• Nie Znaleziono Wyników

Program Ochrony Powietrza dla strefy łódzkiej

III. SPÓJNOŚĆ Z DOKUMENTAMI Z ZAKRESU POLITYKI ENERGETYCZNEJ

III.3. Dokumenty szczebla regionalnego i lokalnego

III.3.3. Program Ochrony Powietrza dla strefy łódzkiej

Opracowanie ma na celu poprawę jakości powietrza na obszarze strefy łódzkiej na której obszarze leży Miasto Kutno, szczególnie na obszarach, gdzie odnotowano przekroczenia poziomów norm dla pyłu zawieszonego PM2,5 i PM10 oraz benzo(a)pirenu.

Podstawą dokumentu była inwentaryzacja stanu aktualnego powietrza na analizowanym obszarze z podziałem na rodzaj źródła (punktowe, powierzchniowe, liniowe), ze wskazaniem poziomów docelowych. Umożliwiło to właściwą ocenę i podjęcie stosownych działań przez władze samorządu. Program ochrony powietrza wskazuje czynniki warunkujące przekroczenia dopuszczalnych progów pyłów oraz działania mające na celu poprawę jakości powietrza. Głównym elementem generującym duże obciążenie atmosfery jest sposób ogrzewania budynków przez mieszkańców. Na drodze podniesienia standardów powietrza przewiduje się:

➢ likwidację źródeł emisji (podłączenie do sieci ciepłowniczej);

➢ zmianę paliwa opałowego na bardziej ekologiczne (gaz, olej);

➢ wymianę kotłów lub pieców na nowe o wysokiej sprawności, spełniające obowiązujące normy emisji spalin;

➢ zmniejszenie zapotrzebowania na ciepło (poprawa efektywności energetycznej budynków, prace termomodernizacyjne).

Podmiotami wskazanymi jako odpowiedzialne za realizację ww. zadań są:

➢ właściwe organy administracji publicznej,

➢ przedsiębiorstwa kompetentne do rozwoju sieci ciepłowniczych lub gazowych lub energetycznych,

➢ właściciele budynków,

➢ mieszkańcy,

➢ właściwe zarządy dróg publicznych,

➢ organizacje i stowarzyszenia ekologiczne,

➢ zarządzający funduszami celowymi,

➢ zarządzający funduszami unijnymi,

➢ zarządzający innymi środkami finansowymi zewnętrznym.

Program ochrony powietrza dla strefy łódzkiej jest ściśle związany z Założeniami do Planu Zaopatrzenia w ciepło energię elektryczną oraz paliwa gazowe w zakresie:

➢ ochrony powietrza (przyłączenie do sieci ciepłowniczej, gazowniczej),

➢ ograniczenia zużycia surowców nieodnawialnych (promowanie systemów OZE),

➢ modernizacji obecnie wykorzystywanych technologii (poprawa efektywności energetycznej poprzez wymianę niskoefektywnych sieci przesyłowych, wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań w zakresie odpylania spalin, wykorzystania ciepła odpadowego).

Zjawisko niskiej emisji i charakterystyka najważniejszych zanieczyszczeń

Definicja pojęcia „niska emisja” została określona w opracowaniu pn. Niska emisja – od przyczyn występowania do sposobów eliminacji2: „Niska emisja – emisja produktów spalania paliw stałych, ciekłych i gazowych do atmosfery ze źródeł emisji (emiterów) znajdujących się na wysokości nie większej niż 40 m. Wyróżnia się emisję komunikacyjną, emisję wynikającą z produkcji ciepła dla potrzeb centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej oraz emisję przemysłową. Do produktów spalania wpływających na występowanie niskiej emisji zaliczyć można gazy: dwutlenek węgla CO2, tlenek węgla CO, dwutlenek siarki SO2, tlenki azotu NOX, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, np. benzo(a)piren oraz dioksyny, a także metale ciężkie (ołów, arsen, nikiel, kadm) i pyły zawieszone PM10, PM2,5.”.

