• Nie Znaleziono Wyników

Przesunięcie w czasie

W dokumencie Symetrie w mechanice kwantowej (Stron 119-200)

Rozważmy teraz transformację przesunięcia w czasie,t → t + τ , przy której wektor stanu przekształca się następująco

(t + τ ) = |α(t)i . Definiujemy unitarny operator translacji w czasie

Ut(τ ) |α(t)i ≡ |α(t) .

Łącząc to równanie z pierwszym dla t − τ otrzymamy Ut(τ ) |α(t)i ≡ |α(t − τ )i .

Rozważmy teraz transformację przesunięcia w czasie,t → t + τ , przy której wektor stanu przekształca się następująco

(t + τ ) = |α(t)i . Definiujemy unitarny operator translacji w czasie

Ut(τ ) |α(t)i ≡ |α(t) .

Łącząc to równanie z pierwszym dla t − τ otrzymamy Ut(τ ) |α(t)i ≡ |α(t − τ )i .

Przesunięcie w czasie

Rozwińmy w szereg wektor stanu |α(t − τ)i

|α(t − τ )i = |α(t)i + 1 1!

d

dt |α(t)i (−τ )

+ 1

2!

d2

dt2 |α(t)i (−τ )2+ ... =e−τddt |α(t)i .

Rozwińmy w szereg wektor stanu |α(t − τ)i

|α(t − τ )i = |α(t)i + 1 1!

d

dt |α(t)i (−τ )

+ 1

2!

d2

dt2 |α(t)i (−τ )2+ ... =e−τddt |α(t)i . Porównując ten wynik z wzorem

Ut(τ ) |α(t)i ≡ |α(t − τ )i

Przesunięcie w czasie

Rozwińmy w szereg wektor stanu |α(t − τ)i

|α(t − τ )i = |α(t)i + 1 1!

d

dt |α(t)i (−τ )

+ 1

2!

d2

dt2 |α(t)i (−τ )2+ ... =e−τddt |α(t)i . Porównując ten wynik z wzorem

Ut(τ ) |α(t)i ≡ |α(t − τ )i

otrzymujemy następującą postać operatora ewolucji czasowej Ut(τ ) = e−τddt.

Rozwińmy w szereg wektor stanu |α(t − τ)i

|α(t − τ )i = |α(t)i + 1 1!

d

dt |α(t)i (−τ )

+ 1

2!

d2

dt2 |α(t)i (−τ )2+ ... =e−τddt |α(t)i . Porównując ten wynik z wzorem

Ut(τ ) |α(t)i ≡ |α(t − τ )i

otrzymujemy następującą postać operatora ewolucji czasowej Ut(τ ) = e−τddt.

Przesunięcie w czasie

Skorzystajmy z równania Schr¨odingera i ~ d

dt |α(t)i = H |α(t)i d

dt |α(t)i = 1

i ~H|α(t)i .

Skorzystajmy z równania Schr¨odingera i ~ d

dt |α(t)i = H |α(t)i d

dt |α(t)i = 1

i ~H|α(t)i . Załóżmy, że operator Hamiltona nie zależy jawnie od czasu, tzn.

Przesunięcie w czasie

Skorzystajmy z równania Schr¨odingera i ~ d

dt |α(t)i = H |α(t)i d

dt |α(t)i = 1

i ~H|α(t)i . Załóżmy, że operator Hamiltona nie zależy jawnie od czasu, tzn.

∂H

∂t = 0

Skorzystajmy z równania Schr¨odingera i ~ d

dt |α(t)i = H |α(t)i d

dt |α(t)i = 1

i ~H|α(t)i . Załóżmy, że operator Hamiltona nie zależy jawnie od czasu, tzn.

∂H

∂t = 0

i skorzystajmy z równania ewolucji operatora H i ~dH

dt = i~∂H

∂t + [H, H] = 0

Przesunięcie w czasie

Skorzystajmy z równania Schr¨odingera i ~ d

dt |α(t)i = H |α(t)i d

dt |α(t)i = 1

i ~H|α(t)i . Załóżmy, że operator Hamiltona nie zależy jawnie od czasu, tzn.

