Zaznacz wybraną przez siebie grupę wiekową
2 - 4 5 - 9 10 -14
NFORMACJE
Z kraju
„Młość - Liebe - Love"
Pod takim hasłem Kon
w ent Ewangelików Pomor
skich zorganizował 26 lipca hr., XIV Pom orskie Święto Lata. Uroczystość w Siemieci- nie niedaleko Koszalina, po
p ro w a d ziła szefow a K on
wentu Rita Scheller. Ponad sto osób przybyło ze Słupska, Szczecina, Koszalina do za
grody rodziny Poleksów. Na spotkaniu stawili się także przedstawiciele Towarzystwa Społeczno - K ulturalnego Mniejszości Niemieckiej „Po
merania" z jej przewodniczą
cym Peterem Jeske z Bobolic oraz grupa przedwojennych mieszkańców Pomorza. Po
ranne nabożeństwo odprawił ks. M. Makula, zaś końcowe, przy grobach Uliego i Elżbie
ty Poleksów, rodziców gospo
darza festynu Jana odprawił ks. J. Haerter (wiceprzewod
niczący Konwentu).
W programie festynu zna
lazły się występy artystyczne chóru „Sedina" ze Szczecina, jednakże dla jego uczestni
ków szczególne znaczenie miały kontaty osobiste - roz
mowy, podczas których poru
szano ważne dla miejscowych ewangelików tematy. Wiele radości sprawiła wiadomość o przyznaniu przez dzieci ko
szalińskiemu parafianinowi Marianowi Marchowowi Or
deru Uśmiechu.
Gośćmi festynu byli m. in.:
ks. Marcin Makula ze Słup
ska, ks. Janusz Staszczak oraz m gr teologii Izabela Główka z Koszalina (Kościół Ewange
licko - Augsburski w RP), a także ks. Johannes Haerter z Z in n o w itz i ks. G u n th er Schultze z Zirchow (Pomorski Kościół Ewangelicki).
Wakacje z Centrum Misji i Ewangelizacji Jak co roku Centrum Mi
sji i Ewangelizacji zorganizo
wało wiele spotkań, nie tyl
ko dla młodzieży, podczas których można było poznać lub przypomnieć sobie w ar
tość Słowa Bożego zawarte
go w Biblii. I tak, sezon roz
począł Kurs Liderów M ło
dzieżowych w Dzięgielowie, czas szkolenia dla tych, któ
rzy chcą prowadzić ewange
lizację w śród swoich rówie
śników i dzieci. Od 29 czerw
ca do 6 lipca trwał tradycyj
ny już Tydzień Ewangeliza
cyjny w Dzięgielowie, który co roku przyciąga tłumy, nie tylko stałych bywalców. W dniach od 20 do 27 lipca zor
ganizowane zostały Wczasy z Biblią w Karpaczu. Wzięło w nich udział ponad 40 osób, które nie tylko czynnie odpo
czywały, ale także studiowa
ły Pismo Święte i naw iązy
w ały now e przyjaźnie. Na początku sierpnia, w parafii gliw ickiej zorg an izo w an o Dni Ewangelizacji, pod ha
słem „Tak dla nieba". Semina
ria zorganizowane w salach gliwickiego liceum ewange
lickiego przyciągnęły wielu mieszkańców diecezji kato
wickiej. Również w sierpniu przyjechał do Gliwic EG Mo
bil, należący do niemieckiej organizacji „Entschieden fuer Christus" („Zdecydowani dla Chrystusa"), której członko
wie Wspólnie z CME prowa
dzili spotkania dla dzieci, czę
sto zaniedbywanych przez ro
dziców. Na przełomie lipca i sierpnia, znów w Dzięgielo
wie, zorganizowano obóz mi
syjny „Filip" - już po raz dzie
siąty. Jego uczestnicy prowa Mrągowie. Ponieważ przy
jeżdża na tę ewangelizację dużo mniej chętnych niż do Dzięgielowa, możliwe było
w p ro w a d z e n ie isto tn eg o punktu do program u Tygo
dnia: rozmów prowadzonych w grupach dyskusyjnych.
