzie pokład eksploatowano na głębokości od około 80 m do ponad 320 m, na wysokość 6 – 8 m.

W partii A pokład 510 eksploatowano na znacznie mniejszej głębokości (od kilkunastu do około 150 m), na wysokość 6,5 – 9 m. NajwyŜsze wartości parametru Z₅₁₀

91 występują na terenie połoŜonym nad północną częścią zrobów (w partii A), gdzie powierzchnia terenu objęta jest zasięgiem strefy zawału i dolnej części strefy wodoprzewodzących szczelin. Na obszarze tym wystąpiły intensywne deformacje powierzchni terenu w postaci rozległych lejów zapadliskowych i progów.

Ocena wpływu eksploatacji pokładu 612

Zroby zawałowe w pokładzie 612 połoŜone są w zachodniej i południowo – zachodniej części OG „Grodziec”. Powierzchnia wyrobisk w pokładzie wynosi około 0,6 km², z czego przewaŜająca część połoŜona jest w partii A złoŜa węgla byłej KWK „Grodziec” (Rys. 9.6).

Rys. 9.6. Ocena wpływu eksploatacji pokładu 612 na powierzchni terenu (parametr Z₆₁₂)

Obszar objęty wpływem eksploatacji pokładu 612 zajmuje powierzchnię około 1,46 km² (około 6,5 % powierzchni OG i 8,5 % obszaru zastosowania parametru „Z”). Z uwagi na niewielką średnią wysokość eksploatacji (0,8 m – 1,4 m w partii A i 1,1 m – 1,2 m w partii B) oraz głębokość eksploatacji sięgającą od około 90 m do 270 m w partii A i około 250 m – 260 m w partii B, ponad zrobami w pokładzie 612 wyróŜniono wyłącznie teren objęty zasięgiem strefy ugięcia ciągłego, któremu odpowiada ranga parametru ZR612 = 1 (Rys. 9.6). Na całym obszarze objętym wpływem eksploatacji pokładu 612 wartość parametru Z612 jest stała i wynosi 3 (zastosowano współczynnik wagowy o wartości W612 = 3, która odpowiada obszarom występowania skał węglanowych i rzecznych utworów czwartorzędu). Ocena wpływu eksploatacji pokładu 615

Pokład 615 eksploatowany był przez byłą KWK „Grodziec” i w partiach A i B złoŜa (w zachodniej i południowo – zachodniej część OG), oraz przez dawną kopalnię „Maria”

92 w partii C (centralna część byłego OG „Grodziec”). Powierzchnia wyrobisk w pokładzie wynosi łącznie około 2,1 km², z czego około 1,5 km² znajduje się w zasięgu eksploatacji dokonanej przez byłą KWK „Grodziec” a około 0,6 km² na terenie dawnej kopalni „Maria”.

Obszar objęty wpływem eksploatacji pokładu 615 zajmuje powierzchnię około 4,04 km² (18,1 % powierzchni OG i około 23,5 % obszaru zastosowania parametru „Z”), w tym obszar objęty wpływem eksploatacji dokonanej przez byłą KWK „Grodziec” ma powierzchnię około 3,36 km² (około 15 % powierzchni OG i 19,5 % obszaru zastosowania parametru „Z”), a na terenie dawnej kopalni „Maria” obszar ten zajmuje powierzchnię około 0,67 km² (około 3 % powierzchni OG i 3,9 % obszaru zastosowania parametru „Z”).

Rys. 9.7. Ocena wpływu eksploatacji pokładu 615 na powierzchni terenu (parametr Z₆₁₅)

Intensywność wpływu eksploatacji pokładu 615 jest wyraźnie zróŜnicowana w zaleŜności od głębokości występowania zrobów.

W partiach A i B złoŜa, gdzie pokład 615 eksploatowany był przez byłą KWK „Grodziec” na głębokości około 155 m – 290 m (w partii A) i około 180 m – 400 m (w partii B) oraz na średnią wysokość 0,7 – 0,9 m (w partii A) i 1,2 – 1,8 m (w partii B), ponad zrobami wyróŜniono wyłącznie obszar o powierzchni 3,36 km² objęty zasięgiem strefy ugięcia ciągłego, której odpowiada ranga parametru ZR615 = 1 (Rys 9.7). Na obszarze tym przyjęto wartość współczynnika wagowego W₆₁₅ = 3, stąd wartość parametru Z₆₁₅ jest stała i wynosi 3.

