• Nie Znaleziono Wyników

Planorbis ( C oretus) cornu Brogn. nar, solidns Thomae

B. Basommatophora. Nasadooczne

45. Planorbis ( C oretus) cornu Brogn. nar, solidns Thomae

[Tab. II. f. 46 a, b, c. i f. 47 a, b, c].

Dr. F. Sa n d b e r g e r 1. c. p. 4 7 8 , 524. T . XX. f. 2 6 — 2 6 a.

T . XXVI. f. 16 — 16b.

PI. solidus T h. D r. F. Sa n d b e r g e r. B em erkungen über łerł. Süssw asserkalke aus G a lm e n . Verh. d. k. k. geol.

B . A . 18 8 4 N r. 3. str. 34.

PL cornu Brgn. var. Dr. F. Sa n d b b r g e r W eit, M i t ß . über tert. S ü ss, u n d B ruckw asserbdgn. aus G a lm e n . Verh, der k. k. geol. Tl. A . 1885. N r. 3. str. 76.

W y so k o ść: 21 mm. S zerokość: 7'5 mm.

O środki podolskie sk ła d ają się z 5 — 6 skrętów na górnej po­

wierzchni przypłaszczonych (z w yjątkiem 3 skrętów w ierzchołkowych) z dość głębokim i szśrokim dołkiem osiowym, około którego w iją się zw olna sk ręty nieposiadające w yraźnej w ręgi od stro n y wew nętrznej.

D olna pow ierzchnia je s t p ła sk ą z w ąskim i płytkim dołkiem osiowym.

S kręt ostatni je s t przeszło 2 razy ta k sz ero k i ja k przedostatni a otwór je g o ma k sz tałt regularnej podkowy, ku górnej stronie nieco, rozsze­

rzonej. P rążk i przyrostow e widoczne, na niektórych okazach p rzeb ie­

g ają na dolnej pow ierzchni ukośnie łu k o w ato , na górnej zaś pow ierz­

chni praw ie prostopadle do linii szwu.

Z pomiędzy kilk u odm ian typow ego P. cornu B rg. ośrodki po­

dolskie najwięcej zbliżają się do odm iany z średniego miocenu na T.

XXVI. f. 1 6 — 16b. (p. 524).

T ypow a form a P. cornu B rogn. (p odobna do m eksykańskiego P. tum idus Pff.) podchodzi w rozm aitych odm ianach od dolnego m io­

cenu aż do górnego. O dm iana P. solidus Tbm . (Sdb. 1. c. p. 478 T . XX. f. 26 — 26 a.) znaną je s t z dolnego miocenu w południowej F ra n c y i, gdzie w kilk u horyzontach od akw itańskiego p ią tra (I). aż

(3 8 ) A . M . Ł O M N IC K I.

|

.

do L anghienu III w ystępuje. T a sam a zaś odm iana przedstaw iona na T . XXVI. f. 1 6 — 16b, różniąca się w edług D ra Sa n d b e r g e r a (p .5 2 4 ) od typow ej postaci g rubszą i mniej przypłaszczoną skorupą zachodzi jeszcze do średniego miocenu ( H elyetienu C. M a y e ra ) we F ra n cy i w okolicy M anthelanu i Pontlevoyu w tow arzystw ie g a tu n k ó w : M e la ­ n ia E scheri B ro g n ., H ydrobia ventrosa Mont. s p . , L im n a ea d ila ta ta Noul., bardzo zbliżonych albo identycznych z p o d o lsk iśm i, to w a rz y ­ szącymi tejże samej formie.

M i e j s c o w o ś ć : Ł a n y , Czechów , M oilasterzy sk a, Folw arki.

B ertn ik i, W y c z ó lk i, B arysz (na Ł ęgach), T arnopol (okazy z całą sko­

ru p ą zachow ane), Miećzyszczów.