∂H

∂t = 0

i skorzystajmy z równania ewolucji operatora H i ~dH

dt = i~∂H

∂t + [H, H] = 0 dH dt = 0.

Skorzystajmy z równania Schr¨odingera i ~ d

dt |α(t)i = H |α(t)i d

dt |α(t)i = 1

i ~H|α(t)i . Załóżmy, że operator Hamiltona nie zależy jawnie od czasu, tzn.

∂H

∂t = 0

i skorzystajmy z równania ewolucji operatora H i ~dH

dt = i~∂H

∂t + [H, H] = 0 dH dt = 0.

Przesunięcie w czasie

Obliczmy d2

dt2 |α(t)i= d dt

1

i ~H |α(t)i



=

Obliczmy d2

dt2 |α(t)i= d dt

1

i ~H |α(t)i



= 1 i ~H d

dt |α(t)i =

Przesunięcie w czasie

Obliczmy d2

dt2 |α(t)i= d dt

1

i ~H |α(t)i



= 1 i ~H d

dt |α(t)i = 1

(i~)2 H2 |α(t)i .

Obliczmy d2

dt2 |α(t)i= d dt

1

i ~H |α(t)i



= 1 i ~H d

dt |α(t)i = 1

(i~)2 H2 |α(t)i . Podobnie można zrobić z wyższymi pochodnymi w rozwinięciu funkcji e−τddt.

Przesunięcie w czasie

Podobnie można zrobić z wyższymi pochodnymi w rozwinięciu funkcji e−τddt.

W takim razie Ut(τ ) |α(t)i=

Obliczmy Podobnie można zrobić z wyższymi pochodnymi w rozwinięciu funkcji e−τddt.

W takim razie

Ut(τ ) |α(t)i=e−τddt |α(t)i =

Przesunięcie w czasie

Podobnie można zrobić z wyższymi pochodnymi w rozwinięciu funkcji e−τddt.

W takim razie

Ut(τ ) |α(t)i= e−τddt |α(t)i =e−τi ~1H |α(t)i =

Obliczmy Podobnie można zrobić z wyższymi pochodnymi w rozwinięciu funkcji e−τddt.

W takim razie

Ut(τ ) |α(t)i= e−τddt |α(t)i = e−τi ~1H |α(t)i =eτ~iH |α(t)i

Przesunięcie w czasie

Podobnie można zrobić z wyższymi pochodnymi w rozwinięciu funkcji e−τddt.

W takim razie

Ut(τ ) |α(t)i= e−τddt |α(t)i = e−τi ~1H |α(t)i =eτ~iH |α(t)i i unitarny operator przesunięcia w czasie ma postać

Ut(τ ) = e~iτ H.

Obliczmy Podobnie można zrobić z wyższymi pochodnymi w rozwinięciu funkcji e−τddt.

W takim razie

Ut(τ ) |α(t)i= e−τddt |α(t)i = e−τi ~1H |α(t)i =eτ~iH |α(t)i i unitarny operator przesunięcia w czasie ma postać

Ut(τ ) = e~iτ H.

Przesunięcie w czasie

Wzór ten zachodzi tylko jeśli operator H nie zależy jawnie od czasu.

Ponieważ[Ut(τ ), H] = 0,to stan przesunięty (t)ispełnia takie samo równanie Schr¨odingera co stan |α(t)i i układma symetrię względem translacji czasowej.

Wzór ten zachodzi tylko jeśli operator H nie zależy jawnie od czasu.

Ponieważ[Ut(τ ), H] = 0,to stan przesunięty (t)ispełnia takie samo równanie Schr¨odingera co stan |α(t)i i układma symetrię względem translacji czasowej.

Jeśli operator H zależy jawnie od czasu, to dla translacji infinitezymalnej możemy zapisać

e~iτ H(t)≈ 1 + i

~τ H(t).

Przesunięcie w czasie

Wzór ten zachodzi tylko jeśli operator H nie zależy jawnie od czasu.

Ponieważ[Ut(τ ), H] = 0,to stan przesunięty (t)ispełnia takie samo równanie Schr¨odingera co stan |α(t)i i układma symetrię względem translacji czasowej.