Mieszkańcy, a także inni emiterzy zanieczyszczeń posiadający „niskie kominy” stosują do ogrzewania kotły oraz inne źródła energii, które w głównej mierze opalane gorszymi gatunkami węgla. Mieszkańcy wykorzystują różnego rodzaju kotły, często produkcji domowej, które nie spełniają norm ekologicznych, są nieefektywne, co powoduje duże zużycie paliwa i spalanie go w celu energetycznym z wytworzeniem znacznych ilości zanieczyszczeń pyłowo-gazowych m.in. CO, CO2, SO2, NOx, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA), dioksyny, furany oraz pyły i metale ciężkie. Kominy spalinowe są usytuowane nisko i często są niedrożne, niesprawne, co powoduje niewystarczające doprowadzanie powietrza do komory spalania oraz nieskuteczne odprowadzanie spalin.

Ten rodzaj emisji, oprócz źródeł zanieczyszczeń przemysłowych i komunikacyjnych znaczącym elementem kształtującym stan powietrza na terenie każdego miasta i każdej gminy jest zatem tzw. niska emisja z kominów o wysokości poniżej 40 m.

Do najważniejszych i najbardziej szkodliwych rodzajów zanieczyszczeń należą:

➢ pyły zawieszone PM10,

➢ pyły zawieszone PM2,5,

2 Michał Kaczmarczyk: Niska emisja – od przyczyn występowania do sposobów eliminacji. Kraków: Geosystem

➢ benzo(a)piren.

Pył PM10 to mieszanina zawieszonych w powietrzu cząsteczek o średnicy nie większej niż 10 μm (0,000 01 metra), w skład której wchodzą substancje toksyczne, takie jak benzopireny, dioksyny i furany. Posiada relatywnie (w odniesieniu do szkodliwości dla człowieka) duże rozmiary cząsteczek i dociera w układzie oddechowym nie głębiej niż do oskrzeli.

Pył PM 2,5 stanowi substancje bardziej szkodliwe dla ludzi i zwierząt. Są to cząsteczki o średnicy nie większej niż 2,5 μm (0,000 0025 metra) o podobnym składzie jak pyły zwieszone PM10, tj. substancje toksyczne, takie jak benzopireny, dioksyny i furany. Szkodliwość tych substancji wynika z ich rozmiaru, ponieważ mogą one docierać w organizmach do najgłębszych części układu oddechowego, do pęcherzyków płucnych i dalej do krwiobiegu.

Benzo(a) piren to jeden z dwóch związków organicznych o wzorze chemicznym C20H10

należących do grupy benzopirenów. Składa się z grupy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych i jest związkiem silnie rakotwórczym. Występuje w dymie podczas spalania niecałkowitego:

➢ w dymie tytoniowym,

➢ w smogu – powstają w wyniku spalania węgla, a także innych paliw, a także śmieci i odpadów,

➢ w wyniku spalania spalania paliw w transporcie,

➢ w potrawach wędzonych, ze względu na obecność w dymie.

Ocena jakości powietrza jest prowadzona dla tych substancji według kryteriów określonych w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 roku w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy oraz dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/107/WE z dnia 15 grudnia 2004 r. w sprawie arsenu, kadmu, niklu, rtęci i wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w otaczającym powietrzu. Obecnie pod kątem ochrony zdrowia ocenie podlega 12 substancji: dwutlenek siarki (SO2), dwutlenek azotu (NO2), tlenek węgla (CO), benzen (C6H6), ozon (O3), pył drobny PM10 (o średnicy do 10µm), pył drobny PM2,5 (o średnicy do 2,5 µm), metale ciężkie: ołów (Pb), arsen (As), nikiel (Ni), kadm (Cd) oznaczane w pyle PM10 oraz benzo(a)piren oznaczany w pyle PM10.

Ze względu na ochronę roślin ocenie podlegają 3 substancje: dwutlenek siarki (SO2), tlenki azotu (NOx) i ozon (O3).