U w a g a . W praw dzie D r. Sa n d b e r g e r ośrodki moje uw aża za iden­

tyczne z tą odm ianą, n a podstaw ie je d n a k ż e bogatego ma te ry ja łu , zebranego w rozm aitych p u nktach naszego utw oru słodkow odnego uw ażałbym nasze form y za nieco odm ienne od typow ego PI. so lid u s T h ., którego do bezpośredniego porów nania z Saucats p rzy sła ł mi sam Dr. Sa n d b e r g e r.

K ilk a okazów pochodzących z tych sam ych miejscowości nazw ał Dr. Sa n d b e r g e r tylko F l. cornu Brgn. v a r . , nie odnosząc ich do żadnej znanej mu odmiany.

46. Planorbis

( H em iso m a )

sansaniensis

Noul. sp. [T a b . II.

f.

48. a. b. c.].

Noulet. Mem. Coq. d ’eau douce du Sud-O uest de la F ran ce II ód. p. 162.

Dr. F. Sa n d b e r g e r, 1. c. p. 541.

W ysokość: 8— 9 mm. S zero k o ść: 2 2 — 25 mm.

Skorupa zarysu kolistego ma p rzy p ła szc zo n ą, w pośrodku g łę ­ boko zak lęsła g ó rn ą a płytko zagłębioną dolną pow ierzchnię. W ąski dołek osiowy na górnej pow ierzchni odgranicza się ku zew nątrz b a r­

dzo tę p ą ale w yraźną w ręgą. Skrętów je s t 5 — 6 mocno ku stronie dolnej w ypukłych i bardzo prędko ku dołkowi osiowemu zwężonych a opatrzonych ukośnie przebiegającem i,' łukow atóm i p rążkam i p rz y ro ­ stowemu O statni sk rę t praw ie trzy raz y ta k szeroki’ ja k przedostatni kończy się szeroko podkow iastym ko lot wo rem.

W edług D ra F . Sa n d b e r g e r a różni się ta form a pochodząca z Sansanu (w p o łu d n io w o -w sc h o d n ie j F rancyi ) od P i. cornu Brgn.

głów nie mocniej zaw iniętem i skrętam i i stosunkowo w iększą wysoko­

ścią. N ajw ięcej zaś zbliża się w edług No u l e t a do oligoceńskiego P.

crassus M. de S erres (Sdb. 1. c. str. 346, XVIII. f. 11— l l b ) ale je s t od tegoż sm uklejszą. N ależy do tej samój grupy co po dziś dzień ży­

ją c y r lenagophilus d’Orb.

/ /

SŁODKOW ODNY U TW ÓR TRZECIORZĘDNY NA PO D O LU GALIO. ( 3 9 }

W okolicy Sansanu w ystępuje tenże g atunek w wiórzclmiem o- gniw ie H elvetienu (? T ortonien), zaliczającego się jeszcze do średnio- mioceńsldego utworu.

M i e j s c o w o ś ć : Czechów , M onasterzyska ( r z a d k i) , Folw arki, B arysz, T arnopol.

47. Planorbis

( G yra u lu s)

laevis

KI. [Tab. II. f. 49 a, b, c.].

P l. laevis Klein. W tirtem b. Jahresb. II. str. 79. T . 1. f. 26.

PL laevis. Kl. Sa n d b e r g e r, 1. c. str. 578. T . X X VIII. f. 2 1 — 21c. D r. F. Sdb, W eit. M ilth . üb. tert. Sü ss-u . B ra c k ld g n . aus G al. Verk. d. k. Ł geol. I i . A . 1885 N r. 3. str. 76.

PI. laevis K l. D r. F . Sa n d b e r g e r. B em erkungen über te rtiä ­ re Süssw asserkalke aus Galizien. Verh d. k. k. geol.

R . A . 1884. N r. 3. str. 34.

Szórokość: 3 — 4 mm.

W szystkie moje okazy są bardzo zgodne z opisem i ry cin ą p o ­ d an ą przez D r. F. Sa n d b e r g e r a. S kład ają się one z 3 — 4 skrętów , zw olna się rozszerzających z w yraźnem i chociaż delikatnemu prążkam i przyrostow em u G órna stro n a skorupki je s t nieco w ypukłą i więcej rozszerzonym ale płytszym dołkiem osiowym opatrzona aniżeli dolna, k tó ra je s t więcej przypłaszczoną i posiada w ęższy ale głębszy dołek osiowy. O statni sk rę t je s t praw ie trzy raz y tyle szeroki ja k p rz e d ­ ostatni a otw ór jego ma k sz tałt krągław o sercow aty.

