Luty 1924. Nr. 4.
WfWi je s t d la P o ls k i z a m k n ię ta ; 3) n o ta a n g ie ls k a z a w ie ra ją c a
z o b o w ią za n ie z a w a rc ia z P o ls k ą u k ła d u , u z n a ją c e g o p o lsk ie d o k u m e n ty m o rsk ie (je s t to p u n k t, k tó re g o n ie u d a ło s’ę, m im o w szelkich s ta r a ń , u m ie śc ić w sa m y m tr a k ta c ie i tr z e b a o b yło za ła tw ić d o d atk o w o , p rz e z o d d z ie ln ą n o tę ) ; 4 ) n o ta a n g ie ls k a , z a ła tw ia ją c a k w e stję g ro żą ceg o n a m e w e n tu a ln ie w A n g lji t. zw. „ a n tid u m p in g u “ w zględem n a s z y c h to w rró w . N o ta z a w ie ra m ia n o w icie zo b o w ią z a n ia A n g lji n ie n a k ła d a n ia s p e c ja ln y c h ceł lu b o p ła t n a to w a ry p o lsk ie z ty tu łu d e p re c ja c ji w a lu ty p o lsk iej.
T e n o s ta tn i p u n k t n a le ż a ł p rz e z d łu g i czas do sz e re g u ty c h w sp o m n ia n y c h w yżej p u n k tó w , k tó r e s p r a w iały n a jw ię c e j tr u d n o ś c i w d o jśc iu do o b u s tro n n e g o p o ro z u m ie n ia , R z ec z b y ła sweero c z a s u b a rd z o a k lu a ln ą , i d la te g o P o ls k a d o m a g a ła się p rz y tr a k t a ta c h z in n e m i p a ń s tw a m i p o d o b n eg o zo b o w ią za n ia . (O s ta tn io tru d n o ś c i w y n ik ły z te g o pow o d u p rz y tr a k t a c i e z J a p o n ją , k tó r a po p o d p is a n iu um ow y, k w e stjo n o w a ła o bow iązek d a n ia
o d p o w ied n iej n o ty , ( ja k o b e c n a a n g ie ls k a ), co n a w e t o d w lokło r a ty f ik a c ję t r a k t a t u z J a p o n j ą o p rz e sz ło ro k cz asu ). Ż ą d a n ie n a s z e u m ie sz c z e n ia ta k ie g o zo b o w ią za
n ia w sam ym tr a k ta c ie , sp o tk a ło się z s iln ą opozycją A n g lji i p rz e z d łu g i cz as k w estja t a w strz y m y w a ła bieg ro k o w a ń . O sta te c z n ie Ą n g lja zg o d z iła się ja k w idzim y, n a n o tę . N iestety , w m ięd zy czasie s y tu a c ja z m ie n iła się.
D ziś ju ż rze c z n ie m a te g o z n a c z e n ia co p rz e d ro k ie m , lu b choćby p ó ł ro k ie m , bo to w a ry p o lsk ie o b e c n ie już n ie m o g ą z a g ra ż a ć A n g lji „ d u m p in g ie m “ : sta ły się d ro - giem i, cz ęsto d ro ższ em i, niż a n g ie lsk ie , r a c ja te d y ceł a n tid u m pin go wy ch d la A n g lji u p a d a ła b y .
M im o to o s ta tn ia ow a n o ta a n g ie ls k a ) n ie m oże być u w a ż a n a z a zb ę d n ą , je s t bow iem je d n a k jeszcze dużo n a s z y c h a rty k u łó w , k tó re m ogłyby b y ć za g ro ż o n e sp e c ja ł- n e m i cła m i, czy o p ła ta m i. Z w ła sz c z a z a ś w yk aże się t a s p r a w a w ra z ie p rz y s tą p ie n ia do n a s z e g o t r a k t a t u z A n g l j ą jej k o lo n ji, s p e c ja ln ie zaś, o czem m ow a w yżej, K a n a d y .
>pracow ał inź. R. S zan iaw ski.
Ziemiopłody. Na rynku ziemiopłodów w dalszym ciągu utrzym uje się stała tendencja. Podaż wszyst
kich gatunków zboża je s t bardzo poważna i liczą się z faktem, że stale będzie się zwiększała. Powodem tego w pierwszej linji je s t duże zapotrzebowanie gotówki przez producentów na daniny państwowe i podatki oraz na na
siona, nawozy i inowacje dla zbliżającej się wiosennej kam panji siewnej. Nie należy zapominać również o tein, że zboże na wszystkich rynkach światowych wskutek nad
produkcji wykazuje od pewnego czasu stałą zniżkę, a z dru
giej znów strony zaprzestanie zgubnej emisji marek i sta
bilizacja pobudzają nawet drobnych producentów do rea
lizacji ziemiopłodów. Już nikt nie chowa zboża do przed
nówka w oczekiwaniu zwyżki, gdyż pomyślna akcja uzdro wienia finansów oraz powyżej wy łuszczone przyczyny nie zapowiadają poważniejszego polepszenia cen.
