W A R S Z A W A , D N I A 15 L I P C A 1931 li.
O R G A N I Z A C J A Z W I Ą Z K Ó W P R Z E M Y S Ł O W Y C H
N ow oczesne w a ru n k i życia gospodarczego staw iają poszczególne p rzed sięb io rstw a p rzem y słow e w obliczu tak ic h zadań i problem atów , k tó ry c h pom yślne rozw iązyw anie p rz e k ra c z a m ożliw ości n aw et dobrze zorganizow anych i um iejętnie kiero w an y ch fabryk. Z agadnienia p o lity k i celnej, kolejow o-taryfow ej, tra k ta to w e j, podatkow ej, k redytow ej, socjalnej i t. d. są o b ec
nie ta k skom plikow ane, że tru d n o w ym agać od dyrekcyj poszczególnych p rzedsiębiorstw , aby tym spraw om pośw ięcały szczególną uw agę i w każdym nasuw anym przez życie w y p ad k u zaj
m o w a ć odpow iednie stanow isko.
W tym splocie w spółczesnych stosunków — ro la zw iązków zaw odow ych jest znaczna i b ę dzie niew ątpliw ie w zrastała, zw łaszcza pod w pływ em dojrzew ania now ych koncepcyj e k o nom icznych. H istorja pow ojennej Polski jest o kresem rozw oju organizacyj przem ysłow ych, k tó re p o w sta ły w każdej gałęzi w ytw órczości, m ając n a celu ochronę jej żyw otnych interesów .
Ja k o niezbędna n ad b u d o w a — m usi istnieć organizacja ogólna, koord y n u jąca ten d en cje p o szczególnych przem ysłów , o garniająca rów nież swem i w pływ am i w ielki handel i instytucje fi
nansow e, i re p re z e n tu ją c a ogólną politykę p rz e m ysłow ą w obec w ładz rządow ych, p arlam en tu , opinji społecznej i zagranicy.
N iestety, w sk u te k splotu najrozm aitszych okoliczności — dotychczas w idzim y w Polsce istnienie dw u tak ic h ce n traln y c h organizacyj:
obok C entralnego Z w iązku Polskiego P rzem y
słu, H andlu, G órnictw a i Finansów , do którego n a le ż y Z w iązek P rzem ysłu Chem icznego, i k tó rego sk u teczn a działalność jest należycie d o ce
n iana przez ogół przem ysłow ców — istnieje je
szcze N aczelna O rganizacja W ielkiego P rzem y
słu i R olnictw a Zachodniej Polski. J a k w iado
mo --- ta o sta tn ia organizacja jest stw orzona p rzez G órnośląski Z w iązek G órniczo-H utniczy
oraz cukrow nictw o (w pew nej m ierze rolnictwo) poznańskie i pom orskie.
Zarówno argum enty polityczno - społeczne, przem aw iające za najściślejszem scaleniem w szy
stkich dzielnic R zeczypospolitej, jak świadomość znacznie w iększych w pływ ów jedynej potężnej organizacji centralnej powodują, że n ap ływ ają
ce w ostatnich czasach wiadom ości o zam ierzo- nem zlaniu się obydw óch „Lew jatanów " sp o tk a ły się z pow szechnem zadow oleniem w sferach przem ysłow ych.
T rzeba stw ierdzić, że istotnie spraw a stw o
rzenia ogólnej organizacji, obejmującej cało
k s z ta łt obrony interesów w ytw órczości przem y
słowej, dojrzała całkow icie. Nie m ożna dopuścić myśli, aby realizacja tego planu mogła zaw ieść w sk u te k jakichkolw iek drugorzędnych p rzy czyn, np. w zględów personalnych.
Nowa federacja oczywiście nie może być su
m ą obecnie istniejących; w yłonią się więc z ko
nieczności zagadnienia stru k tu ra ln e i organiza
cyjne, k tó re m uszą być rozw iązyw ane z pełnym realizm em oraz z odczuciem faktycznych stosun
ków, istniejących obecnie w naszym kraju.
Z naszego p u nktu w idzenia można sform uło
w ać parę postulatów — k tó re powinny być w zię
te n a uw agę przy opracow yw aniu p o d staw n o wej w ielkiej instytucji.
P rzedew szystkiem , wzorem sta tu tu obecnie działającego „L ew jatana — schem at organiza
cyjny przyszłego C entralnego Zw iązku powinien być tak elastyczny, aby nie tam ow ał niczyjej inicjatyw y i nie ujmował w zbyt sztyw ne p rze p i
sy poczynań zw iązków branżow ych, a n a w e t od
dzielnych przedsiębiorstw . A utonom ja, k tó ra jest podstaw ą w olnych zw iązków zaw odow ych, musi być zachow ana n adal w całej rozciągłości.