Centrum Misji i Ewange
lizacji zorganizowało też wie
le innych obozów, zarówno w kraju jak i za granicą, dla dzieci i młodzieży, łączących ak ty w n y w y p o c z y n e k z br. z inicjatywy Forum Inte
ligencji Ewangelickiej i Towa
rzystw a N aukow ego Płoc
kiego została zorganizowana sesja naukow a pod hasłem:
„Biblia od Murzynowskiego do dzisiaj". Okazją do zorga
nizowania tejże konferencji była 450. rocznica śmierci Sta
nisław a M urzynow skiego, ewangelika, pierwszego tłu
macza Nowego Testamentu na język polski. Patronat ho
norowy nad imprezą objęli:
gniew Kruszewski (senator RP, prezes TNP), M irosław Milewski (prezydent Płocka) oraz Michał Boszko (starosta płocki, członek TNP).
Podczas konferencji refe
raty wygłosili m. in.: ks. prof, dr hab. Michał Grzybowski -
„Stanisław M u rzyn o w ski - Graczyk - „ Wzbogacanie kul
tury narodowej tłumaczenia
m i Biblii na ję zy k i narodo
we", prof, dr hab. W łodzi
mierz Szturc - „Ewangelicy a Biblia", ks. prof, dr hab. Bo
gusław Milerski - Sola scrip- tura", które wywołały oży
go Towarzystwa Biblijnego, M uzeum Diecezjalnego oraz Wyższego Seminarium Du
chownego w Płocku.
80-lecie Diakonatu Eben-Ezer
W dniach 20 - 21 września br. w Dzięgielowie odbyły się uroczystości związane z jubi
leuszem 80-lecie Diakonatu.
P oprzedziła je uroczystość dziękczynna za długoletnią służbę trzech diakonis. 50.
rocznicę wyświęcenia obcho
dziły: s. Marta Grudkę, zwią
zana od początku z dziedzic
twem Matki Ewy w Bytomiu - Miechowicach i s. Elżbieta Samiec, pracująca przez wie
le lat w Szpitalu Śląskim w Cieszynie. Ś. Irena Morawiec, od w ie lu la t p ro w a d z ą c a dom wypoczynkowy „Beta
nia" w Bielsku - Białej, świę
towała 40. lecie swojej decy
zji oddania się w służbę Panu i bliźnim.
W niedzielę, dzięgielow- ska kaplica nie mogła pomie
ścić przybyłych na rocznico
we nabożeństwo. Część osób znalazło miejsce w rozbitym obok niej namiocie. W uro
czystościach u d ział w zięli biskupi: Janusz Jagucki, Jan Szarek, Paweł Anweiler, Ry
szard Bogusz, licznie przyby
li księża, p rz e d sta w ic ie le w ładz kościelnych, samorzą
dowych, oraz delegacje z dia
konatów w Niemczech, Au
strii i Szw ajcarii. K azanie w ygłosił zw ierzchnik p o l
skich luteran bp Janusz Ja
gucki, któ ry p rz y p o m n ia ł postać założyciela ks. Karola K ulisza i innych d u ch o w ny ch p ra cu jący c h w tym miejscu. Podkreślił znaczenie pracy diakonis, nie tylko w m iejscowym dom u opieki, ale także podczas organiza
INFORMACJE
cji corocznych tygodni ewan
gelizacyjnych. Nabożeństwo uśw ietnił gościnny w ystęp chóru oraz orkiestry dętej ze Śmiłowic na Zaolziu. Roczni
cowe obchody zakończył fe
styn parafialny z występami chórów, zabawami dla dzie
ci, loterią i występem klau
nów.