Jeśli operator H zależy jawnie od czasu, to dla translacji infinitezymalnej możemy zapisać

e~iτ H(t)≈ 1 + i

~τ H(t).

Dla stanu przesuniętego (t)i zachodzi i ~d

dt (t) i ~ d dt



1 + i

~τ H(t)



|α(t)i



=

Przesunięcie w czasie

Dla stanu przesuniętego (t)i zachodzi i ~d

Dla stanu przesuniętego (t)i zachodzi

Przesunięcie w czasie

Dla stanu przesuniętego (t)i zachodzi i ~d

Dla stanu przesuniętego (t)i zachodzi

Przesunięcie w czasie

Dla stanu przesuniętego (t)i zachodzi i ~d

Dla stanu przesuniętego (t)i zachodzi

Przesunięcie w czasie

Dla stanu przesuniętego (t)i zachodzi i ~d

Dla stanu przesuniętego (t)i zachodzi gdzie po prawej stronie uwzględniliśmy część kolejnego wyrazu

rozwinięcia eksponenty.

Przesunięcie w czasie

Dla stanu przesuniętego (t)i zachodzi i ~d gdzie po prawej stronie uwzględniliśmy część kolejnego wyrazu

rozwinięcia eksponenty.

i ~d

dt (t) H(t)Ut(τ ) |α(t)i − τ dH(t) dt

 1 +i τ

~H(t)



|α(t)i

Przesunięcie w czasie

i ~d

dt (t) H(t)Ut(τ ) |α(t)i − τ dH(t) dt

 1 +i τ

~H(t)



|α(t)i

H(t)Ut(τ ) |α(t)i − τ dH(t)

dt Ut(τ ) |α(t)i

i ~d

dt (t) H(t)Ut(τ ) |α(t)i − τ dH(t) dt

 1 +i τ

~H(t)



|α(t)i

≈ H(t)Ut(τ ) |α(t)i − τ dH(t)

dt Ut(τ ) |α(t)i

=

Przesunięcie w czasie

i ~d

dt (t) H(t)Ut(τ ) |α(t)i − τ dH(t) dt

 1 +i τ

~H(t)



|α(t)i

≈ H(t)Ut(τ ) |α(t)i − τ dH(t)

dt Ut(τ ) |α(t)i

= H(t) |α(t) − τ dH(t)

dt (t) .

i ~d

dt (t) H(t)Ut(τ ) |α(t)i − τ dH(t) dt

 1 +i τ

~H(t)



|α(t)i

≈ H(t)Ut(τ ) |α(t)i − τ dH(t)

dt Ut(τ ) |α(t)i

= H(t) |α(t) − τ dH(t)

dt (t) .

Widzimy, żedla H = H(t), stan przesunięty w czasie nie spełnia równania Schr¨odingera.

Przesunięcie w czasie

Widzimy, żedla H = H(t), stan przesunięty w czasie nie spełnia równania Schr¨odingera.

Wynik ten jest oczywisty, gdyż na skutek ewolucji czasowej hamiltonianu, stan przesunięty w czasie znajduje się w innych warunkach niż stan wyjściowy.

i ~d

Widzimy, żedla H = H(t), stan przesunięty w czasie nie spełnia równania Schr¨odingera.

Wynik ten jest oczywisty, gdyż na skutek ewolucji czasowej hamiltonianu, stan przesunięty w czasie znajduje się w innych warunkach niż stan wyjściowy.

Obroty

Rozważmy obrót przestrzenny układu fizycznego.

Rozważmy obrót przestrzenny układu fizycznego.

~r → ~rR = R~r,

gdzie R jest macierzą ortogonalną o wymiarze 3 × 3 ,RTR= 1.

Obroty

Rozważmy obrót przestrzenny układu fizycznego.

~r → ~rR = R~r,

gdzie R jest macierzą ortogonalną o wymiarze 3 × 3 ,RTR= 1.

Zauważmy, żeobrót układu fizycznego o kąt α względem dowolnie wybranej osi,

Rozważmy obrót przestrzenny układu fizycznego.