W myśl znanej zasady, praw dziw ej n iety lk o w biologji, lecz rów nież w św iecie zjaw isk spo
łeczno-gospodarczych: „rozrost organizm u p ro
54 W IADOMOŚCI PRZEM YSŁU CHEMICZNEGO Nr. 14 w adzi do różniczkow ania funkcyj — słuszna się
być w ydaje ten dencja stw orzenia grup, z k tó rych k ażd a obejm ow ałaby pew ną liczbę poszcze
gólnych zw iązków zaw odow ych. Istnienie grup u łatw iło b y tw orzenie ciał kierow niczych i um o
żliw iało szczegółow y w gląd c e n trali w zag ad n ie
nia poszczególnych dziedzin gospodarczych.
N ależy z całym naciskiem zaznaczyć, że n o w e ugrupow anie w żadnym w y p ad k u nie pow in
no ograniczać lub zm niejszać funkcyj obecnie istniejących Zw iązków , k tó ry c h zadaniem jest najbliższa w sp ó łp ra c a z przedsiębiorstw am i, w sp ó łp ra c a rozpoczynająca się od zagadnień
W SPR A W IE M AKUCHÓW
J e sie n ią ro k u 1928, w o k resie b ra k u pasz w Polsce, w ydane zostało R ozporządzenie, w p ro w ad zające prohibicyjne, 10-złotow e cło w yw o
zow e od m akuchów . Z arządzenie to od sam ego p o c z ątk u w ydaw ało się nam nie celow e i d la te go też Z w iązek P rzem ysłu C hem icznego w ielo k ro tn ie opow iadał się za koniecznością zniesie
n ia tego cła, w skazując, że popyt n a m akuchy k rajow e jest b ard zo niew ielki, zaś w kalkulacji tło czen ia oleju zbyt m akuchów stanow i pozycję decydującą. W la ta c h 1928 — 1929 w ład ze zm u
szone były udzielić licznych zezw oleń n a b e z cłow y w yw óz m akuchów , gnijących n a sk ładach.
W roku 1930 p o lity k a gospodarcza R ządu poszła w k ieru n k u liberalniejszym ; m ak u ch y lniane i rze p a k o w e w ok resie letnim i jesiennym nie p odlegały cłu w yw ozow em u, w zim owym i w io
sennym o p łac a ły w praw d zie — teo re ty c z n ie przynajm niej — sta w k ę w yw ozow ą, jed n a k p o częły u k azy w ać się rozporządzenia, za w iesz a jące owo cło w yw ozow e. T en s ta n rzeczy dom a
ga się jed n a k zasadniczej rew izji. W isząca n a d olejarniam i groźba stosow ania cła w yw ozow ego, choć w Polsce n ik t już nie m ówi o b ra k u paszy, s tw a rz a sytuację niepew ności, niczem g o sp o d ar
czo nieuzasadnioną. Dlatego też należy się do
m agać całkow itego zniesienia cła w yw ozow ego n a m akuchy, zw łaszcza, że rolnictw o chętniej konsum uje tanie przyw ożone m ak u ch y egzo
tyczne, niż kosztow niejsze m ak u ch y lniane i rz e pak o w e. D odatkow ym argum entem jest po w zię
ta przez konferencję w czerw cu ro k u bieżącego n a tere n ie M in isterstw a R olnictw a u ch w ała, z a le c a ją c a b ezcło w y w yw óz m akuchów .
Z w iązek P rzem ysłu Chem icznego, obszernie rozw ijając pow yższe argum enty, zw rócił się do R ząd u z podaniem o całk o w ite zniesienie cła w yw ozow ego n a m akuchy. N ależy sądzić, że w niosek ten sp o tk a się z ry ch łą i p ozytyw ną r e a lizacją.
KRON IK A
Dn. 1-go lipca r. b. odbyło się posiedzenie Z a rzą d u Zw iązku P rzem ysłu Chem icznego, na
ściśle technicznych, a w ięc w ym agająca specjal
nej fachow ości.
C iężka dep resja gospodarcza, k tó rej sk u tk i odczuw ają zarów no p rz e d sięb io rstw a ja k zw ią
zki zaw odow e, musi w yw ołać konieczność o g ra niczeń budżetow ych, dlatego też now a c e n tra ln a organizacja musi uw zględnić p o trz e b ę oszczęd
nej gospodarki pieniężnej.
