654. Sand G eorge

Napis na teczce zbiorowej ręką A. Lewaka: Sand George.

Napis na I teczce: Sand George do A . M . b. d. (1838 ?) 1 karta.

1. [Brak miejsca] M ardi s[oir, 9 V 1843].

List na papierze szarym, sztywnym, o wym. 20,6x16,4 cm. Znak wodny: prążkowanie oraz rysunek tarczy pod koroną, na tarczy trąbka pocztowa. Karty 2; zapisana k. 1 r .; na k. 2 v. adres: Monsieur Mickiewicz, rue d ’Amsterdam No 1. W lewym górnym rogu k. 1 r. odciśnięty ozdobny monogram G.S. W górnym prawym rogu ołówkiem data: 1843 ( ?). — Ślad krążka-zalepki.

D r u k . : K or.1 II 131 (z błędną datą: 1837 ?); Mélanges posthumes I 13 (z ogólną datą: wiosna 1843).

Odpowiedź Mickiewicza (Paryż, po 9 V 1843), WJ XV 558—559. Por. tamże komentarz S. Pigonia, przypis 1, gdzię udokumentowane przypuszczenie, że list G. Sand pisany był naj­ prawdopodobniej 9 V 1843. Z tąże datą drukuje ten list Zygmunt Markiewicz w pracy: George Sand et Mickiewicz. Leur correspondance, „Revue de Littérature Comparée” , R. XXXIV, I960, n r 1 s. 118.

Katalog Lewaka wymienia list z datą: (1838 ?).

Uwaga: Wg prawdopodobnej chronologii listy winny być ułożone w następującej kolejności: n r 8, 6, 2, 5, 9, 7, 3, 4, 1, 10, 11 oraz list Muz. Mick. nr 912.

150

Napis na II teczce: Sand (George). List z 15 kwietnia 1842 do Adama Mic­

kiewicza.

2. [Paryż, 3 IV 1842].

List na papierze białym, gładkim, o wym. 20,9x16,7 cm. Karty 2; zapisana k. 1 r.; na k. 2 v. adres: Monsieur Mickiewicz \ rue d 1 Amsterdam \ No 1. W górnym prawym rogu k. 1 r. ołów­ kiem data: 15I V 42. — Stemple pocztowe: 1) 3 Avril 1842 (tusz czarny); 2) [...] Dist 15e [...]

h

monogramem.

D r u k . : Kor.1 II 199 (z poprawną datą wg stempla pocztowego: Paris, 3 avril 1842); Kor, IV 261 (z błędną datą 7 IV 1842); Z. Markiewicz w pracy: George Sand et Mickiewicz... s. 112 (z błędną datą: 15 IV 1842).

Katalog Lewaka wymienia list z datą: 15 IV 1842.

Napis na I II teczce: Sand (George). Lettre de mai 1843 à Adam Mickiewicz.

3. [Paryż] Vendredi soir [21 IV 1843 lub 5 V 1849].

List na papierze identycznym jak list nr 1, takiż monogram. Karty 2; zapisana k. 1 obu­ stronnie oraz połowa k. 2 r.; na s. v. adres: Monsieur Mickiewicz | rue d’Amsterdam 1. K. 2 lekko uszkodzona przy otwieraniu. Na k. 1 r. u góry napis ołówkiem: (mai 1843). Ślad pomarańczowego krążka-zalepki.

D r u k . : Kor.1 II 208—210 (z datą: Paris, mai 1843); Kor. IV 287—289 (z tąże datą). Chronologię korespondencji George Sand — Mickiewicz z kwietnia i maja 1843 r. podaje S. Pigoń, WJ XV 554—555 (w przypisie 1), powołując się na monografię W. Karenina: George Sand, Paris 1912, t. 3, s. 193 i n. (rozdział ogłoszony przedtem w „K raju” , 1907 nr 12). W świetle tej chronologii prawdopodobna data powyższego listu: 21 IV 1843. Podważa ją Z. Markiewicz w pracy: George Sand et Mickiewicz... s. 115—116, proponując dla niniejszego listu G. Sand datę 5 V 1843.

Mickiewicz odpowiedział nie datowanym listem z Paryża, drukowanym z datą 22 lub 23 IV 1843 w WJ XV 553—554; wg Z. Markiewicza odpowiedź ta pisana była między 6 a 9 V 1843.

Katalog Lewaka wymienia list z datą: V 1843.

Napis na IV teczce: Sand (George). Listy do Adama Mickiewicza, b. d.