D ziś, w D zięg ielo w ie mieści się dom macierzysty diakonatu, kaplica oraz dwa domy opieki: Emaus i Emaus II, a także siedziba Centrum Misji i Ewangelizacji (w daw nej Festiwal M uzyki Chrześci
jańskiej. Jest to największa w E u ro p ie Ś ro d k o w o - Wschodniej prezentacja ar
tystów wykonujących pro
fesjonalną m uzykę chrześci
jańską, adresow aną do m ło
dych lu d zi. Inspiracją dla w ykonaw ców jest Ewange
lia, a ich tw órcza d ziała l
ność stan o w i form ę św ia
dectw a w iary. N afestiw a- lo w ą sce n ę w y c h o d z ą przed taw iciele trzech Ko
ściołów: ew angelicko - au gsburskiego, rzymskotolic- kiego i praw osław nego. Nie przypadkiem to m uzyczne, ekum eniczne spotkanie od
byw a się w łaśnie w Toru
n iu. W m ieście K opernika od stuleci panuje szczegól
n ie sprzyjająca atm o sfera dla spotkań m iędzyw yzna
niowych. Warto wspom nieć słynne Colloquium Charita- tivum , które odbiło się sze
rokim echem w roku 1645 w Europie, jako pierw sze od czasów Reformacji, spotka
nie katolików i p ro testan tów, mające na celu poszu
kiw anie drogi do pokoju i zbliżenia m iędzy obu odła
m am i chrześcijaństwa.
Ze świata
Z Jezusem widać lepiej W dniach 22 - 28 lipca br.
w M ag d e b u rg u (N iem cy) trwało spotkanie niemieckiej organizacji m łodzieżow ej
„Entschieden fuer Christus".
Program konferencji był inte
resujący i szeroki. Poprzez studia biblijne, seminaria te
matyczne, warsztaty, wieczo
ry uw ielbiające, n ab o ż eń stwa, koncerty i teatr, prowa
dzący udaw adm ali zgroma
dzonym, że „z Jezusem wi
dać lepiej", że dopiero przez Niego i z Nim dostrzegamy to, co się napraw dę liczy.
W k o n ferencji w z ię ło udział ponad 800 osób z róż
nych krajów Europy Środko
W Winnipeg, stolicy ka
nadyjskiej prowincji Manito
ba, w dniach 21 - 31 lipca br.
spotkali się przedstawiciele K ościołów L uterańskich z całego świata. Z Polski przy
b y ło dw oje delegatów : zwierzchnik naszego Kościo
ła bp Janusz Jagucki oraz stu
dentka teologu Dorota Czau- dem a. W obradach uczestni
czyła rów nież Renata Hin- richs, która kończyła pracę w Radzie ŚFL oraz Urszula Buj- nicka, w związku z pracą w radzie Fundacji ŚFL. Obecny był także ks. Ireneusz Lukas, jako kierujący biurem ŚFL w
Bratysławie. ten cel przez tutejszą rzym skokatolicką diecezję. Kaza
nie inauguracyjne wygłosił
b p R ay m o n d S ch u ltz, zw ierzchnik Kościoła lute- rańskiego w Kanadzie.
D rugi d zień spo tk an ia pośw ięcony był w ystąp ie
niom trzech głównych posta
ci ŚFL. Bp Christian Krause, prezydent ŚFL, przypomniał zebranym wyzwania z jaki
mi m uszą zmagać się współ
cześni chrześcijanie: są to ubóstwo, AIDS oraz działa
nia na rzecz pokoju. Ks. Ish- mael Noko, sekretarz gene
ralny ŚFL, przypom niał m.
in. o przyjęciu nowych człon
ków do w spólnoty Kościo
ła na solidarność w ponosze
niu kosztów działania przez w szystkie Kościoły człon
kowskie. która przypomniała słucha
czom, że uzdrowienie świa
ta nie dokonuje się przez glo
balizację towarów i koncer
nów, ale przez globalizację poselstwa o miłości Bożej.
X Walne Zgrom adzenie wybrało nowy zarząd. Pre
zydentem został bp Mark S.
Hanson z Kościoła Ewange
licko - Luterańskiego w Sta
nach Zjednoczonych. Nowy prezydent ma 57 lat. Pocho
dzi z Minneapolis, które było ró w n ie ż jego p ie rw sz y m miejscem pracy duszpaster
skiej. W ro k u 1995 został w ybrany d iskupem diece
zjalnym , a od 1 listo p ad a 2001 roku jest zw ierzchni
kiem Kościoła Ewangelicko - Luterańskiego w USA. Wraz z żoną lone, dyrektorem ds.
socjalnych dziecięcego szpi
tala w Mnneapolis i Śt. Paul, dochował się sześciorga dzie
ci i jednej wnuczki.
