Konta zespołu 2 „Rozrachunki i rozliczenia” słuŜą do ewidencji krajowych i zagranicznych rozrachunków i rozliczeń.
Ewidencja szczegółowa do kont zespołu 2 jest prowadzona według podziałek klasyfikacji budŜetowej i umoŜliwia wyodrębnienie poszczególnych rozrachunków z podziałem według kontrahentów.
Ustalanie rzeczywistego stanu naleŜności urzędu następuje zgodnie z art. 26 ustawy o rachunkowości poprzez uzyskanie, potwierdzenia sald od kontrahentów, za wyjątkiem sald o wartości niŜszej i równej kosztowi przesłania listu poleconego za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Salda takie podlegają inwentaryzacji metodą weryfikacji sald poprzez porównanie zapisów dokonanych w księgach rachunkowych z odpowiednimi dokumentami źródłowymi.
Konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”
Konto 201 słuŜy do ewidencji rozrachunków i roszczeń krajowych i zagranicznych z tytułu dostaw, robót i usług, w tym równieŜ zaliczek na poczet dostaw, robót i usług.
Konto 201 obciąŜa się za powstałe naleŜności i roszczenia oraz spłatę i zmniejszenie zobowiązań, a uznaje za powstałe zobowiązania oraz spłatę i zmniejszenie naleŜności i roszczeń.
Ewidencja szczegółowa do konta 201 zapewnia moŜliwość ustalenia naleŜności i zobowiązań krajowych i zagranicznych według poszczególnych kontrahentów.
Konto 201 moŜe mieć dwa salda. Saldo WN oznacza stan naleŜności i roszczeń, a saldo MA – stan zobowiązań.
Konto 221 „NaleŜności z tytułu dochodów budŜetowych”
Konto 221 słuŜy do ewidencji naleŜności Urzędu z tytułu dochodów budŜetowych.
Na stronie WN tego konta ujmuje się ustalone naleŜności z tytułu dochodów budŜetowych i zwroty nadpłat.
Na stronie MA ujmuje się wpłaty naleŜności z tytułu dochodów budŜetowych oraz odpisy (zmniejszenia) naleŜności.
Na koncie 221 ujmuje się równieŜ naleŜności z tytułu podatków pobieranych przez właściwe organy. Zapisy z tego tytułu są dokonywane na podstawie sprawozdań z ewidencji podatkowej (zaległości i nadpłaty) na koniec okresów sprawozdawczych.
Ewidencja szczegółowa do konta 221 jest prowadzona według dłuŜników i podziałek klasyfikacji budŜetowej, przy czym ewidencja według dłuŜników jest prowadzona w podsystemie pn. „Obsługa Wpływów BudŜetowych - WPBUD”, a takŜe budŜetów, których naleŜności dotyczą.
W miarę potrzeb tworzy się konta analityczne według źródeł powstawania dochodów w programie finansowo – księgowym FKJB.
Konto 221 moŜe wykazywać dwa salda. Saldo WN oznacza stan naleŜności z tytułu dochodów budŜetowych, a saldo MA – stan zobowiązań Urzędu z tytułu nadpłat z tych dochodów.
Ponadto na koncie 221 prowadzi się ewidencję podatków pobieranych przez Urząd. Ewidencję rozliczeń z tytułu podatków prowadzi się na koncie syntetycznym i analitycznych w programie finansowo-księgowym FKJB. Zapisy analityczne prowadzi się według rodzaju podatku i klasyfikacji budŜetowej na kontach:
- 221-131 – podatek o nieruchomości –osoby fizyczne, - 221-132 – podatek rolny – osoby fizyczne,
- 221-133 – podatek leśny - osoby fizyczne,
- 221-134 – podatek od środków transportu -osoby fizyczne, - 221-91 - odsetki podatkowe – osoby fizyczne,
- 221-031 – podatek od nieruchomości – osoby prawne, - 221-032 – podatek rolny –osoby prawne,
- 221-033 – podatek leśny – osoby prawne,
- 221-034 – podatek od środków transportu – osoby prawne, - 221-091 – odsetki podatkowe – osoby prawne.