O spadek dolara i stabilizacja marki sprawiły, że w przerachowaniu na dolary ceny zboża polskiego zbyt poważnych różnic in minus w porównaniu z cenami na rynkach światowych nie ujaw niają. Naprzykład urzędowe notowania giełdy warszawskiej w dniu 22-go lutego br., w ykazują za 100 kg. loco wagon stacja załadowcza:
Żyto kongresowe 118 f. wagi holend. . . 22,500.000 M>.
116/117 f. » „ .21,0 0 0 .0 0 0 „ do 20,000.000 , Mąka żytnia 50°/0 . . . 50,000.000 ,, 7 0 % ... 88,500,000 . Otręby pszenne . . . . . . 15,000.000 „
Za 100 kg. franco W arszawa:
Żyto kongresowe (118 f. wagi holend. . <14,000.000 Mk.
Owies poznański j e d n o l i t y 27,400.000 „ Mąka żytnia 70°/0 ... 40,000.000 „ Jeżeli cenę 100 kg. żyta franco W arszawa przera- chujemy na dolary, to otrzymamy przy obecnym kursie dolara 23/b, czyli prawie o 0 80 — 0 85 wyżej, jak w o- kresie stałych inflacji murkowych, wywołujących fluktu
acje cen in plus. Że nie je s t to zbyt nizka cena, tego dowodzą dwa fakty. Oto franco Berlin notują za żyto pomorskie mało co wyższe ceny, bo nie wynoszące w d.
22 b. m. za 1 00 kg. 12 70 do 13 00 mk złotych (— około 3 dolarów ameryk.) oraz, że poważniejsi producenci, nie mogąc znaleść nabywców zboża po cenach giełdy rządo
wej, sprzedają znacznie taniej. Naprzykład w dniu 22 b. m. sprzedawano żyto po 19 do, 20 miljonów loco wa
gon stacja załadowcza (odległa 110 kim. od Warszawy).
W tymże dniu sprzedawano mąkę żytnią 70 % loco W ar
szawa po 38,500.000 — 39,000.000. Jednocześnie w wię
kszych ilościach sprzedaje się żyto kongresowe (116 — 117 f. wagi holenderskiej) po 18,000.000 — 18,500.000 Mp. loco wagon.
Najniższe ceny zboża wykazuje giełda w Poznaniu, W dniu 22 b. m. notowano za 100 kg. żyto 17,500.000—:
19,500.000, mąka żytnia 70% , 33,000,000 mkp. (łącznie
; workiem). m
Biorąc to wszystko pod uwagę, nie należy się li
czyć ze zwyżką ceń zboża, o ile akcja sanacyjna rządu
Luty 1924. Nr. 4.
Słabsze finansowo firmy, chcąc podtrzymać swoją dzia
łalność, wyzbywały się drzewo po cenach wyjątkowo ni
skich, aby tylko zrobić jakiś obrót i zdobyć gotówkę.
Różnice w cenach są zależnie od oddalenia stacji zała
dowania od punktu granicznego, względnie Gdańska tak poważne, źe trudno się zorjentow ać w kalkulacji. Miaro -
ru ją kopalniaki sosnowe loco wagon kopalnia górnośląska po 35,000.000 za m3. Na podstawie poważnych ofert wy-
Ceny drzewa franco stacja kopalnia górnośląska, za m° (równowartość funta szterlinga) : sosnowe deski ciesielskie obrzyn. 2 £ ; kantówka sosnowa ta rta 2(5) £ ; sosnowa stolarska (zależnie od gatunku) 3 — 3(10) £■, deski dębowe (zależnie od dębiny i specyfikacji) 3— 4(10) £■
Tranzakcji większych z kopalniami nie zawierano w ubiegłym okresie sprawozdawczym. Na rynku drzewnym panuje nadal dezorjentacja i wyczekiwanie. Słychać o li
kw idacji niektórych przedsiębiorstw leśnych, nawet wię
kszych.
prawy cen lokalnych niektóre większe koncerny ograni
czyły podaż produktów
Tranzakcje eksportowe ożywiły się w znacznym stopniu. Uzyskiwano następujące ceny franco wagon sta cja graniczna Piotrowice, za 100 kg. w dolarach amer.:
P fg e m y a tiH a a d k l
Luty 1924. Nr. 4.
Na tle ogólnego kryzysu gospodarczego również w handlu, panuje zastój. W ostatnich ęzasach na
stąpiła zniżka.cen wielu artykułów, zwłaszcza spożywczych.