Znacznie większe zróŜnicowanie rangi parametru Z₆₁₅ związane jest z obszarem występowania zrobów dawnej kopalni „Maria” w partii C złoŜa byłej KWK „Grodziec”, gdzie pokład 615 eksploatowano na głębokości od kilkunastu do około 60 m, na wysokość

średnio 0,8 m. Ponad zrobami w pokładzie 615 na terenie dawnej kopalni „Maria” wyróŜniono obszary objęte zasięgiem (Rys 9.7):

93 • strefy zawału (ranga parametru ZR615 = 10), na powierzchni około 0,03 km²,

• dolnej części strefy wodoprzewodzących szczelin (ranga parametru ZR615 = 9), na powierzchni około 0,046 km²,

• środkowej części strefy wodoprzewodzących szczelin (ranga parametru ZR615 = 6), na powierzchni około 0,064 km²,

• górnej części strefy wodoprzewodzących szczelin (ranga parametru ZR615 = 3), na powierzchni około 0,35 km²,

• strefy ugięcia ciągłego (ranga parametru ZR615 = 1), na powierzchni około 0,18 km². Wartość parametru Z615 na terenie dawnej kopalni „Maria” zawiera się w przedziale 3 – 27. Na terenie tym, z uwagi na występowania skał węglanowych i utworów serii paralicznej zastosowano 2 wartości współczynnika wagowego W615 = 3 i W615 = 1.

NajwyŜsze wartości parametru Z615 odpowiadają obszarom w rejonie wychodni pokładu objętym zasięgiem strefy zawału i dolnej części strefy wodoprzewodzących szczelin, przy czym na obszarach tych dominują wartości z przedziału 9 – 10 (maksymalna wartość parametru równa 27 występuje jedynie lokalnie w najbliŜszym sąsiedztwie uskoku będzińsko – wojkowickiego). Na terenie, gdzie eksploatowany pokład występuje pod nadkładem triasowym wartość parametru Z615 zmienia się w przedziale 3 – 18.

Ocena wpływu eksploatacji pokładu 616

Pokład 616 (Rys. 9.8) eksploatowany był przez byłą KWK „Grodziec” i w partii A złoŜa (w północno – zachodniej części OG), oraz przez dawną kopalnię „Maria” w partii C. Powierzchnia wyrobisk w pokładzie wynosi łącznie około 1,66 km², z czego około 0,98 km² znajduje się w zasięgu eksploatacji dokonanej przez byłą KWK „Grodziec” a około 0,68 km² na terenie dawnej kopalni „Maria”.

94 Obszar objęty wpływem eksploatacji pokładu 616 zajmuje powierzchnię około 2,6 km² (11,6 % powierzchni OG i około 13,3 % obszaru zastosowania parametru „Z”), w tym obszar objęty wpływem eksploatacji dokonanej przez byłą KWK „Grodziec” ma powierzchnię około 1,8 km² (około 8,1 % powierzchni OG i 10,5 % obszaru zastosowania parametru „Z”), a na terenie dawnej kopalni „Maria” obszar ten zajmuje powierzchnię około 0,8 km² (około 3,6 % powierzchni OG i 4,6 % obszaru zastosowania parametru „Z”).

Podobnie jak w przypadku pokładu 615 intensywność wpływu eksploatacji pokładu 616 jest wyraźnie zróŜnicowana w zaleŜności od głębokości występowania zrobów.

W partii A złoŜa gdzie pokład był eksploatowany przez byłą KWK „Grodziec” na głębokości około 140 m - 300 m, na średnią wysokość 1,0 – 1,1 m, ponad zrobami wyróŜniono wyłącznie obszar o powierzchni 1,8 km² objęty zasięgiem strefy ugięcia ciągłego, której odpowiada ranga parametru ZR616 = 1 (Rys. 9.8). Na obszarze tym przyjęto wartość współczynnika wagowego W616 = 3, stąd wartość parametru Z616 jest stała i wynosi 3.