Nowa Rada ŚFL, na swo
im pierw szym posiedzeniu w ybrała wiceprezydentów.
Zostali nimi: bp Zephania Kameeta z Namibii, bp Mu- niba Younana z Jordanii, ks.
Victoria Cortez z Nikaragui, bp Christoph Klein z Rumu
nii i bp Eero Huovinen z Fin
landii.
N a zakończenie obrad Zgrom adzenie przyjęło do
kum ent końcowy wskazują
cy kierunki działania ŚFL na następne sześć lat.
Nowy sekretarz Światowej Rady Kościołów W dniach 26 sierpnia - 2 w rześniabr. obradow ała w Genewie Komisja Centralna Światowej Rady Kościołów, która wybrała nowego sekre
tarza tej organizacji. Ustępu
jącego ks. dr. Konrada Raise- ra zastąpił ks. dr Samuel Ko- bia z Kościoła Metodystycz- nego Kenii. Ks. Kobia do tej pory był zatrudniony w ŚRK jako dyrektor Centralnej Ko
misji ds. Afryki. Pracow ał również, przez kilka lat, w Narodowej Radzie Kościo
łów Kenii.
nach Z jednoczonych oraz Chrześcijańskiej Rady Nige
rii, Rady Kościołów Puerto Rico. Protestanckiej Rady R w andy, C hrześcijańskiej Rady Norwegii, na prawach o rg a n iz acji s to w a rz y s z o nych. Ponadto status organi
zacji stowarzyszonych otrzy
mały: działająca również w Polsce Habitat for Humanity oraz młodzieżowa organiza
cja ekumeniczna Global Fel
lowship of Christian Youth.
Członkowie Komisji dysku
towali również nad koniecz
nością reform y finansowej Kościoła. Innym problemem,
INFORMACJE
którym zajmowali się człon
kowie Komisji był dialog po
m iędzy p raw osław nym i a protestanckim i Kościołami członkowskiemi.
Dzień Ewangelicki w Karwinie
14 września br. u naszych czeskich sąsiadów już po raz trzeci zorganizowano Dzień E w angelicki. In icjatorem tego sp o tk an ia jest Śląski Kościół Ewangelicki A ugs
burskiego Wyznania liczący około 40 tysięcy wiernych, w znacznej mierze pochodze
nia polskiego.
Przed sześcioma laty w Łomnej czescy ewangelicy, wzorując się na Niemieckich Ewangelickich Dniach Ko
ścioła, zorganizowali po raz pierwszy taki ogólnokościel- ny zjazd. Gospodarzem na
stępnego była Bystrzyca.
14 września, w sali wielkie- o audytorium Uniwersytetu ląskiego w Karwinie rozpo
częło się nabożeństwo inaugu
rujące Dzień Ewangelicki. Li
turgia była prow adzona w dwóch językach: polskim i cze
skim. Podobnie działo się z pieśniami śpiewanymi przy dźwiękach zespołu młodzie
żowego. Kazanie wygłosił bp Peter Urie z Kazachstanu, któ
ry przypomniał zebranym, że Bóg wobec każdego ma swój plan, a drogę do niego wska
zuje Biblia. Po nabożeństwie, goście zjazdu mogli obejrzeć świadectwo wyboru chrześci
jańskiej drogi życiowej zapre
zentow ane przez uczniów Szkoły Podstawowej nr 6 w Trzyńcu, będącej niejako szkołą ćwiczeń Katedry Wy
chowania Chrześcijańskiego U niw ersytetu w O straw ie.
Swój dorobek naukow y przedstawiły także fakultety teologii ewangelickiej z Pragi i Bratysławy (Słowacja). Śląska Diakonia przyw iozła prace wykonane przez swoich pod
opiecznych.
Po południu chętni mogli wziąć udział w seminariach poświęconych rodzinie w Bi
blii i dziejom Pisma Święte
go oraz wysłuchać dyskusji panelow ej zatytułow anej:
„Biblijne wartości a Unia Eu
ropejska". W dyskusji udział wzięli biskupi luterańscy: Jan Szarek, W ładysław Volny (Czechy), Peter Urie (Niem
cy) oraz d y re k to r C hurch Mission Society (działającego w ramach Kościoła anglikań
skiego) Mark Oxbrow z An
glii i Józef Szymeczek, wice
przew odniczący K ongresu Polaków w Republice Cze
skiej.