Przypisy, odpisy oraz przeksięgowania wpłat naleŜności podatkowych przechodzą automatycznie z podsystemu WIND do systemu FKJB i są księgowane w FKJB na koniec kaŜdego miesiąca.
Nadpłaty z tytułu podatków księgowane są w systemie FKJB kwartalnie na podstawie
„Zestawienia wpływów podatkowych” sporządzonego przez Referat Rachunkowości i Windykacji Podatkowej.
Zaległości z tytułu podatków wprowadzone są do sprawozdania Rb-27s na podstawie „Zestawienia wpływów podatkowych”.
Na koncie 221 ewidencjonuje się rozrachunki:
- z podatnikami z tytułu naleŜnych i wpłacanych przez nich podatków, które podlegają przypisaniu na ich kontach,
- z inkasentami z tytułu pobieranych przez nich podatków, które podlegają przypisaniu na ich kontach,
- z jednostkami budŜetowymi z tytułu potrącenia, - z bankami z tytułu nieprzekazanych wpłat,
- z innymi podmiotami – niebędącymi podatnikami w danym podatku lub dla których dany organ podatkowy nie jest właściwy – z tytułu nienaleŜnie pobranych przez nich kwot w związku z rozliczeniami podatkowymi, w tym z tytułu zasądzonych od nich kwot,
- wpływów do wyjaśnienia.
Ewidencję na koncie 221 prowadzi się w następująco – na stronie WN konta 221 księguje się:
1) przypisy naleŜności, w korespondencji ze stroną MA konta 720,
2) odsetki za zwłokę i inne naleŜności uboczne w kwocie wpłaconej – na podstawie dokumentu wpłaty, w korespondencji ze stroną MA konta 720,
3) zwroty nadpłat, w korespondencji ze stroną MA konta 130, jeśli zwrot następuje na rachunek bieŜący podatnika, albo konta 101 – jeśli zwrot następuje z kasy urzędu,
4) wypłaty naleŜnego podatnikom oprocentowania za nieterminowy zwrot nadpłaty; zapisu dokonuje się na podstawie dokumentu wypłaty, w korespondencji ze stroną MA konta 130, jeśli zwrot następuje na rachunek bieŜący podatnika, albo konto 101 – jeśli zwrot następuje z kasy urzędu.
Na stronie MA konta 221 księguje się:
1) odpisy naleŜności, w korespondencji ze stroną WN konta 720,
2) odpisy z tytułu naleŜnego podatnikowi oprocentowania za nieterminowy zwrot nadpłaty, w korespondencji ze stroną WN konta 720,
3) wpłaty dokonane przelewem albo za pośrednictwem poczty, w korespondencji ze stroną WN konta 130,
4) wpłaty dokonane do kasy urzędu, w korespondencji ze stroną WN konta 101,
5) wygaśnięcie zobowiązania podatkowego wskutek przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych na rzecz jednostki samorządu terytorialnego, o którym mowa w art. 66 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej, w korespondencji z odpowiednim kontem planu kont urzędu,
6) wygaśnięcie zobowiązania podatkowego wskutek potrącenia, o którym mowa w art. 65
§ 1 Ordynacji podatkowej, w korespondencji ze stroną WN konta 221,
7) zapłatę dokonaną za pośrednictwem banku, który obciąŜył rachunek bieŜący podatnika z tytułu zapłaty podatku, ale nie przekazał tych środków na rachunek bieŜący urzędu, w korespondencji ze stroną WN konta 221.
JeŜeli podatnicy są obowiązani okresowo wpłacać zaliczki na poczet naleŜności bez wezwania urzędu, zaliczki powinny być zaksięgowane równieŜ jako przypisy w kwotach wpłat dokonanych za poszczególne okresy.
Księgowań dotyczących rozrachunków z poszczególnymi podatnikami z tytułu naleŜnych i wpłacanych przez nich podatków podlegających przypisaniu na ich kontach, a takŜe z innymi podmiotami dokonuje się na kontach szczegółowych prowadzonych do kont analitycznych w ramach syntetycznego konta 221. Konta szczegółowe są prowadzone w referacie rachunkowości i windykacji podatkowej urzędu dla kaŜdego podatnika w kaŜdym podatku.