Dla pyłu PM10 oraz pyłu PM2,5 określone są poziomy dopuszczalne. Są to poziomy substancji, który ma być osiągnięty w określonym terminie i który po tym terminie nie powinien być przekraczany; poziom dopuszczalny jest standardem jakości powietrza. Poziomy dopuszczalne są określone pod kątem ochrony zdrowia ludzi i ochrony roślin. Dla pyłu

drobnego PM2,5 oraz benzo(a)pirenu określony jest poziom docelowy. Stanowi on poziom substancji, który ma być osiągnięty w określonym czasie za pomocą ekonomicznie uzasadnionych działań technicznych i technologicznych. Celem ustalenia tego wskaźnika jest unikanie, zapobieganie lub ograniczanie szkodliwego wpływu danej substancji na zdrowie ludzi lub środowisko jako całość.

Charakterystyka zanieczyszczeń na terenie Miasta Kutno

Zgodnie z zapisami programu ochrony powietrza z uwagi na przekroczenia poziomów dopuszczalnych pyłu zawieszonego oraz poziomu docelowego benzo(a)pirenu zawartego w pyle zawieszonym PM10 dla strefy łódzkiej dla Miasta Kutno ustalono obszar przekroczeń Ld10SldB(a)Pa02. Ten obszar zlokalizowany jest na terenie gmin miejskiej i wiejskiej Kutno oraz północno-zachodniej części gminy Krzyżanów. Teren stanowi obszar o charakterze mieszkaniowym, przemysłowym, rzemieślniczym, usługowo-handlowym, oświatowym, sportu i rekreacji, a także mieszkaniowo-zagrodowym, rolniczym oraz rzemieślniczo-usługowym.

Rysunek 2 Obszar przekroczeń Ld10SldB(a)Pa02

Źródło: Program Ochrony Powietrza dla strefy łódzkiej, Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego, Poz. 3471, str.89

Zgodnie z zapisami Programu Ochrony Powietrza dla strefy łódzkiej: „powierzchnia obszaru wynosi 12 128 ha, a zamieszkiwany jest on przez 53,4 tys. osób. Stężenia maksymalne osiągają 8,0 ng/m3. Na terenie miasta Kutna w receptorach przeważa emisja z ogrzewania indywidualnego, natomiast na terenie gminy wiejskiej Kutno – emisja napływowa. Z uwagi na wysoki napływ z Kutna emisji na północno-zachodnią część gminy Krzyżanów odstąpiono od określenia w programie działań naprawczych dla gminy Krzyżanów.”3

Zgodnie z Roczną oceną jakości powietrza w województwie łódzkim. Raport wojewódzki za rok 2019 na terenie Miasta Kutno występowały następujące przekrodzenia:

➢ ozon – poziom celu długoterminowego AOT40-R dla strefy łódzkiej PL1002 OR w zakresie ochrony roślin,

➢ benzo(a)piren – poziom docelowy (średnia roczna) dla strefy łódzkiej PL1002 OZ w zakresie ochrony zdrowia,

➢ ozon – poziom celu długoterminowego (dni przekroczenia) dla strefy łódzkiej PL1002 OR w zakresie ochrony zdrowia.

Szczegółowe wyniki badań w poszczególnych latach opublikowane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Łodzi przedstawia tabela poniżej.

Tabela 1 Średnioroczne stężenia zanieczyszczeń Średnioroczne stężenia Źródło: Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Łodzi

3 Program Ochrony Powietrza dla strefy łódzkiej, Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego, Poz.

3471, str.89

Charakterystyka działań naprawczych

Według zmian dokonanych uchwałą Nr XXVIII/359/16 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 27.09.2016r., w załączniku nr 5, do Miasta Kutno skierowane są działania naprawcze w następujących obszarach:

➢ Ld14SIdPMd09 – przekroczenia dobowe dopuszczalnego stężenia pyłu PM10,

➢ Ld11SIdPM10a01 – przekroczenia roczne dopuszczalnego stężenia pyłu PM10,

➢ Ld10SIdB(a)Pa02 – przekroczenia docelowego stężenia benzo(a)pirenu zawartego w pyle PM10

Zakres działań naprawczych dla tych obszarów, dla Miasta Kutno, określony w załączniku nr 5 uchwały dotyczy następujących kierunków działań oraz w ich ramach poszczególnych działań:

➢ w ramach kierunku nr 1 – w zakresie ograniczania emisji powierzchniowej pochodzącej z sektora komunalno–bytowego uwzględniono następujące działania:

o LdEM01 - budowa lub rozbudowa centralnych systemów ciepłowniczych lub/i gazowych lub/i energetycznych

o LdEM02 zmiana dotychczasowego sposobu zaopatrzenia w ciepło, polegająca na podłączeniu budynków do miejskiej sieci ciepłowniczej lub wymianie przestarzałych konstrukcyjnie źródeł węglowych na posiadające certyfikaty energetyczno –emisyjne (np.: „znak bezpieczeństwa ekologicznego”) wysokosprawne źródła ciepła:–opalane paliwami gazowymi (w szczególności:

kotły kondensacyjne, konwencjonalne niskotemperaturowe) lub opalane olejem opałowym lekkim lub zasilane w energię cieplną ze źródeł energii odnawialnej lub–opalane paliwami stałymi spalanymi w kotłach, spełniające wymogi ekoprojektu, których konstrukcje, przy obsłudze i podawaniu paliwa stałego zgodnie z DTR tych kotłów, uniemożliwiają spalanie paliw niekwalifikowanych o LdEM03 stosowanie paliwa o parametrach jakościowych jak najlepiej

dostosowanych do danego rodzaju/typu kotła,

o LdEM04 stosowanie źródeł ciepła bezemisyjnych lub/i niskoemisyjnych posiadających certyfikaty energetyczno – emisyjne (np.: „znak bezpieczeństwa ekologicznego”),

o LdEM05 stosowanie źródeł ciepła niskoemisyjnych lub bezemisyjnych źródeł energii odnawialnej odpowiadających normom polskim i europejskim,

o LdEM06 przegląd kotłowni węglowych w zakresie stanu technicznego, efektywności energetycznej oraz wielkości w odniesieniu do potrzeb użytkowych, w celu określenia zakresu prac dot. wymiany kotłów (wraz z instalacją wewnętrzną), ich modernizacji, remontu lub konserwacji,

o LdEM07 prowadzenie na bieżąco konserwacji i remontów kotłów oraz kominów odprowadzających do powietrza spaliny,

o LdEM08 termomodernizacja budynków,

o LdEM09 instalowanie i stosowanie urządzeń do pomiarów zużycia energii cieplnej i zaworów termostatycznych grzejnikowych,

o LdEM10 instalowanie i stosowanie technik odpylania, w miarę możliwości technicznych i finansowych,

o LdEM11 kontrola gospodarstw domowych w zakresie właściwego gospodarowania odpadami, w celu zaniechania praktyk spalania w domowych kotłach i paleniskach odpadów lub paliw niekwalifikowanych,

o LdEM12 kontrola przestrzegania regulaminów rodzinnych ogrodów działkowych w zakresie wyposażenia domków działkowych w źródła grzewcze, ewidencja tych źródeł oraz kontrola warunków ich eksploatacji,

o LdEM13 organizacja terenów rekreacyjnych z wyznaczonymi miejscami do organizowania ognisk i grillowania,

o LdEM14 skuteczne egzekwowanie zakazu wypalania łąk, ścierniska i pól, o LdEM15 wprowadzenie ograniczeń lub zakazów dotyczących grillowania

na balkonach i tarasach w budynkach wielorodzinnych,

o LdEM99 inne działania niewymienione w Kierunku nr 1 (działania o kodach od LdEM01 do LdEM15), mające wpływ na osiągnięcie celów Program;

➢ w ramach kierunku nr 2 – w zakresie ograniczania emisji powierzchniowej pochodzącej z działalności gospodarczej uwzględniono następujące działania:

o LdEG01 - zmiana sposobu ogrzewania budynków na ogrzewanie z sieci ciepłowniczej lub wymiana przestarzałych konstrukcyjnie węglowych źródeł wytwarzania energii cieplnej i pary technologicznej na wysokosprawne źródła niskoemisyjne, posiadające certyfikaty energetyczno–emisyjne („znak bezpieczeństwa ekologicznego”), opalane: paliwami gazowymi (w szczególności: kotły kondensacyjne, konwencjonalne niskotemperaturowe), olejem opałowym lekkim lub paliwami stałymi spalanymi w kotłach, których konstrukcje, przy obsłudze i podawaniu paliwa stałego zgodnie z DTR tych kotłów, uniemożliwiają spalanie paliw niekwalifikowanych,

