Proponowana struktura strategii Europa 2020

Na strategię Europa 2020 powinno składać się podejścietematyczneorazdokład­ niejszy nadzór nad państwami członkowskimi. Umożliwi to wykorzystanie już ist­ niejących instrumentów koordynacji. Dokładniejszy opistej strukturyprzedstawiasię następująco:

- Podejścietematyczne skupiałoby się nazagadnieniach wskazanych w pkt 2, a przede wszystkim na osiągnięciupięciu nadrzędnych,wymiernych celów. Służyłabytemu głównie strategiaEuropa2020 i zawarte w niej inicjatywy przewodnie,które wyma­ gajądziałań zarówno na poziomieUE, jak i na poziomiepaństw członkowskich (zob. pkt 2oraz załączniki 1i 2). Podejście tematyczne uwzględnia wymiar unijny, wjasnysposóbpokazuje wzajemną zależnośćmiędzygospodarkami państw człon­ kowskich i umożliwia większy wybórkonkretnych inicjatyw,które popychają reali­ zację strategiinaprzód i ułatwiają osiągnięcie głównych celówunijnych i krajowych. - Sprawozdania krajowe, stanowiąc dlapaństw członkowskich pomoc wokreślaniu i realizacji strategiiwyjściazkryzysu, przyczynią siędo osiągnięcia celów strategii Europa2020, do przywrócenia stabilności makroekonomicznej,rozpoznania przesz­ kód właściwych każdemu państwu i przywrócenia ich gospodarkom stabilnego wzrostu i finansów publicznych. Sprawozdaniatenie będą dotyczyłyjedynie polity­ ki budżetowej, ale także najważniejszych zagadnieńmakroekonomicznych związa­ nych ze wzrostem i konkurencyjnością (np. nierównowagi makroekonomicznej).

Będą musiały zapewnić jednolite podejście do tworzenia i wdrażaniapolityki,co jest kluczowe podwzględem wsparcia wyborów dokonywanych przez państwa człon­ kowskie, koniecznych w sytuacji ograniczenia finansówpublicznych. Szczególną uwagę należy poświęcić funkcjonowaniu strefy euro iwzajemnym zależnościom między państwamiczłonkowskimi.

Abyto osiągnąć, sprawozdania i oceny wramachstrategii Europa 2020 oraz w ra­ mach paktu stabilności i wzrostu będą przeprowadzane jednocześnie, co umożliwi połączenie środków i celów, jednak same instrumenty iprocedury będą funkcjonować niezależnie od siebie i zachowana zostanie integralność paktu.Oznacza to, że projekty rocznychprogramów stabilnościi konwergencji,projekty ukierunkowanych progra­ mów reform, które każde państwo członkowskie opracuje w celu określeniaśrodków służącychocenie postępów w osiąganiu wyznaczonych przez siebie celów, oraz pro­ jektynajważniejszych reform strukturalnych zmierzających dorozwiązania przeszkód na drodzedowzrostugospodarczego, będąprzedstawiane jednocześnie. Oba rodzaje programów, które powinny zawierać wzajemne odniesienia,należyprzedłożyćKomi­ sji i innym państwom członkowskim w ostatnim kwartale roku. Europejska Rada ds. Ryzyka Systemowego powinna regularnieprzedstawiać sprawozdania dotyczące ryzy­ ka makro finansowego:sprawozdania tew znacznym stopniu wpływać będąna ocenę ogólną. Komisja dokona oceny przedstawionychprogramów i postępów wich realiza­ cji. Szczególną uwagę będzie przykładać dowyzwań związanych z unią gospodarczą i walutową.

Dzięki temu Rada Europejska dysponować będzie informacjami koniecznymi do podejmowania decyzji. Wjej rękachznajdą się wyniki analizygospodarczej i sytuacji dotyczącej zatrudnienia,ogólny obraz budżetu, warunków makro finansowychoraz po­ stępów w zakresie programów tematycznych państw członkowskich, a dodatkowo przeprowadzi onaprzegląd ogólnego stanu unijnejgospodarki.

