Inwentaryzowanie wielkości poboru wód podziemnych i porównywanie jej z dostępnymi zasobami wód podziemnych jest jednym ze strategicznych zadań gospodarki wodnej, mającym na celu osiągnięcie zrównoważonej gospodarki zasobami wodnymi. Ze względów finansowych rolnicy ograniczają ilość wody pobranej z wodociągów i korzystają w dalszym ciągu z własnych studni przyzagrodowych lub indywidualnych ujęć. Oznacza to, że problematyka oceny wielkości rzeczywistego poboru wód podziemnych musi uporać się z ewidencją poboru rejestrowanego, opartego na szczególnym korzystaniu z wód oraz z oszacowaniem wielkości poboru nierejestrowanego, jaki dopuszczają warunki zwykłego korzystania z wód. Konieczne jest doskonalenie metod zbierania danych o wielkości poboru rejestrowanego i danych niezbędnych do szacunków poboru nierejestrowanego.
Do wypracowania metodyki gospodarowania zasobami wód podziemnych z uwzględnieniem ich jakości wybrano zlewnię Raby, wskazując równocześnie na niewłaściwe wyznaczenie granic JCWPd w jej obrębie.
Ocena warunków krążenia wód w obszarze zlewni Raby przeprowadzona została metodą modelowania cyfrowego przy wykorzystaniu programu obliczeniowego Processing Modflow v. 5.3 (Chiang, Kinzelbach, 1991-2001). Trójwarstwowy model obszaru filtracji, obejmujący czwartorzędowe i paleogeńsko-kredowe utwory wodonośne opracowany został w oparciu o istniejące materiały dokumentacyjne oraz wyniki własnych badań terenowych (kartowanie hydrogeologiczne).
Wykonane obliczenia symulacyjne miały na celu rekonstrukcję naturalnych warunków przepływu wody w obszarze zlewni oraz odtworzenie stanu uwzględniającego pracę ujęć wód podziemnych z wydajnością rejestrowaną w 2007 r., oraz stanu uwzględniającego wielkości zatwierdzonych zasobów eksploatacyjnych, dla trzech wieloleci charakterystycznych. Wielowariantowe rozwiązania prognostyczne pozwalają na optymalizację gospodarowania zasobami dyspozycyjnymi i określenie wielkości zasobów eksploatacyjnych ujęć przy utrzymaniu nienaruszalnych przepływów w ciekach. Wyniki obliczeń modelowych przedstawiono w postaci zestawień bilansowych (tab. 5.1, 5.3, 5.5; rys. 5.1-5.3) oraz map depresji wywołanej poborem wód podziemnych (rys. 5.6-5.9).
W ramach realizacji zadań badawczych dokonano oceny stanu ilościowego oraz chemicznego wód podziemnych w zlewni Raby, dla wydzielonych fragmentów JCWPd oraz dla SJCW. Ponieważ granice JCWPd zostały poprowadzone wg wydzieleń hydrostrukturalnych, niezgodnych z przebiegiem granic SJCW, występowały trudności z właściwą oceną stanu wód podziemnych w poszczególnych JCWPd. Ocena stanu ilościowego w JCWPd i SJCW wykazała, że we wszystkich częściach jest on dobry (rys. 6.2, 6.3). Ocena stanu chemicznego w JCWPd wykazała, że wody w JCWPd 153 i 154 charakteryzują się dobrym stanem chemicznym, a w JCWPd 139 – stanem chemicznym słabym (rys. 6.11). Ocena stanu chemicznego w SJCW wykazała, że wody w GW0212 charaktereryzują się słabym stanem chemicznym, a w pozostałych SJCW mamy do czynienia z dobrym stanem chemicznym wód
podziemnych (rys. 6.12). Słaby stan chemiczny JCWPd 139 i GW0212 związany jest z przekroczeniami wartości granicznych dla żelaza i manganu.
Przyjęcie całego obszaru zlewni Raby jako jednej JCWPd, zgodnie z propozycją Szczepańskiego i Szklarczyka (2008) powoduje, iż w całej zlewni stan chemiczny zostanie oceniony jako dobry. W związku z tym nie zostaną podjęte żadne działania zapobiegające dalszej degradacji wód w północnej części zlewni, gdzie stan chemiczny został oceniony jako słaby. Oceniając stan wód podziemnych należy zatem dopuścić bardziej szczegółowy podział na subjednostki, w obszarach o zróżnicowanych oddziaływaniach antropogenicznych. W zlewniowym systemie wodonośnym, subjednostki powinny być wydzielane na podstawie przebiegu granic hydrodynamicznych, odzwierciedlanych granicami zlewni niższych rzędów.