o LdEG02 - termomodernizacja budynków, o ile istnieją ku temu przesłanki ekonomiczne,

o LdEG03 - wprowadzanie systemów efektywnego zarządzania energią, surowcami i środowiskiem LdEG04 - stosowanie niskoemisyjnych lub bezemisyjnych źródeł energii odnawialnej odpowiadających normom polskim i europejskim,

o LdEG05 - wprowadzanie technik i technologii zwiększających efektywność energetyczną instalacji i zmniejszenie zużycia paliw,

o LdEG06 - stosowanie paliwa o parametrach jakościowych jak najlepiej dostosowanych do danego rodzaju /typu kotła,

o LdEG07 - stosowanie technik odpylania o dużej sprawności,

o LdEG08 - wprowadzanie metod odzysku energii cieplnej, o ile jest to uzasadnione technicznie i ekonomicznie,

o LdEG09 - stosowanie niskoemisyjnych technik i technologii, ze szczególnym uwzględnieniem przetwórstwa mięsa na skalę komercyjną (fast-foody, restauracje, itp.),

o LdEG10 - stosowanie technologii zapobiegających powstawaniu emisji niezorganizowanej pyłu LdEG11 - stosowanie metod ograniczających emisję niezorganizowaną pyłu,

o LdEG15 - bieżące przeglądy, konserwacja i remonty: instalacji emitujących pył, urządzeń odpylających, systemów wentylacji, emitorów i urządzeń monitorujących wielkość emisji,

o LdEG16 - kontrola instalacji w zakresie właściwego gospodarowania odpadami, w celu zaniechania praktyk spalania w domowych kotłach i paleniskach odpadów lub paliw niekwalifikowanych,

o LdEG17 - instalowanie i stosowanie urządzeń do pomiarów zużycia energii cieplnej i zaworów termostatycznych grzejnikowych;

➢ w ramach kierunku nr 3 – w zakresie ograniczania emisji liniowej (komunikacyjnej) uwzględniono następujące działania:

o LdEL01 - opracowywanie i wdrażanie zintegrowanych systemów zarządzania transportem, ruchem, przepływem towarów i informacją, ułatwiających wykorzystanie infrastruktury i pojazdów, w tym transportu publicznego,

o LdEL02 - rozwój systemu transportu publicznego zapewniającego szybkie, dogodne dojazdy, w szczególności do pracy, placówek edukacyjnych i obiektów użyteczności publicznej,

o LdEL03 - budowa obwodnic i dróg, mających na celu odciążenie nadmiernego natężenia ruchu,

o LdEL04 - tworzenie stref z ograniczeniem prędkości ruchu pojazdów,

o LdEL05 - kształtowanie polityki cenowej opłat za parkowanie w zależności od wieku pojazdów i wskaźników emisyjnych,

o LdEL06 - kształtowanie polityki cenowej zachęcającej do korzystania z publicznego transportu zbiorowego, zamiast indywidualnego transportu prywatnego,

o LdEL07 - zsynchronizowanie rozkładów jazdy transportu zbiorowego w celu zachęcenia do korzystania z tego transportu,

o LdEL08 - organizacja systemu bezpiecznych parkingów na obrzeżach miasta łącznie z systemem taniego transportu zbiorowego do centrum miasta (system Park & Ride),

o LdEL09 - budowa systemu tras rowerowych, jako alternatywnego środka transportu,

o LdEL10 - sukcesywna, planowa wymiana pojazdów wykorzystywanych w systemie transportu publicznego i służbach miejskich na niskoemisyjne, o LdEL11 - czyszczenie ulic na mokro, szczególnie w czasie dni bezopadowych, o LdEL12 - wprowadzenie ograniczeń prędkości na drogach o pylącej

nawierzchni,

o LdEL13 - planowe utwardzanie dróg gruntowych,

o LdEL14 - modernizacja dróg i parkingów – wymiana nawierzchni na nową wykonaną z materiałów i w technologii gwarantującej ograniczenie emisji pyłu podczas eksploatacji,

o LdEL15 - stosowanie przy budowie dróg metod ograniczających emisję niezorganizowaną pyłu,

o LdEL16 - budowa stacji zasilania w CNG lub energię elektryczną miejskich środków transportu,

o LdEL17 - modernizacja pojazdów osobowych i ciężarowych, pojazdów wykorzystywanych w systemach transportu publicznego oraz pojazdów wykorzystywanych przez służby miejskie, mająca na celu zmniejszenie emisji pochodzącej ze spalania paliw w silnikach tych pojazdów;