Zintegrowane wytyczne

Instytucjonalnym szkieletem strategii Europa2020 będzie zestaw kilku wytycz­ nych (uwzględniających zagadnienia zatrudnieniaoraz szeroko pojętej polityki gospo­ darczej), które zastąpią istniejące obecnie 24 wytyczne. Nowewytyczne odzwierciedlą decyzjeRadyEuropejskiej iobejmąuzgodnione cele. Po tym jak, zgodnie z Traktatem, Parlament Europejski wydaopinięna temat wytycznych dotyczących zatrudnienia, wytyczne te powinnyotrzymać polityczne poparcie Rady Europejskiej naszczycie w czerwcu,a następnie zostać przyjęte przez Radę. Po przyjęciu wytyczne nie powinny ulegać większymzmianom do 2014 r., co pozwoliskupić się na ich wdrażaniu. Zalecenia strategiczne

Zaleceniastrategiczne kierowane będą do państw członkowskich zarówno wkontekś­ cie sprawozdań krajowych, jak i wramach podejścia tematycznego strategii Europa 2020. W kontekście nadzoru nad państwami członkowskimiprzyjmą one formę opinii w sprawie programów stabilności/konwergencji, zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE)nr 1466/97, opatrzonych zaleceniamisporządzanymi na podstawieogólnychwy­

tycznych polityki gospodarczej (art. 121 ust.2). Część tematyczna obejmować będzie zalecenia w sprawie zatrudnienia (art. 148) oraz zaleceniadla poszczególnych krajów dotyczące innych wybranych zagadnień tematycznych (np. otoczenia biznesu, inno­ wacji, funkcjonowaniajednolitego rynku, energii/zmianklimatu). Obate elementy mogąbyć również uwzględniane - w zakresie, wjakim mają skutki makroekono­ miczne- w zaleceniachsporządzanych na podstawie ogólnych wytycznych polityki go­ spodarczej,o których mowa powyżej. Taki zestaw zaleceńułatwi równieżzapewnienie spójnościmiędzy przepisami makroekonomicznymi/budżetowymi a programamite­ matycznymi.

Zaleceniasporządzanewramach nadzoru nad państwami członkowskimi będą do­ tyczyły zagadnień o ogromnymznaczeniumakroekonomicznym oraz dla finansówpu­ blicznych, natomiast zalecenia w ramach podejścia tematycznego dostarczać będą szczegółowych wskazówek na temat rozwiązywania problemów makroekonomicz­ nych oraz związanychz zatrudnieniem. Zalecenia te będą stosunkowoszczegółowe icodo zasady przewidywać będą termin,przed upływem którego państwo członkow­ skie powinno podjąć działania (np. dwa lata). Kolejnym krokiem będzie określenie przez dane państwo działań, jakiezostaną podj ętew celu wdrożenia danegozalecenia. Jeślipaństwo członkowskie niedostosuje się w przewidzianym terminie odpowiednio do zalecenia Rady lub podejmiedziałanianiezgodne z udzielonymzaleceniem,Komi­ sjamożewystosować ostrzeżenie (art. 121 ust. 4).

5.2. Podział ról

Najważniejsze jest wspólne działanie na rzecz osiągnięcia wyznaczonych celów. W naszych wzajemnie połączonychgospodarkach odpowiedni poziom wzrostu i za­ trudnieniamożezostać przywróconyjedynie podwarunkiem, że będą do tegodążyć wszystkie państwa członkowskie, uwzględniającsytuację we własnym kraju. Musimy zwiększyćzaangażowaniewten proces. Rada Europejskana wniosekKomisji powin­ na zapewniać ogólne wytyczne dlastrategii oparte na jednej podstawowej zasadzie: wyraźnej wartości dodanej dla UE. Wtym kontekście szczególnie ważna jest rola Par­ lamentu Europejskiego. Należy również wzmocnić udział zainteresowanych stron na poziomiekrajowym iregionalnymoraz udział partnerów społecznych. Szkic przebiegu i harmonogram strategii Europa2020 zawartow załączniku 3.

Pełne zaangażowanie Rady Europejskiej

W przeciwieństwie do obecnejsytuacji, w której Rada Europejska podejmuje działania w procesie decyzyjnym strategiijako ostatnia, to właśnie ona - jako organ zapew­ niający integrację prowadzonej polityki orazzarządzający wzajemnymi zależnościami między państwami członkowskimi aEU - powinna nadawaćkierunekstrategiiEuropa 2020.

