Na 55 kółek rolniczych prowadzących działalność gospodarczą w 1902 r. 11 z nich prowadziło gospodarkę rolną.Powierzchnia całko wita tych gospodarstw wynosiła 548 ha w tym użytków rolnych 501 ha t j . 1,4 % użytków rolnych w województwie,•
Działalność kół gospodyń wiejskich od 1981 r. została ograni
czona przede wszystkim ze względu na brak środków finansowych.
W 1975 r. kóła gospodyń wiejskich zorganizowały 105 dziecińców, w których opiekę znalazło 2730 dzieci,w 1982 r. działało Już tylko 60 dziecińców o liczbie dzieci 1800.Placów gier i zabaw zorganizo
wano w 1982 r. 60 wobec 75 w 1975 r.W ramach działalności Kół Gos
podyń Wiejskich w 1982 r. działało 51 amatorskich zespołów artys - tycznych,Ruch artystyczny tych zespołów rozwijał się dynamicznie do 1981 r.Zespoły uczestniczyły w dożynkach centralnych.cepeliadach i w uroczystościach organizowanych na szczeblu gminy 1 województwa.
Począwszy od 1961 r. z uwagi na brak funduszy na cele kulturalno- ■ oświatowe zarówno w Wojewódzkim Związku Jak i 5KR /które udzielały maksymalnej pomocy finansowej zespołom/ daje się zauważyć pewna stagnacja.
Na rzecz rolnictwa obok kółek rolniczych pracuje szereg ln,- nych mniejszych organizacji 1 służb, których działalność jest rów
nież ważna, Dedną z nich jest służba weterynaryjna.
Podstawowymi zadaniami służby weterynaryjnej są : profilaktyka i lecznictwo weterynaryjne,zwalczanie chorób hodowlanych,zakaźnych i zaraźliwych oraz badanie zwierząt rzeźnych i mięsa.
Zadania swoje służba weterynaryjna wykonuje poprzez działanie 126 lekarzy weterynarii,66 techników , 1 sanitariusza,3 dezynfektorów, 22 oglądaczy 1 trlchlnoskopiatów pracujących w 47 lecznicach wete
rynaryjnych, 2 laboratoriach,3 ekipach dezynfekcyjnych oraz 2 wete
rynaryjnych Inspektoratach.
Z ważniejszych działań profilaktycznych w 1982 r, przyczyniają cych się do poprawy zdrowotności zwierząt 1 zapobieganie występo
wania chorób zaraźliwych wymienić należy:
- badanie bydła w kierunku gruźlicy - 107569 - badanie bydła w kierunku brucelozy - 25031 - badanie bydła w kierunku białaczki - 6151
- odrobaczenie bydła i owiec - 82419
- odrobaczenie trzody chlewnej - 72343
- szczepienie trzody chlewnej przeciwko różycy - 435272 - szczepienie trzody chlewnej p.pomorowi - 113894 - szczepienie psów przeciwko wściekliźnie - 56864
28
- szczepienie drobiu przeciwko pomorowi - 3460268 Ggólnę zdrowotność zwlerzgf gospodarskich w gospodarstwach in
dywidualnych według oceny służb weterynaryjnych należy określić jako dobrę.Nieco gorzej Jest ze zdrowotności? zwierząt w gospodarce us - połecznlonej.Stan taki wynika z występowania schorzeń specyficznych dla chowu wie.lkostadnego,a przede wszystkim z nieodpowiednich worun ków środowiskowych oraz żywionia.Tzw.“nowoczesne"budownictwo inwon- tarskie-wielkie obory czy chlewnie zbudowane z betonu i żelaza z wieloma z reszt? usterkami w wykonawstwie i technologii chowu-stwa-
rzaję fatalne dla zdrowotności zwierzęt warunki bytowania .Zimno i wll goć sprzyjaj? częstemu,zwłaszcza u sztuk młodych,masowych schorzeń układu oddechowego,powoduJęcych znacznę śmiertelność a u sztuk które przechorowuję dochodzi do za/hamowania ogólnego rozwoju organizmu i w wielu przypadkach do charłactwa. Kłopoty z odpowiednim doborem Jakości pasz prowadź? do zwiększenia ilości zachorowań ze strony prze wodu pokarmowego 1 Jednocześnie do zmniejszenia dziennych przyrostów wagowych. Weterynaryjna Inspekcja Sanitarna oprócz urzędowego bada
nia zwierzęt rzeźnych i mięsa obejmuje nadzorem sanitarno-weterynaryj nym zakłady produkujęce żywność zwierzęcego pochodzenia jak irzeźnie, przetwórnie itp. oraz miejsca pozyskiwania mleka w gospodarstwach us
połecznionych .Celem jej działalności Jest uzyskanie zdrowych 1 war - teściowych produktów żywnościowych oraz właściwego surowca dlo prze
mysłu mleczarskiego.
III. NAUKA I OŚWIATA ROLNICZA
Ważn? rolnę w podnoszeniu poziomu gospodarki rolnej odgrywa wzrost oświaty rolniczej.Liczba uczniów rolniczych szkół zasadniczych i średnich zwiększyła się z 4948 w 1981 r. do 5390 w 1982 r.
W 19Ś2 r . / według danych spisu ludności rolniczej / w w o j e wództwie ludności rolniczej w wieku 15 lat i więcej było 197984 osoby w tym czynnej zawodowo 173544 osoby.