~r → ~rR = R~r,

gdzie R jest macierzą ortogonalną o wymiarze 3 × 3 ,RTR= 1.

Zauważmy, żeobrót układu fizycznego o kąt α względem dowolnie wybranej osi,odpowiadaobrotowi układu współrzędnych o kąt −α względem tej samej osi.

Obroty

Rozważmy obrót przestrzenny układu fizycznego.

~r → ~rR = R~r,

gdzie R jest macierzą ortogonalną o wymiarze 3 × 3 ,RTR= 1.

Zauważmy, żeobrót układu fizycznego o kąt α względem dowolnie wybranej osi,odpowiadaobrotowi układu współrzędnych o kąt −α względem tej samej osi.

Wygodnie jest rozpatrywać obroty infinitezymalne.

Wprowadźmy wektor~ω= [ωx, ωy, ωz] skierowany wzdłuż osi obrotu, którego składowymi są kąty, a zwrot określa-my zgodnie z regułą śruby prawoskręt-nej.

Rozważmy obrót przestrzenny układu fizycznego.

~r → ~rR = R~r,

gdzie R jest macierzą ortogonalną o wymiarze 3 × 3 ,RTR= 1.

Zauważmy, żeobrót układu fizycznego o kąt α względem dowolnie wybranej osi,odpowiadaobrotowi układu współrzędnych o kąt −α względem tej samej osi.

Wygodnie jest rozpatrywać obroty infinitezymalne.

Wprowadźmy wektor~ω= [ωx, ωy, ωz] skierowany wzdłuż osi obrotu, którego składowymi są kąty, a zwrot określa-my zgodnie z regułą śruby prawoskręt-nej.

Jeżeli dołączymy początek wektora ~ω × ~r do końca wektora ~r, to otrzymamy wektor obrócony ~rR:

~r → ~rR = ~r + ~ω× ~r.

Obroty

Rozważmy obrót przestrzenny układu fizycznego.

~r → ~rR = R~r,

gdzie R jest macierzą ortogonalną o wymiarze 3 × 3 ,RTR= 1.

Zauważmy, żeobrót układu fizycznego o kąt α względem dowolnie wybranej osi,odpowiadaobrotowi układu współrzędnych o kąt −α względem tej samej osi.

Wygodnie jest rozpatrywać obroty infinitezymalne.

Wprowadźmy wektor~ω= [ωx, ωy, ωz] skierowany wzdłuż osi obrotu, którego składowymi są kąty, a zwrot określa-my zgodnie z regułą śruby prawoskręt-nej.

Jeżeli dołączymy początek wektora ~ω × ~r do końca wektora ~r, to otrzymamy wektor obrócony ~rR:

~r → ~rR = ~r + ~ω× ~r.

W dalszym ciągu, aby uniknąć skojarzeń z prędkością kątową zmienimy oznaczenie~ω= ~ϕ.

Zadanie. Pokazać, że macierz obrotu infinitezymalnego ma postać

R =

1 −ϕz ϕy ϕz 1 −ϕx

−ϕy ϕx 1

Przy obrociefunkcja skalarna ψα(~r) transformuje się następująco ψα(R ~r) = ψα(~r).

Obroty

W dalszym ciągu, aby uniknąć skojarzeń z prędkością kątową zmienimy oznaczenie~ω= ~ϕ.

Zadanie. Pokazać, że macierz obrotu infinitezymalnego ma postać

R =

Przy obrociefunkcja skalarna ψα(~r) transformuje się następująco ψα(R ~r) = ψα(~r).

Definiujemy unitarny operator obrotu infinitezymalnego UR(~ϕ):

UR(~ϕ)ψα(~r) = ψα(~r).

W dalszym ciągu, aby uniknąć skojarzeń z prędkością kątową zmienimy oznaczenie~ω= ~ϕ.

Zadanie. Pokazać, że macierz obrotu infinitezymalnego ma postać

R =

Przy obrociefunkcja skalarna ψα(~r) transformuje się następująco ψα(R ~r) = ψα(~r).

