Pomoc społeczna ma na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Miejsko – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej realizuje zadania z zakresu pomocy społecznej w formie wsparcia finansowego, usług, pomocy w naturze oraz w postaci pracy socjalnej i poradnictwa specjalistycznego. Kieruje również do domów pomocy społecznej osoby wymagające całodobowej opieki. Od roku 2017 odnotowano spadek ilości osób korzystających ze świadczeń. Tendencja ta utrzymuje się również w 2020 roku.
Dominujące powody przyznania pomocy w 2020 roku
Powód trudnej sytuacji życiowej 2017 2018 2019 2020
Ubóstwo 1 660 1 367 1 069 979
Bezrobocie 1 144 975 715 670
Niepełnosprawność 608 630 571 551
Długotrwała choroba 634 661 494 495
Wielodzietność 479 480 436 387
Alkoholizm 102 100 100 101
Bezdomność 53 37 35 33
Przemoc w rodzinie 11 28 30 39
Trudności w przystawaniu do życia po
opuszczeniu zakładu karnego 26 29 29 23
Narkomania 26 18 14 13
Zdarzenie losowe 18 14 0 15
Klęska żywiołowa lub ekologiczna 0 0 2 2
Z uwagi na wystąpienie zjawiska pandemii koronawirusa COVID-19 w pracy Ośrodka pojawiły się dodatkowe zadania i trudności. Pracownicy Ośrodka pracowali zdalnie i zmianowo. Po wprowadzeniu wymogu kwarantanny, pracownicy przyjmowali od osób przebywających na kwarantannie od godziny 7.00 do 19.00 i w dni wolne, zgłoszenia
54 telefoniczne dotyczące dostarczania żywności oraz lekarstw. Artykuły żywnościowe przygotowane przez sklep dostarczane były za pośrednictwem Ochotniczej Straży Pożarnej w Bronowicach. Realizacja paczki odbywała się w ciągu jednego dnia. Do końca roku 2020 dostarczono taką pomoc dla 188 osób, na łączną kwotę 14 333 zł. W trakcie realizacji Programu „Wspieraj Seniora” dla 9 osób dostarczono artykuły żywnościowe oraz artykuły pierwszej potrzeby. W realizacji Programu uczestniczyło również dwoje wolontariuszy.
Środki finansowe z Programu „Posiłek w szkole i w domu” z uwagi na zaprzestanie uczęszczania dzieci do szkoły zostały przekazane bezpośrednio do rodzin. Największe
problemy wystąpiły przy realizacji pracy socjalnej przez pracowników socjalnych i asystentów rodziny. Praca ta oraz porady psychologiczne były wykonywane za pomocą
kontaktu telefonicznego oraz e-mail.
1. Świadczenia z pomocy społecznej
Zasiłek celowy. Przyznawany jest w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby życiowej, w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw, a także kosztów pogrzebu. Zasiłek celowy może być również przyznany osobie, rodzinie, która poniosła straty w wyniku zdarzenia losowego, klęski żywiołowej lub ekologicznej. Zasiłki celowe otrzymało 377 osób. Wydano kwotę 529 360 zł.
Zasiłek okresowy. Przysługuje ze wglądu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, niemożliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia. Zasiłki okresowe wypłacono 273 osobom, udzielono – 1 428 świadczeń. Wydano kwotę w wysokości 586.451 zł.
Zasiłek stały. Przysługuje pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej lub osobie w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy.
Zasiłek pobierały - 152 osoby, udzielono - 1 563 świadczeń. Wydano kwotę 864.597 zł.
Domy Pomocy Społecznej. Gmina partycypuje w kosztach pobytu naszych mieszkańców w domach pomocy społecznej. Osoby przebywające w placówce ponoszą odpłatność w wysokości 70% swojej emerytury. Gmina ponosi różnicę pomiędzy pełną odpłatnością ustaloną przez starostę i obowiązującą w danej placówce, a kwotą wniesioną przez pensjonariusza. Pomocą objęto - 36 osób. Wydano kwotę 1.066.724 zł.
Składki na ubezpieczenie zdrowotne. Opłacane są za osoby pobierające świadczenia w formie zasiłków stałych oraz uczestników Centrum Integracji Społecznej w Strzelcach Kraj. Uprawnionych do składek były 174 osoby, udzielono - 1501 świadczeń. Wydano kwotę 87.140 zł.
Potwierdzanie prawa do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Na okres 90 dni z potwierdzenia prawa do świadczeń mogą korzystać osoby nieubezpieczone, posiadające obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terytorium RP, oraz spełniają kryterium dochodowe obowiązujące w pomocy
55 społecznej. Wydano 102 decyzje administracyjne potwierdzające prawo do ubezpieczenia.