Dr. F . Sa n d b e r g e r uw aża tę formę za n ajpodobniejszą do żyją cego w naszych wodach P l. glaber Jeffr., którego atoli otw ór w edług

Cl e s s i n a {Deutsch. M o ll.E x c u r . F au n a . p. 4 1 5 . f. 270) je s t zupełnie innym (M ü n d u n g gedrückt-rundlich-eiförm ig, sehr schief). W iększą zgo­

dność widzę pom iędzy naszym kopalnym gatunkiem a P l. albus var.

lem niscatus H artm . ( Cl e s s i n 1. c . p. 412 f. 267), który m a praw ie tak i sam otwór krągław o sercow aty {fa st herzförm ig rundlich).

Ei c h w a l d a Pl. connivens Eich w. (L eth. ross. p. 298. T . XI) f. 7a. b. c. d.) z Kunczy zbliża się w praw dzie do P l. laevis K l., ale różni się od niego dołkam i osiowemi obustronnie bardzo płytkiem i {utroque umbilico planiusculo) tudzież m niejszem i w ym iaram i (2m m .).

G atunek ten w edług D r. F . Sa n d b e r g e r a zn ajduje się ty lko w górnym miocenie S zw ajcaryi, Szwabii i B aw aryi w horyzoncie w apie­

n ia z przew odnią H . sylvuna, gdzie miejscam i bardzo licznie w ystę­

puję. .

M i e j s c o w o ś ć : M onasterzyska (b. 1.), F o lw arki (b. r.), Cze­

chów (b . 1.) B ertniki, B arysz, nad Żwańcem koło Złotego P otoku (1.), n a M łynkach w okolicy Ścianki ( b . 1.), Jaryszów na Podolu rosyj- skiem (Zbiór politechniki lw ow skiej).

( 4 0 ) A . M. ŁOM NICKI.

48. Planorbis

( G y r a u lu s )

2ietenii

A. Br. sp. [Tab. II. f. 50 a, b, c ].

Sdb. 1. c. str. 645

S zćrokość : 2 — 3 mm. W y so k o ść: 0 -7 5 — 1 mm.

Cienka skorupka, soczewkow ata, u gó ry płasko w ypukła, na górnej pow ierzchni słabo zaklęsła, u podstaw y zaś szerzej i mocniej wgłębiona, z obszernym dołkiem osiowym, sk ła d a się z 3 —4 skrętów , dość głębokiem i szwami przedzielonych. Bokiem są te sk ręty zw ykle katow ało załam ane i tw orzą tym sposobem dość w yraźną w ręgę ( sub- angulosi anfractus) bliżej podstaw y niż górnej pow ierzchni. P rą żk i p rzy ­ rostow e bardzo delikatne, gęsto ułożone, dopićro pod lu p ą dostrzegalne.

S k ręt ostatni 3 — 4 razy ta k szeroki ja k przed o statn i, kończy się kolotw orem sum ow atym m niśj lub więcej w ydłużonym , nieco skośnie ku podstaw ie nachylonym .

F orm a ta praw ie zupełnie zgadza się z górno-m ioceńskim P l.

Z ielen ił A. Br. i to głów nie z je j odm ianą w iększą var. crescens Sdb.

(major', depressior, su tu ris m inus p rofundis. Diam. 3 — 4mm.) znaną z Steinheim skiego w apienia słodkow odnego. D r. S a n d b e r g e r uw aża j ą za najpodobniejszą do żyjącego P l. hebraicus B o u rg ., k tó ry atoli m a głębsze dołki osiowe i znacznie jest większym ( str. 646. 1. c . ).

