„estońskiego CIT”
A. Podstawowe zasady
Podatnik, który wybrał opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek ka-pitałowych, czyli tzw. „estońskim CIT” jest obowiązany w rozliczeniu za rok po-datkowy poprzedzający pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych:
1. zaliczyć do przychodów:
a) te przychody, które zgodnie z przepisami o rachunkowości, były uwzględnione w wyniku finansowym netto podatnika za lata podat-kowe poprzedzające pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od docho-dów spółek kapitałowych, jednakże nie były zaliczane do przychodocho-dów podatkowych.
b) te koszty, które były zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w latach podatkowych poprzedzających pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych, jeżeli dotychczas nie zostały uwzględnione w wyniku finansowym netto podatnika zgodnie z przepisami o rachunkowości, oraz
2. zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów:
a) przychody zaliczone do przychodów podatkowych w latach podat-kowych poprzedzających pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych, jeżeli dotychczas nie zostały uwzględ-nione w wyniku finansowym netto podatnika zgodnie z przepisami o rachunkowości, oraz
b) koszty uwzględnione, zgodnie z przepisami o rachunkowości, w wyniku finansowym netto podatnika za lata podatkowe poprzedzające pierw-szy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych, jeżeli dotychczas nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przycho-dów.
3. ustalić dochód z przekształcenia – w przypadku podatnika utworzonego w wyniku przekształcenia spółki, którego pierwszy rok podatkowy po prze-kształceniu jest jednocześnie pierwszym rokiem opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych, oraz
4. wyodrębnić w kapitale własnym na ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych:
a) kwotę zysków niepodzielonych i kwotę zysków podzielonych odniesio-ne na kapitały, wypracowanych w latach poprzedzających pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych oraz b) kwotę niepokrytych strat poniesionych w latach poprzedzających
pierw-szy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych.
Przykładowo przychodami podatkowymi mogą być:
a) naliczone, a nie zapłacone odsetki od pożyczek po stronie przychodowej b) dodatnie różnice kursowe
c) kwota różnicy między amortyzacją środka trwałego, który zaliczony był jednorazowo podatkowo w koszty, a rachunkowo odpisy będą kontynu-owane
Natomiast kosztami uzyskania przychodów mogą być:
a) naliczone, a nie zapłacone odsetki od pożyczek po stronie kosztowej b) ujemne różnice kursowe
c) kwota różnicy między amortyzacją środka trwałego, który amortyzowany bilansowo jest według wyższej stawki niż podatkowo
W każdym przypadku nie stosuje się powyższych zasad, jeśli przychody lub koszty nie stanowiły przychodów podatkowych lub odpowiednio kosztów uzy-skania przychodów.
Jeżeli podatnik zaliczył do przychodów, takie, które jeszcze nie były uwzględnione lub zaliczył takie koszty , które były uwzględnione tylko po-datkowo, a nie bilansowo, dojdzie do sytuacji, w której zobowiązanie podatko-we wzrośnie o co najmniej 50% w stosunku do zobowiązania podatkopodatko-wego, które powstałoby w normalnych warunkach, wtedy podatnik ma możliwość odroczenia płatności tego zobowiązania na okres 3 lat. Podatnik ma możli-wość wtedy płacenia w częściach. Okres 3-letni liczony jest od końca roku podatkowego poprzedzającego pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych.
B. Zasady obowiązujące podatników, którzy powstali z przekształce-nia jednoosobowej działalności gospodarczej lub spółki niebędącej osobą prawną.
W przypadku podatników, którzy powstali z przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej lub spółki niebędącej osobą prawną w takim przypadku:
y przy zaliczeniu przychodów i kosztów w ramach tzw. korekty wstępnej uwzględnia przychody i koszty ustalone dla celów podatku dochodowe-go (w tym na podstawie ustawy o PIT) rozliczane przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną lub przez wspólników spółki niebędącej osobą prawną na podstawie art. 5 ustawy o CIT lub na podstawie art. 8 ustawy o PIT,
y wykazuje przychody, koszty i dochód z przekształcenia w zeznaniu, y ustala podatek CIT według stawki 19% lub 9% od dochodu z korekty
wstępnej oraz dochodu z przekształcenia,
y dokonuje zapłaty podatku CIT (patrz pkt 3), z prawem do jego zapłaty w częściach w okresie nie dłuższym niż 2 lata, licząc od końca pierwsze-go roku opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych.
Zeznanie, o którym mowa powyżej nie jest zeznaniem podatkowym składa-nym za rok poprzedni, ale zeznaniem, które ma na celu informację o rozliczeniu dochodu z korekty wstępnej i dochodu z przekształcenia.
C. Ustalenie dochodu z przekształcenia
Podatnicy są zobowiązani do ustalenia dochodu z przekształcenia (art. 7aa ust. 1 pkt. 1 ppkt. c ustawy o CIT). Sytuacja ta dotyczyć będzie podatników, którzy zostali utworzeni z przekształcenia spółki i którzy rozpoczynają opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych. Dochodem z przekształcenia jest nadwyżka wartości rynkowej składników majątku ustalonej na dzień przekształ-cenia ponad ich wartość podatkową ustaloną na ten dzień.
Wartość rynkową składnika majątku, określa się w przypadku papierów wartoś-ciowych oraz składników majątku, z których przeniesieniem nie wiąże się zmiana istotnych ekonomicznie funkcji, aktywów lub ryzyk na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami, prawami lub usługami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca zbycia albo świadczenia.
Z kolei w przypadkach pozostałych, tj. kiedy z przeniesieniem nie wiąże się zmiana istotnych ekonomicznie funkcji, aktywów lub ryzyk na zasadach istnie-jących pomiędzy podmiotami niepowiązanymi według zasad cen rynkowych.
Z kolei przez wartość podatkową składnika majątku, rozumie się wartość nie-zaliczoną uprzednio w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów, jaka zostałaby przyjęta przez podatnika za taki koszt, gdyby składnik ten został przez niego odpłatnie zbyty.
Ważne!
Podatnik po przekształceniu koniecznie będzie musiał:
• złożyć zawiadomienie o wyborze formy opodatkowania w postaci ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych oraz
• dokonać rozliczenia tzw. korekty wstępnej oraz ustalić dochód z przekształcenia.
D. Wyodrębnienie zysków i strat
Podatnicy są zobowiązani do wyodrębnienia:
y kwoty zysków niepodzielonych i kwoty zysków podzielonych odniesio-ne na kapitały, wypracowanych w latach poprzedzających pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych oraz y kwoty niepokrytych strat poniesionych w latach poprzedzających
pierw-szy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych.
Jest to niezbędne w celu kontroli prawidłowości rozliczeń w systemie ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych, a ponieważ podatnicy ci są zobowiązani do sporządzania sprawozdań finansowych, to wymagana będzie odpowiednia prezentacja w sprawozdaniach powyższego wymogu.