K onieczność p o w o łan ia do życia rzeczonej centralnej organizacji jest po stu latem istotnym , a uzasadnionym p o trzeb am i dnia; należy w ięc sobie życzyć, aby ta „ F e d e ra c ja L ew jatanów "
coprędzej rozp o częła działalność.
k t ó r e m ---m iędzy innem i — przyjęto w p o czet członków Z w iązku Polsko-B elgijskie Z ak ład y Chem iczne Sp. A kc. w T oruniu. U k o n sty tu o w a nie Zarządu, k tó re m usi być p rze p ro w ad zo n e co ro k u w m yśl przepisów statu to w y ch , p o sta n o w iono u sk u teczn ić n a pierw szem pow akacyj- nem posiedzeniu. W ysłuchano sp raw ozdania z p o stęp ó w p rac n ad n ow ą ta ry fą celną, w re sz cie zapoznano się z o b e c n ą sy tu acją finansow ą Z w iązku i planem gospodarki pieniężnej n a p rz y szłość.
W śród licznych recenzyj, jakie p ra s a codzien
n a i fachow a, zarów no k rajo w a jak zagraniczna, pośw ięca w ydanem u przez Z w iązek P rzem ysłu Chem icznego „Inform atorow i C hem icznem u'', n a uw agę zasługuje opublikow ana w lipcow ym z e szycie znanego francuskiego m iesięcznika „Chi- mie e t In d u s trie '1 n o ta tk a . S praw ozdaw ca o m a w ia obszernie tre ść Inform atora, podaje spis ro z działów i c h a ra k te ry z u je n a sze w ydaw nictw o jak o cenne, co w ięcej, niezb ęd n e dla każdego, k to in teresu je się p o lsk ą p ro d u k cją chem iczną.
Sp. A kc. P eru n prosi nas o podanie do w ia dom ości, że p ro dukuje tle n w trz e ch fabry k ach : w W arszaw ie, w S k a rży sk u - K am iennej oraz w K nurow ie.
Izba P rzem ysłow o-H andlow a w W arszaw ie, jako u rzę d u jąc a Z w iązku Izb, złożyła M in iste r
stw u P rzem ysłu i H andlu opinję Izb w z a k re sie I-ej części p ro je k tu now ej tary fy celnej. O pinja ta, o k tó re j w spom inaliśm y w Nr. 12 W iadom o
ści P rzem ysłu Chem icznego, p o k ry w a się w z a k resie a rty k u łó w chem icznych ze sform ułow a- nem i p rzez Z w iązek P rzem ysłu Chem icznego d e zyderatam i.
VI-ty Zjazd Chem ików Z. S. R. R. im. M en- delejew a m a się odbyć jesienią r. b- w C h a rk o wie, rów nocześnie z w y sta w ą sow ieckiego p rz e m ysłu chem icznego. N a Zjeździe m ają być p o ru szane n a stę p u jąc e zagadnienia: ustrój m aterji,
Nr. 14 W IADOMOŚCI PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO 55 ny, zostało obecnie zreorganizow ane. A dm ini
stra c ja pism a p rze sz ła w ręc e re fe re n ta h an d lo A rgentyny, um ieszczanie odpow iednich ogło
szeń w e w spom nianem piśm ie w ydaje się sp e tyngentow anie i ograniczenie produkcji oraz ek sp o rtu , inne n a to m ia st w ypow iadały się w tej lecie swych urodzin. Zasłużonemu przemysłowcowi i wy
bitnemu działaczowi na niwie wielu gałęzi produkcji pol
skiej składam y serdeczne życzenia długoletniej jeszcze pracy.
* P. Dr. A lfred Hirszowski, dyrektor Zakładów Che
micznych w Winnicy, objął przewodniotwo wyłonionej przez Związek Przem ysłu Chemicznego Komisji do zbada
nia stopnia niebezpieczeństwa pracy poszczególnych gałęzi przemysłu chemicznego.
56 W IADOM OŚCI PRZEM YSŁU CHEMICZNEGO Nr. 14 oznaczone gwiazdką rozum ieją się wraz z opakowaniem.
KOM UNIKACJA LOTNICZA ZAPEW NIA MAKSIMUM WYGODY, OSZCZĘDNOŚCI CZASU I BEZPIECZEŃSTW A W arszawa, Daniłowiczowska 16, tel.
Centrala-Spiess.
„Pepege", Polski Przem ysł Gumowy.
Tow. A kc. G rudziądz. W arszawa, Daniłowiczowska 16, tel.
Centrala-Spiess. W arszawa, Daniłowiczowska 16, tel.
Centrala-Spiess.
Członkowie Związku Przem ysłu Chemicznego otrzym ują „Wiadomości Przem ysłu Chemicznego bezpłatnie.____
R edakcja i A dm inistracja: W arszawa, Czackiego 1, telefon 410-14______________________
Wydawca: w imieniu Związku Przem. Chemicznego Rzplitej Polskiej — D yrektor Związku Inż. EDMUND TREPKA
R edaktor: Inż. TADEUSZ ZAMOYSKI D rukarnia W spółczesna, S zpitalna 10