Program „Posiłek w szkole i w domu”. W ramach Programu realizowane były działania dotyczące zapewnienia pomocy w formie dożywiania dzieci do 7 roku życia, uczniom do czasu ukończenia szkoły ponadpodstawowej, osobom i rodzinom, w szczególności bezrobotnym, samotnym, chorym, niepełnosprawnym w formie posiłku, zasiłku celowego na zakup posiłku, żywności albo świadczenia rzeczowego w postaci artykułów żywnościowych. Ogółem wydatkowano 621.967 zł. Z posiłku w szkole, przedszkolu oraz żłobku skorzystało 279 dzieci na kwotę 80.729 zł.
Praca socjalna. Jest jedną z form usług socjalnych, oprócz poradnictwa zalicza się do niej pomoc w załatwieniu spraw codziennych oraz pomoc w utrzymywaniu kontaktów z otoczeniem. Umożliwia się aktywizację zawodową i społeczną. W 2020 roku pracą socjalną objęto 557 rodzin, w których było 1 294 osób. W 7 przypadkach zastosowano technikę kontraktu socjalnego.
2. Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie
Działania zawarte w gminnym programie przeciwdziałania przemocy w rodzinie i ochronie ofiar przemocy gminy Strzelce Krajeńskie realizował Gminny Zespół Interdyscyplinarny do Spraw Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie m.in. w zakresie:
koordynacji współpracy lokalnych podmiotów na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej,
uruchomienie procedury Niebieskiej Karty oraz powołanie grup roboczych w celu udzielenia rodzinie kompleksowej pomocy – do zespołu wpłynęło 45 formularzy
„Niebieska Karta część A” w 39 rodzinach,
występowanie do prokuratury z zawiadomieniem o popełnieniu czynów określonych w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy,
udzielenie osobom doświadczającym przemocy, bezpłatnej pomocy w formie wsparcia psychologicznego, socjalnego oraz interwencji kryzysowej - pomocą finansową objęto 19 rodzin, poradnictwem medycznym 1 osobę, psychologicznym 12 osób oraz prawnym 6 osób,
prowadzenie pracy socjalnej z rodzinami/osobami, w których stosowana jest przemoc – objęto 18 osób,
zapewnienie osobom dotkniętym przemocą w rodzinie miejsc w ośrodkach wsparcia -zapewniono schronienie w Specjalistycznym Ośrodku Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Gorzowie Wlkp., ul. Okrzei 39 - z tej formy pomocy skorzystała 1 osoba dorosła z dzieckiem,
kierowanie do udziału w programie korekcyjno - edykacyjnym dla osób stosujących przemoc w rodzinie, do udziału w programie zostały skierowane 3 osoby,
edukacja środowiska lokalnego na temat przemocy w rodzinie i możliwości uzyskania wsparcia oraz udzielanie informacji i wyjaśnień, głównie ofiarom przemocy domowej o możliwościach uzyskania wsparcia.
56 3. Asystent rodziny
Program wsparcia rodziny przez asystentów rodziny, obejmował zakres swych działań głównie w rodzinach wychowujących małoletnie dzieci. Asystenci objęli pomocą 43 rodziny, w których wychowuje się 94 dzieci. Zakres pomocy psychologicznej w wymiarze 191 godzin obejmował: porady indywidualne - 75 godzin, interwencję kryzysową - 11 godzin, konsultacje rodzinne – 15 godzin, porady wychowawcze – 40 godzin, rozmowy wspierające – 40 godzin oraz porady radzenia sobie ze stresem – 10 godzin. Asystenci rodziny monitorują swoich klientów zabezpieczając dodatkową formą kierunkowego wsparcia. W zakresie współpracy specjalistycznej i objęto monitoringiem: 30 rodzin dysfunkcyjnych, w tym 72 dzieci z uwagi na sytuację zdrowotną, 20 rodzin, zagrożonych uzależnieniem, w których wychowuje się 40 dzieci, 7 rodzin z występującym problemem przemocy, w których wychowuje się 15 dzieci. Do terapeuty uzależnień asystenci rodziny skierowali 4 osoby.
Terapię realizowały do końca kalendarzowego roku tylko 2 osoby.
W pieczy zastępczej umieszczono dwoje dzieci tj. w zawodowej rodzinie zastępczej. Na koniec 2020 roku w sumie było umieszczonych 35 dzieci, w tym w:
rodzinach zastępczych 25 dzieci, placówkach opiekuńczo-wychowawczych 4 dzieci, zawodowej rodzinie zastępczej 6 dzieci. W pogotowiu opiekuńczym na koniec roku nie było żadnego dziecka. Łączna kwota na realizację ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej wyniosła 440 660 zł.