Tendencja zniżkowa ujaw niła się w wyższym stopniu na rynku zbożowym, ponieważ płacenie zwaloryzowanych po
datków oraz podatku m ajątkowego zmusiło producentów rolnych do rzucenia na rynek większej ilości zboża
Równocześnie rząd poddaje rew izji dotychczasową politykę wywozową, która wobec zmienionych stosunków gospodarczych nie da się nadal 'utrżyihaó. PrżedeWSzyst- kiem chodzi o zniesienie opłat wywozowych, zmniejszenie podatku obrotowego od towarów wywożonych zagranicę, oraz przyznanie ulg taryfowych dla eksportu. Z drugiej strony chodzi o zmniejszenie wywozu surowców, nato
m iast zwiększenie wywozu fabrykatów gotowych. Sejmowa Komisja Przemysłowo-Handlowa, kierując się zdrowemi zasadami polityki gospodarczej, przyjęła projekt ustawy w przedmiocie zakazu wywozu ropy naftowej. Zakaz ten może być cofnięty, o ile zapas ropy naftowej w kraju wynosić będzie nie mniej, niż 60.000 wagonów.
W kwietniu rozpoczyna się sezon wywozowy ja j, artykułu wywozowego Polski. Wywóz ja j podlega nadal reglem entacji. Na rok bieżący wyznaczono kontyngent wywozowy w ilości 1500 wagonów, nie licząc w tern 105 wagonów przeznaczonych na wywóz na specjalnych warunkach. K ontyngent wywozowy został określony w spo
sób następujący: kwiecień 165 wagonów, maj 240, czer
wiec 240, lipiec 150, sierpień 240, wrzesień 240, paź
dziernik 150 i listopad 75. Pierwszeństwo do otrzyma
nia pozwolenia na wywóz przysługuje tym firmom, które uiszczą wyższą, niż 150 funtów szterl. od wagonu (110 skrzyń). opłatę wywozową.
■ ' ... " 1 W okresie przeprowadzenia reformy
Polityka w yw ozow a.
| pieniężnej, ważnem je st dla państwa utrzymanie czynnego bilansu handlowego. W ostatnich czasach eksport polski zmniejszył się znacznie dzięki w pro
wadzonym wysokim opłatom wywozowym. Wprowadzenie opłat wywozowych było racjonalne ze względów fiskal
nych dawniej, kiedy ciągły spadek wartości pieniądza po wodował znaczne różnice między cenami na rynku w e
wnętrznym a zagranicznemu Obecnie jednak sytuacja zmieniła się zasadniczo: w związku z waloryzacją życia gospodarczego, ceny podniosły się, przekraczając nieje
dnokrotnie poziom cen światowych,
W takich warunkach utrzymanie nadal opłat wywo
zowych je st niemożliwe, o ile nie chce się zahamować eksportu. W obec tego dotychczasowa -polityka wywozowa musi być poddana rew izji i opłaty wywozowe zmienione.
Również w celu podtrzymania eksportu, konieczne je st zawieszenie poboru podatku obrotowego przy tranzakcjach eksportowych.
Handel.
W M inisterjum Przemysłu i Handlu od dnia 19 lutego br. odbywają się obrady podkomisyj fachowych, zor
ganizowanych przez komisję do rew izji taryfy celnej w celu przygotow ania wniosków rew izji poszczególnych pozycyj taryfy. Podkomisje składają się z przedstaw i
cieli zainteresowanych daną pozycją taryfy organizacyj i związków gospodarczych, oraz z ekspertów. Zakres pracy podkomisji ograniczony je s t zatwierdzonym przez Mini
sterstw a Przemysłu i Handlu, oraz Skarbu regulaminem, który podaje wytyczne rewizji, ustalone przez rzeczone Min. z uwzględnieniem opinji komisji do rew. taryfy celnej.
Podkomisjom przedkładane są wnioski, nad któremi podkomisje zastanaw iają się i wyrażają sw oją opinję.
Opinje podkomisji będą następnie przedstawione komisji do rew izji taryfy celnej, która poweźmie ostateczne opinjo- dawcze decyzje w sprawie niezbędnych zmian w poszcze
gólnych pozycjach taryfy celnej.
Przybliżony kalendarz posiedzeń podkomisji je st następujący: Podkomisje do grupy I. taryfy celnej (ar
tykuły żywnościowe) odbywały posiedzenia w drugiej po
łowie lutego r. b., podkomisje do grupy II. (nawozy, przemysły oparte na surowcach zwierzęcych) odbędą posiedzenia w końcu lutego, podkomisje do grupy III.
(drzewo, wyroby z drzewa) w końcu lutego, podkomisje do grupy IV. (wyroby ceramiczne) ' w początkach marca, podkomisje do grupy V. (m aterjały opałowe, produkty pochodne węgla) w pierwszej połowie m arca, pod
komisje do grupy VI. (produkty chemiczne) w połowie marca, podkomisje do grupy VII. (metale i wyroby z me
tali, maszyny) w drugiej połowie marca, podkomisje do grupy VIII. (papier) w początkach kwietnia, podkomisje do grupy IX. (wyroby włókniste) w pierwszej połowie kwietnia, podkomisje do grupy X. (galanterja) w po
łowie kwietnia.
Do połowy kwietnia przypuszczalnie podkomisje