Zaproponowano wydzielenie w zlewni Raby siedmiu subjednostek gospodarowania zasobami wód podziemnych z uwzględnieniem ich jakości (rys. 7.7). Ocena stanu wód podziemnych dla tak wydzielonych części będzie dokładniejsza i wiarygodniejsza (rys. 7.8). Taki podział pozwoli równocześnie na opracowanie wielowariantowych symulacji (prognoz) zmierzających do optymalizacji warunków eksploatacji i racjonalizacji gospodarowania zasobami wód podziemnych w wydzielonych subjednostkach. W rozdziale 7.3 przedstawiono propozycję postępowania (metodykę) dla osiągnięcia tych celów. Propozycja ta bazuje na przyjęciu granic hydrodynamicznych dla wydzielenia jednostek bilansowych w zlewniowych systemach kształtowania się i przepływu wód podziemnych. Wyjściowymi elementami postępowania jest zebranie i krytyczne przeanalizowanie materiałów archiwalnych oraz wykonanie kartowania hydrogeologicznego i sozologicznego. Analiza dokumentacji hydrogeologicznych, map, danych Banku Hydro, danych hydrologicznych i meteorologicznych IMGW, pomiary położenia zwierciadła wody w punktach obserwacyjnych pozwalają na opracowanie modelu koncepcyjnego stanowiącego podstawę do zbudowania modelu matematycznego badanej jednostki. Rezultaty obliczeń symulacyjnych przeprowadzonych na modelu pozwalają na sporządzenie wiarygodnych bilansów wód podziemnych w wydzielonych obszarach bilansowych. Z bilansowych obliczeń można w każdym wariancie ocenić wpływ pracy ujęć na przepływy w ciekach powierzchniowych oraz na lokalne lub regionalne zmiany w układzie krążenia wód. Schemat postępowania w wymiarze regionalnym i lokalnym przedstawia Szczepański (2008).
LITERATURA, MATERIAŁY DOKUMENTACYJNE I INNE
ŹRÓDŁA
1. Alley W.M., Healy R.W.,Labaugh J.W., Reilly T.E., 2002: Flow and storage in groundwater systems. Science, 296: 1985-1990.
2. Amirowicz A., 2000: Morfologia zbiornika. [w:] Starmach J., Mazurkiewicz-Boroń G. [red.], Zbiornik Dobczycki. Ekologia – eutrofizacja – ochrona. ZBW PAN, Kraków, 57-62.
3. ARCADIS, 2005: Mapa wrażliwości wód podziemnych na zanieczyszczenie, skala 1:500000. Arcadis Ekokonrem Sp. z o.o. Wrocław (nie publikowane).
4. Atlas…, 1995-1996: Atlas posterunków wodowskazowych dla potrzeb Państwowego Monitoringu Środowiska. Biblioteka Monitoringu Środowiska, PIOŚ, Warszawa-Katowice.
5. Behrens H., Seiler K.P., 1981: Field test on propagation of conservative tracers in fluwioglacial gravels of Upper Bavaria. Studies in Environmental Sci., 17: 649-657.
6. Bereś R., Czarnecka L., Dębska B., Ogar M., Pająk B., Żmuda D., 2003: Powietrze. [w:] Pająk B., Gołębiowska K. [red.], Raport o stanie środowiska w województwie małopolskim w 2002 roku. Biblioteka Monitoringu Środowiska, WIOŚ, Kraków, 11-46.
7. Burtan J., Paul Z., Watycha L., 1978: Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski 1:50 000, ark. Mszana Górna (1033). Wyd. Geol., Warszawa.
8. Chammas B., 2007a: Udział społeczny w planowaniu gospodarowania wodami. Aura, 4: 10-13.
9. Chammas B., 2007b: Udział społeczeństwa w planowaniu gospodarowania wodami. Gospodarka Wodna nr 6, Woda – Kwartalnik Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej oraz Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej nr 10.
10. Chełmicki W., 2003: Odpływ podziemny. [w:] Pociask-Karteczka J. [red], Zlewnia. Właściwości i procesy. Inst. Geogr. i Gosp. Przestrz., Wyd. Uniw. Jagiellońskiego, Kraków, 207-214.
11. Chiang W.H., Kinzelbach W., 1998: Processing Modflow: A Simulation System for Modeling Groundwater Flow and Pollution. Instrukcja programu, Hamburg-Zurich.
12. Chiang W.H., Kinzelbach W., 2001: 3D-Groundwater Modeling with PMWIN. Springer-Verlag Berlin Heidelberg New York: 346.