Na obszarze występowania zrobów dawnej kopalni „Maria”, gdzie pokład 616 eksploatowano na głębokości od kilku do około 55 m, na średnią wysokość 1,0 m, na obszarze wpływu eksploatacji pokładu wyróŜniono tereny objęte zasięgiem (Rys. 9.8):

• strefy zawału (ranga parametru ZR616 = 10), na powierzchni około 0,03 km²,

• dolnej części strefy wodoprzewodzących szczelin (ranga parametru ZR616 = 9), na powierzchni około 0,07 km²,

• środkowej części strefy wodoprzewodzących szczelin (ranga parametru ZR616 = 6), na powierzchni około 0,06 km²,

• górnej części strefy wodoprzewodzących szczelin (ranga parametru ZR616 = 3), na powierzchni około 0,32 km²,

• strefy ugięcia ciągłego (ranga parametru ZR616 = 1), na powierzchni około 0,3 km². Na terenie dawnej kopalni „Maria”, z uwagi na występowanie skał węglanowych i utworów serii paralicznej zastosowano 2 wartości współczynnika wagowego W616 = 3 i W616 = 1. Wartość parametru Z616 na tym terenie zawiera się w przedziale 1 – 10, przy czym dominują wartości z przedziału 1 – 3, które odpowiadają obszarom objętym zasięgiem górnej części strefy wodoprzewodzących szczelin i strefy ugięcia ciągłego w zasięgu występowania utworów serii paralicznej i skał węglanowych. NajwyŜsze wartości parametru Z616 (przedział 9 – 10) występują w rejonie wychodni pokładu (w zasięgu strefy zawału i dolnej części strefy wodoprzewodzących szczelin) oraz na terenie objętym zasięgiem górnej części strefy wodoprzewodzących szczelin na obszarze, gdzie pokład znajduje się pod nadkładem triasowym.

Ocena wpływu eksploatacji pokładu 620

Pokład 620 eksploatowany był przez byłą KWK „Grodziec” i w partiach A i B złoŜa (w zachodniej, północno – zachodniej i południowo – zachodniej część OG), oraz przez dawne kopalnie „Maria” i „Bory” w partii C. Powierzchnia wyrobisk w pokładzie wynosi łącznie około 3,84 km², z czego około 2,31 km² znajduje się w zasięgu eksploatacji dokonanej przez byłą KWK „Grodziec”, a około 1,53 km² na terenie dawnych kopalń „Maria” i „Bory”.

95

Rys. 9.9. Ocena wpływu eksploatacji pokładu 620 na powierzchni terenu (parametr Z₆₂₀)

Obszar objęty wpływem eksploatacji pokładu 620 zajmuje powierzchnię około 7,06 km² (31,6 % powierzchni OG i około 41 % obszaru zastosowania parametru „Z”), w tym obszar objęty wpływem eksploatacji dokonanej przez byłą KWK „Grodziec” ma powierzchnię około 5,35 km² (około 24 % powierzchni OG i 31 % obszaru zastosowania parametru „Z”), a na terenie kopalń „Maria” i „Bory” obszar ten zajmuje powierzchnię około 1,68 km² (około 7,5 % powierzchni OG i 9,7 % obszaru zastosowania parametru „Z”).

W partiach A i B złoŜa, gdzie pokład 620 eksploatowany był przez byłą KWK „Grodziec” na głębokości około 50 m – 320 m (w partii A) i około 180 m – 450 m (w partii B) oraz na średnią wysokość 1,3 – 1,5 m (w partii A) i 1,3 – 1,4 m (w partii B), ponad zrobami wyróŜniono obszary objęte zasięgiem (Rys. 9.9):

• górnej części strefy wodoprzewodzących szczelin (ranga parametru Z_R620 = 3), na powierzchni około 0,04 km²,

• strefy ugięcia ciągłego (ranga parametru Z_R620 = 1), na powierzchni około 5,31 km². Parametr Z620 na obszarze objętym wpływem eksploatacji dokonanej przez byłą KWK „Grodziec” przybiera wartości 3 i 9, które odpowiadają terenom objętym zasięgiem strefy ugięcia ciągłego i górnej części strefy wodoprzewodzących szczelin na obszarze występowania skał węglanowych (współczynnik wagowy W₆₂₀ = 3).