Od PL laeois Kl., do którego z kopalnych zatoczków najw ięcej się zb liża , ró żn i się głównie znacznie m niejszem i w y m ia ra m i, większem przypłaszczeniem , prędzej zaw iniętem i skrętam i i w yraźniejszem i p rą ż ­ kam i p rzyrostow em i, któ re atoli n a naszych okazach dopiero pod lupą w yraźnie w ystępują.

M i e j s c o w o ś ć : P o spolity w T arnopolskim (Zarudzie) w apieniu hydrobiow ym i bardzo dobrze zachow any. B arysz n a Ł ęgach ( b. . r), W ołoszczyzna (b. r.), Czechów.

49. Planorbis

(G yraulus)

subtenellus

n. sp. [Tab. III. f. 51 a,b,cj.

S z e ro k o ść : 3 mm. W y so k o ść: 0 7 5 mm.

O środka praw ie całkow icie zachow ana, soczewkow ata, mocno przypłaszczona ta k z góry ja k z dołu, sk ła d a się z 4 skrętów dość prędko ku środkow i (wierzchołkow i) zw ężonych. Sam środek od górnćj pow ierzchni nieco tylko w klęsły, n a dolnej powierzchni je s t mocniej w głębiony a sk rę ty prędzej zaw inięte. Brzegiem płaskich skrętów przew ija się w yraźna w ręga, dość ostra. S krętu ostatniego przecięcie poprzeczne je s t w ąsko sercow ate i nieco ukośnie do podstaw y u sta ­ wione. N a ośródce nie zupełnie odbitej z Czechowskiego w apienia są w idoczne p rąż k i przyrostow e w yraźne i dość gęsto ułożone.

SŁODKOW ODNY U TW Ó R TRZECIORZĘDNY NA PODOLU GALIO. ( 4 l )

F orm a ta zbliża się najw ięcej do żyjącej po dziś dzień P I. dc- form is var. tenellus H artm . ( Clessin 1. c. p. 4 1 4 f. 2 6 9 ) , od której atoli, pom inąw szy znacznie m niejsze w ym iary, różni się głów nie obu­

stronnie niejednakow o wklęsłem ! dołkam i osiowemi i skrętam i nieco prędzej zwężonemi. Podobną je s t w praw dzie ta k że do dolnom ioceńskiego P I. dealbatus. Br. (Sdb. 1. c. p. 492. T . XXV. f. 10) podobnie zwężonemi skrętam i, ale różni się od niego k ształtem skorupki mocno p rz y p ła ­ szczonym a z tego w zględu więcej znowu ma podobieństw a do dolno­

mioceńskiego P I. Ungeri E ss. (d. 4 2 4 T . XXIV. f. 1), k tó ry atoli ma sk rę ty liczniejsze i zw olna zwężone, z ostatnim skrętem 2 razy tylko ta k szórokim ja k przedostatni.

M i e j s c o w o ś ć : B arysz, n a Ł ęg a ch (b. r.), Czechów (b . r.).

F olw arki.

50. Planorbis

(G y ra u lu s)

declivisA.

B raun. var. [Tab. III f. 52].

P I. deelivis A. Br. W alchn. Geogn. I I Aufl. str. 1134.

PL deelivis A. Br. D r. F . Sa n d b e r g e r. 1. c. p. 491. T . XXV.

f. 9. T . X X VIII. f. 2 0 — 20c.

P I. deelivis A.- Br. va r. Dr. F. Sa n d b e r g e r. Bem erkungen über tertiäre SüsswasserJealJce aus G a lm e n . Verh. d. Je. Je.

geol. R . A . 1 8 8 4 . N r. 3 str. 34.

Szerokość : 5 — 7 mm.

O kazy z w apienia Jaryszow skiego zachow ane bądź w odciskach bądź w niezupełnych ośrodkach zgadzają się praw ie zupełnie z opisem podanym przez Dr. Sa n d b e r g e r a. P ow ierzchnia g órna przechodzi w dol­

n ą pod kątem dość ostrym . P rą że k przyrostow ych nie widać dokładnie.