13. Chiang W.H., Kinzelbach W., 1991-2001: Processing Modflow for Windows v.5.3.
14. Chomicz K., 1976: Opady rzeczywiste w Polsce (1931-1960). Przegląd Geofizyczny, XXI (XXIX), 1: 19-25.
15. Chowaniec J., Oszczypko N., Witek K., 1983: Hydrogeologiczne cechy warstw krośnieńskich centralnej depresji karpackiej. Kwart. Geol. T. 27, z. 4, Warszwa.
16. Chowaniec J., Witek K., 1997a: Mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1:50 000, ark. Bochnia (998) wraz z objaśnieniami. PIG, Warszawa.
17. Chowaniec J., Witek K., 1997b: Mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1:50 000, ark. Mszana Dolna (1016) wraz z objaśnieniami. PIG, Warszawa.
18. Cieśla G., Główka A., Gołębiowska K., Reczek T., Synowiec K., 2003: Wody. [w:] Pająk B., Gołębiowska K., [red.], Raport o stanie środowiska w województwie małopolskim w 2002 roku. Biblioteka Monitoringu Środowiska, WIOŚ, Kraków, 47-131.
19. Cressie N.A.C., 1990: The Origins of Kriging. Mathematical Geology, 22: 239-252. 20. Davis J.C., 1986: Statistics and Data Analysis in Geology. John Wiley & Sons, New York.
21. De Vries J.J., Simmers I., 2002: Groundwater recharge: an overview of processes and challenges. Hydrogeology Journal, 10 (1): 5-17.
22. Dowgiałło J., Kleczkowski A.S., Macioszczyk T., Różkowski A. (red.), 2002: Słownik hydrogeologiczny. PIG, Warszawa.
23. Duda R., Witczak S., Bednarczyk S., 1996: Możliwość wykorzystania regionalnego monitoringu wód podziemnych do oceny zmian jakości wód rzecznych. [w:] Sozański M. [red.], Zaopatrzenie w wodę miast i wsi. Mat. Międz. Konf. Nauk.-Tech., PZITS, Poznań, 147-159.
24. Duda R., Zdechlik R., Paszkiewicz M., 2005: Ocena antropogenicznych oddziaływań na stan jakości wód podziemnych i ich skutków w kontekście RDW – przykład zlewni Raby. [w:] Sadurski A., Krawiec A. [red.], Współczesne problemy hydrogeologii. T. XII, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń, 181-188.
25. Duda R., Gręplowska Z., Jarząbek A., Mazoń S., Nachlik E., Szczepańska J., Szczepański A., Witczak S., 2006a: Charakterystyka zlewni Raby. [w:] Nachlik E. [red.], Identyfikacja i ocena oddziaływań antropogenicznych na zasoby wodne zlewni Raby wraz z oszacowaniem ryzyka nieosiągnięcia celów środowiskowych. Wyd. Politechniki Krakowskiej, ser. Inżynieria Środowiska, Monografia nr 340, Kraków, 11-41.
26. Duda R., Paszkiewicz M., Stach-Kalarus M., Szczepańska J., Szczepański A., Witczak S., Zdechlik R., 2006b: Wody podziemne i ich współdziałanie z wodami powierzchniowymi. [w:] Nachlik E. [red.], Identyfikacja i ocena oddziaływań antropogenicznych na zasoby wodne zlewni Raby wraz z oszacowaniem ryzyka nieosiągnięcia celów środowiskowych. Wyd. Politechniki Krakowskiej, ser. Inżynieria Środowiska, Monografia nr 340, Kraków, 108-166.
27. Duda R., Zdechlik R., Paszkiewicz M., 2006c: Kilka uwag o modelowaniu matematycznym zlewni Raby. [w:] Dragon K. i in. [red.], Modelowanie przepływu wód podziemnych, Geologos (10), Inst. Geologii, Uniw. A. Mickiewicza, Poznań, 47-56.
28. Duda R., Paszkiewicz M., 2007: Wydatek jednostkowy studni podstawą oceny przewodności struktur wodonośnych w zlewni Raby. [w:] Szczepański A. i in. [red.], Współczesne problemy hydrogeologii. T. XIII, cz. 2, WGGiOŚ AGH, Kraków-Krynica, 243-251.
29. Duda R., Paszkiewicz M., Zdechlik R., 2007: Wybrane elementy regionalnego modelu hydrogeologicznego zlewni Raby. [w:] Szczepański A. i in. [red.], Współczesne problemy hydrogeologii. T. XIII, cz. 3, WGGiOŚ AGH, Kraków-Krynica, 645-654.
30. Duda R., Paszkiewicz M., Zdechlik R., 2008: Regionalne modelowanie migracji azotanów w zlewni rzeki karpackiej. Biuletyn PIG, Warszawa, 431: 27-34.
31. DWP, 2006: Dyrektywa 2006/118/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie ochrony wód podziemnych przed zanieczyszczeniem i pogorszeniem ich stanu. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 372/19 z 27.12.2006.