W partii C złoŜa, na terenie dawnych kopalń „Maria” i „Bory” pokład 620 eksploatowany był na głębokości od kilku do około 90 m, na średnią wysokość 11 m i 0,7 m. Ponad zrobami w pokładzie 620 na terenie kopalń „Maria” i „Bory” wyróŜniono obszary objęte zasięgiem (Rys. 9.9):

96 • dolnej części strefy wodoprzewodzących szczelin (ranga parametru ZR620 = 9),

na powierzchni około 0,027 km²,

• środkowej części strefy wodoprzewodzących szczelin (ranga parametru ZR620 = 6), na powierzchni około 0,1km²,

• górnej części strefy wodoprzewodzących szczelin (ranga parametru ZR620 = 3), na powierzchni około 0,6 km²,

• strefy ugięcia ciągłego (ranga parametru ZR620 = 1), na powierzchni około 0,96 km². Na terenie kopalń „Maria” i „Bory”, z uwagi na występowanie skał węglanowych (tylko kopalnia „Maria”) i utworów serii paralicznej przyjęto dwie wartości współczynnika wagowego (W620 = 1 i W620 = 3). Wartość parametru Z620 zawiera się w przedziale 1 – 10. Wartości najwyŜsze (10 i 9) odpowiadają terenom znajdującym się w zasięgu strefy zawału i dolnej części strefy wodoprzewodzących szczelin występującym w rejonie wychodni części pokładu eksploatowanej przez kopalnię „Maria”, na terenie kopalni „Bory” oraz na terenie objętym zasięgiem górnej części strefy wodoprzewodzących szczelin na obszarze występowania skał węglanowych. NajniŜsza wartość parametru (Z620 = 1) występuje na terenie znajdującym się w zasięgu strefy ugięcia ciągłego u podnóŜa Góry Św. Doroty.

Ocena wpływu eksploatacji pokładu 621

Pokład 621 eksploatowany był w partii C złoŜa węgla byłej KWK „Grodziec” wyłącznie przez dawną kopalnię „Maria” (Rys. 9.10). Powierzchnia wyrobisk w pokładzie wynosi około 0,5 km².

Rys. 9.10. Ocena wpływu eksploatacji pokładu 621 na powierzchni terenu (parametr Z₆₂₁)

Obszar objęty wpływem eksploatacji pokładu 621 zajmuje powierzchnię około 0,66 km² (około 3 % powierzchni OG i około 3,8 % obszaru zastosowania parametru „Z”).

97 Na obszarze znajdującym się ponad zrobami w pokładzie 621, który eksploatowany był na głębokości około 20 m - 120 m, na średnią wysokość 0,8 m, wyróŜniono teren objęty zasięgiem strefy ugięcia ciągłego (ranga parametru ZR621 = 1) o powierzchni 0,6 km², oraz stosunkowo niewielki teren o powierzchni 0,06 km² objęty zasięgiem górnej części strefy wodoprzewodzących szczelin (ranga parametru ZR621 = 3) (Rys. 9.10).

Na terenie znajdującym się w zasięgu wpływu eksploatacji pokładu 621 występują utwory serii paralicznej i skały węglanowe triasu, dlatego wartość współczynnika wagowego przybiera wartość odpowiednio W621 = 1 i W621 = 3. Parametr Z621 osiąga wartość 1 i 3, przy czym dominuje wartość Z621 = 3, która odpowiada terenowi objętemu zasięgiem strefy ugięcia ciągłego na obszarze występowania skał węglanowych oraz na terenie objętym zasięgiem górnej części strefy wodoprzewodzących szczelin na obszarze występowania serii paralicznej karbonu produktywnego.

Ocena wpływu eksploatacji pokładu 622

Powierzchnia wyrobisk w pokładzie 622 wynosi około 0,83 km². Podobnie jak pokład 621, pokład 622 eksploatowany był tylko przez dawną kopalnię „Maria” (Rys. 9.11). Eksploatację prowadzono na głębokości od kilkunastu do około 140 m, na średnią wysokość 0,6 m.

