Spalarnia odpadów

Projekt budowy spalarni odpadów w Łodzi powstał w 2007 roku, kiedy to zasadność takiej inwestycji potwierdziło „Wstępne Studium Wykonalności”. W kolejnych latach inwestycja ta została ujęta w obowiązujących dokumentach o charakterze planistycznym (m. in. w „Planie Gospodarki Odpadami

Woje-wództwa Łódzkiego 2011 z uwzględnieniem lat 2012–2015”46 i w „Planie

Go-spodarki Odpadami dla Miasta Łodzi – PGO-Łódź”47). Budowa spalarni na Olechowie jest efektem realizacji projektu „Gospodarka odpadami komunalnymi

w Łodzi Faza II”48, który zakłada budowę w Łodzi Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych ITPOK (spalarni odpadów o wydajno-ści około 200 tys. t/rok) z odzyskiem energii oraz rozbudowę systemu selektyw-nego zbierania i odzysku odpadów. Budowa spalarni stanowić ma uzupełnienie systemu gospodarki odpadami komunalnymi w Łodzi i regionie – ze spalarni będą również mogły korzystać sąsiednie powiaty: pabianicki, zgierski, brzeziń-ski i łódzki wschodni. Wartość realizowanego projektu wynosi prawie 900 mln zł, z czego ponad 360 mln będzie stanowić dotacja z Funduszu Spójności. Na przełomie I i II kwartału 2011 roku ma rozpocząć się procedura przetargowa, natomiast jako termin zakończenia budowy ustalono koniec 2015 roku. Obecnie inwestycja jest w fazie projektowej: uzyskała już decyzję lokalizacyjną i środo-wiskową oraz opracowano Raport oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (www.ener-giaodpadow.pl).

Na etapie opracowywania Wstępnego Studium Wykonalności rozpatrywano trzy możliwe lokalizacje spalarni: teren EC4 przy ul. Andrzejewskiej, tereny

46 „Plan Gospodarki Odpadami Województwa Łódzkiego 2011 z uwzględnieniem lat 2012– 2015” został uchwalony przez Sejmik Województwa Łódzkiego 31 marca 2008 roku (uchwała nr XXIII/549/08).

47 „Plan Gospodarki Odpadami dla Miasta Łodzi – PGO-Łódź”, uchwalony przez Radę Miej-ską w Łodzi 4 marca 2009 roku (uchwała nr LII/0996/09).

48 W ramach wcześniejszego projektu „Gospodarka odpadami komunalnymi w Łodzi” zreali-zowano następujące inwestycje: sortownia i stacja przeładunkowa odpadów komunalnych (moc przerobowa 83 tys. t/rok), kompostownia odpadów organicznych (moc przerobowa 19 tys. t/rok) i składowisko przewidziane do przyjmowania balastu (chłonność 800 tys. m3).

przy Grupowej Oczyszczalni Ścieków przy ul. Sanitariuszek i obszar byłego Zakładu Energetyki Cieplnej „Ustronna” przy ul. Demokratycznej. Ostatecznie wybrano lokalizację przy EC4 (ryc. 27) opierając się na kryteriach dotyczących najkorzystniejszych warunków infrastrukturalnych, najlepszego układu komuni-kacyjnego oraz braku bliskiego sąsiedztwa zabudowy mieszkaniowej.

Ryc. 27. Lokalizacja spalarni odpadów na obszarze EC4 na Widzewie w Łodzi Źródło: opracowanie własne na podstawie www.modgik.lodz.pl

Protesty przeciwko budowie spalarni odpadów w Łodzi pojawiły się po pu-blikacjach mediów na ten temat (w 2009 roku), a szczególnie nasiliły po ogło-szeniu informacji (w czerwcu 2010 roku) o wyborze miejsca lokalizacji inwe-stycji – na terenie położonym przy ul. Andrzejewskiej na łódzkim Olechowie. W dn. 23 czerwca 2010 roku łódzcy radni przyjęli uchwałę49 o wyborze lokali-zacji „instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych” (za przy-jęciem uchwały opowiedziało się 22 radnych, przeciwko głosowało 4, dwóch wstrzymało się od głosu). Głosowaniu przyglądali się mieszkańcy Widzewa, którzy wzięli udział w posiedzeniu Rady Miasta protestując tym samym prze-ciwko budowie spalarni odpadów w Łodzi (ryc. 28).