32. Dynowska I., 1995: Wody. [w:] Warszyńska J. [red.], Karpaty Polskie. Przyroda, człowiek i jego działalność. UJ, Kraków.
33. Dyrektywa Azotanowa, 1991: Dyrektywa Rady 91/676/EWG z dnia 12 grudnia 1991 r. dotycząca ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego, Dz.U. L 375 z 31.12.1991. Dyrektywa zmieniona rozporządzeniem (WE) nr 1882/2003, Dz.U. L 284 z 31.10.2003. 34. Dżułyński S., Smith A., 1964: Flisz jako facja. Rocz. Pol. Tow. Geol. 31.
35. Edmunds M. i in., 2003: Raport końcowy z projektu BASELINE. Naturalne standardy jakości europejskich wód podziemnych jako podstawa gospodarowania zasobami zbiorników wód podziemnych. [Online] www.bgs.ac.uk/hydrogeology/baseline/europe
36. Edmunds M., Shand P., 2007: Natural Groundwater Quality. ISBN: 978-1-4051-5675- 2. March 2008, Wiley-Blackwell.
37. Franke R., 1982: Scattered data interpolation: tests of some methods. Math. of Computation, 38 (157): 181-200.
38. Frankowski Z., Gałkowski P., Mitręga J., Skrzypczyk L., Kapuściński J., Nowicki K., 2008: Ocena poboru rzeczywistego wód podziemnych w Polsce [w:] Kowalczyk E. [red.], Materiały na XVII sympozjum naukowo-techniczne pt. Zrównoważone gospodarowanie zasobami wód podziemnych na terenach przekształconych antropogenicznie. PZITS, Częstochowa, 21-30.
39. Froechlich W., Słupik J., 1980: The pattern of the variability of the runoff and dissolved material during the summer drought In flysch drainage basins. Quaest. Geogr., 6: 11-34.
40. Gelhar L.W., Welty C., Rehfeldt K.R., 1992: A Critical Review of Data on Field-Scale Dispersion in Aquifers. Water Resour. Res., 28 (7): 1955-1974.
41. Gilewska S., 1986: Podział Polski na jednostki geomorfologiczne. Przegl. Geogr., 58 (1-2): 15-40.
42. Goldsztejn P., Skrzypek G, 2004: Wykorzystanie metod interpolacji do numerycznego kreślenia map powierzchni geologicznych na podstawie nieregularnie rozmieszczonych danych. Przegl. Geol., 52 (3): 233-236.
43. Golonka J., 1981: Objaśnienia do mapy geologicznej Polski 1:200 000, ark. Bielsko-Biała (71). Wyd. Geol., Warszawa.
44. Grath J. i in., 2001: The EU Water Framework Directive: Statistical aspects of the identification of groundwater pollution trends, and aggregation of monitoring results. Final Report. Austrian Federal Ministry of Agriculture and Forestry, Environment and Water Management, European Commission, Vienna. [Online] www.wfdgw.net
45. Gręplowska Z., Stochliński T., 2004: Przepływ nienaruszalny. Część 1. Podstawy. Czasopismo Techniczne z. 15-Ś, 59-96.
46. Haładus A., Kania J., Kulma R., 2007: Badania modelowe zmian stosunków wodnych w obrębie złoża piasków na obszarze górniczym Szczakowa III. Gospodarka Surowcami Mineralnymi. T. 23, z. 1, Polska Akademia Nauk. Komitet Gospodarki Surowcami Mineralnymi, 139-152.
47. Herbich P., Dąbrowski S., Nowakowski Cz., 2003: Ustalenie zasobów perspektywicznych wód podziemnych w obszarach działalności Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej. PIG, Warszawa. 48. Herbich P., Hordejuk T., Kazimierski B., Nowicki Z., Sadurski A., Skrzypczyk L., 2004: Jednolite części
wód podziemnych (zagregowane). PSH, PIG, Warszawa.
49. Herbich P., Hordejuk T., Kazimierski B., Nowicki Z., Sadurski A., Skrzypczyk L., 2005: Jednolite części wód podziemnych (hydrogeosomy) w Polsce. [w:] Sadurski A., Krawiec A. [red.], Współczesne problemy hydrogeologii. T. XII, Toruń, 269-274.
50. Hess M., 1965: Piętra klimatyczne w Polskich Karpatach Zachodnich. Zesz. Nauk. UJ, Prace Geogr., 11. 51. Hoschek J., Lasser D., 1992: Fundamentals of Computer Aided Geometric Design, 2nd edit., AK Peters
Ltd., Wellesley, MA.