Z liczby ogółem ludności rolniczej przypada na posiadajęcych w y kształcenie t
- wyższe - 1336 osób
w tym rolnicze - 208 osób
- policealne 1 średnie zawodowe - 14672 osób
w tym rolnicze - 2968 osób
- średnie ogólnokeztałcgce - 4160 osób
- zasadnicze zawodowo - 40728 ooób
w tym rolnicze - 8792 osób
29
- podstawowe - 98256 osób
- boz wykształcenia podstawowego - 38832 osób l.udnoóci rolniczej posiadającej kwalifikacjo rolnicze było w 1902 r. 140728 osób /w tym czynnych zawodowo 85456 osób /, Z licz by tej: 12200 osób zdobyło kwalifikacje rolniczo w szkole,24560 osób na kursach i 103968 osób drogę praktyki,
V/ województwie działa Wojewódzki Ośrodek Postępu Rolniczego, który swą działalność statutową realizuje.poprzez działalność wdrożeniową,adaptacyjną,upowszechnieniową i szkoleniową. Działal
nością tą zajmuje się służbo rejonowa.która zatrudniała na koniec 1982 r. 133 osoby w tym 54 osoby z wyższym wykształceniem i zakła dowa służbo doradztwa rolniczego ,która zatrudniała w 1982 r. 29 osób w tym z wyższym wykształceniem 29 osób.
Na 1 specjalistę rejonowego przypadało w 1982 r, średnio 666 gos
podarstw indywidualnych .gospodarstw powyżej 2 ho użytków rolnych 421.
W 1982 r. bezpośrednim doradcą/ konsultacje indywidualne,gospodar etwa przyzakładowe i gospodarstwa wdrożeniowe/objęto 4394 gespo - darstwe zatem 5,4 % ogólnej liczby gospodarstw w województwie.
IV.ZDROWIE I KULTURA 1. Ochrona zdrowia.
W 1982 r. na wsi województwo częstochowskiego funkcjonowało 81 ośrodków zdrowia,25 punktów zdrowia 1 60 punktów położniczych.
Zwiększyła się liczba aptek z 20 w 1975 r. do 28 w 1982 r.co w konsekwencji spowodowało zmniejszenie się liczby ludności no 1 ap
teką z 20,1 tys. w 1975 r. do 13,5 tys.w 1982 r. Liczba punków ap
tecznych zmniejszyła się z 68 w 1975 r. do 59 w 1982 r.
VI 1982 r. na wsi pracowało 125 lekarzy wobec ll7 w 1978 r., lekarzy dentystów było 73 / 73 w 1978 r ./.pielęgniarek 360 wobec 355 w 1978 r. Na 1 lekarza przypadało do obsługi w 1982 r. 3012 ludności wobec 3270 ludności w 1978 r.
2. Placówki kulturalne,
W lotach 1977-1982 w zakresie kultury odnotowano wzrost bi - bliotek / łącznie z filiami/ ze 152 do 160 natomiast w tym okresie zmniejszyła się liczba punktów bibliotecznych z 338 do 296,
VI lotach 1977-1982 znacznie powiększył się księgozbiór w tysiącach woluminów z 751,5 do 985,4.Liczbo czytelników zmniejszyło się z
e
30
61,9 tys.osób w 1977 r. do 60,6 tys.osób w 1982 r .
Kin stałych na wsi w 1982 r. było 12 o 2115 miejscach, w 1977r.
10 o 1383 miejscach,Liczba widzów zmniejszyła się z 97,3 tys.osób w 1977 r. do 58,5 tys.osób w 1982 r.
W latach 1977-1982 systematycznie wzrastała liczba abonentów radiowych i telewizyjnych.Abonontów radiowych z 73674 do 75649,abo nentów telewizyjnych z 62210 do 70037. Na 1000 ludności abonentów radiowych przypadało w 1977 r. - 194 w 1982 r. - 201,telewizyjnych analogicznie 164 i 186.
V. PRG0UKC3A ROLNICZA i Produkcja roślinna
Strukturę zasiewów w województwie kształtuje przede wszystkim gospodarka nie uspołeczniona,któro zajmuje 89,1 % ogólnej powierz
chni zasiewów„Największy udział w ogólnej powierzchni zasiewów mS- Jq uprawy zbożowe,przy czym najniższy udział wystąpił w 1976 roku - 55,1 % , najwyższy w 1982 r. - 57,6 % / w kraju - 56,0 % /,
V/ latach 1976 - 1982 obserwuje się stały spadek udziału upra
wy ziemniaków w powierzchni ogólnej. W 1976 r. udział ten wynosił 25.1 % w 1982 r. już 22,5 % / w kraju - 15,1 % /.
V/ 1982 r . zmniejszył się udział upraw roślin przemysłowych w powierzchni ogólnej zasiewów z 1,7 % w 1977 r. do 1,5 % w 1982r.
Powierzchnio upraw przemysłowych w 1982 r. wynosiła 4163 ho ,w tym buraków cukrowych 709 ha i rzepaku i rzepiku 2387 h o ,analogicznie w 1977 r. powierzchnie te kolejno wynosiły 4730 ha,985 ha,i 28u4ha.
Zadowalającym może być fokt.że wzrasta areał upraw roślin pas
tewnych,które odgrywają poważną rolę w gospodarce hodowlanej,szczo gólnie wobec postępującego spadku zaopatrzenia rolnictwo w pasze przemysłowe.
Powierzchnio upraw i roślin pastewnych wzrosła z 34392 ha w 1977 do 38049 ha w 1982 r. o ich udział w powierzchni ogólnej zasiewów
wzrósł z 12,0 « do 13,6 %. 0*
Powierzchnia u p r w j warzyw wzrosło z 4064 ho w 1977 r . do 4544ho w 1982 r.
34