4. [Paryż] lundi soir [1 V 1843].

ł-List na papierze kremowym, gładkim, sztywnym, o wym. 20,9x16,7 cm. Karty 2; zapisana k. 1 r.; na k. 2 v. adres: Monsieur Monsieur Mickiewicz \ me d’Amsterdam No 1. K. 2 lekko uszko­ dzona przy otwieraniu. W lewym górnym rogu odciśnięty ozdobny monogram G.S. Ołówkiem pod tekstem ręką W. Mickiewicza: ? 1 mai 1843. — Ślad zielonego krążka-zalepki.

D r u k . : Kor.1 II 208 (z datą: Paris, mai 1843); Kor. IV 287 (z takąż datą).

Z. Markiewicz w pracy: George Sand et Mickiewicz... s. 115, przypuszcza, że odpowiedzią na ten list jest list Mickiewicza datowany [Paryż, ostatni tydzień kwietnia 1843] w WJ XV 555, a datę tego listu Mickiewicza przesuwa na 3 V 1843. S. Pigoń (WJ XV 554 przypis 1) przypuszcza, że odpowiedzią na ten list jest list Mickiewicza, nie datowany, drukowany w WJ XV 566—557 z datą: [Paryż, 2 lub 3 maja 1843]. Datę tego znów listu Mickiewicza Z. Markiewicz (s. 114—115) cofa do ostatnich dni marca 1843 r.

654. SAND GEORGE

151

5. [Paryż, między 18 a 24 X 1842].

List na papierze dość grubym, gładkim, kremowym, o wym. 20,8x13,6 cm. Karty 2; za­ pisana k. 1 r.; na k. 2 v. adres: Monsieur Mickiewicz. Ołówkiem w górnym rogu k. 1 r. ręką W. Mickiewicza: 1843 (kwiecień'!). Na dołączonej kopii maszynowej tego listu uwaga ołówkiem:

fin decembre 1842 où première semaine de 1843 — où plus tard. N. G. Sand de la Revue Indépen­ dante 10 I 1843, p. 11. — Ślad rozłamanej pieczęci lakowej.

D r u k . : K or.1 II 204 (z datą: Paris 1843 ?); Kor. IV 268 (z datą 1842 ?).

Przypuszczalną datę listu: między 18 a 24 X II 1842 ustalił Z. Markiewicz: George Sand... s. 113.

Katalog Lewaka wymienia list z datą: 1843.

6. [Paryż, przed 5 I II 1843].

List na papierze kremowym, gładkim, sztywnym, o wym. 20,6 X 16,4 cm. Karty 2; zapisana k. 1 r. oraz lewy jej margines; na k. 2 v. adres: Monsieur \ Monsieur Adam Mickiewicz \ rue d’Am ­

sterdam N ro 1. Pieczęć lakowa jasnozielona. K. 2 uszkodzona przy otwieraniu. Na k. 1 r. odci­

śnięty monogram G.S. Ołówkiem w górnym prawym rogu ręką W. Mickiewicza; 1843. D r u k . : Kor.1 II 197—198 (z datą: Paris: mars 1842); Kor. IV 260 (z tąże datą). Jest to odpowiedź na list Mickiewicza [Paryż, przed 5 III 1842 r.), WJ XV 469. Mickie­ wicz odpowiedział listem z Paryża (5 III 1842 r.), WJ XV 470—471.

Katalog Lewaka wymienia list z datą: 1843.

7. [Paryż, 19 IV 1843].

List na papierze kremowym, gładkim, sztywnym, o wym. 20,9x16,6 cm. Karty 2; zapi­ sana k. 1 r. ; na k. 2 v. adres: Monsieur Mickiewicz | rue d’Amsterdam 1. K. 2 nieznacznie uszko­ dzona przy otwieraniu. Na k. 1 r. odciśnięty monogram G.S. Zielony krążek-zalepka.

D r u k . : K or.1 II 204 (z datą: Paris, 1843 ?); Kor. IV 268 (z datą: 1842 ?). Datę listu: 19 IV 1843 ustalił Z. Markiewicz: George Sand... s. 117. Katalog Lewaka wymienia list z datą: 1843 ( ?).

8. [Nohant, V 1837].

List na papierze kremowym, pożółkłym (silnie na k. 1 r. i 2 v.), o wym. 20 X 13 cm, pomiętym i zabrudzonym. Karty 2 zapisane obustronnie. W lewym górnym rogu k. 1 r. odciśnięty mono­ gram G.S. w ozdobnym owalu. W górnym prawym rogu ręką W. Mickiewicza: 1837\ ręką B. Mońkiewiczówny : 1837 przed 3 VI.