52. IMGW, 1983: Podział hydrograficzny Polski, cz. I. Zestawienia liczbowo-opisowe, Warszawa.
53. Jetel J., 1985: Vertical variations permeability of flysch rock in the Czechoslowak Carpathians. Kwart. Geol. T. 29, nr 1.
54. Jetel J., 1995a: Acquisition of Data for Regional Assessment of Permeability and Transmissivity. Proc. of First Croatian Geolog. Congress, Opatija. Zagreb, 251-254.
55. Jetel J., 1995b: Utilizing data on specific capacities of wells and water-injection rates in regional assessment of permeability and transmissivity. Slovak Geol. Mag., 1: 7-18.
56. Jetel J., Krasny J., 1968: Approximative Aquifer Characteristics in Regional Hydrogeological Study. Vest. Ustr. Ust. Geol., Praha, 51 (1): 47-50.
57. Jetel J., Vranovska A., 1997: Priepustnost’ a prietocnost’ hornin Hornadskej kotliny. Mineralia Slovaca, 29: 218-226.
58. Jokiel P., 1994: Zasoby, odnawialność i odpływ wód podziemnych strefy aktywnej wymiany w Polsce. Acta Geograph. Lodz., nr 66-67, Łódź.
59. Józefko I., 1989: Dokumentacja hydrogeologiczna zasobów wód podziemnych rozpoznanych w kategorii „C” w rejonie dorzecza górnej Raby. Przedsiębiorstwo Geologiczne, Kraków (niepublikowane).
60. Józefko I., Motyka J., 1993: Wodoprzepuszczalność skał górnej kredy i górnej jury w rejonie Krakowa. [w:] Poprawski L., Bocheńska T. [red.], Współczesne problemy hydrogeologii. T. VI, Wrocław, 73-78. 61. Kania J., 2002: Wpływ likwidacji kopalń odkrywkowych siarki na zmiany stosunków wodnych w ich
otoczeniu. Biuletyn PIG, Warszawa, 403: 5-61.
62. Kazimierski B., 2006: Opis a model pojęciowy jednolitych części wód podziemnych [w:] Dragon K. i in. [red.], Modelowanie przepływu wód podziemnych, Geologos (10), Inst. Geologii, Uniw. A. Mickiewicza, Poznań, 131-140.
63. KDPR, 2002: Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej. Min. Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Min. Środowiska, Warszawa.
64. Kleczkowski A.S., 1988: Wody pitne o wysokiej jakości i wydajności z tzw. piasków bogucickich w Bieżanowie. Polskie Towarzystwo Ekologiczne z.12 „O zdrową wodę dla Krakowa”, AGH, Kraków. 65. Kleczkowski A.S. (red.), 1990: Mapa obszarów Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP)
w Polsce wymagających szczególnej ochrony, skala 1:500 000. Instytut Hydrogeol. i Geol. Inż. AGH, Kraków.
66. Kleczkowski A.S. (red.), 1991: Wody podziemne. [w:] Dynowska I., Maciejewski M. [red.], Dorzecze górnej Wisły. Część I. PWN, Warszawa-Kraków.
67. Klimaszewski M. (red.), 1972: Geomorfologia Polski. T. 1 (Polska Południowa – Góry i Wyżyny). PWN, Warszawa.
68. Kmiecik E., Postawa A., 2002: Modern trends in calculation of hydrogeochemical background. Prace Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego nr 22. Jakość i podatność wód podziemnych na zanieczyszczenie. Sosnowiec, 99-108.
69. Kmiecik E., Postawa A., 2003: Wybrane aspekty metodyczne wyznaczania tła hydrogeochemicznego. [w:] Kozerski B., Jaworska-Szulc B. [red.], Współczesne problemy hydrogeologii. T. XI, cz. 2, Wyd. Wydz. Budownictwa Wodnego i Inżynierii Środowiska PG, Gdańsk, 183-191.
70. Kmiecik E., Stach-Kalarus M., Szczepańska J., Witczak S., 2006: Metodyka agregacji danych hydrogeochemicznych i jej wpływ na ocenę stanu chemicznego wód podziemnych. [w:] Kowalczyk E. [red.], Materiały na XVI sympozjum naukowo-techniczne pt. Problemy związane z wprowadzaniem ramowej dyrektywy wodnej. PZITS, Częstochowa, 79-87.
71. Kolber E., Leśniak J., 1999: Możliwość wykorzystania metod Krasnego przy ustalaniu granic Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP 409) – Niecka Miechowska SE. [w:] Krajewski S., Sadurski A. [red.], Współczesne problemy hydrogeologii. T. IX, Warszawa-Kielce, 141-146.
72. Kondracki J., 2000: Geografia regionalna Polski. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
73. Konoplacew A.A., Siemionow S.M., 1979: Prognozowanie i kartograficzne odwzorowanie reżimu wód gruntowych. Wyd. Geol., Warszawa.