W k a rw iń sk im D n iu Ewangelickim udział wzięli także przedstaw iciele Pol
skiego Towarzystwa Biblijne
go, Centrum Misji i Ewange
lizacji z Dzięgielowa, Biblij
nego Stowarzyszenia Misyj
nego z U stronia oraz Wy
cy katolików i protestantów uczestniczyło w n ab o żeń stwach ze wspólną Komunią Ś w iętą. R zym skokatolicki ksiądz Bernhard Kroll, który wziął udział we wspólnej Eu
charystii z ewangelikami zo
stał dotkliwie ukarany przez swoich zwierzchników. Wal
ter Mix, biskup diecezji Eich- staett, do której należy „win
ny interkom unii", zawiesił księdza w obowiązkach i za
kazał m u udzielania Komu
nii. Ks. Kroll utracił także sta
nowisko prezesa katolickiej Gminy Młodzieżowej.
Pierwszy krok ku zjedno
czeniu
Synod Generalny Kościo
ła Anglii uczynił pierw szy krok na drodze do zjednocze
nia z metodystam i. Stosun
kiem głosów 336 do 32 prze
głosow any został schem at zjednoczenia obu Kościołów.
Według um ow y między obu w y zn an iam i m a p anow ać p ełna w spólnota eu chary
styczna. Kościoły mają także w spółpracow ać na w szyst
kich możliwych poziomach od liturgii po pracę charyta
tywną i misje. Stopniowo ma to do p ro w ad zić do pełnej jedności struktur organiza
cyjnych. Jednakże mimo ak
ceptacji um ow y przez obie strony wiele trudności w yda
je się na razie nie do przezwy-
• ciężenia. Metodyści obawiają się b ra k u akceptacji p rzez Kościół Anglii dla ordynacji kobiet na urząd biskupa, an- glokatolicy natom iast p o d kreślają, że zwierzchnicy me- todystycznych dystryktów nie m ogą być uznani za bi
skupów.
Chrześcijański uniwersytet w Indiach?
Uniwersytet w stanie Ke
ra la m a być fin an so w an y przez Chrześcijańską Funda
cję d la In d ii, u tw o rz o n ą przez Kościół rzymskokato
licki. Zgodę na to w yraziła będzie miała takie same pra
w a i obowiązki jak inne szko
ły wyższe. Jego zdaniem, ze
zw o le n ie na u tw o rz e n ie chrześcijańskiego uniwersy
tetu jest dow odem uznania rządu dla w kładu Kościołów w pracę na niwie szkolnictwa i wychowania.
W Indiach, gdzie chrze
ścijanie stanowią zaledwie 2, 3 % niemalże miliardowego społeczeństwa. Kościoły róż
nych denominacji prowadzą
ponad 25 tysięcy rozmaitych placówek szkolno - wycho
wawczych, w których w y
kształcenie otrzymują milio
ny dzieci i młodzieży. Prawie 90 % z nich nie jest chrześci
janami.
„Nie chcemy zryw ać m o
stó w "
Pod patronatem arcybi
skupa Aten i całej Grecji Chry- stodulosa odbyło się w tesa- lonikach m iędzynarodow e sympozjum poświęcone pro
blematyce: „Teologia prawo
sławna a dialog ekumenicz
ny: problemy i perspektywy".
Na zakończenie konferencji jej uczestnicy sformułowali apel do wyznawców prawosławia z Gruzji i Bułgarii o uczestnic
two w dialogu i pow rót do światowej rodziny ekum e
nicznej. Kościoły z obu tych krajów wystąpiły ze Świato
wej Rady Kościołów w roku 1998. W liście, wysłanym do patriarchów: Eliasza z Gruzji i Maksimosa z Bułgarii, jego sygnotariusze podkreślili, że:
„M imo p ew n yc h n eg a tyw nych doświadczeń, jakie ze
braliśmy w minionych latach, nie chcemy przerywać dialo
gu, nie chcemy zryw ać m o stów łączących nas z braćmi chrześcijanam i niep ra w o - sła w n y m i". Z w ierzch n ik greckiej cerkwi wyraził także nadzieję, że Kościoły wschod
nie będą w końcu miały rów
n y głos z protestantam i w Światowej Radzie Kościołów, aczkolwiek przyznał, że czę
sto skromna rola prawosła
wia w rodzinie ekumenicznej wynika z zaniedbań chrześci
jan wschodnich.
oprać. I.Cz.