➢ w ramach kierunku nr 4 - w zakresie ograniczania emisji punktowej pochodzącej z działalności gospodarczej uwzględniono następujące działania:

o LdEP01 - sukcesywne wprowadzanie technologii pozwalających na wytwarzanie energii elektrycznej i cieplnej w kogeneracji,

o LdEP02 - wprowadzanie systemów efektywnego zarządzania energią, surowcami i środowiskiem LdEP03 - stosowanie jak najlepszych dla danego typu paleniska paliw, tj. o wysokiej wartości opałowej, małej zawartości popiołu i siarki,

o LdEP04 - stosowanie technik odpylania o dużej efektywności,

o LdEP05 - stosowanie instalacji i urządzeń o wysokiej sprawności i efektywności energetycznej LdEP06 - zmniejszenie strat przesyłu energii,

o LdEP07 - zwiększanie udziału energii ze źródeł odnawialnych w bilansie energii finalnej,

o LdEP08 - wprowadzanie metod odzysku energii cieplnej,

o LdEP09 - stosowanie technologii zapobiegających powstawaniu emisji niezorganizowanej pyłu,

o LdEP10 - stosowanie metod ograniczających emisje niezorganizowaną pyłu, o LdEP11 - wprowadzenie dodatkowych obowiązków pomiarowych emisji pyłu

z istotnych źródeł emisji pyłu, ze względu na konieczność ochrony powietrza, o LdEP12 - stosowanie energooszczędnych technologii,

o LdEP13 - termomodernizacja obiektów przemysłowych,

o LdEP14 - bieżąca konserwacja i remonty instalacji związanych z emisją pyłu:

spalania paliw i technologicznych wraz z systemami wentylacyjnymi i emitorami oraz urządzeniami monitorującymi poziom emisji pyłu,

o LdEP15 - wykorzystanie instalacji przemysłowych i ciepła odpadowego do ogrzewania budynków sektora komunalno-bytowego i budynków użyteczności publicznej,

➢ w ramach kierunku nr 5 - w zakresie gospodarowania zużytymi oponami uwzględniono następujące działania:

o LdGOP01 - likwidacja „dzikich” składowisk zużytych opon,

o LdGOP02 - zapewnienie możliwości odpowiedniego gromadzenia zużytych opon;

➢ w ramach kierunku nr 6 - w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi uwzględniono następujące działania:

o LdGOK01 - rozpowszechnianie informacji o zakazie spalanie odpadów (w tym śmieci) na terenach prywatnych posesji,

o LdGOK02 - rozwijanie infrastruktury recyklingu, w celu ułatwienia selektywnej zbiórki odpadów,

o LdGOK03 - zachęcanie do stosowania kompostowników,

o LdGOK04 - organizowanie stałych miejsc selektywnej zbiórki odpadów pochodzenia roślinnego np PSZOK oraz rozpowszechnianie informacji o miejscach ich magazynowania,

o LdGOK05 - rozwój sieci łatwo dostępnych miejsc zbiórki makulatury oraz powszechnie dostępna informacja o lokalizacji tych miejsc zbiórki

o LdGOK06 - organizowanie i egzekwowanie selektywnej zbiórki odpadów, w szczególności palnych, takich jak np. makulatura, tworzywa sztuczne itp.;