74. Kostrakiewicz L., 1977: Opady atmosferyczne w terenach nawietrznych i zawietrznych polskich Karpat, Czas. Geogr., 48, 2.
75. Kostrzewa H., 1977: Weryfikacja kryteriów i wielkości przepływów nienaruszalnych dla rzek Polski. Mat. Bad. IMGW. Seria: Gospodarka Wodna i Ochrona Wód, Warszawa.
76. Kostrzewa H., 1980: Przepływy nienaruszalne – stan i kierunek badań. Gospodarka Wodna, 1: 12-15. 77. Kowalski J., Górka J., 1989: Dokumentacja hydrogeologiczna zasobów wód podziemnych rozpoznanych
w kategorii „C” na obszarze dorzeczy Raby, Uszwicy i Dunajca w obrębie zapadliska przedkarpackiego. Kraków (niepublikowane).
78. Krasny J., 1993a: Classification of transmissivity magnitude and variation. Ground Water, 31 (2): 230-236.
79. Krasny J., 1993b: Prevailing transmissivity of rocks in the Czech part of the Krkonose and Jizerske Hory Mountains. [w:] Poprawski L., Bocheńska T. [red.], Współczesne Problemy Hydrogeologii. T. VI, Wrocław, 79-86.
80. Krasny J., 1993c: Hydrogeological Map of the Czech Republic: a quantitative and standardized approach to hard rocks representation. Proc. of 23rd Congress IAH, Oslo.
81. Krogulec E., 2006: Modelowanie hydrodynamiczne. [w:] Macioszczyk A. [red.], Podstawy hydrogeologii stosowanej. Wyd. Nauk. PWN, 269-280.
82. Kulma R., Haładus R., Kania J., 2001: Badania modelowe warunków krążenia i wymiany wody w zbiorniku GZWP 451 – subzbiornik Bogucice, Zakład Hydrogeologii i Ochrony Wód AGH, Kraków (niepublikowane).
83. Kunkel R., Wendland F., Blum A., Elsass P., Berthold G., Fritsche H.-G., Wolter R., 2006: Natural Background Levels and Threshold Values in the Upper Rhine Valley. Background criteria for the identification of groundwater thresholds (BRIDGE).
84. Kurek S., Misztal A., Pawlik-Dobrowolski J., 1993: Środowisko przyrodnicze jako czynnik kształtujący odpływ i skład chemiczny wód w zlewni Raby. [w:] Zlewnia Raby jako obszar alimentacji wód i zanieczyszczeń dla zbiornika retencyjnego w Dobczycach. PK, Monografia 145.
85. Lerner D.N., 1997: Groundwater recharge. [w:] Saether O.M., de Caritat P. [red.], Geochemical processes, weathering and groundwater recharge in catchments. AA Balkema, Rotterdam, 109-150. 86. Lerner D.N., Issar A.S., Simmers I., 1990: Groundwater recharge. A guide to understanding and
estimating natural recharge. IAH, International Contributions to Hydrogeology, v. 8.
87. Łagosz T., 2000: Zadania i funkcje gospodarcze zbiornika. [w:] Starmach J., Mazurkiewicz-Boroń G. [red.], Zbiornik Dobczycki. Ekologia – eutrofizacja – ochrona. ZBW PAN, Kraków, 11-13.
88. Macioszczyk A., 1990: Tło i anomalie hydrogeochemiczne. Metody badania, oceny i interpretacji. Wyd. SGGW-AR, Warszawa.
89. Macioszczyk A., Dobrzyński D., 2002: Hydrogeochemia strefy aktywnej wymiany wód podziemnych. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
90. Macioszczyk T., Kazimierski B., 1990: Zasady budowy modeli systemów hydrogeologicznych dla oceny zasobów dyspozycyjnych i symulacji regionalnego ich zagospodarowania. Publ. CPBP 04.10 Ochrona i Kształtowanie Środowiska Przyrodniczego, z. 53. Wyd. SGGW-AR, Warszawa.
91. Malinowski J. (red.), 1991: Budowa geologiczna Polski. T. VII (Hydrogeologia). Wyd. Geol., Warszawa. 92. Małecka D., 1974: Analiza związków hydraulicznych wód podziemnych środkowego Podhala na tle
budowy geologicznej regionu. Cz. I. Jednostki morfologiczne i litologiczno-strukturalne środkowego Podhala. Biul. Geol. Wydz. Geol. UW T. 15.
94. Materek E., 2000: Hydrologia dopływów i zbiornika. [w:] Starmach J., Mazurkiewicz-Boroń G. [red.], Zbiornik Dobczycki. Ekologia – eutrofizacja – ochrona. ZBW PAN, Kraków, 15-31.
