Podobszar 21: Śródmieście

W części centralnej przy zbiegu ulic: Floriańskiej, Pułaskiego i Piłsudskiego zlokalizowane są wizytówki turystyczne miasta takie jak XVIII-wieczny Ratusz „Jacek”, w którym funkcjonuje Muzeum Regionalne, XVIII-wieczny Kościół pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika, zabytkowy XIX-wieczny budynek Poczty Polskiej, czy też XVIII-wieczny Odwach (w którym funkcjonuje Biblioteka Miejska) i sąsiadujący z nim Miejski Ośrodek Kultury z II połowy XIX wieku, mający siedzibę w dawnej Resursie Obywatelskiej (ul. Księcia Kazimierza Pułaskiego). Budynki te zostały z powodzeniem odrestaurowane i pełnią funkcje publiczne i usługowe.

Fotografia: Zabytkowy Ratusz „Jacek” – obecnie siedziba Muzeum Regionalnego w Siedlcach

Fotografia: Zabytkowy, odrestaurowany budynek Poczty przy ul. J. Piłsudskiego

Fotografia: Kamienica przy ul. Floriańskiej

W ścisłym centrum, przy Skwerze Niepodległości, usytuowany jest Urząd Miasta Siedlce. Widocznie niszczejąca elewacja budynku (odpadające elementy tynku) i detale architektoniczne wymagają remontu.

Fotografie: Budynek Urzędu Miasta Siedlce – widok odpowiednio: od Skweru Niepodległości i od ul. J. Piłsudskiego

Śródmieście posiada także budynki pełniące funkcje sakralne. W centrum miasta przy ul. Józefa Piłsudskiego w dawnej, XIX-wiecznej Siedzibie Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego mieści się Kuria Diecezji Siedleckiej, a przy ul. Bp. Ignacego Świrskiego znajduje się najważniejsza budowla sakralna – Katedra pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, stanowiąca dominantę w sylwetce miasta. Katedrę wybudowano w latach 1906–1912 w stylu neogotyckim na planie krzyża łacińskiego, z wydłużonym prezbiterium zamkniętym trójbocznie i dwoma wieżami na planie kwadratu. Podczas II wojny światowej katedra została poważnie uszkodzona. Powojenne prace remontowe (w tym rekonstrukcja wież) trwały do 1953 r. Kolejna gruntowna renowacja miała miejsce dopiero w latach 1997–1998, kiedy to wymieniono posadzkę w prezbiterium i wykonano nowy witraż w centralnym oknie frontonu. W sąsiedztwie katedry znajduje się także Muzeum Diecezjalne, w którego zasobach znajduje się unikatowy, jedyny w Polsce obraz hiszpańskiego malarza (z pochodzenia Greka) El Greco

„Ekstaza św. Franciszka”.

Naprzeciwko zabytkowego Ratusza przy ul. Floriańskiej stoi najstarszy murowany budynek sakralny w Siedlcach – Kościół pw. Stanisława Biskupa Męczennika wybudowany dzięki fundacji Izabeli

i Kazimierza Czartoryskich w latach 1740-1749 wg projektu Stanisława Zawadzkiego. Fasada kościoła została w 1793 r. przebudowana w stylu klasycystycznym, natomiast wnętrze świątyni w dużej mierze pozostało barokowe. Poza tym na obszarze rewitalizacji zlokalizowane są również inne obiekty sakralne, nie zdiagnozowano jednak znaczących potrzeb w zakresie ich rewitalizacji. Zarówno stan jakościowy budynków sakralnych jak i ich otoczenia należy uznać jako dobry, wymagający jedynie bieżących napraw czy prac remontowych, służących zachowaniu ich wysokiej wartości jako miejsc kultu religijnego i obiektów dziedzictwa kulturowo-historycznego miasta.

Fotografia: Neogotycka Katedra pw. Niepokalanego Poczęcia NMP

Fotografia: XVIII-wieczny Kościół pw. św. Stanisława B-pa Męczennika

Wymienione powyżej budynki stanowią najbardziej reprezentacyjne elementy najstarszej części zabudowy miasta zlokalizowanej w kwartale ulic: Bp. Ignacego Świrskiego, części ulicy Floriańskiej, Wojskowej i Henryka Sienkiewicza. Dominują w niej XIX i XX-wieczne kwartały kamienic, często o wysokich walorach historycznych, których stan techniczny jest wysoce zróżnicowany. Zabudowę uzupełniają budynki mieszkalne z połowy XX wieku i współczesne obiekty, pełniące w znacznej mierze funkcje administracyjne, publiczne lub handlowo-usługowe. W kliku punktach obszaru widoczna jest również niskokondygnacyjna zabudowa blokowa.

Fotografia: Rejon ulic: Teatralnej i Mieczysława Asłanowicza

Mnogość form architektonicznych, a także znaczne zróżnicowanie stanu jakościowego budynków, nadaje Śródmieściu charakterystyczną cechę wyraźnego kontrastu architektonicznego. W przestrzeni miejskiej często widoczne są „zbitki” budynków zabytkowych (kamienic), z których część w widoczny sposób ulega dekapitalizacji, a inne położone w bezpośrednim sąsiedztwie zostały odrestaurowane i z powodzeniem pełnią funkcje mieszkalne, usługowe czy publiczne. Za główne przyczyny tego stanu rzeczy można przyjąć częsty brak uregulowania kwestii własnościowych nieruchomości, a także brak odpowiednich środków finansowych na renowację budynków. Problem rentowności kamienic pogłębiają takie czynniki jak: malejące zainteresowanie ze strony podmiotów prywatnych lokalizacją działalności w tych obiektach, a także fakt, iż znaczna część kamienic w centrum, najczęściej prywatnych, była w przeszłości zasiedlana na zasadzie szczególnego trybu najmu (w drodze decyzji administracyjnej o przydziale lokalu) – co dzisiaj przekłada się na niskie wpływy z opłat czynszowych i trudność w ich egzekwowaniu. Dodatkowym ograniczeniem, wpływającym jednak znacząco na koszt prac remontowych, jest pozostawanie znacznej części budynków pod ochroną konserwatorską, przez co wykonanie prac renowacyjnych nie może naruszać substancji zabytku i wymaga uzyskania stosownych pozwoleń.