Zachowującprawoogólnego oglądu procesuwdrażania strategii Europa 2020, na kolejnych posiedzeniach Rada Europejska powinna skupić się na poszczególnych za­ kresach tematycznych (np. badania i innowacje, kwalifikacje), udzielając wskazówek i dostarczając koniecznych bodźców do działania.

RadaMinistrów

Odpowiednieskłady Radybędą prowadziłyprace nad procesemwdrożenia strategii Eu­ ropa 2020idążyły do osiągnięciacelów w dziedzinach leżących w zakresie ichodpowie­ dzialności. W ramach inicjatyw przewodnich państwaczłonkowskie powinny dążyćdo polepszeniawymiany informacji i dobrych praktyknaforumróżnych składów Rady. KomisjaEuropejska

Komisja Europejska coroku będzie monitorowała rozwój sytuacji w oparciu o ze­ staw wskaźników pokazującychogólny postęp wtworzeniuinteligentnej, ekologicznej gospodarki sprzyjającejwłączeniu społecznemu, o wysokiej stopie zatrudnienia, wy­ dajności i spójności społecznej.

Komisjaco roku przedstawiaćbędziesprawozdanie dotyczącewyników strategii Euro­ pa 2020 znaciskiem na postępyw osiąganiu wyznaczonych celów głównychoraz oce­ niającesprawozdania krajowe i programystabilności i konwergencji. Częśćtego procesu będąrównież stanowić zalecenia strategicznelub ostrzeżenia, wnioski legislacyjne mające ułatwićosiągnięcie celówstrategii oraz szczególnaocena postępów w strefie euro. Parlament Europejski

Parlament Europejski powinien odgrywać ważnąrolę w opisywanej strategii, nie tylko jako organ prawodawczy, ale również jakosiła sprawcza mobilizująca obywateli i par­ lamenty narodowe. Parlament mógłby na przykład poświęcić swojenastępne spotkanie zparlamentaminarodowymi debacie na temat swójego udziałuwstrategii Europa 2020 i przedstawić wspólne stanowisko na wiosennym szczycieRady Europejskiej. Władze krajowe, regionalne i lokalne

Wszystkie władze krajowe, regionalne i lokalne powinny realizowaćpartnerstwo, ściś­ le włączając do tego procesu parlamenty, a także partnerów socjalnych oraz przedsta­ wicieli społeczeństwa obywatelskiego, przyczyniających się do opracowania krajowych programów reform oraz ichwdrażania.

Dzięki ustanowieniu stałego dialogu między różnymi poziomami administracji kra­ jowej, unijne priorytety znajdują się bliżej obywateli,cozwiększa zaangażowanie ko­ nieczne dlapomyślnej realizacji strategii Europa2020.

Zainteresowanepodmioty i społeczeństwo obywatelskie

Do realizacji strategii należy również włączyćKomitetEkonomiczno-Społeczny orazKomitet Regionów.Wiele państwczłonkowskich wspiera wymianę dobrych praktyk, ustalanie kryteriów oraz budowanie sieci kontaktów, któreokazałysię bardzoskutecz­ nym narzędziem służącym zwiększeniu zaangażowania oraz zwiększeniu dynamiki działania wewprowadzaniu koniecznych reform.

Sukcesnowej strategii będzie zatem w głównej mierze zależał odtego, na ileinsty­ tucje Unii Europejskiej, państwaczłonkowskie oraz regiony będąumiały przekonująco

wyjaśnić, że reformysą nieuniknione i niezbędne doutrzymaniaobecnej jakości życia imodeli społecznych, a równieżod tego, jak będą przekazywaćswoją wizjęEuropy i państw członkowskich w 2020 r. i informować o tym, jakiego udziału oczekują od obywateli, środowisk biznesowych i ichorganizacji przedstawicielskich. W uznaniu konieczności uwzględnienia różnic krajowych oraz wykształconych tradycjiKomisja przedstawi propozycjęwspólnych narzędzikomunikacyjnych na potrzebystrategii.