POWTÓRKA (REVIEW)

Mówi Monika: Wodorotlenek sodu i potasu rozpuszczają się w wodzie bardzo dobrze. Tworzą zasady. Ich rozpuszczaniu towarzyszy wydzielanie ciepła.

Mówi Monika: Inne wodorotlenki rozpuszczają się gorzej lub w ogóle się nie rozpuszczają w wodzie.

2.4. SPRAWDŹ SIĘ (moduł poświęcony sprawdzaniu wiedzy i umiejętności)

Mówi Monika: W probówkach rozpuszczono w wodzie trzy wodorotlenki: wodorotlenek potasu, wodorotlenek magnezu i wodorotlenek wapnia. Wskaż probówkę, w której rozpuszczono wodorotlenek potasu.

Uczeń wybiera jedną probówkę i zaznacza ją. Monika informuje ucznia, czy jego odpowiedź jest dobra czy zła. Jeśli jest dobra:

Mówi Monika: Świetnie! Wodorotlenek potasu, jako jedyny z nich rozpuszcza się w wodzie.

Jeśli uczeń zaznaczy probówkę z mętnym roztworem:

Mówi Monika: Oj, chyba nie wszystko pamiętasz! Wyjaśnijmy to jeszcze raz. (Następuje powrót do 2.2 WYJAŚNIENIE)

Mówi Monika: Do probówek z wodą zostanie za chwilę wsypany cukier, sól kamienna i pastylki wodorotlenku potasu. Wskaż probówkę, w której podczas rozpuszczania substancji wzrośnie temperatura.

Uczeń wybiera jedną probówkę i zaznacza ją. Monika informuje ucznia, czy jego odpowiedź jest dobra czy zła. Jeśli jest dobra:

Mówi Monika: Świetnie! W czasie rozpuszczania wodorotlenku potasu w wodzie wydziela się ciepło.

Jeśli uczeń zaznaczy jedną z pozostałych probówek:

Mówi Monika: Oj, chyba nie wszystko pamiętasz! Wyjaśnijmy to jeszcze raz.

(Następuje powrót do 2.2 WYJAŚNIENIE) 3. PODSUMOWANIE

Nauczyciel: Spróbujmy teraz znaleźć jakieś przykłady z waszego codziennego życia, które będą potwierdzeniem zjawisk, które poznaliście?

Uczniowie podają przykłady, a następnie nauczyciel uzupełnia przykłady uczniów lub modeluje dialog.

Jest również czas na odesłanie uczniów do artykułów w minisieci www.

GLOSARIUSZ

chłonąć (np. wilgoć) absorb (moisture)

ciało stałe solid

odpływ (w zlewie, brodziku prysznicowym) drain

rozpuszczać się dissolve

środek do udrażniania rur drain cleaner

udrożnić (np. zatkaną rurę, zlew) unclog

wodorotlenek potasu potassium hydroxide

wodorotlenek sodu sodium hydroxide

zatkany clogged

Dziecko zjadło żrące granulki. Stan bardzo ciężki

_______________________________________________________________

2,5 letni Adrian, który miesiąc temu w sklepie w Stargardzie Szczecińskim połknął żrący preparat do czyszczenia rur kanalizacyjnych czuje się już lepiej. Dziecko, co prawda wciąż jest w szpitalu i ma poparzony przełyk i usta, ale po wybudzeniu ze śpiączki farmakologicznej oddycha już samodzielnie. Lekarze są dobrej myśli, bo badania wykazały, że żrąca substancja poparzyła dziecku usta, język i część przełyku, ale szczęśliwie do żołądka dostały się śladowe ilości granulatu. W samym przełyku i w żołądku zmiany są już nieduże, goją się pomyślnie. Na dzisiaj mamy pewność, że nie ma żadnego zagrożenia zwężeniem, czy zarośnięciem przełyku – mówi kierownik oddziału chirurgii dziecięcej.