Definiujemy unitarny operator obrotu infinitezymalnego UR(~ϕ):

UR(~ϕ)ψα(~r) = ψα(~r).

Obroty

Obliczmy

UR(~ϕ)ψα(~r)= ψα(R−1~r), gdzie skorzystaliśmy ze związku

ψα(R~r) = ψα(~r) ψα(~r) = ψα(R−1~r).

Zauważmy również, że dla obrotów infinitezymalnych zachodzi R~r = ~r + ~ϕ× ~r R−1~r = ~r − ~ϕ× ~r.

Obliczmy

UR(~ϕ)ψα(~r)= ψα(R−1~r), gdzie skorzystaliśmy ze związku

ψα(R~r) = ψα(~r) ψα(~r) = ψα(R−1~r).

Zauważmy również, że dla obrotów infinitezymalnych zachodzi R~r = ~r + ~ϕ× ~r R−1~r = ~r − ~ϕ× ~r.

W takim razie

UR(~ϕ)ψα(~r)= ψα(~r − ~ϕ× ~r) .

Obroty

Obliczmy

UR(~ϕ)ψα(~r)= ψα(R−1~r), gdzie skorzystaliśmy ze związku

ψα(R~r) = ψα(~r) ψα(~r) = ψα(R−1~r).

Zauważmy również, że dla obrotów infinitezymalnych zachodzi R~r = ~r + ~ϕ× ~r R−1~r = ~r − ~ϕ× ~r.

W takim razie

UR(~ϕ)ψα(~r)= ψα(~r − ~ϕ× ~r) .

Rozwińmy prawą stronę w szereg potęgowy

ψα(~r − ~ϕ× ~r) ψα(~r) − (~ϕ× ~r) · ~∇ψα(~r)

Obroty

Rozwińmy prawą stronę w szereg potęgowy

ψα(~r − ~ϕ× ~r) ψα(~r) − (~ϕ× ~r) · ~∇ψα(~r)

=

Rozwińmy prawą stronę w szereg potęgowy

ψα(~r − ~ϕ× ~r) ψα(~r) − (~ϕ× ~r) · ~∇ψα(~r)

= ψα(~r) − i

~(~ϕ× ~r) · ~p ψα(~r)

Obroty

Rozwińmy prawą stronę w szereg potęgowy

ψα(~r − ~ϕ× ~r) ψα(~r) − (~ϕ× ~r) · ~∇ψα(~r)

= ψα(~r) − i

~(~ϕ× ~r) · ~p ψα(~r)

=

Rozwińmy prawą stronę w szereg potęgowy

ψα(~r − ~ϕ× ~r) ψα(~r) − (~ϕ× ~r) · ~∇ψα(~r)

= ψα(~r) − i

~(~ϕ× ~r) · ~p ψα(~r)

=

 1 − i

~(~ϕ× ~r) · ~p

 ψα(~r)

Obroty

Rozwińmy prawą stronę w szereg potęgowy

ψα(~r − ~ϕ× ~r) ψα(~r) − (~ϕ× ~r) · ~∇ψα(~r)

= ψα(~r) − i

~(~ϕ× ~r) · ~p ψα(~r)

=

 1 − i

~(~ϕ× ~r) · ~p

 ψα(~r) Obliczmy

(~ϕ× ~r) · ~p =

Rozwińmy prawą stronę w szereg potęgowy

ψα(~r − ~ϕ× ~r) ψα(~r) − (~ϕ× ~r) · ~∇ψα(~r)

= ψα(~r) − i

~(~ϕ× ~r) · ~p ψα(~r)

=

 1 − i

~(~ϕ× ~r) · ~p

 ψα(~r) Obliczmy

(~ϕ× ~r) · ~p = (~ϕ× ~r)ipi =

Obroty

Rozwińmy prawą stronę w szereg potęgowy

ψα(~r − ~ϕ× ~r) ψα(~r) − (~ϕ× ~r) · ~∇ψα(~r)

= ψα(~r) − i

~(~ϕ× ~r) · ~p ψα(~r)

