K KRRRRZ R R R R ROOOZ
2
Eurofertil PLUS NPS 49
FERTILEADER
®Tonic
Tonic
Sulfammo
®30 N Pro
FERTILEADER
®Vital
Vital - 954
N Pro PHYSIO+ FERTIACTYL
®Seactiv
®Program odżywiania zbóż
4 KROKI do uzyskania maksymalnych plonów zbóż wysokiej jakości
Wszystkie nawozy pod uprawę zbóż obok podstawowych składników pokarmowych, czyli makro i mikroelementów, zawierają naturalne kompleksy substancji aktywnych pochodzących z alg morskich. Kompleksy te wykazują działanie biostymulujące w procesie rozwoju roślin. Wpływają też na wzrost odporności roślin na czynniki
stresowe, poprawiają przyswajalność składników pokarmowych – w efekcie zwiększają ilość i jakość plonu!
Produkty Timac Agro – nawozy z naturalnymi
kompleksami substancji aktywnych
Mikroelementy i siarczan magnezu powinny być wno-szone dolistnie.
Niezbędne w odżywianiu roślin są również mikroelementy (bor, miedź, cynk, mangan, molibden, żelazo). Zaleca się je wnosić dolistnie, gdyż wówczas są łatwiej przyswajane, niż stoso-wane doglebowo. Podstawowe zboża wykazują szczególnie duże zapotrzebowanie na miedź (Cu) i mangan (Mn), z kolei kuku-rydza pobiera większe ilości cynku (Zn) i boru (B). Należy do-dać, że wprawdzie bor pobierany jest przez podstawowe zboża w niewielkiej ilości, ale jednocześnie jest najbardziej defi cytowym mikroelementem w glebach Polski. Dlatego w określonych sytu-acjach, np. na lekkich i kwaśnych glebach, ale też zwięźlejszych – obojętnych i zasadowych, może być wskazany jego dodatek.
Wniesione przed wykłoszeniem zbóż nawozy borowe, w przeciętnej dawce 0.5 l lub kg/ha, powinny dać ko-rzystne rezultaty, zwłaszcza w zasiewach pszenicy.
Przyjmuje się, że miedź jest drugim po borze mikroelementem, którego najczęściej brakuje w naszych glebach, bowiem 62% gleb Polski wykazuje niedobory tego składnika. Miedź spełnia ważną
rolę w funkcjonowaniu tzw. enzymów oksydoredukcyjnych, re-gulujących oddychanie roślin, jak też tworzenie związków żelaza, koniecznych do syntezy chlorofi lu. Wpływa też na rozwój tkan-ki mechanicznej, przy jej niedoborze rośliny wykazują większą podatność na wyleganie chorób. Dobre zaopatrzenie w miedź uodparnia rośliny na choroby grzybowe oraz zwiększa ich zimo-trwałość. Objawem niedoboru miedzi u zbóż jest tzw. choroba nowin, występująca we wcześniejszych fazach wegetacji, w posta-ci jasnych (bielejących) i skręconych końców liśposta-ci. W późniejszym okresie następuje przedwczesne kłoszenie i bielenie kłosów. Przy widocznych objawach niedoboru miedzi na roślinach, można się spodziewać spadku plonów powyżej 20%. Często są to jednak objawy niewidoczne, możliwe do wykrycia po analizie chemicz-nej roślin. Powodują zwykle mniejsze spadki plonów. Dlatego w celu uzyskania wysokich plonów zbóż, zachodzi konieczność profi laktycznego wniesienia tego składnika w formie dolistnej.
Mangan bierze udział w procesie fotosyntezy i oddychania, re-guluje też przemiany związków azotowych, zapobiegając nad-miernemu gromadzeniu azotanów. Dobre zaopatrzenie roślin w mangan wywiera też korzystny wpływ na tworzenie węglowo-danów oraz witamin C i E. Zwiększa również odporność roślin na choroby i niskie temperatury. Objawy niedoboru manganu pojawiają się na najmłodszych liściach (w odróżnieniu od
magne-Zdjęcie 1. Wyległe zboże
Zdjęcie 2. Wyległa pszenica
biuletyn informacyjny KFPZ agrotechnika
zu) w postaci międzynerwowej chlorozy o zabarwieniu cytry-nowożółtym do żółtobiałego. Nerwy pozostają zwykle zielone, zaś blaszka liściowa poczynając od brzegów, zaczyna brunatnieć i wykruszać się. Na niedostatek manganu najbardziej wrażliwe są rośliny zbożowe, ale też buraki, ziemniaki, rośliny strączkowe, krzewy i drzewa owocowe. W praktyce niedobór manganu spo-tykany jest najczęściej w glebach o odczynie obojętnym, a zwłasz-cza zasadowym, kiedy przechodzi w formę trudno dostępną dla roślin. Z kolei na glebach kwaśnych jest łatwo dostępny i może być pobierany w nadmiernych ilościach.