4. Realizacja innych zadań powierzonych ośrodkowi pomocy społecznej
Świadczenia rodzinne. Świadczenia skierowane były do rodzin, które nie są w stanie zabezpieczyć potrzeb związanych z ponoszeniem wydatków na utrzymanie dzieci. Na koniec roku 2020 odnotowano 1038 rodzin objętych świadczeniami rodzinnymi.
Wydano 1323 decyzji administracyjnych.
Liczba świadczeń i wypłacone kwoty, w zł
ŚWIADCZENIE ŚWIADCZEŃ LICZBA WYPŁACONYCH KWOTA ŚWIADCZEŃ
Zasiek rodzinny wraz z dodatkami do zasiłku rodzinnego
Zasiłek rodzinny 10247 1.199.528
Dodatek z tytułu urodzenia dziecka 36 36 000
Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie
korzystania z urlopu wychowawczego 138 52 973
Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka 515 101 715 Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka
niepełnosprawnego 708 75 040
Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego 574 57 102 Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie
wielodzietnej 1890 179 326
57 Dodatek z tytułu podjęcia nauki w szkole poza miejscem zamieszkania
Na pokrycie wydatków zwianych z zamieszkiwaniem w
miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły 99 11 162 Na pokrycie wydatków związanych z dojazdem do
miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły 637 43 915 Świadczenia opiekuńcze
Zasiłek pielęgnacyjny 7440 1 604 658
Świadczenie pielęgnacyjne 1028 1 881 136
Specjalny zasiłek opiekuńczy 362 220 866
Zasiłek dla opiekuna 172 105 654
Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się
dziecka 88 88 000
Składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe i
zdrowotne 2083 620 247
Świadczenie rodzicielskie 595 527 830
Świadczenia wychowawcze. W ramach Programu „Rodzina 500+”’ świadczenie wychowawcze otrzymało 2683 dzieci. Łączna kwota na wypłatę świadczenia wychowawczego wyniosła 17.357.704
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Wsparcie dla rodzin, w których dzieci
pomimo zasądzonych alimentów od rodzica wyrokiem sądu są ich pozbawione z powodu bezskuteczności egzekucji sądowej. Zastępczo wypłacana osobom
uprawnionym świadczenia pieniężne w wysokości zgodnej z wyrokiem sądowym, nie więcej jednak niż 500 zł na dziecko. Z funduszu alimentacyjnego wypłacono 2381
świadczeń na kwotę 874.401 zł dla 197 osób uprawnionych żyjących w 120 rodzinach.
W porównaniu do roku ubiegłego nastąpił wzrost wypłaconych świadczeń o 5,3%.
Prowadzono również postępowanie wobec 436 dłużników alimentacyjnych. Wezwano 56 dłużników alimentacyjnych, w celu przeprowadzenia wywiadu i odebrania oświadczenia majątkowego. Przekazano komornikowi sądowemu informacje dotyczące 31 dłużników. Skierowano 80 wniosków do prokuratury o popełnieniu przestępstwa.
Wydano 214 informacji dla dłużników alimentacyjnych o przyznaniu świadczeń z funduszu alimentacyjnego na osoby uprawnione oraz 77 wniosków do organów właściwych o podjęcie działań wobec dłużników alimentacyjnych. Wystąpiono do komornika z wnioskiem o przyłączenie do postępowania egzekucyjnego w stosunku do 214 dłużników alimentacyjnych. Wydano 227 decyzji administracyjnych. Komornicy sądowi i skarbowi wyegzekwowali środki finansowe w kwocie 362.599 zł, z tego na poczet funduszu alimentacyjnego 347.229 zł i na poczet zaliczki alimentacyjnej 15.370 zł.
58
800000 810000 820000 830000 840000 850000 860000 870000 880000
2017 2018 2019 2020
851.360
828.189 828.351 874.401
Wysokość wypłaconych śwaidczeń z funduszu alimentacyjnego, w zł
„Dobry Start”. Świadczenie w wysokości 300 zł przekazywane było dla każdego uczącego się dziecka, do ukończenia 20 roku życia a dla dzieci niepełnosprawnych do ukończenie 24 roku życia, bez względu na dochody. Wypłacono świadczenie dla 1 996 dzieci na kwotę 598.800 zł.