=

 1 − i

~(~ϕ× ~r) · ~p

 ψα(~r) Obliczmy

(~ϕ× ~r) · ~p = (~ϕ× ~r)ipi =εijkϕjxkpi =

Rozwińmy prawą stronę w szereg potęgowy

ψα(~r − ~ϕ× ~r) ψα(~r) − (~ϕ× ~r) · ~∇ψα(~r)

= ψα(~r) − i

~(~ϕ× ~r) · ~p ψα(~r)

=

 1 − i

~(~ϕ× ~r) · ~p

 ψα(~r) Obliczmy

(~ϕ× ~r) · ~p = (~ϕ× ~r)ipi = εijkϕjxkpi =ϕjεjkixkpi

Obroty

Rozwińmy prawą stronę w szereg potęgowy

ψα(~r − ~ϕ× ~r) ψα(~r) − (~ϕ× ~r) · ~∇ψα(~r)

= ψα(~r) − i

~(~ϕ× ~r) · ~p ψα(~r)

=

 1 − i

~(~ϕ× ~r) · ~p

 ψα(~r) Obliczmy

(~ϕ× ~r) · ~p = (~ϕ× ~r)ipi = εijkϕjxkpi = ϕjεjkixkpi

=

Rozwińmy prawą stronę w szereg potęgowy

ψα(~r − ~ϕ× ~r) ψα(~r) − (~ϕ× ~r) · ~∇ψα(~r)

= ψα(~r) − i

~(~ϕ× ~r) · ~p ψα(~r)

=

 1 − i

~(~ϕ× ~r) · ~p

 ψα(~r) Obliczmy

(~ϕ× ~r) · ~p = (~ϕ× ~r)ipi = εijkϕjxkpi = ϕjεjkixkpi

= ϕj(~r × ~p)j =

Obroty

Rozwińmy prawą stronę w szereg potęgowy

ψα(~r − ~ϕ× ~r) ψα(~r) − (~ϕ× ~r) · ~∇ψα(~r)

= ψα(~r) − i

~(~ϕ× ~r) · ~p ψα(~r)

=

 1 − i

~(~ϕ× ~r) · ~p

 ψα(~r) Obliczmy

(~ϕ× ~r) · ~p = (~ϕ× ~r)ipi = εijkϕjxkpi = ϕjεjkixkpi

= ϕj(~r × ~p)j =ϕjLj =

Rozwińmy prawą stronę w szereg potęgowy

ψα(~r − ~ϕ× ~r) ψα(~r) − (~ϕ× ~r) · ~∇ψα(~r)

= ψα(~r) − i

~(~ϕ× ~r) · ~p ψα(~r)

=

 1 − i

~(~ϕ× ~r) · ~p

 ψα(~r) Obliczmy

(~ϕ× ~r) · ~p = (~ϕ× ~r)ipi = εijkϕjxkpi = ϕjεjkixkpi

= ϕj(~r × ~p)j = ϕjLj =ϕ~· ~L,

Obroty

Rozwińmy prawą stronę w szereg potęgowy

ψα(~r − ~ϕ× ~r) ψα(~r) − (~ϕ× ~r) · ~∇ψα(~r)

gdzie~L= ~r × ~p jest operatorem orbitalnego momentu pędu.

Rozwińmy prawą stronę w szereg potęgowy

ψα(~r − ~ϕ× ~r) ψα(~r) − (~ϕ× ~r) · ~∇ψα(~r)

= ψα(~r) − i

~(~ϕ× ~r) · ~p ψα(~r)

=

 1 − i

~(~ϕ× ~r) · ~p

 ψα(~r) Obliczmy

(~ϕ× ~r) · ~p = (~ϕ× ~r)ipi = εijkϕjxkpi = ϕjεjkixkpi

= ϕj(~r × ~p)j = ϕjLj =ϕ~· ~L,

gdzie~L= ~r × ~p jest operatorem orbitalnego momentu pędu.