Otwór trójkątow y je s t nieco ukośnie u sta w io n y ; brzeg atoli sam otw o­

ru je s t odbity a przeto nie m ożebna wiedzieć, ja k ie ma zakończenie.

S kręty, których je s t 6, bardzo zw olna rozszerzają się ta k że ostatn i praw ie 2 razy tylko je s t ta k szeroki ja k poprzedni.

G atunek ten znajduje się od dolnego m iocenu aż do pliocenu w rozm aitych okolicach F ra n c y i (S ansan), Niem iec (W eissenau) Czech (T iv h o ric), S tyryi (Rein), D alm acyi (Miocie) i t. d. W edług Dr. Sa n d­ b e r g e r a najbliżej z tą form ą je s t spokrew niony południowo am ery k ań ­ ski P t. Jcermatoides D’Orb. N ależy do tej samej g rupy, co żyjący po dziś dzień w naszych wodach P I. vortex.

M i e j s c o w o ś ć : Jaryszów nad D niestrem na Podolu rosyjskićm (Zbiór Szkoły Politechnicznej we L w o w ie); S teniatyński w apień n a ­ rzutow y.

rej

( 4 2 ) Ä . M. ŁOM NICKI.

51. Planorbis

( Segm entina)

Lartetii

Noul. [Tab. III. f. 58 a, b, c].

F . Sandb. 1. c. p. 579. T ab . X XVIII. f. 2 3 — 23c.

S zerokość: 5 mm. W y so k o ść: 2 mm.

O środka na górnej pow ierzchni nieznacznie, n a dolnej widocznie zaklęsła, z w y ra źn y m , dość obszernym dołkiem osiow ym , sięgającym aż do szczytu, sk ład a się z 6 mocno zaw iniętych i ściśle p rz y le g a ją ­ cych sk rę tó w , u góry i dołu o stro k raw ęd z isty c h , bardzo w ąskiem i szwami rozgraniczonych. S kręt ostatni, praw ie 6 razy ta k szeroki ja k p rz e d o sta tn i, ma otw ór skośno i ostro sercowaty.

N ajpodobniejszy do podziśdzień żyjącego u nas P I. n itid u s Müll., różni się od niego w ypuklejszą pow ierzchnią g ó rn ą a głów nie s k rę ­ tam i gęsto zawiniętem i. Przedstaw iony na tablicy u Śa n d b e r g e r a okaz je s t nieco w praw dzie w ięk szy , ale zresztą zupełnie z m oją ośródką się zgadza Ilość atoli skrętów m niejsza na rycinie u Śa n d b e r g e r a nie zgadza się z jego opisem.

Z najduje się w M örsingen w w apieniu z cechującą H e lix syl- vann, w Leipheim (w arstw y K irchbergskie), w Sansan, U n d o rf i t. d.

M i e j s c o w o ś ć : F olw arki pod M onasterzyskam i ( je d y n a ale dobrze zachow ana ośrodka).

52. Pupa

( Vertigo)

farcimen

Sdb. [Tab. III. f. 54 a,

b.].

Sdb. 1. c. p. 600. T . XXIX. f. 2 4 — 24b.

W ysokość: 2 mm. S z e ro k o ść : (niespełna) 1 mm.

Jed y n a ośrodka w ybita z w apienia F olw areckiego zgadza się zu­

pełnie z opisem i ryciną podaną przez D ra Śa n d b e r g e r a. N a pierw szy rzut oka łatw o się w yróżnia od innych poczw arów ek mocno w ypu­

kłe mi skrętam i p rzy kształcie w ałkow atym i tępym w ierzchołku. J e ­ dyny o k a z , na którym D r. Sa n d b e r g e r opiera swój opis, pochodzi z U ndorfu pod R egensburgiem , gdzie w ykryto go w w apieniu z p rze­

wodnią H e lix sylvana. W edług D ra Śa n d b e r g e r a ma być ta form a najwięcej zbliżoną do P. sam oensis Mouss.

S. Cl e s s i n sk ła n ia się w najnowszej swej rozpraw ie (D ie Concli.

der obermiocäncn Ablag. von Undorf. M a la k . B lä tter. N eue F olge VII.