Na stronie WN konta szczegółowego księguje się:
- przypisy naleŜności,
- odsetki za zwłokę i inne naleŜności uboczne w kwocie wpłaconej, - zwrot nadpłaty,
- wypłatę naleŜnego podatnikowi oprocentowania za nieterminowy zwrot nadpłaty.
Na stronie MA konta szczegółowego księguje się:
- odpisy naleŜności,
- odpisy z tytułu naleŜnego podatnikowi oprocentowania za nieterminowy zwrot nadpłaty, - wpłaty dokonane na rachunek bieŜący urzędu,
- wpłaty dokonane do kasy urzędu,
- wygaśnięcie zobowiązania podatkowego przez przeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych, o których mowa w art. 66 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej,
- wygaśnięcie zobowiązania podatkowego wskutek potrącenia, o którym mowa w art. 65 § 1 Ordynacji podatkowej,
- zapłatę dokonaną za pośrednictwem banku, który obciąŜył rachunek bieŜący podatnika z tytułu zapłaty podatku, ale nie przekazał tych środków na rachunek bieŜący urzędu.
Księgowań dotyczących rozrachunków naleŜności od poszczególnych jednostek
budŜetowych z tytułu potrącenia dokonuje się na kontach szczegółowych prowadzonych do kont analitycznych w ramach syntetycznego konta 221.
Na stronie WN konta szczegółowego księguje się przypis jednostce budŜetowej w wysokości kwoty potrącenia, o którym mowa w art. 65 § 1 Ordynacji podatkowej.
Na stronie MA konta szczegółowego księguje się wpłaty jednostek budŜetowych z tytułu naleŜności przypisanych w wysokości kwoty potrącenia, o którym mowa w art. 65 § 1 Ordynacji podatkowej.
Księgowań dotyczących rozrachunków naleŜności od poszczególnych banków z tytułu nieprzekazanych wpłat dokonuje się na kontach szczegółowych prowadzonych do kont analitycznych w ramach syntetycznego konta 221.
Na stronie WN konta szczegółowego księguje się przypis bankowi w wysokości zapłaty dokonanej przez podatnika poleceniem przelewu do banku, który obciąŜył rachunek bieŜący podatnika, ale nie przekazał środków na rachunek bieŜący urzędu.
Na stronie MA konta szczegółowego księguje się wpłaty banku z tytułu naleŜności przypisanych w wyniku dokonania przez podatnika zapłaty naleŜności podatkowej poleceniem przelewu, w sytuacji gdy bank obciąŜył rachunek bieŜący podatnika, ale nie przekazał środków na rachunek bieŜący urzędu.
Konto 224 „Rozliczenie dotacji budŜetowych oraz płatności z budŜetu środków europejskich”
Konto 224 słuŜy do ewidencji rozliczenia przez organ dotujący udzielonych dotacji budŜetowych.
Na stronie WN konta 224 ujmuje się wartość dotacji przekazanych przez organ dotujący, w korespondencji z kontem 130.
Na stronie MA konta 224 ujmuje się:
wartość dotacji uznanych za wykorzystane i rozliczone, w korespondencji z kontem 810,
wartość zwróconych dotacji w tym samym roku budŜetowym, w korespondencji z kontem 130.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 224 zapewnia moŜliwość ustalenia wartości przekazanych dotacji według kontrahentów.
Rozliczone i przypisane do zwrotu dotacje, które Urząd zalicza do dochodów budŜetowych, są ujmowane na koncie 221.
Konto 225 „Rozrachunki z budŜetami”
Konto 225 słuŜy do ewidencji rozrachunków z budŜetami w szczególności z tytułu dotacji, podatków, nadpłat w rozliczeniach z budŜetami, a w szczególności w urzędzie słuŜy do rozliczeń z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług.
Podatek od towarów i usług naleŜny budŜetowi państwa jest księgowany na zmniejszenie paragrafu dochodów, w którym została sklasyfikowana naleŜność z tytułu sprzedaŜy, niezaleŜnie od tego, czy naleŜność z tytułu sprzedaŜy została opłacona, czy teŜ nie, nawet gdyby wystąpiła wartość ujemna w tym paragrafie.