Obroty

Zatem

UR(~ϕ)ψα(~r) = ψα(~r − ~ϕ× ~r) =

 1 − i

~(~ϕ× ~r) · ~p

 ψα(~r)

=

Zatem

UR(~ϕ)ψα(~r) = ψα(~r − ~ϕ× ~r) =

 1 − i

~(~ϕ× ~r) · ~p

 ψα(~r)

=

 1 − i

~(~ϕ· ~L)

 ψα(~r),

Obroty

a więc unitarny operator obrotu infinitezymalnego ma postać UR(~ϕ) = 1 − i

~(~ϕ· ~L)

Zatem

a więc unitarny operator obrotu infinitezymalnego ma postać UR(~ϕ) = 1 − i

~(~ϕ· ~L)

Dlacząstki wektorowej,opisywanej przez wektorową funkcję falową ψ~α(~r),

Obroty

a więc unitarny operator obrotu infinitezymalnego ma postać UR(~ϕ) = 1 − i

~(~ϕ· ~L)

Dlacząstki wektorowej,opisywanej przez wektorową funkcję falową ψ~α(~r),prawo transformacyjne przy obrotach jest inne

ψ~α(R ~r) = R ~ψα(~r).

Zatem

a więc unitarny operator obrotu infinitezymalnego ma postać UR(~ϕ) = 1 − i

~(~ϕ· ~L)

Dlacząstki wektorowej,opisywanej przez wektorową funkcję falową ψ~α(~r),prawo transformacyjne przy obrotach jest inne

ψ~α(R ~r) = R ~ψα(~r).

Obroty

Unitarny operator obrotu definiujemy analogicznie do przypadku cząstki skalarnej

UR(~ϕ) ~ψα(~r) = ~ψα(~r).

Korzystając ze wzoru~rR = ~r + ~ω× ~r zarówno dla transformacji wektora~r jak iψ~α otrzymamy

UR(~ϕ) ~ψα(~r)

Unitarny operator obrotu definiujemy analogicznie do przypadku cząstki skalarnej

UR(~ϕ) ~ψα(~r) = ~ψα(~r).

Korzystając ze wzoru~rR = ~r + ~ω× ~r zarówno dla transformacji wektora~r jak iψ~α otrzymamy

UR(~ϕ) ~ψα(~r) =

Obroty

Unitarny operator obrotu definiujemy analogicznie do przypadku cząstki skalarnej

UR(~ϕ) ~ψα(~r) = ~ψα(~r).

Korzystając ze wzoru~rR = ~r + ~ω× ~r zarówno dla transformacji wektora~r jak iψ~α otrzymamy

UR(~ϕ) ~ψα(~r) = R ~ψα

R−1~r

Unitarny operator obrotu definiujemy analogicznie do przypadku cząstki skalarnej

UR(~ϕ) ~ψα(~r) = ~ψα(~r).

Korzystając ze wzoru~rR = ~r + ~ω× ~r zarówno dla transformacji wektora~r jak iψ~α otrzymamy

UR(~ϕ) ~ψα(~r) = R ~ψα

R−1~r≈ψ~α

R−1~r+ ~ϕ× ~ψα

R−1~r

Obroty

Unitarny operator obrotu definiujemy analogicznie do przypadku cząstki skalarnej

UR(~ϕ) ~ψα(~r) = ~ψα(~r).

Korzystając ze wzoru~rR = ~r + ~ω× ~r zarówno dla transformacji wektora~r jak iψ~α otrzymamy

UR(~ϕ) ~ψα(~r) = R ~ψα

R−1~r≈ ~ψα

R−1~r+ ~ϕ× ~ψα

R−1~r

Unitarny operator obrotu definiujemy analogicznie do przypadku cząstki skalarnej

UR(~ϕ) ~ψα(~r) = ~ψα(~r).

Korzystając ze wzoru~rR = ~r + ~ω× ~r zarówno dla transformacji wektora~r jak iψ~α otrzymamy

UR(~ϕ) ~ψα(~r) = R ~ψα

R−1~r≈ ~ψα

R−1~r+ ~ϕ× ~ψα

R−1~r

ψ~α(~r − ~ϕ× ~r) + ~ϕ× ~ψα(~r − ~ϕ× ~r)

W dokumencie Symetrie w mechanice kwantowej (Stron 119-200)

Powiązane dokumenty