➢ w ramach kierunku nr 7 - w zakresie edukacji ekologicznej i promocji uwzględniono następujące działania:

o LdEDU1 - kształtowanie właściwych zachowań społecznych poprzez propagowanie metod oszczędzania energii cieplnej, elektrycznej i paliw oraz uświadamianie o szkodliwości spalania paliw niskiej jakości, rozpowszechnianie metod zapobiegania pożarom,

o LdEDU2 - prowadzenie akcji edukacyjnych mających na celu uświadamianie społeczeństwa o szkodliwości spalania odpadów połączonych z informacją na temat kar administracyjnych za spalanie paliw niekwalifikowanych i odpadów,

o LdEDU3 - uświadamianie społeczeństwa o korzyściach płynących z użytkowania scentralizowanej sieci cieplnej, termomodernizacji i innych działań związanych z ograniczeniem emisji niskiej,

o LdEDU4 - przekazywanie społeczeństwu informacji o stanie jakości powietrza w strefie oraz metodach ochrony ludności w sytuacji ryzyka i wystąpienia przekroczenia poziomów alarmowych,

o LdPRO1 - promocja nowoczesnych, niskoemisyjnych kotłów o wysokim wskaźniku efektywności energetycznej oraz źródeł energii odnawialnej,

o LdPRO2 - propagowanie budownictwa pasywnego i energooszczędnego,

o LdREK - wspieranie przedsięwzięć polegających na reklamie oraz innych rodzajach promocji towaru i usług propagujących model konsumpcji zgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju i ochrony powietrza;

➢ w ramach kierunku nr 8 - w zakresie planowania przestrzennego uwzględniono następujące działania:

o LdZAG - Uwzględnianie w dokumentach planistycznych wynikających z przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, określających ramy dla podejmowanych inwestycji oraz w zmianach tych dokumentów, zapisów dotyczących:

▪ sposobu zaopatrzenia w ciepło, zgodnego z działaniami naprawczymi programu służących redukcji emisji powierzchniowej (niskiej), pochodzącej ze spalania paliw stałych, określonymi w szczególności w kierunkach nr 1 i nr 2,

▪ lokowania nowych instalacji wytwarzających energię cieplną i zakładów przemysłowych wytwarzających ciepło odpadowe w miejscach umożliwiających maksymalne wykorzystanie energii cieplnej w celu zaopatrzenia w ciepło innych obiektów przemysłowych, mieszkalnych i użyteczności publicznej,

▪ wprowadzania zieleni izolacyjnej i urządzonej oraz niekubaturowe zagospodarowanie przestrzeni publicznych miasta (place, skwery),

▪ kształtowania korytarzy wentylacyjnych miasta, w tym zwiększenie udziału terenów zielonych i włączenie rodzinnych ogrodów działkowych w system ekologiczny służący przewietrzaniu miast,

▪ modernizacji układu komunikacyjnego celem przeniesienia ruchu poza ścisłe centrum miasta,

▪ reorganizacji układu komunikacyjnego po wprowadzeniu stref zamkniętych dla ruchu samochodowego w ścisłym centrum miasta,

▪ zakazu na terenach mieszkaniowych działalności gospodarczej związanej z wykorzystaniem terenu w sposób powodujący emisję niezorganizowaną pyłu,

▪ tworzenia preferencyjnych warunków do realizacji inwestycji związanych z uciepłownieniem ze źródeł centralnych lub/i rozwojem sieci gazowniczej,

▪ wyznaczenia stref przemysłowych i obszarów budownictwa mieszkaniowego, z uwzględnieniem czynników środowiskowych, w szczególności kierunku napływu mas powietrza;

➢ w ramach kierunku nr 9 - w zakresie identyfikacji źródeł emisji oraz rozwoju narzędzi do zintegrowanego zarządzania jakością powietrza uwzględniono następujące działania:

o LdIE01 - kontynuacja inwentaryzacji źródeł emisji punktowej i powierzchniowej – utworzenie baz danych pozwalających na inwentaryzację źródeł emisji, o LdIE02 - rozwijanie sieci pomiarów jakości powietrza (w miarę możliwości)

w ramach działań prewencyjno-edukacyjnych;

➢ w ramach kierunku nr 10 – w zakresie finansowania realizacji działań naprawczych programów ochrony powietrza i planów działań krótkoterminowych uwzględniono następujące działania:

o LdFIN - stworzenie preferencji finansowania dla:

o realizacji działań naprawczych programu ochrony powietrza realizowanych na wskazanych w Programie obszarach przekroczeń,

o działań wynikających z planów działań krótkoterminowych, o wzmocnienia systemu oceny jakości powietrza.