Bd. str. 8 5 — 86. r. 1885) do przypuszczenia, że ten gatunek najp raw d o ­ podobniej je s t synonimem formy P. gracilidens Sdb. ( Yorw. Conch.

str. 6 0 0 ), pochodzącej również z U ndorfu.

SŁODKOWODNY UTWÓR TRZECIORZĘDNY NA PODOLU OALIÖ. ( 4 3 )

II. Gr. Bivalvae Małże.

53. Corbicula podolica

n. sp. [Tab. III. f. 55a, b].

D łu g o ść: 6 — 8 mm. S zćrokość: 4 -5 — 5 mm. G rubość: 3— 3 '5 mm.

O śródki k ształtu sferycznie trójkątow ego są mocno w ypukłe.

P rzednia ich część je s t dłuższą i w ęższą od zaok rąg lo n śj tylnćj k ró l szśj a szśrszćj. P ow ićrzclm ia ośrodków je s t o patrzona licznćm i a w yraźnśm i prążkam i przyrostowóm i nierów no odsądzonemu. W ierzchołki są skośnie ku brzegowi zawiasowemu mocno zagięte. Ząbków zaw ia­

sowych na moich okazach nie widać w yraźnie.

Z pom iędzy w ielu form tego ro d za ju , podanych w dziele D ra F . Sa n d b e r g k r a najpodobniejszą do naszych ośrodek je s t górnooligo- ceńska C. tenuistriata Dunk. (Sdb. 1. c. str. 309. T . XX. f. 4) i eo- ceńska C. obovata Sow. ( Sdb. 1. c. str. 261 T . XV. f. 2 ). Obie te formy je d n ak ż e różnią się od naszej głów nie 2 ■— 3 razy w iększem i w ym iaram i, a chociaż C. obovata kształtem więcej do niej się zbliża, różni się jednakże pow iórzchnią bardzo słabo p rążkow aną praw ie g ła d ­ k ą a C. tenuistriata swym więcej wydłużonym , trójkątow ym kształtem , chociaż również w yraźne posiada prążk i przyrostow e.

M i e j s c o w o ś ć : W yczółki (w rzynka kol. tran s, na południowo- zachodnim końcu w s i ) , gdzie w w apieniu tam ecznym do najpospolit­

szych gatunków należy. B ardzo zw yczajnym je s t także w okolicy Zło­

tego P otoku nad Źwańcem, rzadszym zaś w okolicy Ścianki nad D nie­

strem nad ja re m potoku P aryskiego (na M łynkach).

U w a g a . N ad Źwańcem w ystępuje jeszcze k ilk a innych gatu n ­ ków należących do tego rodzaju, ale z pow odu złego zachow ania bliżej niew yróżnionych.

54.

Corbicttlą distincta

n. sp. [Tab. III. f. 56].

Corbicula sp. aff. C. F a u ja sii Desh.

D r. F . Sa n d b e r g e r. B em erkungen über tertiäre S ü ssw a s­

serkalke aus G alizien. Verh. d. k. k. geol. R . A . 1 8 8 4 - N r. 3. str. 34.

D łu g o ść: 1 3 ‘5 mm. S zero k o ść: 12 mm. G ru b o ść: 10 mm.

Jed y n a ośrodka z w apienia wyczółeckiego przedstaw ia w ew nętrzny odcisk lewej połowy skorupki krągław o tró jk ą to w e j, mocno w ypukłej.

( 4 4 ) A. M. ŁOMNICKI.