S erw is in fo rm acy jn y przygotowano na podstawie doniesień: LWI, prasy krajo
wej i zagranocznej oraz infor
macji własnych.
Tadevisz Wegener Juliusz Bursche biskup w dobie prze
łomów., wyd. „Augustana", Bielsko - Biała 2003, s. 167.
Przodkowie Burschów mieszkali w Oppach, w Sakso
nii. W latadh dwudziestych XIX wieku przybył do Turku tkacz Johann Gotthelf Bursche wraz z małżonką Eleonorą, dając początek polskiej linii tejże rodziny. Jego syn Ernest, ukończywszy studia teologiczne na uniwersytecie w Do
rpacie, został duchownym. Z jego obu małżeństwnrodzi- ło się dwanaścioro dzieci. Pierworodnym był Juliusz, któ
ry przyszedł na świat w Kaliszu, 19 września 1862 roku.
Idąc śladem ojca ukończył Wydział Teologiczny Uniwer
sytetu Dorpaddego i 30 listopada 1884 roku został ordyno
wany przez ówczesnego generalnego superintendenta ks.
Woldemara von Everetha, z przeznaczeniem na wikariu
sza warszawskiej parafii. Po kilku miesiącach został wy
brany proboszczem parafii w Wiskitkach koło Żyrardo
wa, gdzie spędził trzy lata. W 1885 roku ożenił się z Ama
lią Heleną Krusche. Małżonkom urodziło się pięcioro dzieci, cztery córki i syn. W 1888 roku ks. Bursche wrócił do War
szawy jako pastor - diakon tamtejszej parafii, a po siedmiu latach został wybrany II proboszczem warszawskim. Rok później został przesunięty na stanowisko I proboszcza, a 1 grudnia 1904 r. został mianowany generalnym superin- tendentem i wiceprezesem konsystorza. I od tej chwili Ju
liusz Bursche stanął w centrum dziejów nie tylko swojego Kościoła, ale również swojego narodu.
Po trudnych latach I wojny światowej i odrodzeniu się państwa polskiego Juliusz Bursche zwrócił uwagę przede wszystkim na Śląsk i Mazury, gdzie mieszkało ok. 300 ty
sięcy ewangelików mniej lub bardziej czujących się Pola
kami. Wraz z grupą ewangelickich teologów domagał się przyłączenia bez plebiscytu do Polski Mazowsza Pruskie
go (Mazur) i Śląska Pruskiego, argumentując, że ziemie te zamieszkuje w znacznym procencie polski lud ewangelic
ki. Rozwijał nawet w tej sprawie szeroką działaność poli
tyczną w kraju i za granicą.
W ustalonych ostatecznie granicach Polski znalazło się aż siedem Kościołów ewangelickich liczących 835 tysięcy wyznawców. Największym z nich był Kościół ewangelic
ko - augsburski. Do polskiej narodowości przyznawało się ok. 35 % jego członków. Stanowiło to duży problem dla Juliusza Burschego, tymbardziej że część niemieckojęzycz
nych ewangelików uległa propagandzie narodowosocja- listycznej i zaczęła postrzegać jego lojalność wobec władz państwowych w kategoriach zdrady swoich interesów.
Podczas międzynarodowych konferenqi biskup Bursche często zabierał głos i bronił polskiej racji stanu, jakby był rzecznikiem władzy państwowej a nie reprezentantem stro
ny kościelnej. Niemalże cała rodzina Burschów przyzna
wała się do polskości.
Po wybuchu II wojny światowej i zajęciu Polski przez niemieckie władze okupacyjne Juliusz Bursche został aresz
towany i wywieziony do obozu koncentracyjnego w Sach
senhausen. Podobny los spotkał trzechjego brad: Edmun
da, Alfreda i Teodora oraz w nuka - ks. Henryka Wegenera.