D r u k . : K or.1 II 131—132 (z datą 1837 ?); Mélanges posthumes I 11—12 (bez daty); Kor. I II 223—224 (z miejscem i błędną datą: Nohant, près la Châtre, juillet 1837 ?).

Odpowiedź Mickiewicza (Paryż, 3 VI 1837), WJ XV 185—189, por. tamże komentarz. Katalog Lewaka wymienia list z błędną datą: 1857.

9. [Paryż, zaraz po 25 I II 1843].

List na papierze kremowym, gładkim, sztywnym, o wym. 20,8x13,3 cm. Karty 2; zapi­ sana k. 1 obustronnie; k. 2 przedarta od góry i na stronie v. podklejona pasemkiem białego pa­ pieru. Na tejże s. dwa kółka i dwa hieroglify narysowane piórem. Na k. 1 r. odciśnięty mono­ gram G.S. Tamże napis ołówkiem ręką B. Mońkiewiczówny: marzec — kwiecień 1843. Na do­ łączonej kopii maszynowej tego listu uwaga ołówkiem: entre 2 1 I I 1843 — la dernière leçon sur Com[edie] /и/[егпа1е] et 10I V 1843. \ Prob. mars. 1843, mais en tout cas avant le 10I V 1843 (le

premier article sur les Cours dans la Revue Indépendante du 10 I V 1843).

152

Datę listu: zaraz po 25 III 1843 ustalił Z. Markiewicz: George Sand..., s. 117. Wg Markie­ wicza (s. 117) odpowiedzią na ten list jest list Mickiewicza nie datowany, drukowany z datą:

[Paryż, 2 lub 3 V 1843] w WJ XV 566, a pisany w końcu marca 1843.

10. M ardi S[oir, Paryż, 16 lub 23 V ( ?) 1843].

List na papierze szarym, sztywnym, o wym. 20,6 X 16,4 cm. Znak wodny ,,J. Whatman | T u r­ key Mill [ 1836” . Karty 2; zapisana к. 1 r.; na k. 2 v. adres: Monsieur Mickiewicz \ rue d’Am ­

sterdam No 1. Na k. 2 v. pieczęć lakowa, górny prawy róg tej karty oderwany przy otwieraniu.

W górnym prawym rogu ołówrkiem ręką B. Mońkiewiczówny: 1843.

D r u k . : Mélanges posthumes I 13 (trzy zdania końcowe); Z. Markiewicz w pracy: George Sand..., s. 118 (na s. 119 udokumentowane przypuszczenie Z. Markiewicza, że list był pisany prawdopodobnie między 16 a 24 V 1843. Wtorki wypadały 16 i 23 V 1843, stąd dwie prawdo­ podobne daty) oraz w art.: Mickiewicz i George Sand, ,,Pam. L it.” , R. L II, 1961, z. 3, s. 68.

11. [Brak miejsca, 1843].

List na papierze białym, gładkim, sztywnym, lekko zżółkłym, o wym. 20,9 X 13,5 cm. Karty 2; zapisana k. 1 r.; na k. 2 v. adres: Monsieur Mickiewicz \ rue d’Amsterdam \ No 1. K. 2 nieznacznie uszkodzona przy otwieraniu. Obie karty pomięte i zabrudzone. W prawym górnym rogu ołów­ kiem B. Mońkiewiczówny: 1843. — Skrawek czerwonego krążka-zalepki.

D r u k . : Z. Markiewicz: George Sand..., s. 119.

12. [Paryż, 13 II 1841].

List na papierze szaro-brązowawym, o wym. 15,4x9,7 cm. Karty 2; zapisana k. 1 r.; na k. 2 v. adres: Monsieur \ Madame Mickiewicz \ 1, rue d’Amsterdam. W lewym górnym rogu k. 1 r. w ozdobnej winiecie monogram G.S. — Skrawek zielonego krążka-zalepki.

D r u k . : Z. Markiewicz: George Sand... s. 119, oraz Mickiewicz i George Sand, „Pam. Lit.” , R. L II, 1961, z. 3, s. 60 (tamże ustalenie daty).

Uwaga: List ten znajduje się w zespole listów do Celiny Mickiewiczowej, Katalog Lewaka nr 912.

Saski K a ro l zob. Kat. 711 poz. Ib.