49 Uchwała nr XC/1562/10 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 23 czerwca 2010 r. w sprawie reali-zacji Projektu „Gospodarka odpadami komunalnymi w Łodzi – faza II” współfinansowanego z Funduszu Spójności.

A

B

Ryc. 28. Mieszkańcy Łodzi protestują w czerwcu 2010 roku przeciwko budowie spalarni odpa-dów: pikieta przed Urzędem Miasta (A) i udział w zebraniu Rady Miasta (B)

Autor: D. Kulesza (www.lodz.gazeta.pl)

Argumenty protestujących skupiają się przede wszystkim na kwestiach zwią-zanych z zanieczyszczeniem środowiska w wyniku funkcjonowania (ale i ewen-tualnych awarii) instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych. Ponadto, protestujących niepokoi lokalizacja kontrowersyjnej inwestycji w niewielkiej odległości od terenów mieszkaniowych – protestujący „mnożyli zarzuty, że komin spalarni będzie pylić wprost do ich mieszkań, przekroczone zostaną normy emisji, a smród i hałas ze śmieciarek zatrują im życie” (Dana, Kozerawska 2010, Dana 2010, 2009). Swoje niezadowolenie mieszkańcy Wi-dzewa i Olechowa wyrazili składając ówczesnemu wiceprezydentowi miasta D. Jońskiemu oficjalny protest podpisany przez kilkaset osób. W trakcie konsul-tacji społecznych zorganizowanych przez Magistrat w połowie 2010 roku, protestujący mieli okazję wysłuchać stanowiska ekspertów (m. in. prof. Wielgo-sińskiego z Wydziału Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Politechniki Łódzkiej), którzy przedstawiali argumenty świadczące o potrzebie budowy spalarni odpadów w Łodzi oraz zasady jej funkcjonowania. Jednak stanowisko

ekspertów nie wpłynęło na postawę protestujących. Słowa prof. Wielgosińskie-go, iż „komin spalarni jest najczystszy ze wszystkich”, Widzewianie skwitowali stwierdzeniem: „to niech pan pod nim zamieszka, albo zbuduje sanatorium” (Kozerawska 2010). Można tylko domniemywać, że tak naprawdę, mieszkańcy terenów sąsiadujących z planowaną spalarnią odpadów mają już dość uciążli-wych inwestycji w swoim najbliższym sąsiedztwie. Zdają się to potwierdzać słowa jednego z protestujących przytoczone w artykule M. Kozerawskiej (2010) opublikowanym w Gazecie Wyborczej: „ – Mieszkamy obok wielkiej elektro-ciepłowni i spopielarni zwłok, a teraz ma być jeszcze spalarnia. Nie mamy dokąd uciec. Spalarnia – tak, ale gdzie indziej!”.

W obliczu tak radykalnych postaw mieszkańców Widzewa władze miasta podjęły działania mające na celu uzyskanie akceptacji społecznej dla projektu budowy spalarni na terenie EC4. We wrześniu 2010 roku władze zorganizowały wyjazd studyjny do Wiednia, gdzie przedstawiciele rad osiedli (m. in. Rady Osiedla Widzew-Wschód) i inni zainteresowani mogli zapoznać się zasadami funkcjonowania tamtejszej spalarni odpadów – zakładu MVA Pfaffenau (w wy-jeździe uczestniczył także Dariusz Joński – Wiceprezydent Miasta Łodzi, odpo-wiedzialny za realizację tej inwestycji w Łodzi). Uczestnicy wyjazdu po powro-cie poparli realizację inwestycji na Widzewie (Po powrocie z Austrii… 2010). Ponadto, Wydział Gospodarki Komunalnej UMŁ uruchomił serwis internetowy poświęcony planowanej inwestycji (www.energiazodpadow.pl), w którym znaleźć można szczegółowe informacje dotyczące budowy Instalacji Termicz-nego Przekształcania Odpadów Komunalnych w Łodzi, w tym dokumentację projektowo-techniczną inwestycji oraz inne przyjęte dokumenty (m. in. decyzję lokalizacyjną i Raport oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko). Przepro-wadzono również kampanię informacyjno-promocyjną, w ramach której zorga-nizowano m. in. trzy panele dyskusyjne i na łódzkich przystankach MPK roz-mieszono plakaty promocyjne tzw. citylighty (ryc. 29).

Ryc. 29. Citylighty promujące budowę Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych w Łodzi