Na stronie WN tego konta ujmuje się nadpłaty oraz wpłaty do budŜetu, a na stronie MA – zobowiązania wobec budŜetów i wpłaty od budŜetów.
Ewidencja szczegółowa do konta 225 zapewnia moŜliwość ustalenia stanu naleŜności i zobowiązań według kaŜdego z tytułów rozrachunków z budŜetem odrębnie.
Konto 225 moŜe mieć dwa salda. Saldo WN oznacza stan naleŜności, a saldo MA – stan zobowiązań wobec budŜetu.
Konto 226 „Długoterminowe naleŜności budŜetowe”
Konto 226 słuŜy do ewidencji długoterminowych naleŜności lub długoterminowych rozliczeń z budŜetem.
Na stronie WN tego konta ujmuje się w szczególności długoterminowe naleŜności, w korespondencji z kontem 840, a takŜe przeniesienie naleŜności krótkoterminowych do długoterminowych, w korespondencji z kontem 221.
Na stronie MA konta 226 ujmuje się w szczególności przeniesienie naleŜności długoterminowych do krótkoterminowych w wysokości raty naleŜnej na dany rok, w korespondencji z kontem 221.
Konto 226 moŜe wykazywać saldo WN, które oznacza wartość długoterminowych naleŜności.
Ewidencja szczegółowa do konta 226 powinna zapewnić moŜliwość ustalenia stanu poszczególnych naleŜności budŜetowych.
Konto 226 słuŜy do ewidencji naleŜności budŜetowych, których długoterminowy charakter wynika z przepisów ustawy o rachunkowości.
Konto 229 „Pozostałe rozrachunki publicznoprawne”
Konto 229 słuŜy do ewidencji, innych niŜ z budŜetami, rozrachunków publicznoprawnych, a w szczególności z tytułu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych.
NA stronie WN tego konta ujmuje się naleŜności oraz spłatę i zmniejszenie zobowiązań, a na stronie MA – zobowiązania, spłatę i zmniejszenie naleŜności z tytułu rozrachunków publicznoprawnych.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 229 zapewnia moŜliwość ustalenia stanu naleŜności i zobowiązań według tytułów rozrachunków oraz kontrahentów.
Konto 229 moŜe wykazywać dwa salda. Saldo WN oznacza stan naleŜności, a saldo MA – stan zobowiązań.
Konto 231 „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń”
Konto 231 słuŜy do ewidencji rozrachunków z pracownikami i innymi osobami fizycznymi z tytułu wypłat pienięŜnych i świadczeń rzeczowych zaliczanych, zgodnie z odrębnymi przepisami, do wynagrodzeń, a w szczególności naleŜności za pracę wykonaną na podstawie stosunku pracy, umowy zlecenia, umowy o dzieło, umowy agencyjnej i innych umów zgodnie z odrębnymi przepisami.
Na stronie WN tego konta ujmuje się w szczególności:
1) wypłaty pienięŜne lub przelewy wynagrodzeń, 2) wypłaty zaliczek na poczet wynagrodzeń,
3) wartość wydanych świadczeń rzeczowych zaliczanych do wynagrodzeń, 4) potrącenia wynagrodzeń obciąŜające pracownika.
Na stronie MA konta 231 ujmuje się zobowiązania jednostki z tytułu wynagrodzeń . Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 231 zapewnia moŜliwość ustalenia stanów naleŜności i zobowiązań z tytułu wynagrodzeń i świadczeń zaliczanych do wynagrodzeń.
Naliczanie dodatkowego wynagrodzenia rocznego ujmuje się w księgach rachunkowych pod datą 31 grudnia roku budŜetowego w kwocie brutto jako koszt roku obrotowego w którym pracownicy świadczący pracę nabyli prawo do tego wynagrodzenia. Taka sama zasada odnosi się
do naliczonych od tych wynagrodzeń – w liście płac – składek na ubezpieczenie społeczne w części finansowanej przez pracodawcę, a od środków finansowych postawionych do dyspozycji pracowników – składek ZUS obciąŜających pracownika oraz zobowiązań z tytułu zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Konto 231 moŜe wykazywać dwa salda. Saldo WN oznacza stan naleŜności, a saldo MA – stan zobowiązań Urzędu z tytułu wynagrodzeń.