95. Michniewski J., 2000: Operat wodno-prawny Zbiornika Wodnego Dobczyce na rzece Rabie na szczególne korzystanie z wody za pomocą urządzeń do jej piętrzenia. Dobczyce (niepublikowane).
96. Mikulski Z., 1996: Powstanie pojęcia gospodarki wodnej i jej początki jako dyscypliny naukowej w Polsce. Gospodarka Wodna nr 2: 35-37.
97. Misztal M., Sapek A., 1997: Jakość wody w studniach zagrodowych i charakterystyka rolniczo-socjologiczna gospodarstw w wybranych zlewniach Zbiornika Dobczyckiego. Rolnictwo polskie i ochrona jakości wody. Zesz. Edu., 3: 83-99.
98. Nachlik E. (red.), 2004: Identyfikacja i ocena oddziaływań antropogenicznych na zasoby wodne dla wskazania części wód zagrożonych nieosiągnięciem celów środowiskowych. Monografia nr 318, ser. Inżynieria Środowiska, Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków.
99. Nachlik E. (red.), 2006: Identyfikacja i ocena oddziaływań antropogenicznych na zasoby wodne zlewni Raby wraz z oszacowaniem ryzyka nieosiągnięcia celów środowiskowych. Monografia nr 340, ser. Inżynieria Środowiska, Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków.
100. Nachlik E., Mazurkiewicz-Boroń G., Bojarski A., Banaś J., Styka W., Słysz K., Reizer S., 2006: Studium możliwości zmiany funkcji Zbiornika Dobczyckiego i jego zlewni z uwzględnieniem ochrony czystości wody w zbiorniku. Kraków.
101. Niedzielski H., 1977: Geologia projektowanych zapór w polskich Karpatach. Zeszyty naukowe Politechniki Krakowskiej. Inst. Geotechniki, ZGIiH.
102. Niedzielski H., 1980: Charakterystyka wodonośności fliszu karpackiego na podstawie wydatku studzien, Rocz. PTG, 50: 139-159.
103. Niedzielski H., 1985: Hydrogeological Model of Carpathian Flysch (Outer Carpathians, Poland), Bull. Pol. Acad. Sci., Earth Sci., 33 (1-2): 54-62.
104. Niemiec W., 1999: Niektóre problemy zanieczyszczenia biotopu wsi odchodami zwierzęcymi i ściekami socjalno-bytowymi. Zesz. Nauk. Polit. Rzeszowskiej, Budownictwo i Inżynieria Środowiska, 32.
105. Obrębska-Starklowa B., Hess M., Olecki Z., Trepińska J., Kowanetz L., 1995: Klimat. [w:] Warszyńska J. [red.], Karpaty Polskie. Przyroda, człowiek i jego działalność. UJ, Kraków.
106. Opracowanie…, 2007: Opracowanie katalogu scalonych jednolitych części wód powierzchniowych z obszaru działania RZGW w Krakowie, Hydroconsult s.c.
107. Oszczypko N., Chowaniec J., Koncewicz A., 1981: Wodonośność piaskowców magurskich w świetle badań wodochłonności. Rocz. Pol. Tow. Geol. 51, z. 1/2.
108. Paczyński B., 1993: Wpływ czynników neogenicznych i antropogenicznych na wody podziemne. [w:] Dynowska I. [red.], Przemiany stosunków wodnych w Polsce w wyniku procesów naturalnych i antropogenicznych. Kraków.
109. Paczyński B. (red.), 1995: Atlas hydrogeologiczny Polski. PIG, Warszawa.
110. Paczyński B., Sadurski A. (red.), 2007: Hydrogeologia regionalna Polski. T. I (Wody słodkie). PIG, Warszawa.
111. Pazdro Z., Kozerski B., 1990: Hydrogeologia ogólna. Wyd. Geol., Warszawa.
112. Pietrzak S., 2002: Ocena potencjalnych strat azotu na podstawie bilansu w gospodarstwach rolnych o zróżnicowanym udziale użytków wiejskich. Wyd. Inst. Melioracji i Użytków Zielonych, Falenty, Woda – Środowisko - Obszary Wiejskie, Rozprawy naukowe i monografie, 2.
113. Pietrygowa Z., 1975: Odpływ podziemny w ogólnym obiegu wody w Karpatach na przykładzie dorzecza Skawy. Mat. IMGW, Warszawa, 5: 251.
114. Płonczyński J., 1993: Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski 1: 50 000, ark. Nowe Brzesko (975). PIG, Warszawa.