5. Inne zadania realizowane przez Ośrodek
Prace społecznie – użyteczne. Do wykonywania prac społecznie-użytecznych zostało skierowanych 29 osób, w tym 8 osób świadczyło usługi opiekuńcze, 17 osób wykonywały prace porządkowe w sołectwach, a 4 osoby wykonywały prace porządkowe na terenie miasta, łącznie przepracowując 12 780 godzin. Na organizację prac wydatkowano kwotę 30.290 zł.
Dodatki mieszkaniowe i energetyczne. Wydanych zostało 318 decyzji administracyjnych przyznający dodatek mieszkaniowy na kwotę 325.326 zł oraz 85 decyzji administracyjnych przyznających dodatek energetyczny na kwotę 6.482 zł.
Karta Dużej Rodziny. Wydano Kartę Dużej Rodziny dla 127 rodzin, w tym dla rodziców którzy wychowywali 3 dzieci 103 karty. Wydano ogółem 296 kart, w tym dla: rodziców i opiekunów 211 szt., dzieci 170, dzieci, które kontynuują naukę 14 szt.
Od początku funkcjonowania Programu wydano 2 047 Karty Dużej Rodziny, z tego 1073 kart otrzymali rodzice i opiekunowie oraz 911 dzieci.
Stypendium szkolne. Kierowane jest do uczniów poniżej 21-go roku życia, znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej. Od stycznia do czerwca stypendia przyznano dla 153 uczniów, a od września do grudnia dla 124 uczniów. Łącznie wypłacono świadczenia w wysokości 207.636 zł, w tym wypłacono również 5 zasiłków szkolnych, losowych na kwotę 3.100 zł.
Punkt Poradnictwa Psychologicznego. Na potrzeby podopiecznych w Ośrodku działa Punkt Poradnictwa Psychologicznego. Psycholog dyżurował sześć razy w miesiącu po
59 80%
7%
13%
Źródła finansowania wydatków
Budżet państwa na zadania zlecone Budżet państwa na zadnia własne Budżet gminy 5 godzin i udzielił 195 porad psychologicznych dla 41 osób. Na prowadzenie punktu wydatkowano 21.360 zł.
Usługi Opiekuńcze. Zapewniono dla 74 osób usługi opiekuńcze. Opiekę sprawowało 10 opiekunek zatrudnionych w Ośrodku, 4 uczestniczki z Centrum Integracji Społecznej Strzelcach Krajeńskich, 8 osób w ramach Prac Społecznie Użytecznych oraz 11 osób wykonujące pracę na umowę zlecenie. Dla czwórki dzieci świadczono specjalistyczne
usługi opiekuńcze psychiatryczne realizowane przez rehabilitanta ruchowego i logopedę.
Żywność dla najuboższych. W ramach współpracy z Parafialnym Zespołem CARITAS w Strzelcach Kraj. i w Ogardach, osoby samotne czy rodziny z terenu Gminy, które spełniły kryterium dochodowego otrzymały pomoc żywnościową. Z pomocy skorzystało 734 osób.
Ponadto, kontynuowano projekt „Kooperacja – efektywna i skuteczna”
w ramach, którego wypracowywano model kooperacji pomiędzy instytucjami pomocy i integracji społecznej a podmiotami innych polityk sektorowych
6. Struktura wydatków
Działalność Ośrodka finansowana jest ze środków budżetu państwa i ze środków z budżetu Gminy. Budżet ogółem wyniósł 32.711.633,63 zł:
ze środków budżetu państwa na zadania zlecone – 26.013.535,85 zł,
(świadczenia rodzinne, fundusz alimentacyjny, składki zdrowotne i emerytalno-rentowe),
ze środków budżetu państwa na zadania własne - 2.318.059,73 zł
(zasiłki okresowe, zasiłki stałe, składki zdrowotne, dożywianie, stypendia),
ze środków gminy na zadania własne - 4.380.038,05 zł
(zasiłki celowe, opłata za domy pomocy społecznej, utrzymanie OPS, dożywianie, stypendia).
60
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
70,00%
80,00%
90,00%
Ochrona zdrowia
Pomoc społeczna
Edukacyjna opieka wychowawcza
Rodzina
0,08%
18,09%
0,64%
81,19%
Struktura wydatków
Struktura wydatków realizowanych w Ośrodku, według klasyfikacji działowej oraz procentowy ich udział w stosunku do planu wydatków przedstawia się następująco:
ochrona zdrowia – 27.264,94 zł,
pomoc społeczna - 5.918.153,43 zł,
edukacyjna opieka wychowawcza – 207.636 zł,
rodzina – 26.558.579,26 zł.
W Miejsko – Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej zatrudnionych było 37 pracowników w wymiarze 36 etatów.
61