B rzeg zaw iasow y n a naszym okazie je s t w całości a przedni i tyln y tylko w większej części zachow any; najniedokładniej zaś u trzym ał się brzeg dolny i to tylko w m ie jsc u , gdzie przechodzi w brzeg tyln y (płaszczowy). P onad brzegiem zawiasowym szczyt jest dość ostry, mo­

cno w ystający i naprzód zagięty. P od samym szczytem znajduje się dołeczek skośnie ku brzegowi zawiasowem u i przedniem u zwrócony, w k tó ry wchodzi ząbek przeciw ległej skorupki. P rążkow ania ani w ci­

sków płaszczow ych nie w idać wcale. O śródka ta ogólnym swym z a ry ­ sem najwięcój zbliża się do O. F a u ja si Desh. (S d b . 1. c. str. 483.

f. 2— 26. T. XXV). W b rak u jednakże zachow anśj skorupki na pod­

staw ie sam ego k sz tałtu trudno odnieść tę formę do tego dolnomioceń- skiego gatunku, od którego także mniejszómi w ym iaram i się w yróżnia.

M i e j s c o w o ś ć : W yczółki (w rzynka kol. transw . n a południowo- zachodnim końcu wsi), zkąd je d y n a ośródka opisana pochodzi; Buczacz.

55. Cyrena

sp . a tr.

ulmensis

C. Mayer.

D łu g o ść : 32 mm. S zero k o ść: 30 mm.

Z w apienia wyczółeckiego otrzym ałem je d en odcisk niezupełny te j m ałży, zbliżonćj najw ięcej do C. ulm ensis C. M ayer. ( Sdb. 1. c.

str. 519. T ab. XXVI. f. 2 — 2a). Z arys tego odcisku je s t kolistaw o- owalny, w b rak u atoli utrzym anego brzegu zaw iasowego nic bliższego o tym odcisku w yrzec nie można. P rą ż k i przyrostow e są w praw dzie obecne ale dość niew yraźne.

C. ulm ensis C. M ayer, najbliżej spokrew niona z tym odciskiem znajduje się w środkowym m iecenie (H elvetien). D otychczas je s t znaną tylko z E rm ingen pod Ulmem.

M i e j s c o w o ś ć : W yczółki.

56. Dreissenia

cf.

alta

Sdb. [T ab. i i i . f. 57].

M y tilu s B a ste ro ti Duj. Móm. soc. geol. de F rance.

I. ser. T . II. p. 269.

D łu g o ść : 12 mm. Szerokość : 5 mm.

Jed y n y okaz zachow any w w apnistych i piaskow ych iłach tunelu B uczackiego, praw ie zupełnie zgadza s ię -z opisem i ry cin ą podaną przez Sa n d b e r g e r a (1. c. str. 518. T ab. XXVI. f. I. l a ) , a różni się tylko nieco mniejszómi w ym iaram i. O zupełnej tożsam ości przekonaćby się można tylko n a odsłoniętym brzegu zawiasowym , którego atoli bez uszkodzenia okazu nie m ożna było odkryć.

G atunek typow y w ystępuje w średniom ioceńskim w apieniu słod­

kowodnym (M anthełan koło T ours).

SŁODKOW ODNY U TW Ó R TRZECIORZĘDNY NA PODOLU GALIO. ( 4 5 )

M i e j s c o w o ś ć : Buczacz (tunel na N agorzance).

57. Oncophora minima

n. sp. [Tab. III. f. 58 a, b].

D łu g o ść: 6 mm. S z e ro k o ść : 3 5 mm. G ru b o ś ć : 2 '5 mm.

Z w apienia w yczółeekiego otrzym ałem k ilk a ośródek dość dobrze zachow anych. Są one w ydłużone, owalnego zarysu (przypom inające swym kształtem i wielkością m ałźkę E m ilia pusilla P hil.). B rzeg zaw iasowy ku tyłow i od w ićrzchołka m o c n ićj, ku przodow i zaś słabićj zagięty.

W ierzchołek znajduje się w odległości ł/8 od brzegu ty ln e g o , k tó ry ja k brzeg przedni łagodnie łukow ato w brzeg płaszczow y przechodzi.

Od w ićrzchołka ku brzegow i tylnem u wychodzi skośnie słaby rowe- czek, n iknący mniej więcej w połowie szerokości ośródki. P rą ż k i p rz y ­ rostow e niewidoczne.

M i e j s c o w o ś ć : W y c zó łk i; n a południow o-zachodnim końcu wsi w wrzynce kol. transw ersalnej.

Powiązane dokumenty