Stosowanie wieloskładnikowych nawozów dolistnych polecanych pod zboża (tab. 2) likwiduje jedynie utajone (niewidoczne) objawy niedoboru określonych składników. Przy widocznych objawach wskazany jest dodatek nawozów pojedynczych, np. chelatu mie-dzi i cynku. Opryski nawozami dolistnymi zaleca się 2-3-krotnie w okresie wegetacji, najlepiej łącznie z preparatami grzybobój-czymi, by zmniejszyć koszty oprysku. Preparaty te można wów-czas stosować w dolnej dawce (stężeniu), gdyż miedź, cynk, man-gan, siarka i tytan ograniczają w pewnym stopniu rozwój chorób grzybowych. W przeliczeniu na 1 ha należy stosować 250-400 l roztworu cieczy roboczej, w następujących fazach:
I oprysk – początek strzelania w źdźbło (pojawienie się pierw-szego kolanka nad powierzchnią gleby), nawóz dolistny wielo-składnikowy + mocznik (do 30 kg) + siarczan magnezu jedno-wodny (do 10 kg) lub 7-jedno-wodny (do 15 kg) + chelat miedzi, II oprysk – w pełni strzelania w źdźbło (po 10-15 dniach od
I oprysku), nawóz dolistny wieloskładnikowy + mocznik (do 24 kg) + siarczan magnezu + chelat miedzi,
III oprysk – przed lub po wykłoszeniu, podobnie jak w II oprysku, ale bez chelatu miedzi i ze zmniejszoną dawką mocz-nika (do 15 kg). Przed wykłoszeniem, jak wcześniej wspo-mniano, wskazany jest dodatek nawozów borowych, zwłasz-cza w zasiewach pszenicy.
Przy widocznych objawach niedoboru fosforu (najczęściej w okresie późnej jesieni i wczesnej wiosny) bądź potasu (okres intensywnego wzrostu) wskazany byłby oprysk odpowiedni-mi nawozaodpowiedni-mi z wysoką zawartością tych składników (tabela 2).
Wprawdzie w wyniku dolistnego dokarmiania nie można zaspo-koić potrzeb pokarmowych roślin w te składniki, ale możliwe jest złagodzenie ich niedoboru. Dotyczy to zwłaszcza fosforu pobie-ranego w znacznie mniejszych dawkach przez rośliny niż potas.
Prof. dr hab. Czesław Szewczuk Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
Tabela 2. Zawartość makro- i mikroelementów (w % wagowych) w wybranych nawozach dolistnych Nawóz Azot N Fosfor
P2O5 Potas
Agroleaf potas 15,0 10,0 31,0 0,04 - 0,03 0,07 0,07 0,07 0,14 0,001
-Alkalin PK 10:20 - 10,0 20,0 - - -
-Alkalin potasowy
z krzemem 3,0 - 25.0 - - - Si
Basfoliar 36 Extra 27,1 - - 3,2 - 0,02 0,20 0,01 1,00 0,02 0,005
-Basfoliar 6-12-6 6,0 12,0 6,0 0,001 - 0,01 0,01 0,05 0,01 0,01 0,005
-Folicare 18-18-18 18,0 18,0 18,0 1,5 2,9 0,02 0,1 0,02 0,10 0,20 0,01
-Folicare 12-46-8 11,9 46,0 7,9 1,4 2,2 0,02 0,1 0,02 0,10 0,20 0,01
-Mikrokompleks - - - 16,0 12,5 0,05 0,30 0,20 0,35 - 0,01
-Plonvit Phospho 11,0 53,0 5,0 0,15 0,2 0,03 0,03 0,07 0,07 0,15 0,002 Co
Plonvit Kali 11,0 12,0 38,0 0,15 0,2 0,03 0,03 0,07 0,07 0,15 0,002 Co
Plonvit Opty 20,0 20,0 20,0 0,15 0,2 0,03 0,03 0,07 0,07 0,15 0,002 Co
Rosasol 15-30-15 15,0 30,0 15,0 - 3,2 0,01 0,01 0,02 0,03 0,03 -
-Rosasol Mikro -- - - 1,4 3,2 4,4 8,1 7,5 0,04
-Wuxal Kombi 20,0 - 15,0 4,0 1,6 0,02 0,05 0,05 0,05 0,1 0,001
-* Co-kobalt, Ti-tytan, Ca-wapń, Si-krzem