Konto 234 „Pozostałe rozrachunki z pracownikami”
Konto 234 słuŜy do ewidencji naleŜności, roszczeń i zobowiązań wobec pracowników z innych tytułów niŜ wynagrodzenia.
Na stronie WN tego konta ujmuje się w szczególności:
1) wypłacane pracownikom zaliczki i sumy do rozliczenia oraz wydatki obciąŜające Urząd, 2) naleŜności od pracowników z tytułu dokonanych przez jednostkę świadczeń odpłatnych, 3) naleŜności z tytułu poŜyczek z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych,
4) naleŜności i roszczenia od pracowników z tytułu niedoborów i szkód, 5) zapłacone zobowiązania wobec pracowników.
Na stronie MA konta 234 ujmuje się w szczególności:
1) wydatki wyłoŜone przez pracowników w imieniu jednostki, 2) rozliczone zaliczki i zwroty środków pienięŜnych,
3) wpływy naleŜności od pracowników.
Zaliczki wypłacane pracownikom w walutach obcych ujmuje się, do czasu ich rozliczenia, w równowartości waluty polskiej ustalonej przy wypłacie zaliczki.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 234 umoŜliwia ustalenie stanu naleŜności, roszczeń i zobowiązań według kontrahentów.
Konto 240 „Pozostałe rozrachunki”
Konto 240 słuŜy do ewidencji krajowych i zagranicznych naleŜności i roszczeń oraz zobowiązań nieobjętych ewidencją na kontach 201 – 234. Konto 240 jest uŜywane min. do ewidencji poŜyczek z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych emerytów i rencistów.
Na stronie WN tego konta ujmuje się powstałe naleŜności i roszczenia oraz spłatę i zmniejszenia zobowiązań, a na stronie MA – powstałe zobowiązania oraz spłatę i zmniejszenie naleŜności i roszczeń.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 240, zapewnia ustalenie rozrachunków, roszczeń i rozliczeń z poszczególnych tytułów oraz kontrahentów.
Konto 240 moŜe mieć dwa salda. Saldo WN oznacza stan naleŜności i roszczeń, a saldo MA – stan zobowiązań.
Konto 245 - "Wpływy do wyjaśnienia"
Konto słuŜy do ewidencji wpłaconych, a niewyjaśnionych kwot naleŜności z tytułu dochodów budŜetowych.
Na stronie Wn konta 245 ujmuje się w szczególności kwoty wyjaśnionych wpłat i ich zwroty.
Na stronie Ma konta 245 ujmuje się w szczególności kwoty niewyjaśnionych wpłat.
Konto 245 moŜe wykazywać saldo Ma, które oznacza stan niewyjaśnionych wpłat.
Konto 290 „Odpisy aktualizujące naleŜności”
Konto 290 słuŜy do ewidencji odpisów aktualizujących naleŜności.
Na stronie WN konta 290 ujmuje się zmniejszenie wartości odpisów aktualizujących naleŜności, a na stronie MA – zwiększenia wartości odpisów aktualizujących naleŜności. Saldo konta 290 oznacza wartość odpisów aktualizujących naleŜności.
Na koncie 290 odpisy aktualizujące naleŜności z tytułu przypisanych odsetek od naleŜności są dokonywane w wysokości odsetek przypisanych na koniec roku obrotowego.
Odpisy aktualizujące z tytułu przypisanych odsetek księguje się na stronie MA konta 290, w korespondencji z kontem 751, jako koszty finansowe. Odpisy aktualizujące naleŜności są księgowane na stronie MA konta 290, w korespondencji z kontem 761, jako pozostałe koszty operacyjne.
W roku następnym, pod datą 31 grudnia wyksięgowuje się odpis aktualizujący w wysokości salda konta 290 zapisem WN 290 MA 751 lub WN 290 MA 761 i księguje się odpis aktualizujący według stanu ustalonego na koniec roku.