Rys. 9.11. Ocena wpływu eksploatacji pokładu 622 na powierzchni terenu (parametr Z₆₂₂)

Obszar objęty wpływem eksploatacji pokładu 622 zajmuje powierzchnię około 1,11 km² (około 5 % powierzchni OG i około 6,5 % obszaru zastosowania parametru „Z”). Na obszarze tym (Rys. 9.11) wyróŜniono teren objęty zasięgiem strefy ugięcia ciągłego (ranga parametru ZR622 = 1) o powierzchni 1,1 km², oraz teren o powierzchni 0,01 km² znajdujący się w zasięgu górnej części strefy wodoprzewodzących szczelin (ranga parametru

98 ZR622 = 3). Podobnie jak w przypadku pokładu 621, na obszarze objętym wpływem eksploatacji pokładu 622 zastosowano współczynnik wagowy o wartości W622 = 1 i W622 = 3, a parametr Z622 osiąga wartość 1 i 3. Wartość Z622 = 1 związana jest z obszarem występowania serii paralicznej, znajdującym się w zasięgu strefy ugięcia ciągłego. Wartość Z622 = 3 występuje na niewielkim terenie objętym zasięgiem górnej części strefy wodoprzewodzących szczelin oraz na obszarze występowania skał węglanowych będącym w zasięgu strefy ugięcia ciągłego.

Ocena wpływu eksploatacji pokładu 816

Pokład 816 eksploatowany był w partiach C i D złoŜa węgla przez byłą KWK „Grodziec”. Powierzchnia połoŜonych w granicach OG „Grodziec” zrobów w pokładzie 816 wynosi łącznie około 4,95 km². W partii C pokład eksploatowano na głębokości około 120 m – 550 m, na średnią wysokość 1,8 – 2,1 m. W partii D głębokość eksploatacji wynosiła około 520 m – 640 m, a średnia wysokość eksploatacji 1,3 – 1,8 m. Na terenie OG „Grodziec” przewaŜająca część zrobów w pokładzie 816 połoŜona jest w partii C (skrzydło wiszące uskoku będzińsko – wojkowickiego), częściowo pod zrobami kopalń „Maria” i „Bory”.

Rys. 9.12. Ocena wpływu eksploatacji pokładu 816 na powierzchni terenu (parametr Z₈₁₆)

Obszar objęty wpływem eksploatacji pokładu 816 zajmuje powierzchnię około 12,22 km² (54,8 % powierzchni OG i 71 % obszaru zastosowania parametru „Z”). Z uwagi na znaczną głębokość występowania zrobów, na obszarze objętym wpływem eksploatacji pokładu 816 wyróŜniono wyłącznie teren znajdujący się w zasięgu strefy ugięcia ciągłego (ranga parametru Z_R816 = 3) (Rys. 9.12). Na obszarze tym parametr Z₈₁₆ przybiera wartość 1 i 3, zaleŜnie od przyjętego współczynnika wagowego. Wartość Z816 = 1 odpowiada terenom występowania utworów serii paralicznej karbonu produktywnego (W₈₁₆ = 1).

99 Wartość Z816 = 3 związana jest obszarami występowania skał węglanowych i rzecznych utworów czwartorzędu (W816 = 3).

9.2. Ocena podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia z uwzględnieniem wpływów eksploatacji górniczej (zruszenia górotworu) na intensywność ascenzyjnego zasilania warstwy wodonośnej - parametr „H”

Potencjalne zagroŜenie dla GZWP T/3 Bytom ze strony piętrzonych wód kopalnianych w procesie zatapiania zlikwidowanych kopalń węgla kamiennego dotyczy części zbiornika znajdującej się w zasięgu leja depresji spowodowanego odwodnieniem górniczym. Na obszarach połoŜonych w obrębie leja depresji, ale poza zasięgiem bezpośredniego wpływu eksploatacji, o stopniu zagroŜenia decyduje głównie ciągłość utworów izolujących piętro wodonośne triasu od piętra karbonu oraz jakość piętrzonych wód.

Rys. 9.13. Zasięg wpływu eksploatacji na powierzchni spągu utworów triasu – GZWP T/3 Bytom

(obszar zastosowania parametru „H”)

Szczególne zagroŜenie dotyczy fragmentów zbiornika, pod którymi w niewielkiej odległości od spągu warstwy izolującej prowadzona była zawałowa eksploatacja pokładów węgla. Stopień deformacji utworów izolujących zaleŜy głównie od wysokości dokonanej eksploatacji, sposobu kierowania stropem, odległości od spągu utworów triasu i właściwości skał karbońskich występujących ponad eksploatowanym pokładem. W przypadku, gdy utwory triasu znalazły się w zasięgu strefy zawału, moŜna przyjąć z bardzo wysokim prawdopodobieństwem, Ŝe pomiędzy piętrami wodonośnymi powstały sztuczne połączenia hydrauliczne, które po odbudowie zwierciadła wody w utworach karbońskich do poziomu