115. Pomałecka E., Pomałecki L., 1979: Żwiry doliny Raby i ich znaczenie surowcowe (praca dyplomowa). AGH, Kraków.
116. Punzet J., 1969: Charakterystyka hydrologiczna rzeki Raby. Acta Hydrobiologica T. XI, z. 4, Kraków, 423-477.
117. PW, 2005: Ustawa Prawo Wodne z dnia 18 lipca 2001 r., Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 z późn. zm. 118. RDW, 2000: Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r.
ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej. Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich L 327/1 z 22.12.2000.
119. Regionalny Ośrodek Edukacji Ekologicznej, 1997: Raport z przebiegu szkolnego monitoringu wód powierzchniowych w zlewni Zbiornika Dobczyckiego „Błękitny Monitoring ’96”. Kraków.
120. Renka R.J., 1988: Multivariate Interpolation of Large Sets of Scattered Data, ACM Transaction on Mathematical Software, 14 (2): 139-148.
121. RMŚ, 2002: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie zawiązkami azotu ze źródeł rolniczych, Dz. U. Nr 241, poz. 2093.
122. RMŚ, 2004: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu i trybu opracowywania planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy oraz warunków korzystania z wód regionu wodnego, Dz. U. Nr 126, poz. 1318.
123. RMŚ, 2008: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych, Dz. U. Nr 143, poz. 896.
124. Rocznik…, 1983: Rocznik hydrologiczny wód powierzchniowych. Dorzecze Wisły i rzek Przymorza na wschód od Wisły. WKiŁ, Warszawa.
125. RZGW, 2005: Słowniczek wybranych pojęć związanych z procesem wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej. RZGW, Kraków.
126. Sara M.N., Gibbson R., 1991: Organization and analysis of water quality data. [w:] Nielsen D.M., Practical handbook of groundwater monitoring. Chelsea.
127. Scanlon B.R., Healy R.W., Cook P.G., 2002: Choosing appropriate techniques for quantifying groundwater recharge. Hydrogeology Journal, 10 (1): 18-39.
128. Shepard D., 1968: A two-dimensional interpolations function for irregularly spaced data. Proc. of the 23rd Nat. Conf. of the Assoc. for Computing Machinery, 23: 517-523.
129. Sibson R., 1981: A Brief Description of Natural Neighbor Interpolation, Interpreting Multivariate Data, V. Barnett editor, John Wiley and Sons, New York, 21-36.
130. Skrzypczyk L. (red.), 2002: Mapa Głównych Zbiorników Wód Podziemnych. Aktualizowana mapa Głównych Zbiorników Wód Podziemnych ze zmianami PIG. A.S. Kleczkowski, red., 1990 (obszary zasilania i ochrony GZWP). PIG, Warszawa.
131. Smith W.H.F., Wessel P., 1990: Gridding with Continuous Curvature Splines in Tension. Geophysics, 55 (3): 293-305.
132. Soczyńska U. (red.), 1989: Procesy hydrologiczne. Fizycznogeograficzne podstawy modelowania. PWN, Warszawa.
133. Stach M., Kmiecik E., Szczepańska J., Witczak S., 2007: Ocena stanu chemicznego wód podziemnych zlewni Koprzywianki w oparciu o dane hydrogeochemiczne zagregowane metodą deterministyczną i probabilistyczną. [w:] Szczepański A. i in. [red.], Współczesne problemy hydrogeologii. T. XIII, cz. 3, WGGiOŚ AGH, Kraków-Krynica, 605-615.
134. Starkel L. (red.), 1991: Środowisko geograficzne. [w:] Dynowska I., Maciejewski M. [red.], Dorzecze górnej Wisły. Część I. PWN, Warszawa-Kraków.
135. Staśko S., 1996: Wody podziemne w skałach krystalicznych na podstawie badań wybranych obszarów Sudetów polskich. Prace Geol.-Min., v.LIII, Wyd. Uniw. Wrocławskiego, Wrocław.
136. Staśko S., Tarka R., 1995: Przewodność hydrauliczna skał krystalicznych bloku przedsudeckiego. Przegląd Geologiczny, 43 (9): 767-771.
137. Stochliński T., 2000: Systemy informacyjne dla sterowania zasobami wodnymi w warunkach ekstremalnych, XI Ogólnopolska Szkoła Gospodarki Wodnej, Czorsztyn.
138. Strona Internetowa Edukacyjnego Internetu Ekologicznego: www.zrodla.org 139. Strona Internetowa producenta GS+: www.gammadesign.com
140. Strona Internetowa (europejska) Ramowej Dyrektywy Wodnej: www.wfdgw.net 141. Strona Internetowa (polska) Ramowej Dyrektywy Wodnej: www.rdw.org.pl 142. Strona Internetowa Regionalnego Ośrodka Edukacji Ekologicznej: www.roee.org.pl