Fotografia: Kamienice przy ulicy Esperanto

Fotografia: Kamienice przy ulicy Asza

Fotografia: Budynki przy ulicy: Józefa Piłsudskiego

Fotografia: Budynki przy ul. Kazimierza Pułaskiego

Problemy o charakterze funkcjonalno-przestrzennym dotykające obszar ścisłego centrum miasta odnoszą się także do: braków w małej architekturze, słabo zagospodarowanych przestrzeni podwórkowych, a także ubytków i złego stanu jakościowego części ciągów pieszych, szczególnie na bocznych ulicach. Przykładem lokalizacji, która wymaga wzmożonych prac służących poprawie estetyki i funkcjonalności przestrzeni publicznych mogą być tereny usługowo-handlowe położone w okolicach Dworca PKS i zabytkowego Zakładu Karnego.

Funkcja handlowa Śródmieścia współcześnie koncentruje się w centrach i domach handlowych, a przede wszystkim w Galerii Siedlce – największym centrum handlowym Siedlec zlokalizowanym przy ulicy Józefa Piłsudskiego. Uzupełnieniem oferty centrów handlowych są tradycyjne sklepy zlokalizowane w częściach usługowych na niższych kondygnacjach budynków, dyskonty spożywcze, a także place targowe, czy też pojedyncze stragany, np. zlokalizowane przy dawnej odrestaurowanej Hali Targowej przy ul. Pułaskiego, w której obecnie mieści się sklep i restauracja z małym browarem rzemieślniczym.

Fotografia: Galeria Siedlce przy ul. J. Piłsudskiego Fotografia: Plac przy ul. Wojskowej

Fotografia: Lokale gospodarcze przy ul. Jana Kilińskiego

Fotografia: Odnowiona kamienica przy ul. Starowiejskiej z dostępnymi lokalami

gospodarczymi

W 2018 r. ostatecznie zrealizowano „Centrum przesiadkowego w Siedlcach” przy ul. Rotmistrza Witolda Pileckiego. Wykonano dwupoziomowy parking otwarty dla samochodów osobowych, budynek wiaty autobusowej oświetlenie terenu, instalacja elektryczna i teletechniczna, drogi rowerowe i chodniki, dojazdy, system dynamicznej informacji pasażerskiej, kanalizację deszczową, sanitarną i wodociągową, budynek obsługi, system monitoringu wizyjnego, system informacji parkingowej.

W powiązaniu z projektem rozbudowy infrastruktury komunikacyjnej w sąsiedztwie istniejącego dworca PKP w ciągu ul. Rotmistrza Witolda Pileckiego, centrum przesiadkowe stanowi zagospodarowanie terenów pokolejowych, zapewnia integracje różnych środków transportu, zwiększa komfort podróżnych oraz przyczynia się do rozwiązania problemów komunikacyjnych w centrum Siedlec. Centrum przesiadkowe jest miejscem, które pozwala na zaparkowanie 300 samochodów. Będą z niego korzystać osoby dojeżdżające do Siedlec i Warszawy. Może tam być także stojak dla rowerów i miejsce dla taksówek.

Lokalizacja centrum po południowej stronie stacji kolejowej odciąża centrum miasta od nasilającego się ruchu samochodowego, a dostępność nowych miejsc parkingowych skłoni pasażerów do łączenia różnych sposobów transportu – prywatnego z publicznym oraz kolejowego z autobusowym, co wpłynie na zmniejszenie emisyjności systemów transportowych.

Fotografia: Centrum przesiadkowe przy ul. Rotmistrza Witolda Pileckiego.

W 2018 r. oddano do użytkowania tunel pod torami wraz z infrastruktura towarzyszącą wzdłuż ulicy Kilińskiego oraz trzeci etap obwodnicy im. rtm. Pileckiego do ul. Składowej/Zbrojnej.

Tunel o długości 144 m powstał pod torami i stacją kolejową w ciągu ul. Kilińskiego. Powstała nowa droga i miejsca do parkowania pojazdów – parkowanie dopuszczone na jezdniach przy ul. Kilińskiego oraz w miejscu byłego parkingu taxi.

Droga w tunelu służy pojazdom osobowym i dostawczym, a także karetkom pogotowia i autobusom komunikacji miejskiej. Nie jest tam dozwolony ruch TIR-ów i aut powyżej 3,7 metra.

Zadanie związane z rozbudową infrastruktury komunikacyjnej w ciągu ulicy Rotmistrza Witolda Pileckiego w Siedlcach jest jedną z największych i najdroższych inwestycji miasta w ostatnich latach.

Zadanie było dofinansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2014–2020, Działanie 7.1 – Infrastruktura drogowa.

Fotografia: Wjazd do tunelu od strony ul. Kilińskiego.