Adrian próbuje nawet samodzielnie jeść, ale tego, jak długo goić się będą poparzenia w jamie ustnej, lekarze nadal nie wiedzą. Nie wiedzą też, kiedy i czy w ogóle chłopiec będzie mógł poruszać językiem, mówić, rozróżniać smaki.

http://www.tvn24.pl/0,1655341,0,1,dziecko-poparzone-kretem-juz-przytomne,wiadomosc.html Rekapitulacja

Projekt narodził się po analizie wyników badań przeprowadzonych w 2006 i 2009 r. w ramach Programu Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów OECD PISA, kiedy stwierdzono, że polscy uczniowie w zakresie myślenia matematycznego i przyrodniczego odbiegają znacząco od czołówki europejskiej. Przyczyny tego stanu rzeczy upatruje się w tym, że treści przekazywane uczniom są bardzo często prezentowane na zbyt wysokim poziomie ogólności, co więcej brak odwoływania się przez nauczycieli do pozaszkolnej rzeczywistości powoduje, że uczniowie nie rozumieją i nie dostrzegają sensu uczenia się przyrody, chemii, fizyki. Ponadto uważa się, że przyczyną tak niskich wyników jest m.in. brak specjalistycznych pomocy dydaktycznych, które zachęcałyby uczniów do nauki tych przedmiotów. W tym kontekście projekt ETOS, który ma na celu zwiększenie zainteresowania uczniów, głównie szkół podstawowych i gimnazjalnych problematyką przedmiotów przyrodniczych może okazać się wartościowym panaceum polskiej edukacji.

Wstępne badania ankietowe przeprowadzone wśród nauczycieli Studiów Podyplomowych, studentów III roku specjalności Chemia i przyroda na Wydziale Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz uczniów gimnazjum nr 6 w Poznaniu potwierdziły hipotezy, iż zajęcia prowadzone z zastosowaniem metody QtA przyczyniają do aktywizacji osób biorących udział nawet w jednorazowym spotkaniu, a jednocześnie spotkają się z dużym zadowoleniem uczniów.

Rys. Uczniowie podczas zajęć prowadzonych metodą QtA (źródło własne)

Pełne badania dydaktyczne doprowadzą do wykrycia prawidłowości w tym zakresie, tj. ujęcia wszystkich czynników, które pozwalają na ustalenie istotnych zależności między postępowaniem dydaktycznym nauczyciela w określonych warunkach a postępowaniem uczniów w toku uczenia się oraz zmianami, które dokonały się w uczniach pod wpływem oddziaływania nauczyciela, a także ich własnej, tj. uczniowskiej działalności.

W badaniach udział weźmie w roku szkolnym 2011/2012 dziesięć szkół z Wielkopolski.

Uzyskane wyniki pozwolą na usunięcie ewentualnych wad i usterek na każdym poziomie wdrażania projektu.

Literatura:

Beck I., McKeown M. (2006): Improving Comprehension with Questioning the Author, Theory and Practice, Scholastic, New York.

Becker B. (2006): Zobaczyć i zrozumieć, [w:] Eksperyment w nauczaniu chemii, Materiały konferencyjne, Wyd. PG, Gdańsk.

Burewicz A., Jagodziński P., Wolski R. (2006): Ciekawy eksperyment chemiczny w kształceniu alternatywnym, Materiały XIII Szkoły Problemów Dydaktyki Chemii, Kraków.

Burewicz A., Jagodziński P., Wolski R. (2007): Rozwijanie umiejętności eksperymentalnych w procesie nauczania. Multimedialne kształcenie studentów chemii, [w:] Burewicz A. (red.), Wykorzystanie technologii informatycznych w akademickiej dydaktyce chemii, UJ, Kraków.

Gulińska H. (2008): Jak sprawić, by eksperyment był przyjemny dla ucznia i łatwy dla nauczyciela, [w:] Chemia lekka, łatwa i przyjemna, Wyd. PG, Gdańsk.

Gulińska H., Piosik R., Kowalik E. (2009): Polubić chemię – przykładowe scenariusze zajęć dydaktycznych, Wyd. Sowa, Poznań.

Gulińska H. (2008): Ścieżki nauki – Od eksperymentu do jego komputerowego wyjaśnienia i od multimedialnej prezentacji do jej praktycznej weryfikacji, [w:] Informatyka w Edukacji, Wyd. Argi, Toruń, s. 207–214.

Hebron J.D. (2000): Lekcja chemii. Skutecznym sposobie uczenia, PWN, Warszawa.

Pietrala D. (2010): (red), Wniosek o dofinansowanie projektu Program Operacyjny Kapitał Ludzki nr konkursu 4/POKL/2009 E-nauczyciel przyrody. Zintegrowane środowisko edukacyjne dla rozwijania myślenia naukowego, umiejętności informacyjnych oraz kompetencji językowych uczniów II i III etapu edukacyjnego, UAM.

Sobczyńska D. (1993): Sztuka badań eksperymentalnych, Wyd. Naukowe UAM, Poznań.

Hanna Gulińska